Vikublaðið - 22.12.1994, Blaðsíða 6

6
Viðtalið
VIKUBLAÐIÐ 22. DESEMBER 1994
Áfrœgum blaðamannafundi í kringlu Alþingis-
hússins fyrir hálfum mánuði skellti Guðrún
Helgadóttir þingmaður fram hugmynd að
framboðslista Alþýðubandalagsins sem
koma flatt upp á marga. Hugmynd Guðrún-
ar var að Svavar Gestsson þingmaður
yrði áfram ífyrsta sæti í Reykjavík, hún
sjálf fœrðist niður í það fjórða, Ögmund-
ur Jónasson formaður BSRB settist í bar-
áttusœtið og Bryndís Hlöðversdóttir lög-
frœðingur ASÍ skipaði annað sætið.
Fyrstu viðbrögð við útspili
Guðrúnar voru undrun en eft-
ir að fólk hafði jafnað sig á tíð-
indunum tók það ólíka afstöðu til
hugmyndarinnar. Ein spum var þó
mörgum sameiginleg: Hver er Bryn-
dís og hvemig stóð á því að hún er
orðuð við 2. sætið á lista Alþýðu-
bandalagsins í Reykjavík?
Fyrst um atvikaröð síðustu daga
og vikur.
- Kjömefnd Alþýðubandalagsins
kom að máli við mig einni viku áður
en Guðrún Helgadóttir boðaði til
blaðamannafundarins og spurði
hvort ég gæti hugsað mér að setjast í
annað sætið í þessari uppstillingu ef
hún yrði samþykkt. Eg tók mér frest
til að hugsa málið enda kom erindi
kjömefhdar mér á óvart. Eg er mjög
ánægð í starfi hjá Alþýðusambandinu
og hafði ekki hugsað mér að breyta
til á næsturmi. Eftir mikla umhugsun
og eftir að ég hafði ráðfært mig við
vini og samstarfsmenn breyttist af-
staða mín til málsins og ég greindi
kjömefhd frá því að ég hefði jákvæða
afstöðu til hugmyndarinnar, en þó
að því tdlskildu að um hana næðist
þokkaleg sátt og að listinn hefði
breiða skírskotun, segir Bryndís.
Hún telur alltof snemmt að tala
um ffambjóðandann Bryndísi
Hlöðversdóttur enda ekkert afráðið í
þeim efnum.
- Það hefur verið fallið frá próf-
kjöri en ekki verið gengið frá því í
kjördæmisráði hver uppstillingin
endanlega verður. Það verður gert í
janúar og þá fyrst ræðst það hvort ég
skipi sæti á listanum eða ekld. Eg lít
samt sem áður á það sem ótvíræðan
stuðning við okkur fjögur sem nefnd
vom við kynningu á uppstillingar-
hugmyndinni að tveir af hverjum
þrem kjördæmisráðsfulltrúum vom
tilbúnir að falla frá prófkjöri fyrir
uppstillingu sem væri á þessum nót-
um, segir Bryndís.
Bryndís
Hlöðversdóttir:
Innan Alþýðubanda-
lagsins hefur farið fram
spennandi endurmat á
ýmsum stefnumiðum
flokksins í Ijósi breyttr-
ar heimsmyndar og
þróunar í íslensku sam-
félagi. Þar er tekið á
öllum þeim meginlínum
sem nútíma stjórnmála-
flokkur þarf að gera
greinfyrir vilji hann
vera raunhœfur val-
kostur.
Hver
Þess vegna kom ég til starfa í flokkn-
um af fullum krafti síðastliðinn vetur
þegar ég tók þátt í stofhun Framsýn-
ar. Félagið er meðal annars stofriað í
þeim tilgangi að vinna að samfylk-
ingu félagshyggjufólks en það tel ég
vera eitt verðugasta verkefhi and-
stæðinga frjálshyggjunnar, segir
Bryndís.
Hún segir það sjónarmið njóta æ
meira fylgis í verkalýðshreyfingunni
að nauðsynlegt sé að treysta tengslin
á milli samtaka launafólks og stjóm-
málaflokkanna. En hvers vegna valdi
Bryndís Alþýðubandalagið sem
starfsvettvang?
