Vikublaðið - 04.11.1994, Blaðsíða 10

10
f dagsins önn
VIKUBLAÐIÐ 4. NOVEMBER 1994
Nú er tnikið rætt um hugsanlega
afsögn félagsmálaráðherra eða
samþykkt vantrauststillögu á hann.
Er injög eðlilegt að slíkar raddir séu
uppi. Þetta eru einu leifamar sem
efdr era af vantrauststillögum eftir
að Davíð Oddsson svívirti lýðræðið
með frávísunartillögu sinni. Og
hraut þau lögmál sem kennd eru í
stjórnmálaskóla Sjálfstæðisflokksins.
Aðrir ráðherrar virðast æda að
sleppa, sem aðeins færir okkur ein
marktæk skilaboð; að þeir séu ó-
spilltir.
Vikublaðið hefur undanfarið fjall-
að um málefni eins ráðherra án þess
að það hafi vakið athygli stjómmála-
manna eða annarra fjölmiðla, að AJ-
þýðublaðinu undanskildu. Það eru
fréttir af mjög grófri hagsmunaspill-
ingu Halldórs Blöndals.
- Halldór lét gera úttekt á stöðu
Ríldsskipa. Halldór var þá vara-
stjómarmaður í Sjóvá-Almennum,
stærsta hluthafanum í Eimskip, sam-
keppnisaðila Ríkisskipa. Halldór var
því beinn hagsmunaaðili.
-Til að framkvæma úttektina fékk
Halldór fyrirtæki í eigu endurskoð-
enda Eimskips. Eimskip hafði vita-
skuld verulegra hagsmuna að gæta
og endurskoðendurnir fýrir hönd
þess félags. Ríkisskip var látið selja
eitt skipa sinna og hætta Færeyjasigl-
ingum, sem öfluðu félaginu tekna
umffam gjöld, en tók verkefni af
Eimsldp.
- Halldór hafði í vegamestd stefnu
Sjálfstæðisflokksins, sem var sam-
þykkt landsfundar á tillögum sam-
göngunefndar flokksins. Formaður
nefndarinnar og aðalhöfundur álykt-
unarinnar var Tómas William Möll-
er,- þáverandi forstöðumaður land-
rekstrarsviðs Eimskips.
- Halldór lagði niður Ríkisskip og
gerði Benedikt Jóhannesson tíma-
bundið að stjórnarformanni til að
sinna því verkefni. Benedikt og Hall-
dór em systrasynir. Halldór umbun-
aði Benedikt ineð því að setja hann á
sömu laun og forstjóri Ríkisskipa var
með, milli 300 og 400 þúsund krón-
ur á mánuði og var Benedikt í öðm
starfi á sama tíma. Fékk Benedikt
frændi alls tæplega tvær milljónir
króna.
- Halldór bað fyrirtækið Talna-
könnun hf. að taka saman skýrslu um
stöðu fiskeldisins á Islandi. Talna-
könnun er fýrirtæki náfrænda Hall-
dórs. Það er í eigu bræðranna Bene-
dikts áðurnefnds og Sigurðar Jó-
hannessona og föður þeirra Jóhann-
esar Zoega. Benedikt, Sigurður og
Halldór ráðherra em systrasynir.
Talnakönnun fékk alls 1,6 milljónir
króna fýrir fiskeldisúttektina og í
kjölfarið aðrar tvær milljónir fýrir
störf að „verkefnavæðingu".
- Ráðuneytismenn hafa staðfest að
Talnakönnun hafi á kjörtímabilinu
fengið fjölmörg verkefni og að alls sé
búið að greiða fýrirtækinu eða að-
standendum þess 5,6 milljónir króna
á núvirði. Er þó ekki allt upptalið því
Talnakönnun er enn að vinna að út-
tektum fýrir Halldór Blöndal.
Allir fjölmiðlar hafa fengið upp-
lýsingar um þessi mál, annað hvort
úr Vikublaðinu eða frá ráðuneytun-
um. Þeir hafa þrátt fýrir mikla spill-
ingarumræðu ekki séð ástæðu til að
taka mál þessa upp, að Alþýðublað-
inu undanskildu. Æda þeir að þegja
áfram eða er verið að vinna í málun-
um?
Opera
Ebony
aftur hér á
landi
Eflaust minnast margir með á-
nægju Ebony hópsins sem heill-
aði tónleikagesti á tónleikum Sin-
fóníuhljómsveitar íslands í nóvem-
ber 1991. Þá héldu þeir þrenna tón-
leika fýrir fullu húsi og var tónlist
þeirra og sviðsframkoma með þeim
hætti að enginn var ósnortinn.
Opera Ebony söngflokkurinn sem
stofnaður var fýrir 20 áram hefur
verið vettvangur fý rir ameríska lista-
menn af afrískum stofni til að flytja
óperar, söngleiki og negratónlist.
