Vikublaðið - 24.02.1994, Blaðsíða 10

10
I
Nyskopun
VIKUBLAÐIÐ 24. FEBRÚAR 1994
Hátíska úr ull
/
ASkólavörðustígnum í Reykja-
vík eru Spaksmannsspjarir,
yerslun sem er rekin af þremur
konum sem allar eru menntaðar í fata-
hönnnun. Ein þeirra er Eva Vilhelms-
dóttir. Hún hefur lagt áherslu á ný-
stárlega notkun íslensku ullarinnar.
Fyrir það var hún nýlega útnefnd til
menningarverðlauna Dagblaðsins
Vísis fyrir hönnun. Þeir sem til þekkja
segja að hún væri vel að þeim verð-
launum komin.
Eva segist hafa unnið með íslensku
ullina mjög lengi, bæði hafi hún tekið
að sér verkefhi og unnið á eigin veg-
um. Hún er ekki alveg nógu ánægð
með það hráefhi sem hefur boðist.
Hún segir að það hafi vantað þekk-
ingu á hönnun. Ef hluturinn eigi að
verða fallegur þá verði að fara saman
góð vinnsla á hráefninu og góð hönn-
un.
„Eg nota iðnaðarband sem er
prjónað úr á prjónastofum hér, en ég
er óánægð með það, það er hart og
óþjált, matt og dautt. Þetta á ekki við
um náítúrulitina, en um leið og farið
er að lita bandið þá eyðileggjast ein-
hverjir eiginleikar þess. Istex hefur lít-
ið vilja gera nema leggja áherslu á
handprjónaband." Eva segir að það
hafi allt of lítið verið gert af því að
nota íslensku ullina til þess að hanna
úr tískuvörur, öll áherslan hafi verið á
að höfða til ferðamanna. „Mér finnst
unga fólkið vera mjög áhugasamt urn
þessa vöru og reyndar hef ég líka selt
töluvert til ferðamanna. Eg sel vör-
urnar ekki dýrt, er t.d. ineð ódýrar
húfur sem renna út. Ég set saman alls
konar liti, saumarnar snúa út og ég
hef þetta bara gróft. Ég hugsa þetta
sem náttúruföt, að fötin séu eins og
sprottin úr náttúrunni. Þegar ég hef
unnið fyrir þessa ffamleiðendur, þá
hefur allt verið bundið í ákveðnar for-
múlur. Nú geri ég bara það sem mig
langar til. Þetta er eiginlega bara leik-
ur, en auðvitað vil ég hafa eitthvað
upp úr þessu. Það sem ég er að gera
núna höfðar bara til lítils hóps sem vill
vera öðruvísi.11
Sá hópur virðist fara stækkandi, því
hún og samstarfskonur hennar hafa
fengið ýmsar viðurkenningar. Eins og
áður sagði hefur Eva verið tilnefnd til
menningarverðlauna DV fyrir hönn-
un og nú hefur henni, Valgerði
Torfadóttur og Björgu Ingadóttur
verið boðið að taka þátt í kaupstefnu
og tískusýningu í Osló. Það byrjaði
með því að blaðakonur frá norsku
tímariti voru hér á ferð til þess að
kynna sér íslenska tísku og hönnun.
Þær áttu leið hjá versluninni, fóru inn
og urðu svo hrifnar að í nýlegu tölu-
blaði leggja þær heila opnu undir við-
tal og myndir af þeirn stöllum. Enn
sem komið er selja Spaksmannsspjarir
framleiðslu sína aðeins hér á landi;
Þær Eva, Valgerður og Björg sauma
og hanna öll fötin sjálfar. Þetta eru því
allt módelflíkur. Þær hafa ekkert reynt
að selja vörurnar erlendis, en það er
auðvitað aldrei að vita hvað gerist í
Osló í mars.
„Ég yrði auðvitað mjög ánægð ef
það kæmi eitthvað út úr þessari
Noregsferð," segir Eva að lokum.
Ingibjörg Stefánsdóttir.
f'AKTA
BiöHJ fmjjrtfltBr: Uert
Kat».-íi3»i'S Vaoíi oy 'j*
REYKJAVIK - NORDENS MOTEBY:
HIPP MOTE
FRÁ HETE JENTER
• • • Eva, Björg og Valgrrdur er í ferd med á fá lil dei umulige.
1 en by som flommer omr av det Úppeste fra London og Paríx, t il
de skape sin egen mote. fíe vil kle opp Reykjat ikn kvinner, som
regnes blont de mest motebevmte i Norden.
