Vikublaðið - 29.04.1994, Blaðsíða 18
18
VIKUBLAÐIÐ 29. APRIL 1994
Remains of the Day ★★★★
Sýnd í Stjömubíó
Leikstjóri: James Ivory
Aðalhlutverk: Anthony Hopkins,
Emma Thompson, Hugh Grant
Dreggjar dagsins (Agæt þýð-
ing, til tilbreytingar) er nýj-
asta mynd Merchant-Ivory
teymisins sem skilið hefur eftir sig
slóð mynda sem hlotið hafa hylli
smekkfólks um víðan völl. Eg verð að
vísu persónulega að játa á mig þann
glæp að hafa ekki séð eitt einasta verk
úr smiðju þeirra fyrr en ég fór á áður-
nefnda mynd. Af henni að dæma hef
ég misst af töluverðu.
Ef hinar myndirnar komast eitt-
hvað nálægt þessari á gæðaskalanum á
ég skilið húðstrýkingu fyrir það eitt að
hafa misst af þeim. „Dreggjar dags-
ins“ er mynd sem óhætt er að mæla
með fyrir fullorðið fólk sem kann gott
að meta. Sú goðsögn að myndin sé
eingöngu fyrir snobbhænsni og gam-
almenni er ekki á rökum reist, svo er
einnig um þá staðhæfmgu að það ger-
ist akkúrat ekki neitt í myndinni. Bull
og videysa, það gerist mun meira í
„Dreggjum dagsins" en í báðum „Die
Hard“ myndunum til samans, þrátt
fyrir að enginn sé skotinn í spað.
Höfúðpersóna myndarinnar er yf-
irþjónn sá er Anthony Hopkins leikur.
Hann hefur sett sér það lífstakmark að
þjóna húsbónda sínum eins vel og
hann mögulega getur og telur að per-
sónujeg tílfinningasemi frá sinni hálfu
geri ekki annað en að hindra það tak-
mark sitt. Því temur hann sér þann sið.
að halda tilfmningunum undir yfir-
borðinu sama hvað á dynur. Þegar
faðir hans deyr bifast hann ekki en
heldur ótrauður áfiram með óloknar
skyldur dagsins.
Þegar persóna sú er Emma
Thompson leikur ræður sig til starfa á
óðalinu versna málin um helming,
þau verða nefhilega ástfangin hvort af
öðru og þá verður getuleysi Hopkins
til að túlka tilfinningar sínar honum
heldur betur fjötur um fót. Einma
reynir öll brögð til að fá hann til að
opna sig, undir lokin er hún farin að
niðurlægja hann til þess eins að fá við-
brögð, en skel hans er orðin það þykk
að ekkert virðist bíta á henni. Auk til-
fínninganna sem krauma undir yfir-
borðinu hjá Anthony og Emmu segir
myndin einnig frá þátttöku Breta í
seinni heimsstyrjöldinni í hjáverkum,
húsbóndinn virðist hafa verið mikill
stuðningsmaður friðkaupastefnunnar
sem einkenndi samskipti Breta við
Hitler á þessum tíma.
„Dreggjar dagsins" er án efa ein
mikilfenglegasta en um leið hóg-
værasta mynd sem ég hef augum litið í
langan tíma. Eg hvet hvern þann sem
hefur ekki enn séð hana til að gera það
án tafar.
Searching for Bobby
Fischer ★★★
Sýnd í Háskólabíó
Leikstjóri: Steven Zaillian
Aðalhlutverk: Max Pomeranc, Ben
Kingsley, Joe Mantegna
Leitin að Bobby Fischer er fjar-
skyldur ættingi myndar Jodie
Foster „Little Man Tate“ þar
eð báðar myndirnar fjalla um einstak-
linga sem skara fram úr á ákveðnu
sviði þegar á unga aldri. Satt að segja
er stutt í að myndin sverji sig einnig í
ætt við „Rocky“ myndirnar, þar sem
boxhönskunum hefur verið skipt út
fyrir taflmenn. Það sem bjargar
myndinni frá að vera Rocky skák-
borðsins er það að hún veitir mun
meira innsæi í hugarfarið í kringum
stórmót og afleiðingar þess að vinna
og tapa en boxarinn hans Stallone
gerði nokkurn tírna.
Myndin snýst um Josh Waitzkin,
sjö ára gutta sem er afburðagóður í
skáklistinni. Innan skamms er farið að
líta á hann sem arftaka Bobby Fischer
og hann látinn keppa á hverju stór-
Leitin að Bobby Fischer er
um margt óvenjuleg mynd,
ekki síst þar sem sögusviðið
er skáksviðið sjálft. I mynd-
inni er sett fram sú áleitna
spurning hvort ekki sé rétt að
hætta að taka þennan leik
eins alvarlega og gert hefur
verið til þessa.
mótínu á fætur öðru. Til að byrja með
rúllar hann mótunum upp og sankar
að sér bikurum, en þegar hann fer að
gera sér grein fyrir að hann er í
fremstu röð skákmanna í Bandaríkj-
unum byrjar hann að vera hræddur
um að tapa, því eins og hann bendir
réttílega á er í lagi að tapa meðan
maður er óþekktur en ef maður er á
toppnum telst tap til algers félagslegs
hruns, fólk er fljótt að snúa bakinu við
átrúnaðargoðunum sínum ef þau mis-
stíga sig.
Inn á milli er skotið inn glefsum úr
lífi Fischers sjálfs og er auðsjáanlegt
hversu goðsagnakennd ímynd hans er
í Bandaríkjunum. Jafnvel endurkoma
hans nú fyrir nokkrum árum er gerð
að hetjudáð, þar sem sagt er að hann
hafi „unnið Spassky og horfið svo af
sjónarsviðinu á ný“. Þetta eru stór orð
miðað við hversu umdeild frammi-
staða hans í þessu ákveðna móti var.
Mikið er deilt í mynd þessari á rétt-
mæti þess að þjálfa svo unga skák-
menn líkt og þeir séu í herbúðum eins
og virðist vera algengt og sá punktur
undirstrikaður að skák sé aðeins leikur
sem myndi kannski ekkert tapa á því
að vera tekin minna alvarlega, ekki síst
ef viðkomandi er sjö ára gamall.
Allir aðstandendur þessarar myndar
eiga mikið hrós skilið fyrir að hafa
skapað jafn innihaldsríka og heil-
steypta dæmisögu úr skákheiminum
og raun ber vitni.
mmmá
raW
mmmmmjmm
,
Lausn myndagátunnar í síðasta blaði er: „Utanríkisráðherra ákvað á eigin spýtur stofiiun sendiráðs í Kína.“