Frjáls þjóð - 05.11.1960, Blaðsíða 8

fc'.
!
Dómsyfirvöld neita að sækja
árásarmenn til saka. Hvað veldur?
I rúma 3 mánuði fannst engin vélritunarstúlka
1ijá sakadómara til aö ganga frá málsskjölum!
Fyrir um það bil mánuði birti FRJÁLS ÞJÖÐ grein
eftir danskan mann, Lundgren að nafm, er skýrði frá
arás og misþyrmingum, sem hann hafði orðið fynr, og
erfiðleikum við að ná rétti sínum frammi fyrir íslenzk-
um dómstólum. Síðan hefur það átt sér stað, að mað-
urinn var hrakinn út úr íbúðinm, en dómsmálaráðu-
neytið harðneitar að sækja árásarmennma. til saka.
Mál Lundgrens verður ekki
rakið hér í smáatriðum, livorki
það sem áður hefur verið frá
skýrt né önnur atriði, enda er
málið nokkuð flókið. En ljósl
er, að Daninn hefur orðið fyrir
allmiklum misþyrmingum og
hann hlýiur að vænta þess, að
árásarmennirnir séu dregnir
fyrir lög og dóm, en séu ekki
Féflettir?
Þær fréttir berast frá
Vestmannaeyjum, að sjó-
menn á dragnótabátunum,
sem seidu afla sinn til Dan-
merkur í sumar hafi enn
ekki fengið eyri fyrir. Halda
þeir því fram, að þeir hljóti
að hafa verið féflettir, enda
hefur andvirði aflans farið
að mestu í allt annað en sölu-
kostnað.
Forsprakki þeirra, sem
stjórnaði fisksölunni í sum-
ar og hafði forgöngu um leig-
una á dönsku smáskipunum,
sem fluttu aflann út ísaðan,
heldur hins vegar áfram að
leigja skip til að sigla út með
ísaðan dragnótafisk. Hann
virðist sem sagt vera sá eini
sem ekki hefur tapað á fisk-
sölunni í sumar.
lausir allra mála líkt og ekk-
ert hafi í skorizt.
Atburðir þessir gerðust í apríl i
s.l. og í grein Lundgrens var frá
því skýrt, að málið hafi dregizti
mán.uð eftir mánuð án þess að
nokkuð væri aðhafzt, — jafn- j
vel án þess að lögreglumenn
væru sendir á staðinn til að
taka skýrslu um verksummerki.!
Nú hefur fengizt skýring á
þessu. Sakadómaraembættið
segir, að engin vélritunarstúlka
hafi fundizt í 3—4 mánuði til
að afrita málsskjöl!
En vélritunarstúlkan fannst
sem sagt að lokum, og málið
var sent til dómsmálaráðuneyt-
isins. Ráðuneytið hefur nú á-
kveðið að salta málið og að-
hafast ekkert. Blaðinu er kunn-
ugt um, að danska sendiráðið
hefur beðið um skýringu á þess-
ari málsmeðferð, en engin svör
hafa fengizt.
Er fyrst var skýrt frá máli
þessu var á það bent, að útlend-
ingar ættu stundum undarlega
erfitt með að ná rétti sínum í
landi kunningsskaparins. Víða
finnast kunningjar og drykkju-
félagar, sem reynast greiðvikn-
ir, þegar á þarf að halda.
Hvað veldur því, að mál
þetta fær ekki venjulega og
sjálfsagða meðferð? Er á-
stæðan kæruleysi,. sleifar-
há.ttur eða eitthvað en
verra? Dómsyfirvöldum er
skylt að gera hreint fyrir
sínum dyrum. Þau mættu
gjarnan svara þeirri spurn- í
ingu, hvað gert hefði verið,
ef nokkrir útlendingar hefðu
ráðizt inn á heimili Islend-
ings, brotið upp hurðina og
lamið húsráðanda til blóðs.
Skýldu lögregla og dómsyfir-
völd láta þá eins og ekkert
hafi i skorizl?
