Frjáls þjóð - 16.04.1960, Blaðsíða 8

; Veiiarfæri
seld sem
faarnaieikföng
Útgerðin hefur alla tíð
notið sérstakrar fyrir-
greiðslu um gjaldeyri, opin-
berar álögur o. fl.
Þannig hafa á undanförn-
um mánuðum verið m. a.
fluttar inn plastnetakúlur,
þó að bankarnir lokuðu í
raun og veru fyrir mestall-
an innflutning á beim tíma.
Verðtollur af 'þessari út-
gerðarvöru var aðeins 3,6%.
Kúlur þessar voru með
lítilli höldu á, sem nota átti
til að festa :þær við netið.
Nú hefur t.d. verzlunin
Sport tekið sér fyrir hendur
að selja þessa útgerðarvöru
sem barnaleikföng. Er þá
haldið skorið af kúlunni og
nota börn og unglingar kúl-
" urnar þannig tilreiddar jöfn-
' um höndum fyrir hand- og
fótbolta.
Væru þessar kúlur fluttar
inn sem leikföng, mundi
verða að greiða a. m. k.
75% verðtoll af þeim og
44% innflutningsgjald. Mál-
ið mun vera í athugun.
Frh. áf 1. síðu.
á hendur varðstjóra sínum, hún
er send lögreglustjóra til um-
sagnar. Eftir því sem blöð hafa
skýrt frá mótmælalaust, svarar
lögreglustjóri með því, að fyr-
irskipa handtöku lögregluþjóns-
ins, sviptir hann stöðu sinni um
stundarsakir, kærir hann fyrir
morðhótanir við sig, og að hafa
skrifað um lögreglustjóra og
aðra yfirmenn sína i blöðin und-
ir dulnefni. Lögreglustjóri leiðir
strax fram vitni, lögregluþjón.
sem sver þess þegar eið. að
hann hafi séð hinn handtekna
stéttarbróður sinn skrifa hót-
unarbréfið. Hinn handtekni ber
þá alvarleg lögbrot á eiðmann-
inn. Þá virðist það hafa komið
fram í réttarhöldunum, að það
sé álit lögreglustjöra, að hinn
handtekni hafi verið geðveikur
síðustu 10 árin. Geðlæknir lýs-
ir því svo yfir eftir rannsókn, að
sakármaðurinn virðist heil-
brigður.
Blaðapistlar og morðhótanir.
Almennir borgarar hljóta því
að spyrja:
Ef hinn sakfelldi hefur árum
Söluverölaun
FRJÁLS ÞJÖÐ mun að þessu sinni veita því
sölubarni, er flest blöð selur verðlaun, auk venju-
legra sölulauna. — Verðlaunin eru vönduð
Perfekta II. ljósmyndavél frá Fókus, Lækjargötu
6 B, Reykjavík.
LÍTIÐ FRÉTTABLAÐ
Laugardaginn í 25. viku vetrar.
Orðið er frjálst
Steingerður Guð-
mundsdóttir leikkona
hefur öðru hvoru
undanfarin ár ritað
Söngskemmtun
Pólyfónkórinn mun
bráðiega halda söng-
skemmtun hér í bæ.
Verður söngskráin
blönduð, allt frá verk-
um gamalla meistara
fyrir tið Bachs til
nýrrar þýzkrar
„messu“. Starf Pólý-
fónkórsins hefur vak-
ið mikla og verðskuld-
aða athygli, þótt
hann sé ungur að ár-
um, enda verk þau, er
hann flytur hin for-
vitnilegustu , fyrir
söngunnendur.
IJSvsfpssýnEmg
Ríkisútvarpið hefur
stillt upp í húsakynn-
um sínum við Skúla-
götu sýnishornum af
tækjum þeim sem
notuð voru hér á
Jandi á bernskuárum
útvarpsins. — Getur
Þarna að lita bæði
tæki sem notuð voru
við útsendinguna og
sem notuð voru á
heimilum til móttöku.
Vafalaust þætti
Tnörgum gaman að
sjá þessi tæki, sem
teiga ekki Ieið í hvíta
Jhúsið.
leikdóma í nokkur
Reykjavíkurblöð. Var
þar ekki tekið á hlut-
unum með silkihönzk-
um eða talað tæpi-
tungumál.
Nú hefur Steingerð-
ur hafið fjölrit-
aða útgáfu á leik-
dómum og fást t. d.
dómar um Hjónaspil
og Beðið eftir Godot
i Bókaverzlun KRON.
Övenjulegt mun
það, að starfandi leik-
ari taki sér fyrir
hendur að segja leik-
hússtjórnum, leik-
stjórum og stéttar-
systkinum sínum til
syndanna. Eðaer ung-
frúin kannski hætt að
leika sjálf?
Nú þetta gera svo
sem menn úr öðrum
listgreinum við sina
kollega.
