Frjáls þjóð - 04.01.1968, Blaðsíða 4

)
VAXANDI NYTING HAFSINS
Leysir hafið fæðuvanda-
málið?
í grein um þetta efni,
sem birtist, í seinasta tölu-
blaði, slæddist inn meinleg
villa þar, sem rætt var um
gróðurmagn hafsvæðanna.
Sagt var að umreiknað í
fisk gerði það 500 þúsund
tonn fiskjar, en þessi tala
gildir fyrir plöntuframleiðsl
una, eins og athugulir les-
endur munu hafa áttað sig
á. Sé þetta magn aftur á
móti umreiknað í fisk, verð
ur það eitt þúsund milljón-
ir tonna fiskjar, en það er
um tuttugu sinnum meira
magn, en heildaraflinn í
heiminum árið 1964.
Ljósátan til manneldis.
Kunnur brezkur vísinda-
maður sir Alister Hardy,
hefur lýst þeirri skoðun
sinni, að hann telji að ljós-
átan, sem er aðalfæða hval-
anna, eigi eftiiyað bjarga
milljónum barna frá hungri
í framtíðinni. Ætlar hann,
að innan 20 ára verði ljós-
átan búin að sanna ágæti
sitt og komin í flokk þeirra
fæðutegunda, sem notaðar
eru til manneldis.
Ójöfn skipting.
Heildar-sjávaraflinn í
heiminum skiptist mjög ó-
jafnt niður á þjóðirnar. Or-
sök þessa liggur í ýmsu, en
fyrst og fremst stafar þetta
af legu beztu veiðisvæðanna
á hnettinum. Um 70% afl-
ans árið 1964 fékkst á fjór-
um hafsvæðum þ. e. á norð
austur og norðvesturhluta
Atlantshafs og miðvestur
og norðurhluta Kyrrahafs.
Á þessum f jórum stóru haf-
svæðum stunda veiði þær
þjóðir, sem lengst eru
komnar í tækni og veiðiað-
ferðum, enda mestu fisk-
veiðiþjóðir heims.
1000% aukning.
Óvæntustu atburðir í sam
bandi við sjávaraflann á
seinustu árum, hefur verið
hin geysilega aukning í
veiði við Suður-Ameríku.
Eftir 1957 hefur aflinn þar
um slóðir aukizt um 1000%
meðan heildarafli í heimin-
um jókst um aðeins 65 af
hundraði. Hjá sex löndum
Suður-Ameríku hefur átt
sér stað lítil eða engin aukn
ing. En hjá sjö löndum þar
í álfu, m. a. Mexicoóg Kúbu
hefur heildaraflinn aukizt
um 50%. Lykillinn að
leyndarmálinu varðandi
hina gífurlegu au'kningu
Iiggur í ansjósuveiðinni, en
það er fiskur á stærð við
fingur manns. Ansjósan
gengur í torfum, sem auð-
velt er að fanga með net-
um. Perú er landið, sem
notið hefur fyrst og fremst
góðs af þessum veiðum, og
komst landið í röð afla-
mestu landa heims árið
1962. Höfum við íslending-
ar orðið áþreifanlega varir
við hina gífurlegu fram-
leiðslu fiskimjöls í Perú,
sem leitt hefur af sér verð-
fall á fiskimjölsútflutningi
okkar sem annarra.
ÍVliklar framfarir.
Eins og alkunna er, hafa
orðið miklar og örar fram-
farir í tækni og veiðiútbún-
aði seinustu áratugi. Þjóð-
ir þær, sem hafa kunnað að
hagnýta sér þessa nýju
tækni og haft fjárhagslegt
bolmagn til þess, hafa auk-
ið mjög mikið veiðina hjá
sér. Þannig hefur bil hinna
þróuðu og vanþróuðu þjóða
aukizt enn til tnuna.
Heimsmet í afla.
í þessu sambandi má geta
1111111111111111
r
DEILT UM ÁGÓDASKIPTI
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Þegar mest var rætt um
myndun þjóðstjórnar í
haust, voru það ekki sízt
atvinnurekendur í Sjálf-
stæðisflokknum sem kröfð-
ust þess að stjórnin færi
frá. Reiði kaupmanna
vegna lækkunar á verzlun-
arálagningu eftir gengis-
lækkunina beindist aðal-
lega að forystu Sjálfstæðis-
flokksins. Kaupmenn hömr-
uðu á því að þeir ættu ann-
að skilið af flokki sínum,
og forsætisráðherra varð að
minna þá á að hann væri
ekki einvörðungu í embætti
til að gæta hagsmuna
þeirra. Skömmu fyrir jól
héldu húseigendur í Reykja
vík fund vegna svika hita-
veitunnar. Kom þar fram
hjá ýmsum að þeir litu fyrst
og fremst á hitaskortinn
sem innanflokksmál Sjálf-
stæðisflokksins, Ákveðnir
Sjálfstæðismenn hefðu
svikið aðra Sjálfstæðis-
menn um heitt vatn.