Innistæður
erlendis —
Framh. af 1. síðu.
skuldbundið alla banka til
að gefa upp leynireikninga,
sem þeir olíukumpánar Vil-
hjálmur Þór og Haukur
Hvannberg eiga í New York
Þar með er brautin rudd, og
er nú fátt sjálfsagðara en
ríkiss'tjórnin gangi á lagið
og afli sér upplýsinga um
aðra leynireikninga og
bankainnstæður Islendinga í
New York og víða annars
staðar. Þessar inneignir ber
síðan að taka eignarnámi, en
refsa þeim er gérzt hafa brot-
Laugardaginn 5. nóvember 1960
Nýtt húsnæði
legir við íslenzk lög, og er þá FRJÁLS ÞJÓÐ er flutt í nýtt og glæsilegt húsnæði á Lauga-
dálítil von að rofi aðeins til í vegi 31. Gengið er inn um næstu dyr fyrir neðan verzlun
því gerningaveðri spilling-
ar og lögbrota í viðskipta-
og gjaldeyrismálum, sem nú
gengur yfir landið.
Marteins Einarssonar og upp á þriðju hæð. Á sama stað er einnig
fundarsalur fyrir flokksstarf Þjóðvarnarflokksins. Skrifstofan
er opin frá kl. 9—12 og 1—5 og símanúmer okkar er eins og
áður 19985. — Verið velkomin!
Unilever sendi eiturefnið
þrívegis á markaðinn
Flokksstjórnar-
fundur —
Framh. af 1. síðu.
Rekstur blaðsins hefur gengið
ágætlega, það sem af er árinu,
og happdrættið gafst einnig
LITIÐ FRÉTTABLAÐ
Laugardaginn í 2. viku vetrar.
Fimmföld verka-
mannalaun
Nú í vikunni var
haldinn fundur i Al-
þýðuflokksfélagi
Reykjavíkur. U>'ðu
t>ar harðar umræður
um kjör verkamanna
og fyrirsjáanlega
kjarabaráttu verka-
lýðsins. Reyndu ráð-
herrarnir að haida
uppi vörnum fyrir
„viðreisnina", en voru
gjörsamlega afgreídd-
ir þegar einn fundar-
manna sagði að menn
eins og Gylfi, sem
hefðu fimmföld verka
mannalaun gætu ekki
um það dæmt, hvort
verkamenn þyrftu
kauphækkun eða
ekki.
Þá samþykkti fund-
urinn að fela ráð-
Þerrum Aiþýðuflokks-
ins og ríklsstjórn, að
vinna að þvi að fá
S prósent söluskaít-
inn í tolli felldan nið-
ur nú þegar. Reikna
Alþýðuflokksmenn
með, að ráðherramir
bregði nú við hart og
títt og beiti aðstöðu
sinni i stjórninni til
þess að fella þennan
skatt niður, enda iof-
uðu íhaldsráðherrarn-
ir því í marz s.l. að
svo skyldu gert um
þessi áramót.
I\lý bók hjá
Gyldendal
I hausl kom út hjá
Gyldendal nýtt smá-
sagnasafn eftir hinn
ágæta færeyska rit-
þöfunid, William
Heinesen. Bókin heit-
ir eftir einni sögunni,
„Amelieis besætteise".
Þarna birtist m. a.
smásaga sú, sem
Heinesen nefndi i við-
tali við Frjálsa þjóð
fyrir nokkrum vik-
um, en ein aðalper-
sóna sögunnar var
isienzka skáldið Ein-
ar Benediktsson.
Hið nýja smásagna-
safn Heinesens fær
afbragðsgóða doma í
Ðanmörku. L. F. het-
ur og séð nokkrar
sænskar umsagnir
um bókina, þar sem
m. a. er svo sterkt að
orði kveðið, að Heine-
sen sé i hópi snjöll-
ustu sagnamanna er
nú eru uppi.
Sjaldan fellur
eplið ....
Svo sem alþjóð er
kunnugt, er Karl
Kristjánsson alþingis-
maður orðsnjail í
meira lagi og hagyrð-
ingur góður. Sonur
hans, Áki, sparisjóðs-
stjóri á Húsavík var
fyrir nokkru í kunn-
ingjahópi, þar sem
ræddar voru þreng-
ingar þær, sem fram-
leiðslan á nú við að
stríða og yfir höfuð
kreppuástand það,
sem „viðreisn" ihalds
og krata er að leiða
yfir þjóðina. Varð
Áka þá að orði:
Framleiðslan öll er í
helfjötra heft
og hamingju lækk-
andi sólin.
Af því að fádæma fifli
var sleppt
í forsætisráðherra-
stólinn.