Ónæði
Fólk, sem býr í ná-
grenni skemmtistað-
anna Röðuls og Þórs-
kaffis, kvartar sáran
undan hávaða þeim,
sem af þeim hlýzt. 1-
búðir í grenndinni
eru þegar teknar að
falla í verði, og eig-
endur þeirra vilja
skipta á þeim og
minni íbúðum, þar
sem þeir eru lausir
við þennan ófögnuð.
Áfrýjun
afturkölluð
Sigurður Berndsen
hefur afturkallað á-
frýjun sina til Hæsta-
réttar, þá er áður
hefur verið getið hér
í Litlu fréttablaði og
samið um borgun.
Hvað gersr De$sbrún?
Áhrif viðreisnará-
forma ríkisstjórnar-
innar koma æ betur i
ljós,
Litið fréttablað veit
til þess að ein elzta,
stærsta og þekktasta
vefnaðarvöruverzlun
landsins hefur sagt
upp öllu starfsfólki
sínu bæði því sem
vinnur i verzluninni
sjálfri, svo og þvn, sem
vinnur á saumaverk-
stæðunum. Er verzl-
un þessi þó staðsett á
bezta stað í bænum.
Kaupmannastéttin öll
kveinar og kvartar
og mænir bænaraug-
um til verkamanna
og holdagóðir verzl-
unarmenn taka föl-
leita verkamenn tali
á förnum vegi og
spyrja milli vonar og
ótta: „Hvernig er
þetta með Dagsbrún,
ætlar hún ekki
fara að
hvað?"
að
gera eitt-
saman verið grunaður um að
skrifa undir dulnefni í ýmis
ReykjaOíkurblöð og þó ekki
tekizt að sanna á hann neinar
sakir á því efni, er þá trúlegt, að
sá sami maður, sem svo varkár
hefur verið, láti horfa á sig'
skrifa morðhótunarbréf til
sjálfs lögreglustjórans, og það
mann úr sjálfri lögreglunni,
sem hann sáðar lýsir yfir að sé
afbrotamaður? Eftir því sem
næst verður komizt, virðist lög-
reglustjóri líta nafnlausu blaða-
skrifin alvarlegri augum en
morðhótanirnar. En almenning-
ur er þar varla á sama máli.
Ótrúlegt er það líka að maður,
sem stæði að hvorutveggja,
blaðaskrifum og morðhótunum,
hefði nákvæmlega sömu afstöðu
til málsins og lögreglustjóri.
Þess vegna finnst fólki eitthvað
I
bogið við þetta.
Geðveikistrú
lögreglustjórans.
Hinn sakfelldi hefur orðið
fyrir miklum raunum í einka-
lífi sínu. Með fárra ára milli-
bili urðu tvö börn hans ung
fyrir slysum og leiddi annað
þeirra til dauða. Síðan eru 10
ár. Slíkir atburðir hljóta að
sjálfsögðu að marka djúp spor
í sálai'lif þeirra foreldra, sem
fyrir slíku verða. Enn kom það
fyrir þennan lögreglumann, er
hann var að starfi við Reykja-
víkurhöfn, að hann þurfti að
varpa sér í sjóinn til að bjarga
manni frá drukknun. Hér vann
hann mikið þrekvirki, en varð
svo lengi að bíða aðstoðar, að
hann ofreyndi sig. Er slíkt ekk-
ert einsdæmi né undrunarefni.
En þetta er í annað sinn, sem
þessi sami maður bcargar fólki
frá drukknun. En hverjar voru
þakkirnar?
Þessir atburðir hafa nú
manna á meðal af vinum lög-
reglustjóra verið notaðir til
þess að réttlæta þá skoðun hans,
að þessi lögregluþjónn, sem
starfað hefur í þjónustu hans í
rúman áratug, án þess að að hafi
verið fundið, sé ekki heill
á geðsmunum. Hér virðist ekki
drengilega að unnið. — Þeir,
sem gerzt þekkja þennan um-
rædda lögregluþjón, eru hins
vegar á einu máli um það, að
hann hafi borið mannraunir sín-
ar og harma með einstöku
þreki, og hafi einnig sýnt í
þessari síðustu raun sinni, sem
duga hefði átt meðalmanni til
þess að brotna, óvenjulegt þrek
og hugrekki.
Hreinir skildir.
En hvað er að frétta af máli
éiðsmannsins? Varð nokkur
dráttur á því, að húsrannsókn
væri 'gerð hjá honum? Þekkir
lögreglustjóri hann og hans
hreina skjöld betur en hinn af-
setta starísmann sinn? Ber
ekki lögreglustjóra að rannsaka
undanbragðalaust, ef grunur
liggur á, að varðstjórar eða
lögjreglumenn gegni ekki
skyldu sinni?
En meðal annarra Orða: þar
sem lögreglustjóri og lögreglan
í Reykjavík er orðin aðili að
þessu máli, væri þá ekki réttara,
að einhverjir aðrir aðilar en
rannsóknarlögreglan hér hefðu
þetta mál með höndum?
Slysahættan við hryggjur
og hafnargaröa u A ,
ö ö Hvaö er til raöa?