Alþýðubandalagið eini
jafnaðarmannaflokkurinn
- Launafólk gerir kröfu til að njóta
afraksturs þeirra fórna sem það hefur
fært á undanförnum ámm til að
skapa stöðugleika og halda verð-
bólgu niðri. Alþýðubandalagið er
réttur vettvangur til að vinna að
þessum markmiðum. Enginn annar
flokkur hefur hagsmuni launafólks
jafhmikið í fyrirrúmi. I raun og vem
er Alþýðubandalagið eini eiginlegi
jafhaðarmamiaflokkurinn í dag,
Þjóðvald Jóhönnu á eftir að sanna
sig. Kratamir em komnir óhugnan-
lega langt frá uppruna sínum, en Al-
þýðusambandið og Alþýðuflokkur-
inn vom jú eitt og hið sama í árdaga
flokksins, segir Bryndís og heldur á-
fram.
- Innan Alþýðubandalagsins hefur
farið fram spennandi endurmat á
ýmsum stefhumiðum flokksins í ljósi
breyttrar heimsmyndar og þróunar í
íslensku samfélagi. Þar er tekið á öll-
um þeim meginlínum sem nútíma
stjómmálaflokkur þarf að gera grein
fyrir vilji hann vera raunhæfur val-
kostur. Við erum á leið inn í 21. öld-
ina og þurfum að standa okkur í sí-
fellt harðari alþjóðlegri samkeppni. I
Grænu bókinni má finna markmið
flokksins á öllum sviðum samfélags-
ins. Kjörorðin atvinna, jöfnuður, sið-
bót fela í sér kröfur um úrbætur í at-
vinnumálum þjóðarinnar, kröfuna
um kjarajöfhun, endumýjun stjóm-
kerfis og kröfú um víðtækar úrbætur
á velferðarkerfinu svo sem á skóla-
kerfi, í húsnæðismálum og í málefn-
um fadaðra.
- Eg hef rnikla trú á gengi G-hst-
ans, verði hann á þeim nótum sem
talað hefur verið um, það er að list-
ann skipi bæði flokksfólk og óflokks-
bundið félagshyggjufólk. Slíkur listi
hefur víðtæka skírskotun.
Sveitin heillar
Bryndís er fædd á Selfossi árið
1960 og ólst upp að Ey II í Vestur-
Landeyjum til tíu ára aldurs þegar
hún flutti í Kópavoginn með foreldr-
um sínum og átta systkinum. Ekki
sleit hún þó öll tengsl við sveitina því
á sumrin dvaldi Bryndís iðulega í
Syðri Rauðamel í Kolbeinsstaða-
hreppi í Hnappadal.
- Mér þyldr einstaklega vænt um
þann stað og hef unnið að því ásamt
tveim bræðrum mínum að gera bæ-
inn upp og við höfum hann á leigu
sem sumarhús.
Bryndís þurfti svolítinn tíma til að
átta sig á því hvað hún ætlaði að
verða þegar hún yrði stór. Eftir að
hafa lokið stúdentsprófi frá Flens-
borg í Hafnarfirði fór hún í Háskól-
ann og gutlaði við lögfræði og sagn-
fræði í einn vetur. Þaðan lá leiðin á
vinnumarkaðinn þar sem hún vann
aðallega skrifstofustörf. Hún fór að
búa og flutti til Reykjavíkur og hefur
búið þar meira og minna síðastliðin
13 ár. Þegar hún var orðin 27 ára
dreif hún sig í lögfræðinám, lauk því
árið 1992 og hóf störf hjá Alþýðu-
sambandinu eftir stutta viðveru í
dómsmálaráðuneytinu.
- Mér fannst starfið hjá ASI tæki-
færi sem ég gat ekki hafnað. Eg er
mjög ánægð í vinnunni, starfið er
krefjandi og kallar á stöðuga endur-
Verkalýðshreyfingin og
flokkurinn
Bryndís gekk í Alþýðubandalagið í
Reykjavík (ABR) fyrir fimm árum og
fyrstu kynni hennar af flokksstarfinu
voru ekld upplífgandi. Flokkurinn
gekk klofinn til borgarstjómarkosn-
inganna 1990 þar sem flokksfélagið
Birting smddi ffamboð Nýs vett-
vangs en ABR G-fistann.
- Eg man eftir því að hafa farið á
fúnd um framboðsmál A-flokkanna
og ég hreinlega sldldi ekki tunræð-
una, rifjar hún upp, mér sýndist bæði
félögin í Reykjavík, ABR og Birting,
vera ákafleg upptekin af deilum sem
komu mér ekki við.
Smjörþefúrinn af pólitísku starfi í
Alþýðubandalaginu gerði Bryndísi
ekki fráhverfa stjómmálum en hún
hélt sig heldur til hlés næstu misser-
in. Eftir að hún tók við starfi lög-
fræðings ASÍ haustið 1992 hefúr
póhtískur áhugi hennar aukist.
