Vikublaðið - 11.11.1994, Blaðsíða 2
2
VIKUBLAÐIÐ 11. NÓVEMBER 1994
Útgefandi: Alþýðubandalagið
Ritstjóri og ábm.: Hildur Jónsdóttir
Blaðamenn: Páll Vilhjálmsson, Friðrik Pór Guðmundsson
og Ólafur Pórðarson
Auglýsingasími: (91)-813200 - Fax: (9D-678461
Ritstjórn og afgreiðsla:
Laugavegur 3 (4. hæð) 101 Reykjavík
Sími á ritstjórn: (91)-17500 - Fax: 17599
Útlit og umbrot: Leturval
Prentvinnsla: ísafoldarprentsmiðja hf.
Forgangsverkefni að
rétta hag heimilanna
A miðstjórnarfimdi sínum sem haldinn var í Keflavík um
síðustu helgi tók Alþýðubandalagið frumkvæði að því að
setja fram ítarlegar tillögur um hvemig taka ber á geigvæn-
legum greiðsluerfiðleikum og gjaldþrotum sem vofa yfir
heimilum stórra hópa launafólks. Þær tillögur gengur Al-
þýðubandalagið með til kosninga í vor og mun herjast fyrir
því að þær verði verkefhi næstu ríkisstjómar.
Greiðsluvandi heimilanna er af mörgum rótum mnninn.
Hann stafar af gríðarlegri greiðslubyrði vegna húsnæðis-
kaupa. Hann stafar af lágum launurn og vaxandi atvinnu-
leysi. Hann er tilkominn vegna vaxandi ranglætis í skatta-
málum þar sem persónuafsláttur hefur farið lækkandi og
tekjutenging ýmissa bóta hittir fólk með meðaltekjur harð-
ast á sama tíma og fjármagnið fær að ávaxta sig án þess að
hagnaðurinn sé skattlagður og hátekjufólkið sleppur. Vand-
inn er líka vegna þess að skorið hefur verið niður í velferðar-
kerfinu og þjónustugjöldum komið á í sívaxandi inæli. Og
meðan peningarnir em sóttir til almennra laimþega og
barnafólks er gjöldum svo milljörðum skiptir aflétt af fyrir-
tækjunum án tillits til hagnaðar þeirra. Afleiðingin er neyð-
arástand heimilanna, vaxandi fátækt, upplausn fjölskyldn-
anna og djúpstæð félagsleg vandamál. Ríkisstjóm sem ekki
tekur á þessu neyðarástandi á engan tilvemrétt.
Tillögur Alþýðubandalagsins fela í sér að ráðist verði að
þessum vanda á margþættan hátt, ekki með skyndilausnum
heldur með því að taka á rótum hans. Til að vinna bug á því
neyðarástandi sem skapast hefur í húsnæðismálum þúsunda
heimila leggur Alþýðubandalagið til að komið verði upp
björgunarsjóði sem fjármagnaður verði af ríki, sveitarfélög-
um, bönkum og lífeyrissjóðum. Þá krefst Alþýðubandalagið
þess að sjálfvirk tengsl launa og lánskjara eins og þau birtast
í lánskjaravísitölunni verði afhumin.
Nýrri skattastefhu verður að koma á sem feli í sér í fyrsta
áfanga að 5-7 milljarðar verði fluttir frá fjármagnseigendum,
hátekjufólki og gróðafyrirtækjum til lágtekjufólks og mið-
tekjuhópa. Þyki einhverjum þessi upphæð stór, þá er hún að-
eins brot af því sem þegar hefur verið fært til fyrirtækjanna
og svipuð þeirri sem heimilin hafa verið látin borga í formi
tekjutengingar ýmissa bóta og þjónustugjalda.
