Frjáls þjóð - 06.08.1960, Blaðsíða 3

Niðurlag. j orkusprengja og að Bandaríkin
Það er fullkominn hryllingur j ættu, og það alein, ráð á i>essu
„vopni guðanna“ og myndu
beita því algerlega hispurs- og
væmni-laust eftir geðþótta —
kynntu þetta í verki með þvi
að láta fleygia sinni sprengj-
unni yfir hvora borgina, Hiro-
sjima og Nagasaki, — án þess að
neinn nauður ræki til, því að .lands höfðu í sömu svifum feng-
Japan var hvort eð er alveg) ið framangreindar fregnir af
komið að því að gefast upp. I auknum byr hinnar ýtrustu ó-
Heldur ekki væri það úr vegiAfyrirleitni meðal ráðamanna
fyrir íslendingá, að minnast, í'Bandaríkjanna. Má nærri geta
þessu sambandi, að herstjórn-
endur Bandarikjanna reyndu
að telja þýzku hernaðaryfir-
völdunum trú um að innrás
Vesturveldanna á meginland
Evrópu yrði gerð frá íslandi —
varnarlausa landinu, sem
Bandaríkin höfðu tekið að sér
að vernda. Og er óþarfi að velja
væri nokkuð er nefndist kjarn-
slíku lýsingarorð.
Sera Björn Ó. Björnsson:
að lesa hvað ýmsir málsmetandi
Bandaríkja-menn, einkum her-
foringjar, hafa rætt kaldrifjað
imi beitingu kjarnorkusprengna.
Yfirleitt hafa umræður þar í
íandi verið með þeim endemum,
að ekki hefur verið svo að heyra
sem tugmilijónamorð á þeirra
eigin fólki og ómælandi þján-
ingar væntanlegra eftirlifenda
né vel hugsanleg afskræming
afkomendanna væri neitt um-
talsmál (hvað þá slík eða enn
verri meðferð bandamanna), ef
aðeins „fjéndurnir“ yrðu „sigr-
aðir“, en það töldu allir Banda
ríkjamenn, til skamms tíma, ör-
uggt. Nú orðið, síðan langdræg-
ar eldflaugar komu til, er sú
yfirburðatilfinning að vísu stór-
um rénuð, — en þá setja þeir
von sína á, að Rússar bíði með.
styrjöldina, þangað til Banda-
ríkin nái þeim á eldflaugnasvið
inu.
Og nú æru sem sagt áhrifa-
ríkir aðiiar upp risnir, sem vilja
undirbúa þá fagnaðarstund með
því, að leggja alveg niður þann
óvitahátt að endurnýja öðru
hverju yfirlýsinguna um, að
Bandax-íkin muni aldrei hefja
styrjöld að fyrra bragði —
vegna þess, sem sé, að þau á-
kvæðu beinlínis þegar, að
hefja hana sjálf — umsvifalaust,
er þeim „bærist örugg vitneskja
um“, að Rússar væru ráðnir í
að he£ia árás.
Time kvað svo að oi'ði í um-
rpælunum, sem tilgreind voru í
upphafi þessarar greinar, að
„mikii ábyrgð“ yrði með þessu
þeim á herðar lögð, sem það
blutverk hlytu að ákveða á ein-
dæmi, m. ö. o. forsetanum og
æðstu hershöfðingjunum (eins
og Time einmitt tiltók) — að
hefja útrýmingai-aðgerðir á
hendur mannkyninu og mann-| hann ekki aldeilis klumsa við:
legri hamingju (að því leyti p>á setjum vi'ð þær bara upp á
sem einhverjir kynnu að Mars eða Venus!
sbrimta af). Það er ekki lítiðj
tijhlökkunarefni — eða hitt þó Þetta eru mennirnir, sem
gagnkvæmu trausti, minni tor-
tryggni, meiri kurteisi, gagn-
kvæmri virðingu milli „Aust-
urs“ og „Vesturs" — undir-
stöður, er á mætti reisa „af-
vopnun“ og friðsamlega sambúð
stórveldanna. Og þegar þeim
glófa var hent st óð einmitt
þannig á, að stjói'nendur Rúss-
hvei'su vel stjói'nmálamönnum í
Rússlandi, með Krúsév sjálfum
í fylkingai'brjósti, hafi komið að
fá þessar sendingar frá Banda-
rákjunum einmitt í þeim svifum
er komið var að fundi „æðstu
manna“, sem Krúsév hafði, með
mjög miklum eftii'gangsmun-
um, loks tekizt að sarga útúr
Eisenhower samþykki við.
an þeim (á meðan hann væri að
endui'treysta aðstöðu sína til
að leggja — með aðstoð tilvon-
andi hagstæðrar atburðarásar í
Bandaríkjunum (valdamissi
Repúblikana þar) — nýjar und-
irstöður að „friðarsókn" sinni í
stað hinna fordjörfuðu.'*)
Já, það verður ekki af aum-
ingja Mogganum haft, að hann
ber mjög af Demókrata-ræflun-
um í Stór-Ameríku!
