Frjáls þjóð - 17.09.1960, Blaðsíða 8

Varnarleysi er eina vörn
smáþjóða í kjarnorkustyrjöid
Áróöur íhaldsblaðanna er augljós blekking, þegar
hin nýju viðhorf í hertækni eru höfö í huga
Sókn hemámsandstæðinga nú í sumar hefur vakið
tnikinn úlfaþyt í blöðum hernámssinna. Viðbrögð hmna
slyngu og klóku stjórnmálamanna er að leiða hjá sér
alla röksemdafærslu, en æpa þemi mun hærra um
'Rússa og kommúnista. Hins vegar hafa nokknr liðs-
menn íhaldsins, sem ekki hafa sjálfir skilið blekkingu
bermangsins, álpazt út í vangaveltur um varnir íslands
á tímum eldflauga og vetmsvopna og reynt að heita
fyrir sig ýmsum falsrökum. Verður hér á eftir fanð fá-
emum orðum um hugdettu þessara sknffinna.
Benedikt Gröndal, ritstjóri
Alþýðublaðsins, leggur á það
alla áherzlu í skrifum sínum á
sunnudag að sýna fram á, að sé
ísland varnarlaust í upphafi
stríðs muni stórveldin berjast
um landið og þau átök geti orð-
ið Islendingum dýr. Þess vegna
sé betra að hafa varnarlið, svo
að til þess komi ekki.
Þannig snúa menn staðreynd-
unum við. Herflugvöllurinn í
Keflavík er ein stærsta herstöð
Bandaríkjamanna á norður-
slcðum. Enginn veit, hvaða vopn
eru þar geymd. Hitt vita menn,
að herstöðin er ógnun við Sovét-
ríkin og yrði því örugglega
sprengd í loft upp á fyrstu
klukkutímum styrjaidar með
aégilegustu afleiðingum fyrir í-
búa landsins. Þetta er annar
kösturinn, sem við eigum um
að velja. |
Hinn kosturinn er að vera
láusir við hei’stöðvar á þeim
tímum, þegar ekki er lengur
unnt að verjast með vopnum.
Það er samdóma álit herfræð-
inga á Vesturlöndum, að næsta
styrjöld, ef háð verður, muni
sennilega aðeins standa í fáa
daga. Þá munu stórveldin kepp-
ast um að leggja lönd hver ann-
ars í eyði. Þau munu senda eld-
flaugar og vetnissprengjur á
mikiivæga staði, flugveili, stór-
borgir og vopnabúr. En það er
vægast sagt hai’la ólíklegt, að
þau hafi nokkurn áhuga á landi,
þar sem engar herstöðvar eru og
er því hei’naðarlega lítilsvirði í
nútímastríði. Sú þversögn hefur
fengið sannleiksgildi, að varn-
arleysið er einmitt bezta vörnin.
I þessum vangaveltum er
fyrst og fremst það sjónarmið
haft í huga, hvað sé skynsam-
legast og heppilegast fyrir ís-
lendinga. Þó er sú röksemd
hernámsandstæðinga miklu
merkari, að með brottför
hersins erum við íslendingar
að stuðla að friði. Þar kemur
ekki aðeins sjálfsbjargarvið-
leitnin til greina, heldur sú
staðreynd, að mannkynið allt
er í hættu. Okkur ber skylda
til að segja skilið við brjál-
æði vígbúnaðarkapphlaups-
ins og ganga í lið með þeim
fjölmörgu hlutlausu þjóðum,
sem vinna að málamiðlun og
afvopnun stórveldanna. Með
því að skipta þjóðum heims í
tvær andstæðar blokkir er
aðeins stefnt að styrjöld.
Stefna hlutleysis í átökum
stórvelda, er á hinn bóginn
eina stefnan, sem hugsanlegt
er að leiði til varanlegs frið-
ar.
Þingvalla-
fundurinn -
Fi’amh. af 1. síðu.
leið fundinn. Þarna voru sam-
an komin um 2500 manns.
Fundarstjói’i var Þórarinn
Haraldsson i Laufási en aðal-
ræðúmenn Sverrir Kristijánsson,
sagnfræðingur og Gils Guð-
mundssbn, ríthöfundúr. Ávörp
frá landsfjói’ðungum fluttu Sig-
urður Blöndal, skógarvörður
fyrir Austurland, Sigríður Árna-
dóttir frá Arnarbæli fyrir Suð-
úrland, Guðmundur Ingi Kristj-
ánsson, skáld á Kirkjubóli fyr-
ir Vesturland og Hjörtur Eld-
járn Þórarinsson, Tjöi-n í Svarf-
aðardal, fyrir Norðurland.
Guðni Jónsson prófessor las síð-
an Ávarp til íslendinga frá
Þingvallafundi 1960.
Frá útifundinum í Reykjavík
er sagt á öðrum stað i blaðinu.