Skipbrot launakerfanna í landinu blasir við og við því þarf
að bregðast. A sama tíma og atvinnuleysi hefur grafið um
sig, laun lágtekjuhópa hafa farið lækkandi og viðurkennt er
að hvorki taxtalaun né atvinnuleysisbætur duga til fram-
færslu hefur misskipting farið vaxandi og launamunur auk-
ist. Því leggur Alþýðubandalagið til að meðal fyrsm verka
nýrrar ríkisstjómar verði að efha til víðtækra viðræðna sam-
taka launafólks, atvinnulífs og stjómvalda um ffamkvæmd
nýrrar launa- og atvinnustefhu. Hún þarf að fela í sér að
lægstu laun verði hækkuð verulega, sett lög um afkomu-
tryggingu og tekið til í þeim framskógi sporslna og auka-
greiðslna sem skekkir öll launakerfi og viðheldur misskipt-
ingu. Þá hefur Alþýðubandalagið lýst því hvemig skapa má
þegar á fyrsta ári nýrrar ríkisstjórnar 1400 til 2000 ný störf.
Þessum tillögum og mörgum fleiri er lýst í Grænu bókinni
og í samþykktum miðstjórnarfundarins sem birtast í blaðinu
í dag. Þær sýna svo ekki verður um villst að það er hægt að
búa vel að þjóðinni, tryggja góð lífskjör og sækja fram í at-
vinnuuppbyggingu, ef pólitískur vilji er fyrir hendi. I næsm
kosningum verður tekist á um það hvort hér verði mynduð
ríkisstjórn til að rétta við hag heimilanna eða til að halda á-
ffam að færa fjármuni ffá fólkinu til fyrirtækjanna, ffá
skuldugu launafólki og barnafólki til þármagnseigenda og
forréttindahópa. Það verður tekist á um það hvort hér verði
stjórnað í þágu fólks eða fjármagnseigenda.
Pólitízkan
Dritur á hvítflibba
Davíbs
í hádegisfréttum á sunnudag út-
skýrði Ólafur G. Einarsson
menntamálaráðherra slakt gengi sitt
í prófkjöri Sjálfstæðisflokksins um
helgina með því að kjósendur
flokksins væru að refsa honum fyrir
embættisfærsluna á kjörtímabilinu. (
kvöldfréttum blés Davíð Odds-
son forsætisráðherra á þessa skýr-
ingu en taldi að umræða um ráð-
stöfunarfé ráðherra hefði skaðað
hann í prófkjörinu. Með ummælum
sínum hafði Ólafur G. rjátlað við máli
sem Davíð vill fyrir hvern mun láta
liggja í þagnargildi. Alræmdasta
embættisverk Ólafs G. er innsetn-
ingin á Hrafni Gunnlaugssyni,
einkavini Davíðs, í framkvæmda-
stjórastól Sjónvarpsins. í hjarta sínu
vita sjálfstæðismenn að tvö mál
urðu öðrum fremur til þess að flokk-
urinn tapaði meirihluta sínum í
Reykjavík: Hrafnsmál og einkavæð-
ingartilburðirnir með SVR. Davíð vill
allt til þess vinna að komast hjá um-
ræðu um Hrafn Gunnlaugsson og
gengur jafnvel svo langt að hasta
opinberlega á menntamálaráðherra.
Enda steinhætti Ólafur G. að
gjamma um að fyrri embættisverk
hafi verið honum til trafala í prófkjör-
inu. Menntamálaráðherra sýndi það
í Hrafnsmálinu að hann er hlýðinn
og Davíð kann að rækta þann hæfi-
leika hjá heimilisvinum sínum.
Fyrirgefbu, Össur
minn
Okkur varð illa á í messunni fyrir
viku þegar við kenndum Össur
Skarphéðinsson umhverfisráð-
herra við aðra konu en þá sem
hann á með því að segja tengda-
föður hans Blönduósing. Pólitízkan
lagði málið út á versta veg og atyrti
saklausa menn. Okkur þykir þetta
allt saman óskaplega leitt. Fyrir-
gefðu, Össur. Og þó að nafn Guð-
mundar Theódórssonar
Bönduósings hafa ekki verið birt var
við hann átt og við komum hér með
afsökunarbeiðni á framfæri við hann
líka.
Lærdómur ab
vestan
Þingkosningarnar í Bandaríkjunum
fara í kennslubækur í stjórnmála-
fræði fyrir það helst að Repúblíkön-
um tókst að snúa á haus þeirri
speki sem er kennd við Tip
O'Neill fyrrum forseta öldunga-
deildarinnar og gengur útá það að •
öll stjórnmál séu héraðspólitík.