Með U2-uppátækinu var glófa
hent framaní Rússlands-stjórn
— framaní Ki'úsjev pei'sónu-
lega, því að það var hans per-
sónulega afrek meira en allra
annarra samanlagðra, að ekki
séu þeir nefndir er í móti stóðu
eða reyndu að þvælast fyrr), að
loks fékkst samþykki Banda-
1 í'íkjanna (Eisenhowers) til
fundarhaldsins. Samt er lítil á-
stæða til að vefengja þá fullyrð-
Moi'gunblaðið hei’mir það ingu Ki'úsjevs, að hefði ekki
Alþjóðleg stjórnmál
og islenzk yfirsýn
Frammi fyrir þingnefnd lét
einn af meiri háttar hershöfð-
ingjum Bandai'íkjanna það upp,
að þau yrðu að eignast herstöðv-
ar á tunglinu. Þegar honum var
bent á, að ekki væri víst að
Rússar myndu leyfa slikt, varð
heldur — að vita slíkt drottin-
vald yfir ínannkyninu í höndum
þpirra ábyrgðartilfinningarriku k. helming mannkynsins
manna, er sendu U2-flygilinn! sökkva þeim, er eftir kynnu að
innyfir Sovétrikin rétt fyrir lifa, í óbotnandi þjáning og
fund „æðstu manna“, — að ekki menningarleysi!! Þetta alger-
sé minnzt á þann ómennska lega ómennska fólk er það, sem
hráslaga sem yfirleitt heyrist í forystumenn í Bandaríkjunum
tali þeirra á opinberum vett-
vangi og fyrir vigbúnaðar-
nefndum Bandaríkjaþings um
væntanlega k j arnorkusty r jöld.
Fyrir svo sem tveimur árum
var Gavin, þá mjög mikilsmet-
inri yfirmaðúr nýmæladeildar
Bandaríkjahers, að spurður, fyr-
ir þingnefnd, hvað loftherinn
gerði ráð fyrir mörgum manns-
látum eftir eina aleflisárás sína
á Rússland. Gerði Gavin ráð
fyrir svo sem 100 milljónum
dauðsfalla, en svæðið sem þau
yrðu á, svo að kvæði. yrði ekki
Rússland einvörðungu heldur
myndi það ná til Austur-Asíu
eða vestur yfir alla Evrópu
eítir vindstöðxmni!
Á meðan Bandaríkin hugðu
sig einvöld á kjarnorkusviðinu
var framkoma þeirx-a yfirleitt
all-dólgsíeg, og þurfti þá ekki
XTiikið til að þau berðu á kjarn-
orkuskjöldinn.
Þá er samiarlega ekki úr vegi,
í þessu sambandi, að minnast
hvérnig forseti Bandarikjanna,
Trþman, og æðstu menn her-
Þfirr.a
auðvitað eftir Repúblikana-
flokknum, Time og álíka heim-
ildum, að „nú hafi Krúsjev
kastað grímunni", og velur
honiim, í því sambandi, mafg-
ítrekað, hæðileg köpuryrði.
(Maður skyldi ekki halda, að
þar væri veigamesta málpipa
sjáifrar ríkisstjórnarinnar í
hvítra manna landi að ræða um
stjórnarformann vinveitts ríkis
— að ekki sé til tekið annars
þeirra stórvelda sem haldi lífi
og dauða alls mannkynsins í
gi’eip sinni!). En, viti menn:
Öldungadeild Bandaríkjaþings
er þeim mun óamerískari í sér
en Mogginn, að hún lætur sér
sæma að lýsa yfir vítum á Eis-
ei'u nú ýmsir orðnir ólmir í að enhower og stjórn hans fyrir
fela ótakmai'kað vald til að láta itiltekjuna og endemisleg tök á
skera eiga úr um það, hvenær
nauðsyn bei'i til að deyða a. m.