-'Eg áttaði mig á því að það er í
gegnum stjómmál sem hlutimir ger-
ast, þannig er hægt að hafa áhrif.
menntun, segir Bryndís.
Lögfræðingur ASl starfar að
margvíslegum málum. Hann er ráð-
gjafi stéttarfélaga innan ASÍ, bæði
hvað varðar réttindamál launafólks
og skipulagsmál hreyfingarinnar. Þá
fylgir starfinu seta í nefndum og ráð-
um á vettvangi sambandsins, til að
mynda í Alþjóða vinnumálastofn-
unni (ILO) og í samráðsnefndum
systrasamtakanna á Norðurlöndum.
Atvinnuleysi og réttindi
launafólks
- Bregaðst þarf við atvinnuleysinu
með tvíþættum hætti, að áhti Bryn-
dísar. Annarsvegar með vamarbar-
átm sem fælist í því að tryggja þeim
mannsæmandi kjör sem em atvinnu-
lausir og hinsvegar sóknaráætlun
sem miði að því að búa til ný störf.
Þótt sjávarútvegurinn verði áffarn
mikilvægasta atvinnugreinin þarf að
auka starfsþjálfun og efla menntun
og hæfhi fólks til að það geti bætt
stöðu sína á vinnumarkaðnum.
Annar mikilvægur málaflokkur í
augum Bryndísar er réttindamál og
starfsskilyrði launafólks. Islenskt
launafólk býr við miklu síðra starfs-
öryggi en þekkist meðal nágranna-
þjóða. Atvinnurekandi getur sagt
starfsfólki upp án þess að tilgreina
nokkra ástæðu og bæði gömul og ný
dæmi era til um herfilega misnotkun
atvinnurekenda á uppsagnarákvæð-
um.
íslensk verkalýðshreyfing hefur átt
í vök að verjast á síðustu áram og lát-
ið er að því liggja að hún stundi
mannréttindabrot með því að þvinga
fólk til aðildar að verkalýðsfélögum.
- Þessar ofsóknir hafa að miklu
leyti farið ffarn á síðum Morgun-
blaðsins í nafni félagaffelsis og
byggja á þeim misskilningi að skipu-
lag og starfshættir verkalýðsfélag-
anna samrýmist ekki mannréttinda-
sáttmálum sem ísland á aðild að.
Fyrir þá sem gagnrýna núverandi
fyrirkomulag er þetta spuming um
hráa hagsmuni sem reynt er að klæða
ffelsishugsjónum, segir Bryndís, og
bendir á að allir njóti kjarasamninga
sem verkalýðshreyfingin gerir og því
sé eðlilegt að greitt sé fyrir þá.
Framtíð heimilanna
- Fram til ársins 1979 vora pen-
ingar nánast gefins í þjóðfélaginu.
Heil kynslóð kom sér þaki yfir höf-
uðið og lét verðbólguna greiða niður
lánin. í dag sýpur ungt fólk seiðið af
óábyrgri vaxtapólitík síðustu ára-
tuga.
Unga fólkið borgar námslánin upp
í topp og það getur ekki keypt sér
húsnæði nema að eiga töluverða fjár-
muni. Til að bæta gráu ofaná svart
hefur ríkisstjóm Davíðs Oddssonar
aukið skattbyrði launa. Afleiðingin
er sú að bamafjölskyldur berjast í
bökkum. Þeir sem eru í pólitík þurfa
að taka á þessari þróun, segir Éryn-
dís.
Hún gefúr ekki mikið fyrir það að
sækja efnahagsbatann til ESB. Eftir
ríkjaráðstefnuna 1996 megi ef til vill
skoða málið betur en sérstaða okkar í
sjávarútvegi er slík að ekki sé tíma-
bært að huga að aðild að ESB.
Þegar talið berst að fiskveiðistefh-
tmni ræðir Bryndís réttlæti.
- Sameign okkar allra á ekki að
vera á hendi fárra einstaklinga eins
og er í dag. Kaup og sala einstakra
útgerða með aflaheimildir sem þær
fengu gefins í upphafi stangast alger-
lega á við réttlætishugmyndir al-
mennings.
Viðtalið er orðið pólitískt í meira
lagi og það stóð ekki til. Bryndís seg-
ir að verði af því að hún fari í ffam-
boð og nái kjöri muni hún vinna að
sömu markmiðum og nú - bara á
öðram vinnustað. En þau mál öll
skýrast ekki fyrr en á næsta ári.
Páll Vilhjálmsson
MMBia