Opnan úr norska blaðinu KK, sem kom út núna 22. febrúar. Þar er Reykjavík lýst sem háttskuborg Norðursins og ullarfatn-
aði þeirra Evu Vilhelmsdóttur, Bjargar Ingadóttur og Valgerðar Torfadóttur í Spakmannsspjörum hælt í hástert.
hagtöluárbók Hagstofunnar
í þessu riti er að finna yfirlitstöflur um land
og þjóð, atvinnuvegi, utanríkisverslun, laun
og tekjur, orkumál, verslun, samgöngur,
verðlag og neyslu, fjármál hins opinbera,
banka- og peningamál, þjóðhagsreikninga,
heilbrigðis-, félags- og menntamál auk
kosninga. Lendlslhagiir 1 ði3 nýtast fólki í
viðskiptum, opinberri stjómsýslu, við
rannsóknir, skólafólki og öllum
almenningi. LandsheQÍIT 1993 fást einnig
á disklingum í Excel fyrir PC og Excel
fyrir Macintosh. Verð 2.100 kr.
Hagstofa íslands, Skuggasundi 3,150 Reykjavík.
Sími 91- 60 98 60 eða 60 98 66, bréfasími 91- 62 33 12
Ein af aðstandendum Pingborgar með ullarlagðinn í h 'óndunum. Takið eftir
þessari nýstárlegu útfærslu á gamla rokkinum. Mynd: OI.Þ.
Samvinna
um gæði
Á gamlársdag var stofnað samvinnufélag í Þing-
borg í Ölfusi. Petta er félag þrjátíu og sex kvenna
sem vinna ýmsar vörur úr íslensku ullinni.
Ævintýrið hófst fyrir rúmum þremur árum sem
þróunarverkefni. Verkefnisstjóri var Helga Thor-
oddsen. Hún er textílfræðingur en Hildur Hákonar-
dóttir, myndvefari og fyrrverandi skólastjóri Mynd-
lista- og handíðaskóla íslands, tók einnig þátt í
stofnun fyrirtækisins
Starfsemin er mjög fjölþætt. Kon-
urnar safna ull beint frá bændum
og vinna hana að nær öllu leyti
sjálfar. Ahersla er lögð á handverkið.
Þó senda þær ull til vefnaðar til ístex,
en íylgja henni eftir í gegnum þvott-
inn og vinnsluna þar. Að sögn Helgu
hefur ístex breytt um stefnu í vinnslu
ullarinnar nýverið. „Fyrir nokkrum
árum var ullarmatinu gjörbreytt. Nú
er það orðið nákvæmara og þeir sem
eru með góða ull fá meira greitt.“
I lelga segir að hægt sé að hafa áhrif
á gæði ullarinnar með kynbótum og
bætir því við að góður bóndi fái allar
afurðir góðar. „I þessari kreppu fara
allar aukaafurðir að skipta máli. Aður
hugsuðu menn svo stórt í landbúnaði,
þeir gátu alltaf losnað við afurðirnar,
jafhvel án tillits til gæða þeirra. Nú er
þetta allt að breytast."
Vörurnar sem meðlimir samvinnu-
félagsins Þingborg búa ti! eru ein-
göngu til sölu á staðnuin. Á sumrin er
opið alla daga en á veturna aðeins
milli eitt og sex á fimmtudögum og
sunnudögum. Margar kvennanna
vinna heima, en einnig geta þær unn-
ið í gamla samkomuhúsinu Þingborg,
sem er tíu kílómetrum fyrir austan
Selfoss. Þar eru haldin námskeið, en
til þess að gerast meðlimur í sam-
vinnufélaginu, þá þarf að hafa farið á
námskeið í meðferð ullar. Engin kona
er á launaskrá hjá fyrirtækinu, |iær
vinna eins og þær komast yfir og bera
úr býtum í samræmi við það. I Þing-
borg geta konurnar komist í ýmsar
vélar, þar spinna þær ullina og nýlega
var fengin handsmíðuð kembivél frá
Bandaríkjunum. Þingborg er líka
samkomustaður. Hildur Hákonar-
dóttir segir að það hafi alltaf verið
hugsunin að konurnar gætu komið
saman þar til að vinna og bera saman
bækur sínar. „Hjá okkur er viss list-
rænn agi. Allar vörurnar fara fyrir
gæðanefnd. Hér starfar enginn hönn-
uður, en við höfum þann húsaga að
ekkert fari frá okkur nema það sé
nógu gott. Við leggjum mikla áherslu
á hráefnið, það er grundvallaratriðið
og við reynurn líka að ýta undir meiri
notkun misl.itu ullarinnar." Hildur
segir að salan á síðasta ári hafi gengið
heldur betur en þæn þorðu að vona.
Að hennar sögn er hin hefðbundna
lopapeysa alltaf vinsæl. „Það er ekki
hægt að endurbæta þá hönnun. Fiðu-
sokkar, sem unnir eru úr blöndu kan-
ínu- og kindaullar renna út og grifflur
eru líka vinsælar."
Hildur segir að auðvitað hafi
menntun heniiar og Helgu haft áhrif,
þær hafa séð um námskeiðin og getað
veitt visst listrænt aðhald. Hún bætir
því við að konurnar sem taka þátt í
starfinu séu á öllum aldri. Oft verði
ríkuleg skoðanaskipti, þær eldri miðli
af reynslu sinni og hinar eldri smitist
af æsku og áhuga hinna yngri.
Ingibjörg Stefánsdóttir.