en
Eisenhower tekið þaim kost (til
að bera sig mannalega, sem
fyi’irsvarsmaður Bandaríkj-
anna) að þykjast bera persónu-
lega ábyrgð á U2-sendingunni,
þá hefði mátt bjarga „æðstu-
manna“-fundinum — með
nokkru lítillæti af hálfu Banda-
ríkjanna og einkum Eisenhow-
ers persónulega. En hitt er satt,
að ekki verður það af Krúsjev
skafið, að hann ögraði Eisen-
hower pei'sónulega, með því að
gera hans hlut lítinn hvernig
sem á málunum yrði haldið af
Bandaríkjanna hálfu. En er sá
maður fær um að bei’a ábyrgð
styrjöldum og vigbúnaði i eitt
skipti fyrir öll með friðsamleg-
um hætti og fi’jálsum samtökr
um stói'veldanna, svo og jafn-
vel það, að leiða Sovét-ríkin
burt af byltingargrundvellinum
til almenningshátta þjóða
heimsins og frjálsra samskipta
þeirra allra (jafnframt því sem
auðvitað yrði haldið ávinningi
af byltingunni sem í'eynslan.
hefði viðui'kennt). Þvíumlíkt
hefur verið aftui'hvarf allra
þjóðfélaga sem í byltingu hafa
í'atað, og er ekki mikil ástæða
til að efast um, að sama lögmál
sé að verki í Sovét-ríkjunum,
persónugert í Krúsév.
Og þó að hörmuiegur aftur-
kippur kæmi í þessa þróun með
Ungvei'jalands-byltingunni og
niðurbælingu hennar, þó er það
ekki samboðið djúpsæjum
stjórnmálamönnum, sem þeim
er að Mbl. standa, að stagast á
því, að einnig þar hafi „Krúsév
kastað grímunni." Ungvei’ja-
landsmálið í heild er stórkost-
legt harmsefni og var á sínum
tirna eðlilegt i’eiðiefni meðal
„frjálsra þjóða“, en ekki til að
hælast um með yfirlæti né nota
sem skálkaskjól til að eyða úr-
i'æðum er mannkyninu mættu
til bjargar verða úr fullkomn-
um lifsháska.7)
Yfii’leitt verða menn að gera
sér það afdi’áttarlaust ljóst, að
þeir vilji bjöi’gun heimsins úr
yfirvofandi lífsháska. Menn (og
blöð), sem bera þetta hjartan-
legasta áhugamál alli'a eðlilegra
manna á vöruin sér en afneita
ki-afti þess með því, að reyna
fyrst og fremst að gera úr því
„mat“ fyrir sinn flokk (komm-
únista sem ekki kommúnista),
— slikir aðilar gera sér varla
gi-ein fyrir hvílíka sekt þejr
baka sér, þar sem annars vegár
er um að tefla sjálft líf mann-,
kynsins og möguleika hugsan-
legra eftirlifenda og afkomenda
þeirra til heilbrigði og menn-
ingar!
Menn (og blöð) verða og að
gera sér ljóst, að þar sem um
sjálft líf mannkynsins og björg-
un úr botnlausu þjáningahyl-
dýpi og endalausx’i afskræm-
ingu alls mannlegs er að ræða,
málinu frá upphafi til enda. Er
í þeirri samþykkt beinlínis
tekið fram, að ástæðulítið sé
að bera Krúsjev þeim brígzl-
urn, að hann hafi af illvilja og
undirhyggju borið fyi’stur
manna fram hugmyndina um
fund „æðstu manna“ ásamt því
að bei-jast. fyi'ir henni til sig-
• ef það telur nauðsyn til bera
- Bandaríkja-flugher leggja
upp til að ráðast af öllu sínu afli
á Rússland áður en það fengi
ráðrúm til að hleypa af lang-
drægum eldflaugum sínum!
Áhugann verður að viðui'kenna,
þó að vai'la verði því vai'ist að
finnast svona lagaðar ráðagerð-
ir lxeldur óskhyggjukenndar •—
að ekki sg fleira sagt.
Auðvitið var Krúsév og þeim
öðrum, ei’ Rússlandi og Rússa-
her stjórna, kunnugt um þessar
bollaleggingar, enda þótt fram-
hjá færi þeim, sem uppá náð
Morgunblaðsins eru komnir um
kunnugleika á helztu atriðum
þess sem fram fer á vettvangi
alþjóðlegra stjói’nmála og víg-
búnaðai'keppni. Þetta var sem
sagt glænýtt um þær mundir
sem U2-málin voru efst á baugi..