Laugardaginn 17. september 1960
Röksemdafátækt
Andlep fátækt íhaldsins á íslandi hefur s:aldan
komið berlegai* í ljós en einmitt í sambandi við Þing-
vallarund hemamsandstæðinga.
Þeim gekk býsna illa, Al-
þýðublaðinu, Vísi og Morgun-
; blaðinu í áróðursherferð sinni
Igegn þesari hreyfingu, rökin
■ sem áttu að réttlæta hersetuna
Jfundust hvei'gi og gamla aðferð-
j in, sem í því er fólgin að stimpla
I alla' andstæðinga hersetunnar
ikommúnista, reyndist máttlaus
jog raunar ónothæf, því að öll-
um. var Ijóst að í samtökum
þessum voru jafnvel kunnir
sjálfstæðismenn.
En allt er hey í harðindum.
Þegar íhaldinu var ljóst, að ekki
rnundi vera unnt að bregða fæti
fyrir samtökin með venjulegum
baráttuaðferðum, var gripið til
áróðui’s, sem varla á sinn líka
á íslandi. Einhverjir sóðar
hafa klínt málingu á kletta-
vegginn í Almannagjá, síð-
an er Ijósmynd' tekin af mál-
vei’kinu og henni óspart beitt í
því skyni að ófrægja málstað
hernámsandstæðinga. Á mið-
vikudag var svo mestöll forsíða
Morgnublaðsins lögð undir níð-
ið. '
Enn sem komið er ber mönn-
um ekki saman um, hverjum
beri að kenna þennan sóðaskap,
enda mun ekkert vera sannað
í rnálinu ennþá. En það er þó
ekki úr vegi að benda hér á
nokkrar staðreyndir málsins.
1) Engum hei’námsandstæð-
ingi með fullu viti gæti dottið í
hug að fremja þennan verknað,
enda erfitt að skilja í hvaða til-
gangi hann legði sig niður við
slikt. Ovönduðum hernaðar-
sinna gæti hins vegar dottið í
hug að óírægja andstæðinga
sína með þessum hætti, enda
hefur verknaðurinn einmitt ver-
ið notaðui-' í því skyni.
2) Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins var verknaður-
inn framinn aðfaranótt sunnu-
dags, sem sagt EFTIR að Þing-
vallafundinum var lokið og þer-
námsandstæðingar farnir til
Reykjavíkur, en þar var úti-
fundur haldinn á sunnudags-
kvöld.
Eins og áður segir .er ósann-
að mál, hver hefur verið þarna
að verki, og vissulega er þörf á,
að lögreglan verði látin rann-
saka málið.
LÍTIÐ FRÉTTABLAÐ
Laugardaginn í 22. viku sumars.
Þriggja alda afmæli
Um þessar mundir
eru réttar þrjár aldir
liðnar síðan Hallgrím-
ur Pétursson lauk
Passíusálmunum. Tal-
ið er, að hann hafi
lagt á þá síðustu hönd
veturinn 1659—1660.
Af þessu tilefni
kóma Passíusálmarnir
út í haust í veglegri
minningarútgáfu á
Óvarkárrti
Fyrir nokkrum dög-
um varð það slys í Is-
birninum að stúlka
missti framan af
fingri er hún var að
vinna við eina vélina.
Stúlka þessi er aðeins
14 ára, en það mun
vera óheimilt að setja
unglinga innan 16 ára
aldurs við slíkar vélar.
Það vakti athygli
starfsmanna þar í
írystihúsinu, að eftir
slysið var annar ung-
lingur innan 16 ára
aldurs settur að vél-
ipní. Slíkt háttalag að
láta unglinga vinna
vfC háskalegar vélar
verður aldrei nógsam-
Jéga fordaemtr.
kostnað Menhingar-
sjóðs. Fyigja þeirri út-
gáfu 50 heilsíðumynd-
ir, ein við hvern sálm,
sem frú Barbara
Árnason hefur gert.
Telja allir, sem séð
hafa, að myndir henn-
ar séu afburðagóðar
og mjög i anda sálm-
anna.
Þá verða í bókinni
nótur rneð passíu-
sálmalögunum- gömlu.
sem Sigurður Þórðar-
son tónskáld hefur
safnað, en séra Frið-
rik A. Friðriksson á
Húsavík teiknað fyrir
ljósprentun af miklum
hagleik. — Formáia
að viðhafnarútgáfu
þessari ritar Sigur-
björn Einarsson bisk-
up.
Samtök he rnámsandstæöinga
Heimsmálin
Fréttamaður L. F.
hlýddi nýlega á tai
tveggja ungra manna
og voru heimsmálin
til umræðu, og barst
þá auðvitað Kóngó-
málið i tal. Kva kem-
ur okkur annars við
allt þetta píb um
Lúmúmba og Kasa-
vúbu?, sagði annar.
Kva, skiluru þa ekki
maður, sagði hinn,
þessir hestar fara.
kannski að glenna sig
við Æsa, og þá fer
Æsi að þrasa við
Krúsa, þá kemur
taugatremens í kan-
ann suðurfrá og hann
lætur sig leka ti)
Kóngó og allt heila
klabbið verður eitt
svaka splish spiash!
