Frjáls þjóð - 16.04.1960, Blaðsíða 3

frjais þjóð
Útgefandi: Þjóövarnarflokkur Islands.
Ritstjórn annast: Jón úr Vör Jönsson, ábm.
GUs Guömundsson.
Framkvæmdastjóri: Ingiberg J. Hannesson.
' Afgreiðsla: Ingólfsstræti 8. — Sími 19985. — Pósthólf 1419.
I Áskriftargj. kr. 12,00 á mán. Árgj. kr. 144,00, í lausas. kr. 4,00.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Fiank M. Halldórsson, cand theol.:
Sigurhátíð kristnínnar
'■ „SJÁ, lj'ós er þar yfir, sem lagður var nár. Hann
lifir, nú rætzt hafa spár.“ Á þessiim ljóðlínum tiefst
einn fegursti páskasálmur kristninnar.
Páskarnir eru sannkölluð sigurhátíð í kristnum
skilningi, því að þá sigraði Jesús Kristur dauðann.
H ann reis upp í ljóma Guðs eilífu dýrðar til lausnar
þreyttrí mannkynsdrótt úr þeim dróma, sem hún var
bundin í. Kristnir menn þurfa ekki að bera neinn kvíða
í hjarta sínij, þótt þeir standi við dánarbeð látins
yinar, af því að „hold og andi lifs á landi lífsgjafara
sinn fá lútt.“ Þess vegna eiga l>essi gamalkunnu eftir-
farandi orð ekki að valda þeim neinni sorg: Af jörðu
ertu kominn. Að jörðu skaltu aftur verða. Af jörðu
skaltu aftur upp rísa. Þetta eru aðeins stuttar setning-
ar, sem við höfum öll heyrt og láta kunnuglega í eyr-
lun. Við vitum, að enginn getur umflúið dauðann. Þar
bjarga hvorki tækni né vísindi nútímans. Kirkjugarð-
arnir stækka ár frá ári, þvi að mannkyninu fjölgar örl.
Þeir eru fleiri, sem eru jarðsettir í ár heldur en í fyrra.
Þeim fjölgar óðum, sem standa við hina opnu gröf
og kveðja ástvini sína liinzta sinn hér á jörð. En hafa
þeir hugleitt, hvað felst í orðunum, sem yfir gröfinni
eru sögð? Kjarni kristindómsins er fagnaðarerindið uni
hjálpræði Guðs í Jcsú Iíristi. Harin, sem er sigurlietjan
yí'ir dauðanum og gefiir öllum l>eim, sem á hári'n trúa,
Öryggi, gléði og frið í með- og mótlæti lífsins, I faðmi
hans fær lífið fyrst tilgang. Þá er fyrst hægt að taka
undir með skáldinu: „Mér stefnu frelsarinn góður gaf.
Ég gláður fer éftir henni.“
Jesús Kristur er sannarlega upprisinn. Hann er lif-
andi staðrevnd. Þáð vötta allir, sem hafa gengið honum
á Hörid. Fvrstu boðberar hans innsigluðu margir
trúna á hann með blóði sínu. Sá mikli mismunur, sem
er á kristindómi og öllum öðrum trúarbrögðum, er ekki
hvað sizt fólginn í því, að Kristur reis upp úr gröf
siririi. Það er nægjanlega vottfest af öllum þeim, sem
sáu hann upprisinn. Aðrir trúarbragðahöfundar hafa
ekki skilið við þá gröf, sem þeir voru lagðir í, heldur
liggja þar ennþá. Það skiptir engu, hvort þeir heita
Búdda, Konfúsíus eða Múhameð. Er þetta ekki næg
írygging fyrir sannleiksgildi kristinnar trúar?
