Frjáls þjóð - 21.05.1960, Blaðsíða 5

skiptum landanna. Þar voru
m. a. viðstaddir ambassador-
ar okkar í Finnlandi og
Rússlandi. Síðan var sezt að
kvöldverði, þar sem fram
fóru ræðuhöld á báða bóga.
Finnar tóku hið bezta á
móti gestum Loftleiða og
sýndu þeim gestrisni sína á
margvíslegan hátt. Hinn á-
ngfors
gæti íslandsvinur og ræðis-
maður, Erik Juuranto, hélt
boð inni fyrir hina íslenzku
gesti á heimili sínu og þar
heiðraði Finnlandsforseti,
Uhro Kekkonen, samkvæmið
með nærveru sinni. Við það
tækifæri afhenti vPáll Ásg'.
Tryggvason, deildarstj. for-
setanum að gjöf styttu af
hesti, fagra mjög, eftir Guð-
mund frá Mið'dal, sem var
gjöf frá forseta íslands.
Meðan á dvölinni í Hels-
ingfors stóð, gafst okkur
kostur á að skoða þinghúsið,
sem er falleg bygging, einn-
ig hinar frægu postulíns-
verksmiðjur, Arabia, auk
þess sem ekið var víða um
borgina og skoðað hið mark-
verðasta, sem þar var að sjá.
Enn frefnur fengum við
tækifæri til að fara í Sænska
leikhúsið í Helsingfors og
sjá þar „My fair lady“, hinn
fræga bandáríska söngleik,
sem fluttur var af hinni
mestu prýði.
/T Eins og kunnugt er,
eru Finnar mikil dugn-
aðarþjóð. Þessi þjóð hefur
átt í miklum erfiðleikum á
undanförnum áratugum, að
henni hefur þrengt og stór-
skörð hafa verið höggvin í
hinar blómlegustu raðir
hennar. Sá blómi þjóðarinn-
ar, sem landið skyldi erfa,var
skertur tilfinnanlega. En svo
virðist, sem tekizt hafi að
sigra alla örðugleika, af öllu
skín hinn mikli dugnaður og
fyrirhyggja. Finnar eru
greinilega sparsöm þjóð, sem
ekki lifir um efni fram. Að
þesu leyti gætum við íslend-
ingar vafalaust mikið af
þeim lært. En athyglisvert
þótti mér, hversu líkir í út-
liti við erum, íslendingar og
Finnar, þegar tekið er til-
lit til þess, hversu óskyldar
þjóðirnar eru, en líklega má
rekja það að einhverju leyti
til hins skandinavíska blóðs,
sem rennur í æðum beggja.
Dvölin S Helsingfors var
hin ánægjulegasta, það voru
setnar margar veizlur og
þess vegna gafst góður kost-
ur á að ræða við Finna og
kynnast þeim. Loftleiðir
gerðu og allt til að gera
dvölina sem ánægjulegasta,
og gefa gestum sínum tæki-
færi til að njóta hennar á
allan hátt.
Það var haldið frá
* * Helsingfors 3. maí og
flogið til Tampere, öðru
nafni Tammerfors, sem er
borg langt inni í landi. Þar
var höfð stutt viðdvöld, en
síðan var stefnan tekin á
Stokkhólm, Finnland var að
baki, hin ánægjulega heim-
sókn var á enda.
Nú er Stokkhólmur fram-
undan og brátt lendum við á
Bromma-flugvelli. Eftir toll-
skoðun og þvílíkan ófögnuð,
sem ætíð fylgir flakki manna
millum landa, er haldið inn
í borgina og sezt að snæð-
ingi á hinum vistlegasta veit-
ingastað. Nú er hinni fyrir-
huguðu ferð að ljúka, hér í
Stokkhólmi skiljast leiðir,
sumir ætla áfram til Oslóar
og heim, aðrir líta vonar-
augum til kóngsins Kaupin-
hafnar. Nú er leiðir skiljast,
eru uppihöfð ræðuhöld, þar
sem þökkuð er samfylgdin,
og tóku m. a. til máls Alfreð
Eldasson, Kristján Guðlaugs-
son, Agnar Kofoed-Hansen,
Ingólfur Jónsson, Hendrik
Ottósson, Agnar Bogason o.
fl. Síðan skildust leiðir, sum-
um lá á til Hafnar og báru
við, að borgin gæti ekki
lengur beðið eftir návist
þeirra, aðrir voru rólegri og
notfærðu sér ágæta' kýnnis-
ferð um borgina, enn aðrir
hugðu gott til að lítá í verzl-
anir og freista þess að finna
þar þing þau einhver, sem
komið gætu að góðum notum
og væru auk þess auðfengn-
ari hér en í dýrtíðinni heima.
