Frjáls þjóð - 27.02.1960, Qupperneq 1
Tillaga Frjálsrar þjóðar:
Forystumenn allra þingflokka fulltrúar
íslands á hafréttarráðstefnunni í Genf
Ólafur Thors, Emil Jénsson, Hernrann Jónasson og Einar Olgeirsson ættu að slíðra sverðin
í bifi og þjóna í sameiningu hinum íslenzka málstað
9. árg. Laugardaginn 27. febrúar 1960 8. tbl.
Hitaveituvatn kæit
borholur ótengdar
Mikill urgur er í Höfðahverf-
inu út af hitaveitumálinu. —
Vatn var þar mjög heitt, en ný-
lega hefur bi’ugðið svo við, að
það hefur kólnað um sem næst
tuttugu stig. Getur vart annað
verið en það hafi verið kælt til
drýginda, þótt á móti því sé
borið af hitaveituyfirvöldum.
A sama tíma og þetta gerist
eru þar inn frá enn borholur,
sem ekki hafa verið tengdar
við hitaveitukerfið og fer þar
forgörðum mikið af heitu vatni.
Sú kæling vatnsins, sem orð-
in er, jafngildir í rauninni allt
að fjórðungsverðhækkun á
heitu vatni þar inn frá, þar sem
að sjálfsögðu er eytt meira af
hinu kaldara vatni. Auk þess
fylgir því ekki sami sparn-
aður og áður á rafmagnskostn-
aði, þar sem nú fæst ekki eins
heitt vatn í potta og áður.
Kristileg&r sacm-
komur í Dóm-
kirkjunni
Kristilegt stúdentafélag
gengst fyrir tveim almennum
samkomum í Dómkirkjunni í
Reykjavík föstudaginn 4. marz
og laugardaginn 5. marz n.k.
Á föstudagskvöldið talar hr.
Sigurbjörn Einarsson, biskup,
og á laugardagskvöldið sr.
Bjarni Jónsson, vígslubiskup.
Einnig munu tveir ungir menn
leiða samkomurnar með stuttri
hugleiðingu sitt hvort kvöldið.
Þá mun einnig verða einsöngur
og kórsöngur á samkomum
þessum. Sjá nánar auglýsingu á
öðrum stað í blaðinu.
Eftir þrjár vikur kemur saman j Genf alþjóðaráðstei'na til
að fjalla um og ákvarða stærð landhelgi og fiskveiðilögsögu.
Enda þótt íslendingar eigi meira í liúfi um úrslit þeirra ráð-
stefnu en nokkur þjóð önnur, hefur verið furðu hljótt um við—
búnað af íslenzkri hálfu. FRJÁLS ÞJÓÐ eggjar ríkisstjórnina
lögeggjan og stjórnmálaflokkana alla, að taka mál þetta föstum
íökum, hefja það yfir dægurríg og sýna í verki þjóðhollustu á
örlagastundu.
Síðustu misseri hafa Bretar
látið sér sæma að halda úti
herskipaflota við ísland, enda
þótt þeir hafi hvorki hreyft
hönd né fót, þegar stærri þjóð-
ir en íslendingar hafa fært út'
lögsögu sína. í landi situr svo
bandarískt herlið, sem gert
hefur samning um það að verja
okkur gegn árásum. Hin eina
árás, sem við höfum sætt, er
gerð af enska flotanum. En
bandaríska „varnarliðið“ hefur
látið eins og það viti ekki af
henni.
Enda þótt óðum nálgist sú
stund, er þfóðir heims senda
fulltrúa sína til fyrirhugaðrar
landhelgisráðstefnu í Genf, sem
sett verður hinn 17. marz næst-
komandi, heyrist furðu lítið um
viðbúnað af fslands hálfu. Að
visu var fyrir alllöngu skipuð
undirbúningsnefnd, sem í eiga
sæti nokkrir sérfræðingar og
fulltrúar allra þingflokka. Um
athafnir þeirrar nefndar fer
litlum sögum, en þess er að
vænta, að sú þögn tákni ekki
athafna- og andvaraleysi. Hinu
er ekki að leyna, að furðu slæ-
lega hefur verið að því unnið
af opinberri hálfu undanfarin
misseri, að kynna þjóðum heims
hinn íslenzka málstað í fisk-
veiðideilunni við Breta. Nokkr-
ar tilraunir voru til þess gerð-
ar síðastliðið sumar, ; og var
árangur þegar auðsær. En í stað
þess að haida þeirri kynning-
arstarfsemi áfram og auka
hana, datt að heita mátti botn-
inn úr þessari starfsemi. í allan
vetur hefur af íslands hálfu
ríkt um fiskveiðideiluna nær
órofa þögn, og má það furðu-
legt heita.