Þeir menn eru til á okkar tímum, sem telja, að
kristindóms sé ekki þorf. Þeir vilja einhverja yfirborðs-
menningu, sem byggir öll sín siðálögmál á eigin
hyggjuviti. Jafnvel óska þeir þess, að kristindómurinn
verði lagður í gröi'. Með því halda þeir, að yfir hann
mnni fvrnast og hann aðeins lifa sem minning í rás
sögunnar. Væri okkur ekki holt að staldra við og íhúga.
livað við myridum nrissa við það að kristin trú ög
kristinn liugsunarháttur hyrfi úr þjóðfélagi okkar?
Hvernig .yrði siðferðismatið þá? Mýridi ekki alvöruleysi
ríkja í einu og öilu? Yrði ekki allt, sem alvara fylgir,
óvinsælt og hvimléitt? Skyldu menn með slíkar hugsanir
vella afleiðingunum fyrir sér? Dugar að hrópa: „Burt,
burt með hann?“ Eru þeir ekki í sporum múgsins fyrir
utan höll Pílatusar, sem hrópaði á sama hátt? Háfa
slíkir menn nokkurn konung nema sjálfan sig og vilja,
að áðrir hafi það eins? Ekkert er heilagt. Allt má fótum
troða, heimili, skóla, kirkju. Slíkt lmgarfar hefur síazt
irin í ótrúlegan fjölda mariria. Þetta hugarfar efiiis-
hyggju og heimiiishyggju er átumein hvers þjóðfélags.
Þér kristnir, hví grátið og kvíðið þér enn? Af
kveinstöfum látið þér friðkeyptu menn.“ Kristur sagði:
„Veríð óhræddir, ég hef sigrað heiminn.“ Sá sem trúiv
og þekkir hinn krossfesta og upprisna frclsara sinn,
vcit, að öllu er óhætt. Kristinni trú verður aldrei í’hél
komið. Það yrðu engin endalolc fyrir kristindóminn,
jafnvel þótt fylgjendur hans yrðu að fara huldu höfði.
Jesús myndi alls staðar eiga votta. sem víða fáeru uin
heim, og það þótt viðjufn og sverðum væri otað mót
þeim. Þeir myndu bera vitni hinum heilaga, sem á
krossinum deyddi þeirra deyð og gaf þeim himininn
að von. I þeirri von sjá þeir ljöma nýján páskámorgun
og konung konungaima halda sigurför um víðan heim.
A hvaða leið er Jesús Kristur í þjóðlífi okkar Is-
lendinga, hjá okkur hverjum og einiim? Við yiðiir-
kennum áhrif hans og þi*áum, að þau aukist, en lúium
við Kristi? Guð gefi, að syo sé. — Gleðilega hátíð.
t'rjíteiþjó#--— Laugardaginn 1€. apríl 1960
Sr. Gísli Brynjólfsson
Að vaka
Hugvekja um Jandhelgis-
málið, haldin að Þykkvabæ í
Landbroti sunnudaginn . 20.
marz 1960.
Þessa dagana er eitt mál
ofar öllum öðrum í hugum
okkar íslendinga. Það er land-
helgismálið. Herra biskupinn
hefur — góðu heilli — beint
þeim tilmælum til presta
landsins og safnaða, að þessa
máls verði sérstaklega minnzt
við guðsþjónustur í dag.
Nú er hafin hin fyrirhugaða
ráðstefna um réttarfar á höf-
unum og fiskveiðilögsögu. Öll
förum við nærri um það, hve
vandasömu hlutverki fulltrúar
okkar eiga þar að gegna. Þess
vegna skulum við öll samein-
ast í fyrirbæn fyrir starfi
þeirra, hefja huga okkar í
hæðir og biðja góðan Guð að
gefa þeim vit og v’ilja og styrk
til að beina orku sinpi og á-
hrifum í þá átt, sem okkar
þjóð og öllum þjóðum er fyr-
ir beztu.
