Frjáls þjóð - 06.08.1960, Blaðsíða 2

83RHH i m iiaaiiiHiiHwiiipB smmm ss - p j—wmmhbi
1
1
LISTIR
■ IHÍHgHHMiHð! -
BÖKMENNTIR

?iiii
.'Íjjjj
Hér verður eftir dúk og disk
getið tveggja listsýninga, —
Skraddaraþankar, sem beðið
hafa birtingar vegna rúm-
leysis í blaðinu að undan-
förnu.
★
Guðmundur" Guðmundsson
Ferró er ungur maður, mjög
ungur maður, með mikla
mannkosti gáfaðs ungmennis.
mér allt miklir grundvallar-
kostir fyrir gáfaðan og hug-
kvæman listamann til að
byggja líf og starf sitt á. En
-— svo.
Ég var á fyrri sýningu
Ferrós hér fyrir líklega tveim-
ur árum, sá þá að hverju
stefndi, en þótti ungæðishátt-
urinn mikill og jafnvel sárast
þar þó nokkrar auglýsinga-
— mósaikin var—, samanrið-
aðir mislitir steinar og skelj-
ungar úr fjarlægum vötnum
og höfum. Féll að visu ekki i
stafi, en sá þar þó meiri list-
brögð, en i stóru myndunum.
Úr þjóðhátiðarfagnaðinum
17. júní brá ég mér á leir-
munasýningu Giits h.f. i sýn-
ingarsalnum að Freyjugötu
41. — Þar eru tvær stofur,
ekki mjög stórar. Þetta voru
sölusýningar. Höfundar m\"nd-
Myndlist og
leirkerasmíð
Hann lætur sér ekki allt fyrir
brjósti brenna. Hann nýtur
ekki hóglífis í því stríðs-
gróðalandi vesalmennskunn-
ar, þar sem hann hefur slitið
barnsskónum. Maður með
handlagni hans og hugarflug
hefði ekki þurft að vera lengi
að því, að mála sig inn i fal-
lega villu á friðsælum stað,
eða að krækja sér- í þægilegt
embætti — og sigla svo út um
heim í löngum sumarfrium,
jafnvel á kostnað ríkisins.
En Ferro er karlmaður,
hugsjónamaður og hann fór
aðra leið. Honum er mikið í
huga. Hann vill vera barn
sins tíma, eða öllu heldur sam-
tíðarmaður sjálfs sín. Hann
vill ekki einungis lesa vand-
lega morgunblaðið sitt og
hlusta á kvöldfréttirnar, hann
leggur út af guðspjalli dags-
ins og vill eiga sinn þátt í að
móta tímann. — Þetta þykja
brellur manns, sem vill láta
eftir sér taka. — En slíkt fyr-
irgefur maður ungum manni
og lifir í voninni.
Síðan þetta var hefur Ferró
viða farið: Spánn Italia, Isra-
el — og verið búsettur í París.
Sýningin nú á dögunum bar
enn merki umbrota — ung-
lings, sem ekki hefur fundið
sjálfan sig. Smekkvísi hans
eru enn mikil takmörk sett.
Hinar stóru hryllingsmyndir
eiga fremur skylt viðupphróp-
anir, jafnvel öskur, en list-
rænan, fágaðan söng. Ég er
ekki að biðja um glansmyndir,
ég hef alltaf verið veikur fyr-
ir raunsæislist. — En list og
veruleiki verða alltaf sitt hvað.
— Mannvonzku, múgsefjun
og hernaðarbrjálæði nútímans
verður aldrei gerð fullnaðar-
skil í mynd. — Þess vegna fór
svo fyrir mér, að ég hrökklað-
ist út í hornið, þar sem dútlið
Diter Kot og eitt af verkum hans á sýningunni.
anna voru Ragnar Kjartans-
son og Diter Rot. En þeir eru
tvímælalaust mestir lista-
menn í þessari grein hérlend-
is nú og smámunir þeiiTa a.
m. k. eins fallegir og það sem
getur bezt að líta i listiðnaðar-
og listmunaverzlunum erlend-
is.