Flokkurinn hefur fengið alþjóðavið-
urkenningu fýrir vandaðan flutning
og framlegt verkefnaval og mikið af
tónlist hefur sérstaklega verið samið
fýrir hann. Hópurinn samanstendur
af fimm söngvuram, listrænum
stjórnanda og hljómsveitarstjóran-
um Everett Lee. Opera Ebony held-
ur tvenna tónleika ineð Sinfóníu-
Bjarni H. Þór-
arinsson efnir
til sjónþings í
Nýlistasafninu
Laugardaginn 5. nóvember kl.
16:00 opnar í Nýlistasafninu,
Vatnsstíg 3b, sjónþing eftir Bjama
H. Þórarinsson. Þetta mun vera 7.
sjónþing sinnar tegundar. Sjónþing
er vettvangur nýjunga í listúm og
vísindum.
Sjónþingið verður óvenju fjöl-
breytt að þessu sinni og má búast við
miklu fjöri, enda hafa þingin verið
vel sótt. Fjöldi listamanna hafa verið
boðaðir til „þingleika“. Þeir verða
sérstaklaga haldnir laugardagana 12.
og 19. nóvember. Þingið spannar
ýmsar nýjungar sem höfundur þess
hefur verið að fást við og þróað sl. sjö
ár. s.s. Vísiakademíu, vísíólist, sjón-
háttarfræði o.fl.
Sjónþingið er öllum opið á opn-
unartíma safnsins 5. - 20. nóvember.
Laugardaginn 5. nóvember n.k.
kl. 16:00 verður formlega opnuð
að Kjarvalsstöðum yfirlitssýning á
verkum Errós undir yfirskrifdnni:
Gjöfin. Haustið 1989 færði Erró
Reykjavíkurbprg að gjöf stórfenglegt
safh eigin listaverka. Við þessa höfð-
inglegu listaverkagjöf hefur hann
síðan stöðugt verið að bæta og era
verkin nú alls um 2700 talsins.
Gjöfin spannar nánast allan feril
Errós, allt frá æskumyndum til
mynda frá undanförnum áram. A
Píanóleikarinn Krystyna; Cortes
kemur fram á einleikstónleikum
Gerðubergs laugardaginn 5. nóvem-
berkl. 17:00.
Krystyna er fædd í Englandi þar
sem hún stundaði nám við Watford
School of Music undir handleiðslu
Jeans Merlows um tíu ára skeið. Eft-
ir að hafa unnið til námsstyrks við
Royal Academy of Music í London
lauk hún einleikaraprófi, L.R.A.M.,
hljómsveit íslands, fýrri tónleikarnir
vora í gærkvöld og síðari tónleikarn-
ir verða laugardaginn 5. nóvember
kl. 14:30.
Laugardaginn 5. nóvember opnar
sýning á verkum eftir Elísabetu
Jökulsdóttur. Elísabet er að upplagi
rithöfúndur en á þessari sýningu
kveður hinsvegar við nýjan og ó-
venjulegan tón í myndheimi lista-
konunnar þar sem hún bókstaflega
þýðir hugsun sína yfir í áþreifanleg
efni og hluti úr hversdagslífinu. Inni
á kaffihúsinu hefur Elísabet komið
fýrir fiskum í fiskabúram, sem hvert
og eitt geimir vatnsrænan og einfald-
an heim úr huga hennar.
Yfir búranum hanga björgunar-
þessari sýningu verður stór hluti
gjafarinnar sýndur og gefst þar ein-
stakt tækifæri til að virða fýrir sér
feril þessa margbrotna listamanns.
Auk þessa hefur Erró gefið
Reykjavíkurborg frumgerð kvik-
mynda sinna, ljósmyndir, vegg-
spjöld, dagbækur, bréf, listaverka-
bækur, sýningarskrár og listaverk
eftir aðra listamenn.
Sýningin stendur til 4. desember
ffákl. 10:00-18:00
með besta vitnisburði.
Krystyna hefur komið fram á. éi'n-
leikstónleikum bæði hér heima Og
erlendis. Hún hefur verið búsett á ís-
landi í tuttugu og þrjú ár og starfað
sem píanóleikari og kennari við
Söngskólann í Reykjavík, Tónlistar-
skólann í Reykjavík og Tónlistar-
skólann í Njarðvík.
A tónleikunum í Gerðubergi flyt-
ur Krystyna prelúdíur og fúgur úr
Á efnisskrá tónleikana kennir ým-
issa grasa, fluttir verða söngvar úr
óperam, lög eftir Duke Ellington,
bandarísk þjóðlög ög negrasálmar.
hringir í mannlegum stærðum með
áletranum úr hendi Elísabetar og
vega verkin þannig salt milli fljótandi
yfirborðsins og kafandi mynda á
bomi fiskabúranna.