Með sendingu og aMi'iíum
U2-flygilsins var glófa .hent í
andlitið á Rússlandi eimnitt ífánistum, hafi (vegna atferlis
þar vei'ður afstaðan að , vera
á hfi og velferð ^““"^Jdjúpsettari og stórmannlegri ep
svo, að maður eða þjóð selji sig
sem hvei't annað áhald öðrum,
aðiljanum á vald, þeirra er að
metingnum standa sem öllu
Frh. á 6. síðu.
ms, sem lætur persónulegar
ögi-anir hafa áhrif á sig í þvi
efni? Og eru nokkrar teljandi
líkur til, að Öldungadeildin hafi
vei’ið hlutdi’æg í þágu Krúsjevs,
er hún taldi versnandi aðstöðu
gagnvai’t Stalínistum eðlileg-
ustu skýringuna á framkomu
hans á „æðstu-manna“-fundin-
um? Og var auk þess ekki von,
að Krúsév stói'sárnaði, er
Bandaríkin vógu þannig að
eftirlætisbarni“ hans, er hann
það mund sem sá iundur átti-að
urs (af hinni aðdáunarvei'ðustu „afgj a]jg meg svo miklum og
þolinmæði og þiautseigju gegn oangVjnnum þrautum, en Eisen-
yfirlætislegu fálæti og drembi- howfer gerði omögU]egt að af-
legum móðgunum af hálfu Eis- grei8a má]ið með yfirborðsað-
enhpwei's og stjórnar. hans og gergunl) er slægju vopnin úr
blaðakosts árum saman — til jhöndum Stalínista?
þess svo að „torpedera þann. Bandaríkin, með Eisenhower
fund, þá loksins til hans kom Lg fyrr Dulles) ; fy]kingar-
(þó ald1-ei nema r^vinvexulegtJ^rjósti, þekktu ekki vitjunar-
stórmenni þuifi til að nýta það, Jtima sinn) er Krúsév náði völd-
sem svo mikla eftirgangsmuni | unum j Russ]andi. Þar var þá
kostar). Miklu sennilegri sé sú kominn maður) £ staHns stað)
skýring (segir í yfirlýsingu*
Öldungadeildai'innar), að and-
stæðingum Krú^jevs og friðar-
h5rggjunnar í Rússlandi, Stal-
Bandaríkjanna) vaxið svo fisk-
þá kynntu heijast sem til 4>es? vstr «tlaö: xxr. xxm Jiryj^,-að Jtrúsjey. iiafi. sviga, eru-axiSvitað. ininar eigin
sem var ákveðinn i því að reyna
að vinna sér það til ágætis í
mannkynssögunni að útrýma
0) Það,-»sem hcr er • innan
jxramu lostou mannkyni að til ur að lcggjaAxndÍrstöðu-aðaneira ^neyðst til—að-láta -nokkuð rund-.
Frjéls þj6® — lá«Kíú*i4aginn €. áfúst I9S0
skýiáiigar _ B. O. B.
7) Hálíuin niánuði eftir a'S
gi'ein þessi var skrifúð — í dag,
9. júlí ■— segir útvarpið frá hót-r
unum er Krúsév hafi beint til
Bandarikjanna, i raeðu, vegna
meintra dylgna af þeirra hálfix
um hervaldsaðgerðir gagnvart
harðyitugri framkomu Kúbu f
deilu við Bandarikin. Hótanir
Krúsévs eru að vísu hræðilegar,.
Hins vegar eru þær, að sinu leyji
ekkert anna'ð né meira en marg-.
ítrekaðar viðvaranir Bandaríkj-
anna til Rússa á Dulles-tiinabil-
inu, er Bandaríkin héldu sig hafæ
ráð þeirra i hendi sér. Auk þess.
þarf varla að gera sér ncinar
gyllingar urn nxálstað oliuauð-
valdsins yfirleitt fremur en per-
sónuleikakúgun og mannfyrir-
litningu hins stalínska kommún-
isma. Loks er á það að lita,- að>
vafalaust er liér um að i-æða dæmii
um timabundna augnaþjónusluu
Krúsévs við Stalínista, serd
Bandarikin mcga sennilega kcnnai
■sjálfnm isér um (sbr. framan-
skróð), s -i'