Vikublaðið - 28.01.1994, Blaðsíða 2

2
VIKUBLAÐIÐ 28. JANÚAR 1994
-«• Vlkillllai
%
L A Ð
Útgefandi: Alþýðubandalagið
Ritstjóri og ábm.: Hildur Jónsdóttir
Blaðamenn: Páll Vilhjálmsson og Ólafur Pórðarson
Auglýsingar: Ólafur Þórðarson
Ritstjórn og afgreiðsla:
Laugavegur 3 (4. hæð) 101 Reykjavík
Sími á ritstjórn: (91)-17500
Útlit og umbrot: Leturval
Prentvinna: Prentsmiðjan Oddi hf.
Við og hinir
A útifundi verkalýðshreyfingarinnar á Austurvelli í gær
var blásið til nýrrar sóknar gegn atvinnuleysinu undir
kjörorðinu Við viljum vinnu. Það er blóðug alvara fyrir
þær þúsundir íslendinga sem eru án atvinnu og fjölskyld-
ur þeirra að þessi útifimdur marki upphafið að samstilltu
átaki launþegasamtakanna allra til að knýja stjórnvöld
þessa lands til að grípa til raunhæfra aðgerða til að snúa
hjól atvinnulífsins í gang á nýjan leik - eða víkja ella.
I lok síðasta árs voru tæplega 9.700 manns skráðir at-
vinnulausir á landinu, þar af 4.271 á höfuðborgarsvæð-
inu. I janúar tók atvinnuleysið kipp upp á við, bæði vegna
sjómannaverkfalls, en líka vegna þess að enn þrengir að á
öllum vinnumarkaðnum. Þannig sögðu forystumenn
verkalýðshreyfingarinnar á útifundinum í gær að tala at-
vinnulausra á höfúðborgarsvæðinu væri komin hátt í sex
þúsund og miðað við svipaða aukningu á landsbyggðinni
er ljóst að fjöldi atvinnulausra er kominn á annan tug
þúsunda. Þetta fólk er flest fjölskyldufyrirvinnur. Megin-
stoðinni undir lífskjörum og velferð tugþúsunda manna
hefur því verið kippt burt.
Hinn mannlegi harmleikur að baki þessum tölum verð-
ur ekki ofmetinn. Miklu nær væri að segja að hinn mann-
legi harmleikur að baki þessum tölum sé enn ekki nema
að sáralitlu leyti kominn í ljós. Það segir sína sögu um
hversu vanbúið íslenska þjóðfélagið hefur verið til að
mæta þessu ástandi að enn er skipulag á skráningu,
vinnumiðlun og afgreiðslu bóta á steinaldarstigi. Sárast
hefur þó verið að upplifa það að um leið og atvinnuleys-
ið fór að segja til sín upphófst margradda kór um að ein-
hverjir misnotuðu sér kerfið og vildu í raun ekki vinna.
Helst mátti ætla að vandamálið væri ekki atvinnuleysið
sjálft heldur sá möguleiki að einhverjir þægju bætur sem
ekki ættu að gera það. Var engu líkara en nota þyrfti
hverja smugu til að kippa fólki út af bótum. Voru nefnd
staðfest dæmi um að atvinnulausir hefðu misst bótarétt
vegna þess að þeir höfðu ekki þrek til að vinna hvaða erf-
iðisvinnu sem bauðst og að konur dyttu af bótum vegna
þess að þær höfðu neyðst til að taka börn sín út úr dýrri
gæslu af þeirri einföldu ástæðu að bæturnar hrukku ekki
fýrir kostnaðinum og gátu svo ekki brugðist við á stund-
inni ef atvinna bauðst.
Hinir atvinnulausu hafa ekki aðeins verið rændir vinn-
unni. Þeir hafa líka verið rændir lífsviðurværinu því eng-
inn þarf að velkjast í vafa um að atvinnuleysisbætur, sem
hæstar geta orðið um 46 þúsund krónur á mánuði og þar
sem ekkert tillit er tekið til fyrri tekna, koma ekki í veg
fýrir efnahagslegt hrun hjá hinum atvinnulausu með
uppsöfnun skulda og jafnvel húsnæðismissi í kjölfarið.