★
Mestur hluti sýningarmuna
hér voru litlir diskar og skál-
ar til að standa á borði eða
hanga á vegg, var fjöldi þeirra
mikill, litaval í skreytingu
þessara muna var fjölbreyti-
legt og oft mjög fallegt. þegar
einstök skál eða diskur \rar
látinn liggja í lófa manns. En
þegar litið var yfir þetta á
borðunum rann það saman
undarlegan graut. Nokkm
stærri verk risu upp úi c g
sum þeirra með persóni.leg-
um einkenn"m og hugkva rm-
islega gjört eti sýningin v:ir
svo fljótvirkr:slcga uppsettaff
jafnvel það táhrev+ileva *él I
ekk; aS r.Tía sin
v>ss’ sýrrng heíði orðið -1
önnur, eí .sýningannunírnii
heíðu verið miklu m’.klu - •
miklu færr’- og staðsettir a>
.neiri smekkvisi og hug
Kvæmní. Knda þótt þettí vee.it
sóiúsýntng mátti m eii t tÞ
uppsetningar vanda. —
★
Bið lesendur og li: ta nenn
að afsaka þessa sunc ur ausn -
þanka. Hér ritar mað ír sen..
engin bréf hefur upp á bað
að hann hafi vit á b/i, sen
hann er að tala um. Þctta t
- heldur ekki að vri listdvnnn
'einungis kvitt«, f -rii sí.
göngumiða.
vhg-giB
! ’i
BffiBWHWsasSiBSBHIHIiy

íslendinp
i sumarleyfi
Þó að allur almennin; ur telji
sig um þessar mundir á önd-
-verðum dögum viðreisr. .rinnar,
jþurfa að halda sparlcga á fé
til að geta látið vinr.ulaunin
hrökkva fyrir brýnum 1 snauð-
synjum, virðast ýmsi: þjóðfé-
lagsþegnar hafa fulla ■ hendur
íjár. Ber lítið á því, að þeir,
sem komið hafa ár : ini vel
fyrir borð, þykist þurfa 3 horfa
í skíídinginn. Nýlega f* :k blað-
ið fréttir af ungum mc ' ni, sem
um nokkurt skeið hefu. séð um
.1 . -. f:
^mhverjar verklegar fram-
kvapmdir á Keflavíkur iugvelli.
Eins og lög gera í áð fyrir,
hyggst hann nú taka sér sum-
arfrí. Hefur hann ákveðið að
brégða sér ásamt fjölskyldu
sitini, konu og tveim börnum
innan fermingaraldurs, á Ólvmp
íuleikana í Rómaborg. Áður en
þeir hefjast, ætlar fjölskyldan
þó að dveljast nokkrar vikur
á Spáni sér til upplyftingar og
hressingar.
Þó að ferðagarpur þessi eigi
áð sjálfsögðu stóran og góðan
tíl hér heima, hafði hann á-
kveðið að bregða sér flugleiðís
til Hamborgar, kaupa þar nýtt
farartæki til ferðalagsins, taka
2
síðan á móti fjölskyldunni í
Kaupmannahöfn og aka að því
búnu suður á bóginn.
Annað barn þessa ágæta fjöl-
skylduföður og rausnarmanns,
hefur að undanförnu verið í
sumardvöl fyrir austan fjall.
Þurfti að bólusetja það, áður
en lagt yrði upp í reisuna
miklu. Auðvitað sendi pabbinn
einkahjúkrunarkonu gagngert
austur til að annast þá athöfn.
Hafi allt gengið að óskum,
svo sem vænta má; nýtur þessi
fjölskylda nú hinnar víðfrægu
spænsku sólar.
Héraösnefndir -
Framh. af 1. síðu.
Karl Guðnason, bóndi Þor-
geirsstöðum.
Þorsteinn Geirsson, bóndi.
Reyðará.
Sigurður Geirsson, bóndi,
Reyðará.
Ekki hefur enn unnizt tími
til að hafa fund í Öræfum og
hefur engin héraðsnefnd vecið
mynduð þac enn.
Land|iurrkun -
Frh. af 8. síðu.
draga plóginn, enda er hann
mikið bákn, um tvö tonn á
þyngd. Sem dráttarafl er notuð
þung jarðýta með spili, og er
jarðýtan látin standa kyrr, á
meðan hún dregur plóginn að
sér á spilinu. Enn er ekki kom-
in mikil reynsla á endingu þess-
ara ræsa í Finnlandi en veru-
legar Vonir eru til þess, að þau
haldist virk um áratugi.
