Vikublaðið - 16.06.1994, Blaðsíða 6
6
Lýðveldið
VIKUBLAÐIÐ 16.JUNI 1994
hefur falist í að krefja aðrar þjóðir um
útpáruð kálfskinn. Við stærum okkur
einnig af því að Islendingar lesi meira
en aðrar þjóðir og séu einir um að
gefa Isaldarfólkið og Morgan Kane út
f skinnbandi með gylltum kili. En við
lítum jú þannig á að menning sé auð-
lind en ekki lúxus. Þess vegna leggjum
við á lestrarskatt svo bókin geti lagt
ffam sinn skerf til að unnt sé að gera
vel við starfsmenn utanríkisþjónust-
unnar. Lestrarskatturinn hefur á allan
hátt haft jákvæð áhrif því auk hinna
beinu tekna hefur margt fólk vinnu af
því að gera upp bóka- og blaðaútgáfur
sem ekki standa sig sem skyldi.
Blessuð sauðkindin
Þrír eru helstu atvinnuvegir íslend-
inga og þó raunar ekki nema tveir eða
jafnvel einn. Mikilvægastar eru fisk-
veiðar, þá fiskvinnsla og loks iðnaður.
Einstaka maður vildi ef til vill hafa
landbúnað hér á meðal en þar er um
misskilning að ræða. Landbúnaður
(les sauðfjárrækt) hefur aldrei haft
stöðu atvinnuvegar á íslandi. Þar er
um hrein trúarbrögð að ræða. Megnið
af lýðveldistímanum hafa bændur
staðið utan allra venjulegra mark-
aðslögmála og hafa raunar snúið þeim
við á þann hátt að þeim mun færri sem
vildu eignast framleiðsluna þeim mun
meira báru bændur úr býtum. Kindin
er Islendingum þannig helg skepna,
margmærð í ljóðum og sögnum.
Raunar hefur verið gengið enn
lengra því í deilurn um uppruna Is-
lendinga hafa líkamlegir eiginleikar
kindarinnar verið dregnir inn í um-
ræðurnar því til stuðnings að vér séum
af kyni norrænna sækonunga. Hvern-
ig blöndunin við sauðkindina átti sér
stað er enn umdeilt meðal fræði-
manna. Nokkrir áhugamenn um þau
fræði hafa þó fært að því rök í sjón-
varpsþáttum að áhugi íslendinga á
nánum tengslum við kindur hafi hald-
ist fram eftir öldum. Þarf í sjálfu sér
engan að undra þótt virðing hafi verið
borin fyrir kindinni því sá fræðimaður
um ættir sauðkinda, sem áður var
vitnað til, hefur einnig bent á upp-
græðsluhlutverk kindanna. Lamba-
spörð séu mikilvægur áburður gróðr-
inum. Því sé vænlegast til árangurs í
baráttunni gegn uppblæstrinum að
reka eina til tvær milljónir kinda þvert
yfir landið. Mætti þá sjá hvernig allt
blómstraði þar sem kindurnar hefðu
yfir farið þó svo að örfoka land sé
framundan. Til frekara öryggis mætti
gefa hjörðinni laxerolíu við og við
meðan á þessari landgræðsluherferð
stæði.
í þessu Ijósi þarf engan að undra
þótt því hafi verið varpað fram að
kindin verði gerð að þjóðartákni ís-
lendinga, kind ársins valin í hverju
héraði og sett á stall 17. júní hvers árs,
íklædd skautbúningi, svörtum nælon-
sokkum og sokkabandi á vinstra aftur-
fæti.
Hin síðari ár hefur önnur skepna þó
sótt nokkuð í sig veðrið í keppninni
um hylli íslendinga. Nú er enginn
maður með mönnum nema hann eigi
nokkurt hrossastóð. Ekki er nokkur
tilgangur með þessari eign annar en
eignin sjálf. Svipar þessu til atferlis
nokkurra kynþátta í Afríku þar sem
staða manna í samfélaginu fer eftir
fjölda nautgripa sem þeir geta helgað
sér. Er land því víða örfoka þar sem
margir eru höfðingjarnir. Lengi vel
héldu inenn svipuð lögmál gilda hér-
lendis en því mun eins farið með hesta
og kindur að þeim mun fleiri sem fara
saman þeim mun meira er skitið og
þeim mun betur grær land míns föð-
ur. Hafa hestarnir það raunar fram
jdir kindur að þeim fylgir allajafha
nokkur mannsöfnuður, illa drukkinn.
