Vikublaðið - 16.12.1994, Blaðsíða 3

VIKUBLAÐIÐ 16. DESEMBER 1994
3
Blekkingar í þágu
Yfirlýsing ríkisstjómarinnar frá
því um síðustu helgi, nánar tiltek-
ið það samkontulag um „aðgerð-
ir" sem stjómarflokkamir settu á
blað með slíkum harmkvælum að
við Iá stjómarslitum, er umbúðir
utan um lítið sem ekki neitt. Fyrst
og firemst em þetta blekkingar í
mörgum bðum utan um það ein-
falda innihald að Sjálfstæðisflokk-
urinn gleypti kröfu Alþýðuflokks-
ins um áfiramhaldandi álagningu
hátekjuskatts og um lagasetningu
skattlagningar íjármagnstekna. A
móti fékk Sjálfstæðisflokkurinn
kjarabætur til handa hátekju- og
stóreignafólki sem fer langt með
að gleypa hátekjuskattinn með
húð og hári. Sjaldan hefur opin-
berast með eins skýmm hætti
hverra hagsmuna Sjálfstæðis-
flokkurinn er að gæta.
Augljósasta blekkingin í yfirlýs-
ingu stjórnarflokkanna er sú skýring-
arlausa ákvörðun að fella niður svo-
kallaðan „ekknaskatt". Með fram-
setningunni er gefið í skyn að ríkis-
stjórnin hafi ákveðið að vera góður
við tekjulágar ekkjur, en íjær sann-
leikanum er vart hægt að komast.
„Ekknaskattur“ aldrei
lagður á tekjulágar
ekkjur
„Ekknaskattur“ er uppnefni Sjálf-
stæðisflokksins á stóreignaskatti sem
tekinn var upp af fyrri ríkisstjórn, í
fjármálaráðherratíð Olafs Ragnars
Grímssonar. Þetta er annað þrep í
eignarskatti sem kveður á um að auk
1,2% eignarskatts er lagður 0,75%
eignarskattsauki á nettóeignir yfir 10
milljónir króna á einstalding (20
milljónir á hjón). Eignarskattasauki
þessi var þó tekjutengdur tdl að hlífa
þeim sem eiga ntiklar eignir en hafa
lágar tekjur. Og til að koma í veg fyr-
ir að skatturinn bitnaði um of á þeim
sem missa maka sína (og tvöfaldast
þar með í eignum) var veittur fimm
ára aðlögunartími. Með öðrum orð-
urn var þetta sérstakur eignarskattur
á þá sem hvoru tveggja áttu talsverð-
ar skuldlausar eignir og höfðu all-
nokkrar tekjur.
Með öðrum orðum máttu einstak-
lingar eiga 10 milljónir króna og
hjón 20 milljónir króna áður en
eignarskattsaukinn var lagður á.
Tekjutengingin virkar þannig að ef
einstaklingur er með undir einni
milljón króna í tekjur á ári (83 þús-
und á mánuði) þarf hann ekki að
borga skattinn. Ef tekjurnar eru á
bilinu ein til tvær milljónir á ári (83
til 167 þúsund á mánuði) skerðist
skatturinn hlutfallslega. Þeir einir
borga eignarskattsaukann að fullu
sem hafa tekjur yfir sem svarar 167
þúsund krónum á niánuði. Hvorki
fjármálaráðuneyti né embætti ríkis-
skattstjóra gátu svarað til um hversu
margar ekkjur eða ekklar lenda í því
að greiða þennan eignarskattsauka.
Hjá fjármálaráðuneytinu fékkst hins
vegar upplýst að unt 5.200 einstak-
lingar eiga nettóeignir upp á 10
milljónir króna eða meira. Aðeins
1.600 einstaklingar greiða þennan
skatt að fúllu. Um 1.600 til viðbótar
greiða skattdnn skertan, þ.e. lenda á
tekjubilinu ein til tvær ntilljónir á ári.
Og 2.000 manns greiða ekki þennan
skatt; það er fólkið sem á stórar eign-
ir en hcfnr lágar tekjur. Tekjulágar
ekkjur í verðmiklum eignum eiu í
þessum síðasttalda hóp og hafa aldrei
greitt þennan skatt. Ekki má gleyma
því að núverandi ríkisstjórn hefur
lagt á þennan „ekknaskatt“ umyrða-
laust síðustu þrjú árin og fær í ár
tekjur af honum upp á um 120 millj-
ónir króna.