Nú er liðið hálft annað ár,
síðan við ákváðum hina nýju
landhelgi. Öll höfum við —
bæði í sveit og við sjó — fylgzt
með því máli af miklum áhuga,
og þrátt fyrir allt getum við
vissulega glaðzt yfir því, hve
giftusamlega þessi örðuga bar-
átta hefur tekizt. Því þegar
þess er gætt, hvernig sambúð-
arhættir þjóðanna hafa yfir-
leitt verið allt til þessa, meg-
um við vera ánægð með þann
árangur, sem náðst hefur. Og
ekki þurfum við að efast um
það eitt augnablik, að það
verður okkar málstaður. sem
sigrar að lokum, hvort sem
baráttan verður löng eða sig-
urinn er nú á næstu grösum.
Ekki skal rætt hér um afstöðu
annarra þjóða til þessa máls,
heldur einungis um það, hver
andsvör okkar eru og eiga að
vera við annarra viðbrögðum.
Enda þótt við getum margt
af okkar sögu lært — því að
margt hefur á dagana drifið í
lífi þjóðarinnar — þá er það
þó fyrst og fremst eitt, sem
við getum látið okkur nú, eins
og oft áður, að kenningU verða
í þeim vanda, sem hér er við
að glíma. Og það er þetta: í
þessu máli getum við engum
öðrum treyst en okkur sjálf-
um. Það er alveg sama, hve
nánum skyldleikaböndum við
erum tengdir öðrum þjóðum.
Það er alveg sama hve trygg
bandalög við höfum gengið í
við aðrar þjóðir til varnar
frelsisins og friðarhugsjónum í
heiminum. Á þær megum við
ekki treysta, og aílra sízt meg-
um við ógna öðrum með þeirra
aðgerðum í þessu máli. — Það
er þetta, sem ég vil vekja at-
hygli á með því að velja mér
þennah texta úr Spádómsbók
Jesaja: „Fyrir afturhyarf og
Kirkjubæjarklaustri
og biöja
rósemi skuluð þér frelsaðir
verða, í þolinmæði og trausti
skal styrkur yðar vera“.
Þegar Jesaja gaf þjóð sinni
þetta ráð, var þjóð háns í mikl-
um vanda stödd. Voldugt ríki,
mikið herveldi, sem hafði
ógrynni liðs á að skipa, ógnaði
sjálfstæði hennar. Assýríu-
menn nálgast, þeir koma með
ófrið á hendur Júdaríki, þeir
sækja fram gegn Jerúsalem,
gegn Jahves heilaga fjalli. í
þessum vanda vilja sumir
ráðamenn þjóðarinnar leita á
náðir Egypta, gera við þá
bandalag, fá þá til að vemda
sig, veita sér lið og fulltingi.
Það er við þessu, sem Jesaja
varar eindregið og alvarlega.
Hann segir: „Vei þeim, sem
fara suður til Egyptalands í
liðsbón, sem reiða sig á hesta
óg treysta á vagna, af þvií að
þeir séu margir, og á riddara,
af því að fjöldinn er mikill, en
líta ekki til hins heilaga í ísra-
el og leita ekki Drottins.“
Með þessum eftirtektar-
verðu orðum segir Jesaja það,
að þótt Assýringar ráðist á
þetta kotríki með óvígum her,
þá sé það nú samt svo, að til-
tækasta ráðið gegn þessari
innrás sé ekki að flýja á náð-
ir annars herveldis og skýla
sér að baki fylkingum þess.
— Það er allt annað, sem hér
má til frelsunar verða. Það er
aðeins eitt, sem getur bjargað
og boðið þessari aðsteðjandi
hættu byrginn. „Fyrir aftur-
hvarf og rósemi skuluð þér
frelsaðir verða, í þolinmæði
og trausti skal styrkur yðar
vera“. Það er með öðrum orð-
um innri þroski fólksins sjálfs,
sálarró þess og hugarstyrkur,
þolinmæði þess og þrautseigja,
örugg og bjartsýn von þess.
grundvölluð á guðstrausti.
Það er þetta, sem bjargar
henni og mun leiða hana
hólpna út úr öllum þrenging-
um. Þessi trú ein getur bjarg-
að.