Andstæðingarnir
hafa ekki sofið.
Þær þjóðir, sem berjast fyrir
sem styztri landhelgislínu, með
Breta í broddi fylkingar, hafa
aftur á móti látið hendur standa
fram úr ermum. Undanfarnar
vikur hafa t. a. m. nær daglega
borizt fregnir af aðgerðum
þeirra og undirbúningi undir
átök á Genfarfundinum. Und-
anfarna daga hafa fulltrúar út-
gerðarmanna frá níu Vestur-
Evrópuþjóðum setið á rökstól-
um, samræmt sjónarmið sín og
tekið höndum saman um áróð-
ur fyrir þriggja mílna land-
helgi. Jafnframt er frá því skýrt
í heimsfréttum, að brezkir út-
gerðarmenn hafi ákveðið að
láta ekki togara sína stunda
veiðar innan fiskveiðilandhelgi
íslands meðan Genfarráðstefn-
an stendur yfir. Virðist sú ráð-
stöfun til þess eins gerð, að
reyna að styrkja aðstöðu Breta
á hafréttarráðstefnunni, hvort
sem lrún nær tilgangi sínum
eða eigi.
Híð eina rökrétta svar Is-
lendinga við áróðri Breta og
fylgifiska þeirra, á að vera
það að snúa nú bökum sam-
an og herða af öllum mætti
sóknina til framgangs stefnu
sinni. Það væri glapræði og
sviksemi við þjóðina, ef for-
ystumenn stjórnmáiaflokk-
anna láta nokkurs ófreistað
til að hafa algera samstöðu
urn þetta lífshagsmunamál
íslendinga. Þjóðarnauðsyn
krefst þess, að þeir taki sam-
an höndum í bili, efni til
drengilegs samstarfs og fylgi
fram hinum íslenzka málstað
af einurð og festu. Þjóðin
væntir þess og krefst þess,
að í baráttunni fyrir réttin-
um til lífsins í þessu landi,
komi þeir allir fram sem einn
maður.
Um atvinnumál okkar og
efnaliagsmál verða að sjálfsögðu
löngum skiptar skoðanir og bar-
izt hart um skiptingu arðsins af
vinnu íslenzlcra handa. En þær
deilur og streita flokkanna um
áhrif og völd má eltki valda
sundrungu í þeirri baráttu, sem
íslendingar heyja nú fyrir rétt-
indum sínum til auðlinda sjáv-
aiins '00 strendur landsins.
TiIIaga Frjálsrar þjóðar.
Frjáls þjóð varar stjórnar-
flokkana við að falla í þá
freistni, að leitast á nokkurn
hátt við að gera landhelgismál-
ið að sérmáli sinu. Jafnframt
heitir blaðið á stjórnarand-
stöðuflokkana að starfa af full-
um heilindum og ábyrgðartil-
finningu að lausn þess, og láta
það á engan hátt hafa áhrif á
afstöðu sína, þótt þeir séu ekki
við völd.
Blaðið leyfir sér að bera frarrl
þau tilmæli, að allir þingflokk-
ar bindist nú um það samtök-
um, að senda sem fulltrúa þjóð-
arinnar' á Genfarráðstefnuna
kunnustu og áhrifaríkustu for-
ystumenn sína, sem störfuðu
þar í eindrægni ásamt helztu
sérfræðingum á sviði þjóðar-
réttar og fiskiverndar. Að þessu
sinni má þjóðin ekki við því,
að sendir verði annars flokks
fulltrúar, heldur svo öflug
sendinefnd, sem framast er
kostur.
Sendinefnd, sem skipuð
væri forsætisráðherra lands-
ins, Ólafi Thors, Emil Jóns-
syni sjávarútvegsmálaráð-
herra, og formönnum stjórn-
arandstöðuflokkanna, Her-
manni Jónassyni og Einari
Olgeirssyni, myndi sýna á á-
hrifaríkan liátt, hve mikið
væri talið í húfi um farsæla
lausn málsins. Með sainstarfi
þessara manna að lausn
máisins væri og betur tryggt
en á nokkurn hátt annan, að
óvænt vandamál, sem upp
kynnuí að koma á ráðstefn-
unni, yrðu ekki til að sundra
Framh. á .8. síðú.
Brezkt herskip sigldi viljandi á Óðin, er hann var að gegna
skyldustörfum í íslenzkri landhelgi. Hér sjást verksummerkin.