Meirihluti hátekjuskatts
þurrkaður út hjá vel-
stæðum
Samkvæmt upplýsingum fjármála-
ráðuneytisins greiða 3.600 einstak-
lingar og 3.900 hjón hátekjuskatt í ár
og fær ríkissjóður unt 350 ntilljónir
króna vegna skattsins. Með breytt-
um viðmiðunarmörkum tekna er
reiknað með að skattur þessi lækki á
næsta ári um 100 milljónir. Hér blas-
ir því við að ríkisstjórnin hefur hvað
hátekjuskattinn varðar séð ástæðu til
að ívilna einstaklingum nteð 200 til
225 þúsund krónur á rnánuði og
hjónum með 400 til 450 þúsund og
hvað eignir varðar að ívilna fólki sem
hvoru tveggja er nteð háar tekjur og
miklar eignir.
Rétt er að taka dæmi af eignar-
skatti þessum og setja í samhengi við
hátekjuskattinn.
A) Einstaklingur nteð árstekjur
upp á*3,6 milljónir króna (300.000
krónur á ntánuði) á að greiða há-
tekjuskatt upp á 180 þúsund krónur.
Ef þessi santi einstaklingur á nettó-
eignir upp á 15 milljónir króna er
honunt gert að greiða venjulegan
1,2% eignarskatt upp á aðrar 180
þúsund krónur, en að auki sérstakan
0,75% eignarskatt (,,ekknaskatt“)
eða sem nemur 112.500 krónur.
Með því að afnema þennan sérstaka
eignarskatt er búið að þurrka út
62,5% af hátekjuskatti þessa einstak-
lings.
B) Einstaklingur, t.d. bankastjóri,
með árstekjur upp á 9 milljónir
króna (750 þúsund krónur á mánuði)
á að greiða hátekjuskatt u|)p á
450.000 krónur. F.f hann á nettó-
eignir upp á 25 milljónir króna
greiðir hann að óbreyttu venjulegan
eignarskatt upp á 300 þúsund krónur
og sérstakan eignarskatt upp á
187.500 krónur. Með niðurfellingu
„ekknaskattsins" er búið að fella nið-
ur42% af hátekjuskattinum.
C) I þriðja lagi má taka hjón með 6
milljón króna heimilistekjur, þannig
að annar aðilinn er með rétt rúntlega
fimm milljónir í árstekjur (420 þús-
und á mánuði) en hinn aðilinn rneð
rétt tæplega eina ntilljón (80 þúsund
lcrónur á mánuði). Þau eiga nettó-
eignir upp á samtals 30 milljónir,
sem þau skipta á milli sín til helm-
inga gagnvart skattinum, 15 milljón-
ir á mann. Þau greiða hátekjuskatt
upp á 250 þúsund krónur. Þau greiða
venjulegan eignarskatt upp á 180
þúsund á mann eða 360 þúsund
krónur samtals. Sérstaki eignarskatt-
urinn verður 112.500 krónur hjá
tekjuhærri einstaldinginum en eng-
inn hjá þeim tekjulægri. Með afnámi
„ekknaskattsins“ er nálægt helming-
ur hátekjuskattsins þurrkaður út.
Hækkun skattleysis-
marka hefði hvort sem
er komið
Annað í „pakkanum“ eru sömu-
leiðis að ntestu hreinar blekkingar.
Boðað er „átak í vegamálum“ sem
fyrir löngu er búið að ákvarða og
Fyrirgefðu, Egill
Fyrir nokkrum vikunt hóf í Viku-
blaðinu göngu sína dálkur sem heitir
Pólitízkan og samanstendur af stutt-
um sjálfstæðum þáttum. I fyrsta efh-
isatriðinu í fyrsta dálkinum skrifaði
ég stutta útleggingu á grein sem Eg-
ill Helgason blaðamaður hafði birt í
Alýðublaðinu nokkrum dögum áður.