Og er þetta í raun og veru
ekki alveg eðlilegt?
Sagan — og sarntíð okkar
ekki síður — sannar okkur
það, að ekkert er eins fall-
valt og heimsveldin og þeirra
magt. Þau riða og falla og
þurrkast út, svo að þeirra
sjást engin rnerki nema
brenndar borgir og hrynjandi
rústir. En ,,orð Drottins varir
eilíflega“. Sú þjóð, sem treyst-
ir honum, felur honum sinn
framtíðarhag, hún fær staðizt,
svo að hana fá engin vopn bit-
ið, engin herveldi fá komið
henni á kné, vegna þess að hún
byggir tilveru sína á andleg-
um, eilíflegum verðmætum,
sem engin morðvopn geta
grandað. Hún hræðist ekki
þann, sém líkamann deyðir,
en getur ekki deytt sálina.
Þetta þarf íslenzk þjóð um-
fram aðrar þjóðir að gerá sér
ljóst. Frekar heldur en nokk-
ur önnur þjóð á hún tilveru
sína, frelsi sitt og sjálfstæði
undir því, að þetta sjónarmið
andlegra verðmæta sé virt og
það fái að njóta sín í sambúð
og viðskiptum þjóða. Þess
vegna hlýtur íslenzk þjóð allt-;
af að heyja sína landvarnar-
baráttu með andlegum vopn-
um, sýna það í allri fram-
komu sinni, að hún byggir }íf
sitt á þeirri trú, að Guð haf|
gefið henni þetta land og öll
gögn þess og gæði til óvefengj4
anlegrar og ævarandi eignar^
og að Guði vors lands vilji húni
þjóna með réttlæti og kær-
leika til allra manna og trú-
mennsku við „hið góða og
fagra og fullkomna“. sem §r,
eins og heilög ritning segir,
vilji okkar himneska föðui'.
Þeim þjóðarauði fá engin eyfE
ingaröfl grandað, gegn þeim
lífskrafti þjóðai'innar duga
engin vopn og engar vígvélár,
hversu öflugar og ógnandi,s ám
þær virðast vei’a, því að þ&ð
er mikið sannmæli, sem í þess-j
um Ijóðlínum stendur:
Sú þjóð, sem veit sitt hlutverk
er helgast afl um heirir.
Jafnt hátt sem lágt má víkjá
fyrir kraftinum þeím,
Það var eitt af öndvegisskáld-
um frændþjóðar okkar, Norð-
manna, sem orti þessar ljóð-
línur. Eitt dæmi úr sögu þeiixv
ar þjóðar gæti verið okkur
næsta lærdómsríkt á þeim
vandasömu og viðsjáryerðu
tímum, sem nú stgnda vfir.
Þegar Norðmenn slitu kön-
ungssambandið við Svía árið
1905, hoi'fði svo um hríð, að
til fulls fjandskapar og fríð-
slita mundi draga með þess-
um tveim nágranna- og frænd-
þjóðum. Eins og einn maðiri’
reis norska þjóðin upp, ekki í
vígamóði eða árásai’hug, ekki
með haturs- eða hefndarfyrir-
ætlanir, heldur til að ve^ja
það, sem hún unni mest, æft-
jörðina og frelsi þjóðai’innai’.
Það voru alvöruríkar stundii’,
öi’lagastundir í lífi þjóðarinn-
ar, þegar nær dró úrslitum
þessa mikilvæga máls. Mei’kur
Norðmaður sagði löngu seinna
við séra Magnús Helgason
kennaraskólastjóra, þegar
hann ræddi við hann um að-
faranótt dagsins, þegar til úr-
slitanna skyldi draga: ,,Þá nótt
var ekki mikið sofið í Noregi.
Þá nótt var mikið beðið í
Noregi.“
Það er fögur mynd og á-
hrifarík, sem þarna blásir við
hugarsjónum okkar. Einhúga
þjóð, sem vakii*, ekki vopn—
Framli. á 7. síðu. J
3