Skiluru það ekki mað-
ur?
Eínu
sinni var
Alþýðublaðið rekur
upp mikið kvein á
miðvikudag og segir,
að i rússneska útvarp-
inu hafi verið sagt frá
Þingvallafundinum
strax daginn efttr.
L. F. getur upplýst,
að þegar Benedikt
Gröndal var hemáms-
andstæðingur og þing-
menn Aiþýðufiokks-
ins samþykktu álykt-
unina 28. marz 1956
var fréttin komin í
rússneska útvarpið
aðeins 4 timum síðar.
Míönefnd og landsnefnd
Á fulltrúafundinum í Valhöll, er gengið var frá
stofnun samtaka hernámsandstæðinga var ákveðið að
veita 74 manna landsnefnd æðsta vald um málefm
hreyfingannnar milli landsfunda. Þeir landsnefndar-
menn, sem búsettir eru í Reykjavík og Reykjaneskiör-
dæmi mynda svonefnda miðnefnd, sem kemur oft saman
og hefur framkvæmdavald. Miðnefnd kýs sér síðan 7
manna framkvæmdanefnd. Sjá nánar í reglum samtak-
anna, sem birtar eru á 2. síðu blaðsins. Landsnefnd
samtaka hernámsandstæðinga er þannig skipuð:
Reykjavík og
Reykjaneskjördæmi:
Ása Ottesen, frú.
Ásgeir Höskuldsson, póstmaður.
Björn Guðmundsson, forstjóri.
Björn Þorsteinsson, sagnfr.
Drífa Viðar, frú.
Einar Bragi Sigurðsson, rith.
Eiríkur Pálsson, skattstjóri.
Gils Guðmundsson, rithöfundur.
Guðgeir Jónsson, bókbindari.
Guðmundur Löve, skrifstofum.
Guðmundur Magnússon, verkfr.
Guðni Jónsson, prófessor.
Hannes Sigfússon, skáld.
Haraldur Heni'ýsson, stud. jur.
Hugrún Gunnarsdóttir, kennari.
Jón ívarsson, forstjóri.
Jón Pétursson, vélstjóri.
Jón úr Vör, skáld.
Jónas Árnason, rithöfundur.
Kjartan Ólafsson, framkv.stj.
Kristinn Pétursson, skáld.
Magnús Kjartansson, ritstjóri.
Oddur Björnsson, bókavörður.
Páll Bergþórsson, veðurfr.
Ragnar Arnalds, ritstjóri.
Síra Rögnvaldur Finnbogason.
Sigmar Ingason, verkstjóri.
Sigurvin Einarsson, alþingism.
Sverrir Bergmann, stud. med.
Stefán Jónsson, fréttamaður.
Ti’yggvi Emilsson, verkam.
Valborg Bentsdóttir, skrifst.stj.
Þorvarður Örnólfsson, kennari.
Þóroddur Guðmundsson, rith.
Varamenn:
Hreinn Steingi’imss., hljóml.m.
Síra Sigurjón Einarsson.
Jón Óskar, skáld.
Baldur Pálmason, fullti’úi.
Jón Óskarssön, stud. jur.
Jón Böðvarsson, stud jur.
Bergur Sigurbjörnsson, viðsk.fr.
Jón Baldvin Hannibalsson,
stud. phil.
Geir Gunnarsson, alþingism.
'Einar Laxness, cand mag.
Bjarni Benediksson frá Hoft.
Oddbergur Eirksson, skipasm.
Suðurlandskjördæmi:
Ási i Bæ, Vestmannaeyjuni.
Björn Sigurbjörnsson, Selfossi,
Árnessýslu.
Gnnar Benediktsson, Hveragerði.
Njóla Jónsdóttir, Eyvindarm.,
Fljótslilíð, Rang.
Páll Diðriksson, Búrfelli, Grims-
nesi, Árn.
Ragnar Þorsteinsson, Höfðabr.,
Mýrdal, V-Skaft.
Þórliallur Friðriksson, Skóguin,
A-Eyjafj.lir., Rang'.
Varamenn:
Björgvin Salómonsson, Ketilsst.,
Mýrdal, V-Skaft.
Ólafur Guðmundsson, Hellnatúni,
Ásahreppi, Rang.
Sigriður Eriðriksd., Vestm.eyjum;
Bjarni Þorláksson, Múiakoti.
Hörglandslireppi, V-Skaf.
I Vesturlandskjördæmi:
Benjamin Ólafsson, Holti, Borg-
arbreppi, Mýr.
Sira Eggert Ólafsson, Kvenna-
brekku, Dalasýslu.
Elimar Tómasson, Grafarnesi,
Grundarfirði, Snæf.
Petra Pétursdóttir, Skarði, Lund-
arreykjadal, Borgarfj.
Herdís Ólafsdóttir, Akranesi.
Framh. á 2. siðu.