Fyrir nokkru var skýrt frá
því í blöðum og útvarpi, að þús-
undir manna hefðu veikzt í Hol-
landi og nokkrir látizt af völd-
um efnis, sem sett var í smjör-
líki. Síðan það var hefur verið
nokkuð hljótt um málið, en ný-
lega heyrði FRJÁLS ÞJÓÐ á-
væning af þeim söguburði, að
íslenzku smjörlíkisgerðirnar
hefðu keypt efni í framleiðsluna
frá sama verksmiðjuhringnum
og framleiddi eiturefnið al-
ræmda, hinum frægu Unilever-
verksmiðjum. Fylgdi það sög-
unni, að um sama efni hefði
verið að ræða, en hins vegar
átti verðið að vera óvenjulágt.
Blaðinu þótti það heldur
hrollvek-jandi tíðindi, að erlend-
ir vöruprangarar væru farnir að
eitra i'yrir íslendingum með nið-
ursettum kostnaði. Var því leit-
að til Afgreiðslu smjörlíkisgerð-
apna um nánari upplýsingar.
I \;ós kom, að smjörlíkisgerð-
irnar hafa keypt lítið magn af
efnablöndu einni, sem gegnir
sama hlutverki í smjörlíki og
eiturefnið í hollenzka margarín-
inu, þ. e. sem bindiefni. En efni
þetta var ekki keypt frá Uni-
leverhringnum og hafði ekki
verið sent á íslenzkan markað,
þar eð það reyndist ekki hafa
neina kosti fram yfir þau efni,
'sem verksmiðjurnar hafa hing
að til notað.
Ótti blaðsins um, að milljóna
hringurinn brezki væri að reyna
'að pranga inn á íslendinga eit-
urefni, sem þegar hefði sýkt
þúsundir manna í Evrópu,
jreyndist þó ekki með öllu á-
stæðulaus. Islenzku smjörlíkis-
gerðirnar hafa sýnt mikla var-
kárni og leitað sér nákvæmra
upplýsinga frá Hollandi um
málið, svo að hætta á mistökum
af þeirra hálfu hefur líklega
ekki verið til staðar. En hins
'vegar þykir sannað, að Unileve-
hringurinn hafi þrívegis sent
|sama eiturefnið á markaðinn og
| í öll skiptin orðið að kalla inn
| birgðirnar, þegar þúsundir
manna höfðu sýkst. Efnið al-
ræmda nefnist „planta“ og var
fyrst sett í smjörlíki, sem sent
var á markaðinn í V-Berlín.
Framh. á 2. síðu.
Askorun
Fjölmennur fundur í Skip-^
stjóra og stýrimannafélaginu
Verðandi, haldinn 23/10. 1960,1
skorar eindregið á rikisstjóm1
og alþingi aS hvika i engu frá
12 mílna Iandhelgi og standa'
fast á rétti okkar.“
mjög vel. Er fjárhagur blaðsins
því góður nú.
Að loknum þessum skýrslum
hófust um þær f jörugar umræð-
ur.
Síðan fór fram kosning í
Framkvæmdastjórn flokksins
og blaðstjórn Frjálsrar þjóðar.
í blaðstjórn eiga nú sæti: Gils
Guðmundsson, Bergur Sigur-
björnsson, Guðríður Gísladóttir,
Ingimar Jörgensson, Stefán
Pálsson, Kristmann Eiðsson og
Björn Sigfússon.
Framkvæmdastjórn skipa:
Bjarni Arason, Gils Guð-
mundsson, Bergur Sigurbjörns-
son, Guðríður Gísladóttir, Ingi-
mar Jónasson, Jóhann Gunn-
arsson og Guðmundur Löve.
Síðan hófust almennar um-
ræður og hafði Bergur Sigur-
björnsson þar framsögu. Um-
ræður urðu fjörugar og var
drepið á mörg mál, bæði þjóð-
mál og flokksmál. Fundarmenn
voru sammála um að auka
þyrfti flokksstarfið, ekki hvað
sízt út um byggðir landsins, og
ríkti einhugur og sóknarvilji
á fundinum.
Formaður flokksins mælti að
lokum nokkur orð og þakkaði
mönnum fundarsókn og alveg
sérstaklega þeim, sem um lang-
an veg voru kom'nir. Fundi vaf
síðan slitið, laust eftir miðnætti.