Frjáls þjóð - 09.01.1960, Side 1
LANOSöUk'ASAFjii
231483
ÍSLANDS
070
'Ch
Um fimmtíu fulltrúar á landsfundi
Þjóövamarflokksins
Fuwitlarstörf í þrjá daga
Um fimmtíu fulltruar
munu sitja fjórða landsfund
Ujóðvarnarflokksins nú um
helgina, cg' eru sumir þeirra
langt að komnir, meðal þeirra
] Ætlunin var að koma þá
itil nefnda flestum málum,
I sem til urnræðu verða og láta
nokkrir fulltrúar af Norður- nefndir starfa fyrri hluta
landi, úr Eyjafirði og' Þing- ! laugardags. Síðdegisfundur á
eyjarsýslu. Þeear blaðið fór ! laugardag og lokafundur á
Alvarlegustu hliðar olíuhneykslisins:
Gjaldeyrissvik sýnilega anitveld -
álit landsins út á vii) í stórhættu
Óeðiiíegt, að háttsettir embættismenn, sem málið
heggur nærri, gegni embætti, á meðan
rannsókn fer fram
í prentun, var ákveðið, að
fundur skyldi settur í Bind-
indishöllinni að Fríkirkju-
vegi 11 föstudaginn 8. janúar
klukkan hálfníu.
sunnudag verða í Tjarnar-
kaffi (Oddfellovvhúsinu)
uppi, og munu kosningar í
trúnaðarstörf fyrir flokkinn
fara fram á sunnudaginn.
Mtjóðráðið m ih ia z
til styrktar
atvinnuvegunum
Fátt hefur nú um skeið venð jafnmikið rætt og
syndafall samvmnuhreyfingarmnar í þjónustu hins er-
lenda hernámsliðs. Þar hefur vondur félagsskapur búið
henni tálgryfju, sem hina dyggu og óeigingjörnu
frumherja hennar fyrir nokkrum áratugum hefur ekki
órað fyrir. Þegar slíkir atburðir gerast, hefur borið
býsna langt afskeiðis frá þeim dyggðum, sem óneitan-
lega voru öflugur þáttur í samvmnustarfinu í öndverðu.
Enn hefur ekki verið birt
nema lauslegt ágrip tveggja
þátta þeirrar rannsóknar, sem
fram hefur farið, enda málið að
sögn hvergi nærri fullkannað.
Eigi að síður eru á kreiki marg-
víslegar sögur um eitt og annað
sem á að hafa komið á daginn,
en ekki verið gert heyrinkunn-
ugt. En á því verða ekki reiður
hentar, hvað satt er, ýkt eða
logið af þvílíkum sögum. Þær
geta auðveldlega myndazt, þeg-
ar svo margumtalað mál er ann-
ars vegar. Það eitt er ljóst, að
mikil svik hafa verið höfð í
frammi, hverjir eða hversu
margir sem þar hafa átt hlut að
máli, innlendir og útlendir. Það
er og kunnugt, að gjaldeyris-
eftirlit bankanna er harla bág-
borið, og þáttur þess hlýtur
þeim mun fi'emur að vekja ótrú,
að álit þess hefur oftar en einu
sinni orðið fyrir skakkaföllum
áður, nú á allra síðustu árum.
búið að rækta með mönnum
alls konar vélabrögð, svo að
heiðarleg fyrirtæki missa jafn-
vel af viðskiptum fyrir þær
sakir, að þau vilja ekki ganga í
dansinn. Það er því hætt við,
að fleiri leynireikningar séu
til en leynireikningar Oliufé-
lagsins, þótt hann sé þar fyrir
ekki betri eða afsakanlegri.
Heiður landsins
í hættu.
Að því leyti er ævintýri Olíu-
félagsins einnig óvenjulega
háskalegt landinu, að við það
hljóta að bendlast nöfn manna,
sem fara með æðstu stjórn fjár-
málanna, þar sem aðalbanka-
Framh. á 8. síðu.
Það hefur nú allmörg ár ver-j
ið helzta bjargræðið í þrenging- j
um atvinnulífsins að flytja inn
bíla með háum tollum og borga j
síðan rekstrarstyrki atvinnu- j
veganna með þeim tollum. Jafn-j
smellið ráð hefur varla verið
fundið upp í öðru landi.