Sýningin stendur yfir í einn mán-
Elísabet fyrir utan Mokka. Mynd: ói.þ.
Das.wohltemperierte Klavier 1 nr. 8
í es-moll og nr, 15 í G-dúr eftir
Bach. Einnig leilcur hún Ljóð án
brða op 38 nr. 6 og Yariations
serieuses op 54 eftir Mendelsohn en
hið síðarnefnda er eitt helsta til-
brigðaverk tónskáldsins og eitt af
heldri tilbrigðaverkum 18. aldar.
Einnig flytur hún Næturljóð í C-
moll op 48 nr. 1 og sónötu í h-moll
op 58 eftir Chopin.
au eru ekki ýkjá mörg tíma-
ritin um listir, sem út koma á
íslandi. En svo er góðum
guði fýrir að þakka að vöralisti
Svenson bætir hér verulega úr.
Fyrst þegar þetta fýrirbæri datt inn
um póstíúguna hjá mér hélt ég að
þetta væri ósköp venjuleg hluta-
dýrkun. Nánari skoðun leiddi í ljós
að hér var um að ræða mjög þróað
listatímarit og var þar flestum stefn-
um í listsköpun nokkuð sinnt. Þarna
var nokkuð raunsæi og heihnikill
naivismi en það sem einkenndi ritið
öðru fremur var þó súrrealismi og
nokkuð afturhvarf til dadaisma.
Súrrealiskt einkenni ritsins blasir
við þegar á forsíðu þess. Þar er les-
endum bent á að þeir njóti ferða-
lagsins ef þeir séu með ákveðna,
stóra ferðatösku. Hana er hægt að fá
fýrir lítið og með feitletruðum upp-
hafsstöfum er tilkynnt að AUKA-
LEGA fýlgi „2 aukahólf á hliðun-
um.“ Eins og er með önnur góð
listaverk kemur þetta hugsunum á
flug. Höfðu þessi hólf ekki verið
upphaflega? Vora þau saumuð á
sérstaklega eða fýlgja kannski Iaus
þannig að maður geti sjálfur sauinað
eða límt þau á? Vora þau kannski
ofan á og neðan á upphaflega en
aukagetan felst í að hafa þau nú á
hliðunum? Fær maður ef til vill af-
slátt ef maður kærir sig ekki um
þessi hólf? Og eins og með önnur
góð súrrealísk verk finnur maður
ekkert svar. Það er handan rökhugs-
unar.
Og það þarf ekki að fara langt til
að finna Ijóð í dadaískum anda:
„Þegar þú ert í beltinu hitnar þér
þægilega, en tilgangur beltisins er
nefnilega sá, að sjá til þess að meiri
vökvi gufi upp í líkamanum en ella.
Við vökvatapið rýrna fitukeppirnir f
mittinu og einnig er góður stuðn-
ingur af beltinu meðan þú hefur það
á þér. Nú er sem sagt mögulegt að
losa sig við nokkra sentimetra svo
sjáanlegt er.“
Þetta mitínir vérulega á ljóð
Hugo Ball frá 1917, Karawane:
,Jolifanto bambla ö falli bambla/-
grossiga m'pfa habla horem/égiga
gorainen/higo bloiko rassula huju/-
hollaka hollala/anlogo bung/blago
bung/blago bung/bosso fataka/ú úú
ú/schampa wulla wussa ólobo/hej
tatta görem/eschige zunbada/wulu-
bu ssubudu uluw ssubudu/tumba
ba- umf/kusagauma/ba - umf.“
En ekki er allt jafn þungmelt í rit-
inu. Þar er líka slegið á létta strengi.
Minnst er á seljurótarfræolíu sem
ágæt sé fýrir karlmenn „þegar kraft-
urinn, úthaldið og getan eru farin
að minnka.“ Og þetta er skreytt
mynd af karhnanni sem virðist til-
tölulega nýfermdur en liggur við
hlið dömu sem trúlega hefur tekið
þátt í blautbolasamkeppni nýlega.
Sé þessi dren'gur farinn að tapa getu
er ég hræddur um að ekkert minna
en líffæraflutningur dugi til bjargar.
Eii í nafni gámanseniínnar er boðið
upp á umrædda olíu í þar til gerðum
hylkjum og hylkjunum fýlgja
nokkrar tylftir smokka, húðlitaðra,
gegnsærra og gataprófaðra. Og eins
og sagt er aðeins síðar á blaðsíð-
unni: „Gleymdu ekki að gefa upp
þína stærð.“
Elísabet
Jökulsdóttir
á Mokka
Errógjöfin
Yfirlitssýning á gjöf Erró til Reykjavíkurborgar að
Kjarvalsstöðum
Tónleikar Gerðubergs