Bryggjurnar íslenzku eru að verða jafn frekar til mann-
fórna og hafið sjálft við strendur landsins. Þetta er að
verða staðreynd, sem taka þarf alvarlegum tökum.
Þegar frá eru talin hin miklu sjóslys, þegar skip farast
með allri áhöfn og náttúruöflin eru trylltust og óviðráðan-
legust, mun Iáta nærri að jafnmargir menn farist af slysum
hér við bryggjurnar í myrkri eða jafnvel um hábjartan dag
í blíðskaparveðri, sem á hafi úti.
Hverjar eru ástæðurnar?
Fyrst og fremst mun um vera að kenna hinurn almenna
drykkjuskap landsmanna, en í þeirri yðju láta sjómenn,
eins og kunnugt er ekki sinn hlut eftir liggja, fremur en á
öðrum sviðum. Þar sem annarsstaðar bjóða þeir hættunni
byrginn og oft með meira kappi en forsjá, enda þar ekki
vits síns ráðandi.
Fyrir þessu 'þýðir ekki að lolta augum með venjulegu
sjómannaskjalli að hætti þeirra lýðskrumsblaða, sön ekki
þora að nefna hlutina réttum nöfnum af ótta við atkvæða-
tap meðal ákveðinna stétta í þjóðfélaginu.
En hvað er hér til bjargar?
í fyrsta lagi verður hið opinbera, sem gróða tekur af
vínsölunni, að kosta nokkru til að vernda þau mannslíf,
sem víndrykkjan setur í voða. Það verður að setja vöku-
menn á allar bryggjur í landinu yfir vetrarmánuðina, ef
að skip eða bátar liggja við 'þær.
Kostnað við þetta á áfengisverzlunin að greiða, — má
ekki minna fc renna til þess en t.d. Stórstúku íslands, e.t.v.
mætti Ieggja til þessa fé úr hafnarsjóðum og frá viðkom-
andi bæjarfélögum. Þá ættu starfandi tryggingarfélög að
hafa áhuga á þcssu máli.
í öðru lagi þarf að fara fram rannsókn á bví, hvort ekki
er orðið tímabært að hafa meiri • öryggisráðstafanir en nú
er í sambandi við byggingarlag bryggja og hafnargarða
hér á landi. Iföfum við ekki sniðið bryggjur okkar og
bólverk óþarflega mikið eftir erlendum fyriimyndum, þar
sem veðurfar er annað en hér, og meira og almennara ör-
yggis er gætt?
Vpgna breyttra aðferða við uppskipanir er varla þörf á
því lengur, að bryggjurnar séu jafn verjulausar og tíðkast
hefur, þó ekki væri nema lág grindverk á bryggjuköntum
eða þar sem aðallega er gengið, væri það til mikilla bóta.
Þá ætti einnig að gera sérstakar ráðstafanir vegna
mikillar bílaumferðar um bryggjur. Nú má ekkert út af
bera svo að bifreið aki ekki út af. Nú fyrir nokkrum
dögum varð eitt slíkt slys í vertöð á Suðurlandi, þótt ekki
yrði manntjón í það sinn.
FRJÁLS ÞJÓÐ telur þetta brýnt verkefni til úrlausnar
og skorar sérstaklega á sjómanna- og slysavarnafélög að
beita sér fyrir bráðum úrbótum.
Síðan síðasta tölublað Frjálsr-
ar þjóðar kom út hafa greiðslur
stöðugt borizt til blaðsins hvað-
anæva utan af landi.
En enn eiga margir eftir að
gera skil og er æskilegt að það
sé gerí hið allra fyrsta.
Kaupendur! Aíhugið, að mjög
er áríðandi, að gjöldin séu skil-
víslega greidd. Sendið því blað-
gjöldin við fyrstu hentugleika
og auðveldið þannig allan rekst-
ur blaðsins.
Frjáls þjóð gerir það að
kröfu sinni, að dómskipuð rann-
sóknarnefnd taki við þessu máli
úr höndum setudómara og rann-
sóknarlögreglunnar.
Þetta er mál. sem almenníng-
ur mun fylgjast með. Þetta er
ekkert hversdagsmáL
Ríkisstjérnm á
undanhaldi
Fyrir nokkru var það skrif-
finnskuæði ríkisstjórnarinnnar
gagnrýnt hér í blaðinu, sem m.
a. birtist á átakanlegan hátt í
því, að innflutt matvara væri
greidd niður úr ríkissjóði, en
síðan jafnhá upphæð innheimt
í ríkissoóð með söluskatti í
' tolli.
Viku eftir að FRJÁLS ÞJÓEt
birti þessa gagnrýni tilkynnti
ríkisstjórnin að hún hefði gefið
út TILSKIPUN í krafti þess
fjármálaeinræðis, sem hún hef-
ur látið alþingi afhenda stjórn-
inni að undanförnu, um að hætt
skyldi að greiða þessa matvöru
niður og sömuleiðis skyldi hætt
3ó leggja á hana söluskatt í tolli.