Þó eru á þessu nokkrir gall-
ar. Eitt af því, sem þjáir landið,
er gjaldeyrisskortur og halli á
þjóðarbúskapnum. Bílarnir
kosta aftur á móti gjaldeyri, og
þó er hitt kannske enn alvar-
legra, hve rekstur hins sístækk-
andi bílaflota íslendinga heimt-
ar mikinn gjaldeyri til kaupa
á benzíni, smurningsolíum,
hjólbörðum og varahlutum. Og
sá kostnaðarliður eykst hraðar
en í hlutfalli við bílafjölgun-
ina, því að árekstrar og
skemmdir aukast meira en svo,
þegar götur flestar í höfuðborg
landsins eru ofhlaðnar bílaum-
ferð.
Annað, sem þjáir þjóðfélag-
ið, er álögur svo þungar, að
ekki fara sögur af öðru eins á
þessum helmingi hnattarins, og
dýrtíð, sem örðugt er að hemja.
Og álögurnar spenna upp dýr-
tíðina, og dýrtíðin heimtar
meiri álögur. Bílamergðin
heimtar aukin framlög til við-
halds á götum og þjóðvegum
— með öðrum orðum aukna
skatta.
Og til þess að góðborgararn-
ir geti ekið niður í miðbæinn
á bílum sínum, verður bæjar-
félagið að ssálfsögðu með ein-
hverjum ráðum að sjá þar fyr-
ir bílastæðum. Stæði handa
einum bíl kostar nokkra tugi
þúsunda að sögn, og þá er ráð-
ið að hækka útsvörin, svó að
hægt sé að gera þessi bílastæði,
og bílaeigendurnir geti notað
ökutæki sín dag hvern, því að
enginn þeirra tekur í mál að
borga þá stæðisleigu, er geti
staðið undir kostnaðinum.
Hið mikla þjóðráð íslenzkra
stjórnarherra hefur því sína
Framh. á 7. síðu.
Hvert rann
milijónarfjórB-
nngurínn?
Morgunblaðið hefur skýrt
frá því, að hafmeyjan í
tjörninni, sem sprengd var í
loft upp á nýársnótt, hafi
kostað fjórðung milljónar
að öllum kostnaði við hana
reiknuðum.
Mörgum blöskrar það
verð, því að listamaðurinn,
Nína Sæmundsson, . hefur
varla fengið í sinn hlut nema
brot af þessari fjárhæð, og
mönnum er forvitni á að
vita, í hverju þessi kostnað-
ur allur er fólginn.
FRJÁLS ÞJÓÐ lcyfir sér
að fara þess á leit, að for-
ráðamenn bæjarins birti
sundurliðaðan rcikning um
kostnaðinn við styttuna, svo
að það sjáist svart á hvítu,
hvert þessi fjórðungur millj-
ónar hefur runnið.
Óhugnanleg
innsýn.
Afbrot Olíufélagsins er al-
varlegast fyrir samvinnuhreyf-
inguna sjálfa og knýr hana
væntanlega til þess að endur-
skoða alla starfshætti hjá sér,
svo að svipað gerist ekki aft-
ur. Þessi hrina gæti orðið henni
hreinsunareldur, ef þar verður
af manndómi tekið á þessu mót-
læti og sýktir vefir miskunn-
arlaust skornir burt.
Fyrir þjóðfélagið er hitt al-
varlegra, að það er sýnilega
leikur einn í utanríkisviðskipt-
um að hafa í frammi ýmsa
klæki í gjaldeyrismálum og
safna ólöglegum sjóðum er-
lendis, ef samstarf er um það
við þá, sem skipt er við í öðr-
um löndum. Það er líka full-
yrt af þeim mönnum, sem ger-
kunnugir eru utanríkisviðskipt-
um, að í sumum viðskiptalönd-
um okkar sé að fyrra bragði
boðin fram greiðasemi í þeim
efnum af fjölda fyrirtækja,
væntanlega í því skyni að laða
niðja víkinganna norður hér
til viðskipta.
Það væri því ekki furðulegt,
þótt ýmsum hefði orðið hált á
svellinu, eklci sízt þar sem upp-
bótakei'fið hér innan lands er
SEIiWIRK AÐFERÐ VIÐ ÁVEITll
Mannmergðin í hinum miklu löndum Asíu liefur fram á þennan dag búið við sult og eyru.
Það er fyrst nú, að farið er a5 vinna að því af kappi að ráða bót ó bessu. En verkefnið
er svo risavaxið og mannfjölgunin svo ör, að seint gengur að leysa vandann. OIl tækni er
enn á lægsta stigi víða í þessum Iöndum. Hér sést, hvernig frumstæðir indverskir bændur
fara að því að vökva Iand sitt. Þeir stinga holum trjábol niður í vatnið og ganga síðan eftir
honum, unz hann íporðreisist og dálítill vatnssopi rennur í gegnum hann upp á bakkann.