Þannig hafði hver sín áhuga-
mál. En þennan dag í Stokk-
hólmi hafði ambassadorinn,
Magnús V. Magnússon og frú
hans, boð inni á heimili sínu,
sem var hið ánægjulegasta.
O Sumir sneru sem sé
heim á leið, aðrir héldu
á Hafnarslóðir. Ég var einn
hinna sdðarnefndu og þykir
mér rétt að fara um það
nokkrum orðum. Við flugum
fjórir saman frá Stokkhólmi
með þotu, en það var út af
fyrir sig reynsla að svífa um
loftið í slíku apparati og
lenda heilu og höldnu í
Kaupmannahöfn eftir tæpa
klukkustund.
Það var gaman að koma til
Hafnar. Borgin var komin í
grænan búning, garðarnir
höfðu verið snyrtir, limgirð-
ingarnar höfðu fengið sitt
fasta form, fólk var við
vinnu í görðum, það var auð-
séð að sumarsvipur var yf-
ir öllu. Miðborgin mætti
manni með hávaða sínum og
skarkala, lífi og fjöri.
Kaupmannahöfn er borg
glaðværðarinnar. Þar mæt-
ast straumar úr öllum heims-
álfum, þangað þyrpast ferða-
menn hvaðanæva.að, enda er
borgin títtnefnd höfuðborg
Norðurlanda og er það orð
að sönnu.
Ég ætla ekki í þetta sinn
að lýsa dvölinni í Höfn, það
verður að bíða betri tíma.
Q Hér hefur verið stikl-
* að á stóru, getið hins
helzta, en margt fallið niður,
sem ástæða hefði verið til
að minnast á. Nú nálgast
ferðalokin, aftur skal snúið
heim. Þrátt fyrir margt það í
stórborgunum, sem undrun
vekur og fræðir, þá er alltaf
notaleg hugsun því samfara
að vera í þann veginn að
leggja upp til gamla Fróns
aftur.
Eftir viku frá brottfarar-
degi að heiman stígum við
upp í vagn, sem ekur okkur
til Kastrup-flugvallar, þar
sem Loftleiðavélin. Hekla
biður okkar. Á vellinum tek-
ur á móti okkur einn af
starfsmönnum Loftleiða í
Höfn, Emil Guðmundsson, og
heldur okkur í bezta yfir-
læti, þar til brottfarartím-
inn nálgast. Síðan lyftir
Hekla sér af danskri grund,
Ferðinni er heitið til Reykja-
víkur með viðkomu í Gauta-
borg. Eftir nokkurra klukku-
stunda flug erum við komin
til Reykjavíkur, ferðinni er
lokið. Loftleiðir hafa opnað
nýja brú milli íslands og
Finnlands og fljúga þyí til
allra Norðurlandanna. Þetta
er áfangi, sem ástæða er til
að fagna. Og það var ánægju-
legt að verða þess aðnjótandi
að vera með í hinni fyrstu
áætlunarferð til Finnlands.
Hafi Loftleiðir kæra þökk
fyrir ánægjulega ferð og
allt það, sem.gert var til að
gera. ferðalagið í heild sem
eftirminnilegast.
r L H.
Þegar fínheitin
á Vilhjáimi Þ(
Þetta gerðist árið, sem síma
númerunum var breytt :
Reykjavík og við fengum
jimm stafa númer eins og
útlent fólk, og höfðingjar
gátu því látið prenta síma-
númerið á nafnspjaldið sitt,
án þess að fyrirverða sig fyr-
ir smœðina.
Númerabreytingin var
framkvœmd samkvœmt hár-
fínum stœrðfrœðilegum for-
múlum og vísindalegum út-
reikningum, ekki vantaði
það.
Nú stóð svo á, að Síma-
stöðin sjálf hafði notað síma-
númerið 1000, og gefið í það
upplýsingar um símanúmer
allra símnotenda.
Við breytinguna varð núm-
erið 10 000 lœgsta númerið í
Reykjavík. Þetta númer fékk
þó símastöðin ekki sjálf í
stað 1000, eins og einfaldur
þankagangur almennings
hafði talið eðlilegast. Það
samrœmdist ekki kerfinu og
visindunum.
Og þá kemur Vilhjálmur
Þór til sögunnar. Af við-
kunnri snilli sinni fann hann
þetta allt út, jafnframt því,
að 10 000 yrði hvorki meira
né minna en fínasta númerið
i höfuðborginni.