Því margfaldast áburðaráhrif hestanna
og bendir nú flest til þess að jafhvel
hverir og jöklar verði skógi vaxnir
innan nokkurra ára fái hestamenn
fram haldið gleði sinni.
Sjálfstæðismál
Lýðveldi varð að veruleika á Islandi
undir mjög sérstökum kringumstæð-
um. Síðari heimsstyrjöldin hafði þá
bjargað þjóðinni úr klóm kreppunnar
miklu og kvenfólkinu hafði verið
bjargað úr hrjúfum hrömmum, lýsis-
lykt og ullarkláða inn í hina fögru nýju
veröld nikótínilms og blöðrubólgu
silkinærfatnaðar. Allt frá þeim tíma
hafa verið allnokkur átök milli kynj-
anna um afstöðu til aðkomumanna.
Ilafa karlmenn talið rétt að hver sæd
að sínu en kvenfólk verið nýjunga-
gjarnara. Hér hefur hið opinbera
þurft að taka í taumana og bjarga
kvenfólki frá sjálfu sér eins og höfuð-
hlutverk þess er.
En deilur um afstöðu Islendinga tíl
erlendra ríkja hafa fylgt lýðveldinu ffá
upphafi og verið meiri klofningsvald-
ur meðal landsmanna en nokkuð ann-
að. ísland var tæplega orðið sjálfstætt
lýðveldi þegar talið var nauðsyn að
leita í faðm annarra, þessu sjálfstæði
tíl verndar. Er þetta þekkt fyrirbæri í
mannheimum og nefnist Oskubusku-
árátta þegar kvenfólk þjáist af þessu.
En alla tíð síðan hafa Islendingar talið
sér nauðsynlegt að hafa hjá sér menn
erlendrar þjóðar sér tíl verndar. Það
er í fullu samræmi við hina róttæku
jafhaðarstefnu okkar Islendinga að við
skulum telja okkar sjálfstæði best
borgið með því að fórna því. Rót-
tæknin í umræddri jafnaðarstefnu felst
einmitt í því að snúa flestu á hvolf. Nú
hefur minnsti flokkur landsins lagt til
inngöngu í Evrópusambandið og það
í þeim tilgangi að flytja út sína rót-
tæku jafnaðarmennsku því nú er svo
komið að flest embættí eru þrotin á
íslandi eftir að flokkurinn hefur verið
við völd í áratug. Jafnvel húsvarða- og
tollvarðastöður eru á þrotuin og knýja
þó ýmsir á. Þess vegna er ekki uin
annað að ræða en að færa sig út fyrir
landsteinana og líkt og engisprettur
Egyptalands fara þar yfir sem emb-
ætta er von og éta, éta og éta. Því er
það, ágætí ferðamaður, að framtíð ís-
lands og íslendinga er björt. Hingað
vill enginn með fúllu ráði koma til að
setjast að. Hér verður því bækistöð
okkar meðan sótt er í húsvarðastöður
ESB og annað það sem bitastætt er.
Ingólfur V. Gíslason
Átak
um skrásetningu
á sendibréfum
eftir Kjarval og
Ásmund Sveinsson
Vegna átaks um varðveislu heimilda um
íslenska listasögu fara Kjarvalsstaðir og
Ásmundarsafn þess vinsamlega á leit
við eigendur sendibréfa frá listamönn-
unum Jóhannesi S. Kjarval og Ásmundi
Sveinssyni að fá aðgang að þessum
sendibréfum til skrásetningar.
Góðfúslega hafið samband við
Ásmund Helgason að Kjarvalsstöðum
í síma 91-26188.
Lausn myndagátunnar í síðasta blaði er: „Víst má telja að heitt verður í kolunum hjá krötum í Suðumesjabæ næstu helgi.“