Repúbíkanar gengu til kosninga
undir sameiginlegri stefnuskrá,
„Samningur við Bandaríkin"
(Contract with America), og stóðu
uppi sem sigurvegarar - mínus
spillti Hafnfirðingurinn frá Virginíu,
Oliver North.
Angist Ásgrímsson
í Tímanum á laugardag sagði Hall-
dór Ásgrímsson formaður að
Framsóknarflokkurinn væri miðju-
flokkur, sem þýðir að hann hafi
færst til hægri eftir að Steingrím-
ur Hermannsson lét af for-
mennsku. Með flokkinn í upplausn
og slæma útkomu í skoðanakönn-
unum ákvað Halldór á þriðjudags-
kvöld að daginn eftir skyldi Fram-
sóknarflokkurinn vera vinstriflokkur
og sagði það í viðtali við Valgerði
Jóhannsdóttur á Útvarpinu. Á
miðvikudag blés úr annarri átt og
þá vildi Halldór aftur vera miðju-
maður og sagði svo í and-
skotaþætti Marðar Árnasonar
og Hannesar Hólmsteins
Gissurarsonar. Fáum mönnum
fer það jafn illa að skipta um skoð-
un og Halldóri Ásgrímssyni. Halldór
hefur trausta ásýnd og ræktar þá
ímynd með þumbaralegri fram-
komu. Vindhanapólitík Halldórs
síðustu daga afhjúpar djúpa angist
manns sem hefur tapað áttum og
veit ekki lengur hvaða erindi hann á
í íslensk stjórnmál.
Pólitísk sam-
kvæmni
Ólafur Örn Haraldsson ruddi
Ástu Ragnheiði Jóhannes-
dóttur úr öðru sæti á framboðs-
lista Framsóknarflokksins í Reykja-
vík. Ólafur Örn sagði í hádegisfrétt-
um Bylgjunnar á mánudag að fyrir
hálfu öðru ári hefðu framámenn í
Framsóknarflokknum leitað eftir
frambærilegum mönnum til að fara í
framboð og komið að máli við sig.
Ólafur Örn sló til og náði 2. sæti af
Ástu R. um helgina. Tuttugu mínút-
um síðar í hádegisfréttum RÚV vildi
Ólafur Örn ekki kannast við skipu-
lagða vinnu til að koma Ástu R. úr
2. sætinu heldur voru það kjósend-
ur sem einir réðu. Þetta fer ekki
saman. Annað hvort hefur mark-
visst verið unnið að því í hálft annað
ár í samvinnu við forystu flokksins
að Ólafur Örn taki sæti Ástu R. eða
að hann hefur skellt sér í prófkjörs-
slaginn án hjálpar frá forystu Fram-
sóknarflokksins og látið kylfu ráða
kasti. Ef Ólafur ætlar að láta taka
mark á sér verður einhver að kenna
honum að samkvæmni (pólitík þarf
að endast lengur en í tuttugu mínút-
ur.
Chanel á Rás 2
Sigurður G. Tómasson dag-
skrárstjóri Rásar 2 hefur fundið
mann til að sjá um útvarpspistla í
stað llluga Jökulssonar sem var
rekinn í síðasta mánuði. Heiðar
Jónsson snyrtir sest í sæti llluga.
Brandaravibtal
vib félagsmála-
rábherra
DV birti viðtal við Guðmund Árna
Stefánsson félagsmálaráðherra
um helgina. Umgjörðin var úr
erlendum sáþuóperublöðum þar
sem lagt er uþpúr væmnum lífs-
reynslusögum. Inná milli þess sem
Guðmundurl?omst upp með hefð-
bundin undanbrögð og talaði til sín
samúð með orðasamböndum eins
og „brjáluð umræða" og að börnin
„heyra nafn mitt og lögreglu í sömu
andránni". Var spurningum skotið
inn í textann, sumpart gagnrýnum,
en þeim var ekki fylgt eftir. Með
spurningum og svörum var slegið
upp fallegum litmyndum af Guð-
mundi sjálfum og Guðmundi í faðmi
fjölskyldunnar. Útkoman er sæta-
brauðsútlit á fréttaviðtali sem gerir