Og hvað var þá eðlilegra
og sjálfsagðara en, að hann
fengi það, sjálfur aðalbanka-
stjóri Seðlabankans, forseta-
skipaður bankastjóri, sá eini
á landinu og sennilega í ver-
öldinni, og þar með fínasti
bankastjóri landsins, höfuðs-
maður frímúrara, herbergis-
þjónn erlendra stólkonunga
rrieð láði, margfaldur orðu-
riddari, svo að ekki séu tald-
ar minni virðingarstöður eins
og SÍS og Olíufélagið?
Já, hver skyldi betur að
þvi kominn, að öllu saman-
lögðu, að fá fínasta síma-
númer landsins?
Með alvöruþunga stór-
höfðingjans og með því að
beita allri valdaaðstöðu sinni
og meðfceddu harðfylgi tókst
Vilhjálmi Þór að beygja
Bœjarsímann undir vilja.
sinn, og fá þetta fína síma-
númer.
Og einn daginn stendur
sími með þessu töfranúmeri
á skrifborði aðalbankastjór-
ans. Og eins og kóróna á öll
fmheitin var þetta leyninúm-
er, sem ekki stóð í símaskrá
eins og- númer pupulsins. í
það skyldu aðeins þeir allra
fiiiustu fá að hringja, *þeir
sem áttu að fá að njóta
þeirra sérstöku forréttinda
að hringja beint í aðalbanka-
stjórann, ón leiðinlegrar
milligöngu símastúlku.
Þetta leyninúmer fengu
aðeins fáir útvaldir að vita,
forsetinn auðvitað, nokkrir
œðstuprestar frímúrararegl-
unnar, helmingur ráðherr-
anna, erlendir sendiherrar,
hershöfðingjar á Vellinum,
tveir olíuforkólfar og Haukur
' f
hefndu sín
Þessvegna varð það, þegar
þessi fíni sími hringdi, a&
það gekk fyrir öllu, þó svo
að aðalbankastjórinn vœri 1
miðju samtali við erlenda
fyrirmenn, hvað þá aðra„
því að aldrei var að vita nema
það þyrfti snör handtök á?
þessum síðustu og verstu
oiíutimum.
Og nú byrjar tragedían.
Ekki voru finheitin fyrp
yullkomnuð, en símihn tók
að hryngja eins og illur andi
hefði hlaupið i hann.
„Geturðu sagt mér núm-
erið í sorpinu?“
„Skaklct númer", sagði
aðalbankastjórinn stuttlega.
„Heyrðu, hefur verið breytt
v.m númer hjá honum Jóni
Jónssyni í Kleppsholtinu?“
„Skakkt númer". Sama
röddin aftur. Sama spurn-
ing.
Strigabassar krossbölvaðu
yfir því að fá alltaf skakkt
númer. Drafandi rödd gleði-
konu, sem vildi fá að vita,
hvaða númer hann Mr. Si
Dobbeljú Smith á Vellinurrt
hefði. Og nú var aðalbanka-
stjórinn farinn að gegna
starfi símadómu. „Þér hafið
wst œtlað hringja í 11000“.
„Nei, ég œtlaði að hringja
i 10000“.
„Síminn hefur 11000 en ekki
10000“.
„Hvaða helv . . . rvglingur
er þetta, þetta mna kerti er
bara að gera mann ■ritlavsan.
Jæja, afsakið, ég hringi þá-
i 11000“.
Og þannig koll af kolli, tíit.
iii tuttugu sinnum á klukku-
stund.
Það voru farnar að spretta
ul svitaperlur á enni aðal-
bankastjórans í hvert sinn,
sem síminn hringdi, sérstak-
lega ef það voru fínir út-
le.ndingar í heimsókn, eitisi
og t. d. René Sergent.
En það var ekki vogandi
að svara ekki. Það gat veri&
forsetinn eða ráðherra, er-
lent sendiráð, nú eða þá
Haukur, og ekki var það bezt
að láta hann hringja lengi.
Nei, það var engin útleið.
„Afsakið, og pardon, mons-
ieur Sergent“.
„Heyrðu, geturðu sagt mér,
hvort hún Jónina Sigurgeirs
cr búin að fá síma?“
„Skakkt númer".
Þannig áfram og áfram.
Hvað skyldi hann monsieur
Sergent hugsa? Hver veit
nema hann skilji þetta
rœkallans óíslenzka orö,
númer?
Aðalbankastjórinn tók á
allri sinni rósemi. Mikið skal
til mikils vinna. Það var
blátt áfram ekki hœgt að af-
sala sér þessu einstaka núm-
eri. Ætlaði fólkið aldrei a&
lœra þennan einfalda hlut,
að Símastöðin hafði 11000 ert
ekki 10000?
Og áfram var þráast.
Frh. á 6. síðu.
Frjáls þjóð — Laugardaginn 21. máí 1960