Ef til vill er hér um nýjung
að ræða, sem getur auðveldað
stórlega ræktun í mörgum hér-
uðum hér á landi, en þurrkun
lands-án notkunar lokræsa er
mjög víða erfið og óhagkvæm.
Landnámsstjóri og verkfæra-
nefnd ríkisins munu einnig hafa
hug á að fá slíkan plóg hingað
til lands til reynslu.
Hlutleysi -
Franih. af 8. síðu:
hver. Því.er ekki að leyna, að
slíkar raddir hafa einmitt oft
heyrzt í Svíþjóð seinustu árin
En Svíar hafa að sjálfsögðu átt
hei um aidaraðir, og hin nýju
viðhorf eru aðeins fárra ára
gömul. Það væri líklega nokk-
uð mikil fljóttærni að leggja
niður hetmenxifiku fyrirvara-
laust, enda þótt hvert mauns-
bam í heiminum viti, að þróun-
in stefnir í þá áttina.
Það er fullkomin heimska að
halda því fram, að allar þær
fjölmörgu smáþjóðir, sem hafa
kosið sér hlutleysið til varnar,
margar að nýfengnu frelsi,
verjist nú ágangi stórvelda
með herstyrk sínum. Og ekkert
glapræði hefur meira verið
framið á fslandi í seinni tíð, en
að draga yfir þjóð, sem verið
hefur vopnlaus og friðlýst um
aldir, erlendan her fáum árum
eftir tilkomu vetnisvopna, her,
sem hvorki getur varið okkur
hiutlausa eða ; herbandalagi
við stórþjóðir, en kallar yfir
landið tortímingu og dauða í
stríði.
ísSeozkt eínahagslíf -
Frh. af 8. síðu.
ekki sinnt í bili, en þó er svo
komið, að efnahagskerfi lands-
ins er beinlínis mótað af út-
lendum sendimönnum. Nú er
orðið tímabært að spyrja, hve-
nær þar kemur, að okkur verð-
ur fyrirskipað að hætta að
framieiða mjólk og kjöt — það
borgi sig ekki!
Og hvenær kemur sú dag-
skipan:
Hleypið erlendum athafna-
mön.n um inn í landið með einka-
fjármagn, — þjóð ykkar getur
ekki lifað sjálfstæðu efnahags-
lífi!
1 Með hliðsjón af þeirrí stefnu,
Frjóis þiót? —
sem nú virðist rikja hjá vald-
höfunum, virðist þess sannar-
lega ekki vera langt að bíða.
Það er því full þörf fyrir lands-
menn að fylgjast vel með efna-
hagsþróuninni næstu mánuðina,
vera á verði gegn nýjum til-
raunum til að fjötra landið
við bandaríska fjármálastefnu
og standa sem einn maður gegn
því áformi, að svipta okkur
gersamlega efnahagslegu sjálf-
stæði.
Ðragnótin -
Framh. af 1. síðu:
uni, að næmi mörgum togara-
förmum — kannske hundrað-
falt.
Að lokum sagði Haraldur
Böðvarsson, að eflaust væri það
nauðsynlegt að rannsaka kola-
magnið í Faxaflóa vísindalega
og undir eftirliti, en sér litist
ekki á, ei hleypa ætti fyrir-
varalaust, t. d. 80 bátum hér
á Faxaflóann. Það gæti orðið
stórháskalegt.
FRJALS ÞJÓÐ villi benda á,
að í dagblöðum hefur lítið sem
ekkert verið rætt um kosti þess
og galla, að hefja dragnótaveið-
ar í Faxaflóa, og er almenning-
ur því heldur ófróður um þessi
mál. Fiskifræðingum okkar ber
skylda til að svai’a þeirri gagn-
rýní, sem hér hefur komið fram
á nýbyrjuðum dragnótaveiðum
og veita um það upplýsingar,
hvort veiðarnar geti ef til vill
eyðilagt áhrif friðunar í Faxa-
flóa.
Laugardaginn 6. ágúst 196Ú