I fáeinum línum bjó ég til tvöfalda
myndlíkingu sem var hugsuð sem út-
úrsnúningur og skens en var í raun
annað og verra. Eg ætla ekki að rifja
upp líkinguna tvöföldu, neina að því
leyti að ég vil biðja Egil afsökunar á
henni. Ég ætlaði að skimpa Egil en
sett í raun fram ódrengilega ásökun.
Eg hef eldcert annað mér til afbötun-
ar en það að formið sem er á Póli-
tízkunni er mér ekki tamt og þetta
var fyrsta efnisatriðið sem ég skrifaði
í dálkinn og hitt að mér hættir til að
vera dómharðari en efni standa til.
Því bið ég þig, Egill, um fyrirgefn-
ingu á ómaklegum og ósanngjömum
ásökunum sem ég ber fulla ábyrgð á.
Traust
Það er tilefni til að fjalla af yfirveg-
un um áðurnefnda grein Egils enda
virðist hægt að draga af henni
nokkurn lærdóm af uni traust.
Til upprifjunar: Egill skrifaði í Al-
þýðublaðið að þó hann hefði í kosn-
ingabaráttunni í Reykjavík í vor tek-
ið að sér að sjá um útgáfu fyrir
Reykjavíkurlistann hefði hann enga
ástæðu til að treysta núverandi
meirihluta borgarstjórnar Reykja-
víkur. Egill segist bera ákveðinn hlý-
hug til firamboðsins. „En hlýhugur er
eitt og bjarLsýni annað - að niaður
nefni ekki traust,“ skrifaði Egill. Ut
frá þessum forsendum gagnrýndi
hann frammistöðu Reykjavíkurlist-
ans.
Á yfirborðinu er allt með felldu.
Höfundur virðist staðhæfa sjálfsagð-
an hlut, að þótt einhver blaðamaður
hafi um skeið starfað hjá samtökum
er ekki þar með sagt að hann þurfi
um aldur og ævi að styðja eða skrifa
upp á málefni viðkomandi samtaka.
En hér er ekki allt sem sýnist, Um
það þarf ekki að deila að bláðamaður
sem starfað hefur að kynningarmál-
um fyrir Samtiik iðnaðarins, svo
dæmi sé tekið, verður ekki krafinn
um trúnað við hagsmuni iðnaðarins
eftir að hann hættir á launaskrá sam-
takanna. Málið horfir öðruvísi við ef
blaðamaðurinn gefur af sjálfsdáðun
út yfirlýsingu skömmu eftir að hann
hættir störfúm að hann treysti elcki
Samtökum iðnaðarins. Þá verður
jiað sanngjöm krafa að hann gerir
nánar grein fýrir jiessari afstöðu og
útskýri hvers vegna hann hafi starfað
fyrir aðila sem hann treysti eldci. Það
er ekki boðlegt að koma sér undan
umræðunni með því að segja að
traust hafi aldrei verið á dagskrá,
blaðamaðurinn hafi bara unnið starf
sitt og þegið laun fyrir. Slík rök-
semdafærsla kemur ekki heim og
saman við yfirlýsingu um að blaða-
maður treysti ekki samtökunum; hér
verður ekki bæði sleppt og haldið.
Það felst afturvirkni í yfirlýsingunni
um vantraust og heilindi koma þar
við sögu. Hafi orðið trúnaðarbrestur
á milli blaðamanns og vinnuveitanda
á meðan eða eftir að hann var í þjón-
ustu samtakanna er lágmarkskurteisi
að hann greini frá ástæðunum sein
að baki liggja. Traust er ekki orð sem
maður fleiprar með og allra síst
blaðamenn sem ætlast til þess að eiga
trúnað lesenda.
Dæmið hér að ofan ér tilbúið en
röksemdirnar eiga að breyttu breyt-
anda við grein F.gils Helgasonar í Al-
þýðublaðinu. Það er á þessum for-
sendum sem eðlilegt hefði verið að
gagnrýna hann. Illu heilli lét ég ekki
verða af því heldur fór ég aðra og ó-
sky'nsamlegri leið og sit uppi með
skömmina.
ríkra
semja um við verkalýðshreyfinguna.