Margt leggst líka á eitt við að ræna þá atvinnulausu sjálfs-
virðingunni. Ekki aðeins vegna þeirrar menningararf-
leifðar okkar Islendinga að sjálfsmynd okkar er nátengt
vinnunni, heldur líka vegna þess að hinum atvinnulausu
er skipað á bekk með óbjargálna þurfamönnum og allt tal
um misnotkun á kerfinu og nennuleysi til vinnu gerir alla
atvinnulausa tortryggilega. Að endingu eru atvinnulausir
rændir þegnréttinum. Það gerist með því að þjóðinni er
skipt upp í okkur og hina, okkur sem höfum vinnu og hina
sem lenda utan hins virka samfélags. Verkalýðshreyfing-
in þarf sérstaklega að varast að glata ekki tengslunum við
atvinnulausa félagsmenn sína. Þeim verður ekki haldið
uppi með skrifræðinu í kringum útborganir á bótum ein-
um saman þar sem biðraðirnar á skrifstofunum eru í litlu
ffábrugnar biðröðum í ópersónulegum stofhunum. Hin-
ir atvinnulausu eru hluti verkalýðshreyfingarinnar og
þeir eru hluti þjóðarinnar. Þeir eru við - ekki hinir.
Sjónarhorn
Uglur, Úur, Langbrækur
Kvennahreyfing AB verður að veruleika
Eins og lesendum Vikublaðs-
ins er kunnugt, þá héldu
konur í Alþýðubandalaginu
fund í tengslum við landsfúnd
flokksins í nóvember sl. og ákváðu
að stofna kvennahreyfingu. Á þeim
fúndi vom kynnt drög að lögum,
markmiði og starfsfýrirkomulagi
sem áhugahópur kvenna innan
flokkins hafði unnið. Er skemmst
frá því að segja að þessi glæsilegi
fúndur kaus sér sjö kvenna undir-
búningsnefnd að stofnun kvenna-
hreyfingar og var rætt um að form-
legur stofnfúndur yrði fljótlega í
byrjun nýs árs.
Þegar þessi orð era sett á blað er
staðan varðandi undirbúning sú, að
undirbúningsnefndin hefur farið
yfir þau drög að lögum og mark-
miði sem lágu fyrir, bætt og breytt
eins og gengur og sent til tengiliða
í hverju kjördæmi sem einnig vora
kosnir á fundinum í nóvember.
Hlutverk tengiliðanna í kjördæm-
unum er að kynna fyrir konurn
innan sín kjördæmis hugmyndir
undirbúningshópsins og hafa þær
frest til 10 febrúar n.k. til þess og til
þess að senda undirbúningshópn-
um tillögur að breytingum eða við-
bæmm ef ffam koma. Það er mjög
mikilvægt að þessi kynning í kjör-
dæmunum sé góð, því hún getur
tryggt meiri einingu á stofnfundin-
um um þau grandvallaratriði sem
allar hreyfingar verða að hafa, lög
og markmið. Það er líka mikilvægt
að þessi kynning meðal kvenna í
flokknum sé góð vegna þess að það
er von okkar í undirbúningshópn-
um að sem flestar konur í flokkn-
um og helst margar sem standa
utan hans líka, vilji starfa með okk-
ur. Stór og einhuga kvennahreyf-
ing getur tryggt konum völd og á-
hrif.
Þau drög að lögum sem liggja
fyrir gera ráð fyrir að hreyfingin
verði hreyfing Alþýðubanda-
lagskvenna og annarra róttækra
jafnaðarkvenna og að hún taki til
landsins alls. Gert er ráð fyrir sjö
kvenna stjóm sem fari með málefhi
hreyfingarinnar á milli aðalfúnda
sem haldnir verði árlega. Tillaga er
um að á aðalfundi verði samþykkt-
ar megináherslur kvennahreyfing-
arinnar fyrir næsta starfsár og lín-
umar þannig lagðar fyrir stjómina.