Boðað er „samstarf við sveitarfélög
um atvinnuskapandi aðgerðir“ sem
þýðir einfaldlega að ríkisstjórnin er
hætt við að svíkja gefið loforð við
sveitarfélögin varðandi Atvinnuleys-
istryggingasjóð. Boðað er frumvarp
um „nýsköpun í atvinnulífi og mark-
aðssókn“, sem óljóst er með öllu
hvað muni innihalda eða hvort
nokkurn tímann verður afgreitt.
Settar eru á blað almennar yfirlýs-
ingar um greiðsluvanda vegna hús-
næðislána, lækkun húsnæðiskostnað-
ar og aðhald í ríkisfjármálum, sem
eru ekkert annað en kosningavíxlar.
„Samstaða um skattlagningu fjár-
magnstekna“ felur einfaldlega í sér
að ríkisstjórnin ætlar að leggja fram
frumvarp um efnið þannig að skatt-
urinn á að koma 1996 - þegar núver-
andi stjórn er fyrir löngu farin frá.
Stjórnarflokkarnir munu vafalaust
leggja frumvarpið fram og höfða til
stjórnarandstöðunnar, sem breytir
engu um það að innan Sjálfstæðis-
flokksins eru menn sem munu berj-
ast af aiefli gegn málinu. Um afnám
tvísköttunar á lífeyrisgreiðslum er
það að segja að þótt um réttmætt
skref sé að ræða þá er aðferðin þvert
á það sem samtök launafólks hafa
lagt til.
Einhvert mesta sjónarspilið felst
síðan í vísvitandi blekkingu um
hækkun skattleysismarka um tvö
þúsund krónur. Settar eru tölur á
blað sem em eingöngu framreikn-
ingur á tölum sem áttu að koma
hvort sem er vegna þess að grunn-
upphæðir í skattkerfinu hafa fylgt
launaþróun en ekki verðlagsþróun.
Það er staðreynd að á tíma ríkis-
stjórnarinnar hafa skattleysismörkin
lækkað úr 65 þúsund að raungildi í
57 þúsund krónur. „Hækkunin“ nú í
59 þúsund átti að koma hvort sem er,
nema ætlunin hafi í raun verið að
svíkja það sem allir hefðu mátt ætla
sem eðlilegan hlut. Staðreyndin er
um leið sú að þessari „hækkun“
fylgja í raun engin viðbótarútgjöld
fyrir ríkissjóð umfram forsendur
fjárlagafrumvarps 1995.
FÞG
UTBOÐ
F.h. Byggingadeildar borgarverkfræðings er óskað eftir tilboð-
um í jarðvinnu vegna viðbyggingar Breiðholtsskóla.
Helstu magntölur eru:
Uppgröftur 3.000 m3
Fylling 700 m3
Girðing 145 m
Verkinu á að vera lokjð 6. febrúar 1995.
Útboðsgögn eru afhent á skrifstofu vorri, Fríkirkjuvegi 3, Reykja-
vík, gegn kr. 10.000.- skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð á sama stað miðvikudaginn 28.desember
1994, kl. 11.00 f.h.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 - Sími 25800
Húsbréf
*
Utdráttur
húsbréfa
Nú hefur farið fram útdráttur húsbréfa í
eftirtöldum flokkum:
1. flokki 1989 -17. útdráttur
1. flokki 1990 -14. útdráttur
2. flokki 1990 -13. útdráttur
2. flokki 1991 -11. útdráttur
3. flokki 1992 - 6. útdráttur
2. flokki 1993 - 2. útdráttur
Koma þessi bréf til innlausnar 15. febrúar 1995.
Öll númerin verða birt í næsta Lögbirtingablaði.
Auk þess verða númer úr fjórum fyrsttöldu
flokkunum hér að ofan birt í DV föstudaginn
9. desember. Upplýsingar um útdregin húsbréf
liggja frammi í Húsnæðisstofnun ríkisins, á
Húsnæðisskrifstofunni á Akureyri, í bönkum,
sparisjóðum og verðbréfafyrirtækjum.
cSg húsnæðisstofnun ríkisins
f I HÚSBRÉFADEILO • SUÐURIANDSBRAUT 24 • 108 REYKJAVlK • SÍMI 69 69 00
Páll Vilhjálmsson