Það er einnig gert ráð fyrir að kon-
ur í hreyfingunni geti myndað með
sér hópa eftir áhugasviðum og
landsvæðum Qg að þeir séu sjálf-
stæðir og komi firam í eigin nafni
og nafni hreyfingarinnar. Þessir
hópar þurfa ekki að vera formlegir
með eigin stjórn og markmið en
þeir geta verið það ef það er vilji
kvennanna. Þetta starfsfýrirkomu-
lag getur tryggt mikla virkni
kvenna sem víðast um landið og
skapað mikla breidd í starfi
kvennahreyfingarinnar.
Tillaga að markmiði kemur
ffam í þeim drögum að lögum sem
liggja fýrir og er orðað svo:
„Meginmarkmið hreyfingarinn-
ar er að auka völd og áhrif kvenna
og stuðla þannig að samfélagi jafn-
réttis, lýðræðis og félagslegs rétt-
lætis.
- Uglurnar vilja auka völd kvenna
innan stofnana Alþýðubanda-
lagsins og í trúnaðarstörfum á
vegum flokksins, svo sem við
ffamboð til Alþingis og sveitar-
stjóma.
- Uglumar vilja styðja og styrkja
þær konur sem valist hafa til
trúnaðastarfa fýrir flokkinn.
- Uglumar vilja efla umræðu
meðal kvenna bæði innan og
utan flokkins og á þann hátt
auka áhrif kvenna á stefnumótun
flokksins.
- Uglumar vilja styðja allar konur
sem vinna að málefnum kvenna
og samrýmast geta megin-
markmiðum hreyfingarinnar.“
Eins og kemur hér ffam er orðið
„Uglur“ vinnuheiti okkar yfir
kvennahreyfinguna. Það orð er ein
tillaga af nokkram sem ffam hefur
komið um heiti hreyfingarinnar.
Aðrar úllögur era Úur, Langbræk-
ur og Níu líf. Það er einnig hlut-
verk tengiliðanna í kjördæmunum
að kynna þessar tillögur og láta
okkur í undirbúningshópnum vita
um viðbrögð kvennanna og ekki
síður ef nýjar tillögur koma fram.
Stofnfundur kvennahreyfingar
Alþýðubandalagsins verður í
tengslum við næsta miðstjómar-
fund flokkins. Sá fúndur var fýrir-
hugaður laugardaginn 26. febrúar
en hefur verið ffestað um viku eða
til 5. mars. Líklegt er því að stofn-
fundurinn okkar verði föstudags-
kvöldið 4. mars. Fundurinn verður
auglýstur nánar síðar þegar endan-
leg ákvörðun liggur fýrir. Við höf-
um fengið styrk ffá flokknum til að
halda glæsilegan stofnfund. Það er
vilji okkar í undirbúningshópnum
að á stofnfimdinum verði söng og
gleði blandað saman við ffæðilega
næringu og hefðbundin stofn/að-
alfúndarstörf s.s. að samþykkja lög
og markmið, kjósa stjórn og á-
kveða megináherslur fýrsta starfs-
ársins.
Kvennahreyfing getur verið
sterkt baráttutæki. Það er undir
okkur sem þar störfum komið. Það
er mikilvægt að þar ríki einhugur,
virðing hvor fýrir annarri og að
lýðræðisleg vinnubrögð verði við-
höfð. Við konur eram ekki einslit-
ur hópur. Aherslur og áhugasvið
jafnvel okkar Alþýðubanda-
lagskvenna fara ekki alltaf saman.
Með því að byggja upp hópa sem
víðast um landið þar sem konur
geta unnið að þeim málum sem
þær telja efst á baugi og með því að
samþykkja á aðalfundi ár hvert
helstu áherslur næsta starfsárs, eig-
um við ef vilji er fýrir hendi að geta
byggt upp einhuga og sterka
kvennahreyfingu róttækra jafnað-
arkvenna. Víst er að þörfin er fýrir
hendi.
Höfundur er í undirbúnings-
nefnd kvennahreyfingarinnar