Þetta sýnir allt hve ein-
stakt fyrirbæri í stjórn-
málum Sjálfstæðisflokkur-
inn er. Flokkur sem nýt-
ur kjörfylgis upp undir
40% þjóðarinnar er af ýms
um fámennum stéttum tal-
inn hagsmunasamtök þeirra
sérstaklega. Atvinnurekend
ur sem styðja flokkinn með
fjárframlögum og kjörfylgi
kæra sig ekkert um að Sjálf
stæðismenn sitji í ráðherra
stólum ef þeir hlynna ekki
sérstaklega að þeirra starf-
semi. Kaupmenn krefjast
þess skýlaust að fá framlög
sín í kosningasjóð Sjálfstæð
isflokksins greidd með vöxt
um í hagstæðum álagningar
reglum. Þeir sem lifa á hús-
eignum þykjast fyrst og
fremst sem Sjálfstæðis-
menn eiga kröfu á upphit-
un í hús sín.
Forystulið Sjálfstæðis-
flokksins hefur það erfiða
hlutverk með höndum að
skipta fengnum þannig
milli þessara kröfuhörðu
hópa að allir sjái hag sín-
um bezt borgið með því að
styðja flokkinn og kosta
starfsemi hans. Einnig þarf
að sjá til þess að launþegar
haldi áfram að kjósa flokk-
inn því ella væri pólitísk
aðstaða hans úr sögunni.
Einkennandi fyrir síð-
ustu ár er togstreita milli
sjálfstæðra atvinnurekenda
af öllu tagi og embættis-
manna! Atvinnurekendúr
krefjast þess að starfsmenn
hins oþinbera, sem komizt
hafa í áhrifastöður á veg-
um flokksins, gerist þjónar
þeirra. En embættismenn
hafa ýmsir meiri áhuga á
að njóta rólegra daga sjálf-
ir. Hitaveitudeilan virðist
gott dæmi um þetta.
Átök hagsmunahópanna i
Qiálfstæðisflokknum breið-
ast sífellt út og taka á sig
nýjar myndir. Stuðnings-
blað Sjálfstæðisflokksins
hélt því fram eftir síðustu
borgarstjórnarkosningar að
flokkurinn gaeti misst fylgi
íbúa við heila götu ef farizt
hefði fyrir að malbika göt-
una á kjörtímabilinu. (Þótt
þetta væri sett fram í af-
sökunarskyni fyrir fylgis-
tapi Sjálfstæðisflokksins í
kosningunum er sennilegt
að þar sé rétt með farið.
Veruleg brögð virðast að
því hér í Reykjavík að fólk
láti malbikun einnar götu
ráða kjöri sínu í borgar-
stjórnar- og jafnvel alþing-
iskosningum.
Raunar þarf engum að
koma á óvart þótt kjósend-
ur Sjálfstæðisflokksins
hugsi þröngt í stjórn-
málum. Áróðursöfl flokks-
ins hafa klifað á því árum
saman að menn eigi um-
fram allt að hugsa um eigin
hag og setja hann ofar öllu.
Þessi kenning hlýtur að
koma flokknum sjálfum í
koll því auðvitað er óhugs-
andi að starfrækja stjórn-
málaflokk fremur en önnur
félagssamtök án nokkurrar
félagshyggju. Vandamál
Sjálfstæðisflokksins er því
algj ört sj álfskaparvíti.
Oft hefur því verið spáð,
einkum eftir að Ólafur
Thors féll frá, að Sjálfstæð-
isflokkurinn væri að klofna.
Núverandi formaður flokks
ins, Bjarni Benediktsson, er
allt að því einstaklega óvin-
sæll í starfi, og iðulega hef-
ur virzt óhugsandi að hon-
um tækist að sætta þá hags-
munahópa sem reka flokk-
inn. En ástæðan til þess að
flokkurinn hefur lafað sam-
an fram að þessu er sjálf-
sagt sú að enginn hagsmuna
hópa atvinnurekenda treyst
ir sér til að ganga út úr
flokknum með nokkurn
verulegan hluta af laun-
þegafylgi hans. Kjörfylgi
"•lllllllllllllllllimilllllHHHIIIItllimHIHHIHHIIimilllílllllllllllUlllllllllllllllUHIIIIIIIIIIIIIIIIHIHlllllimilllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIHIIIIIIIIIIIlllllHIII
lllllllllllflllllllllllllllKIIII
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllllllllllimilllllllllllllllllllllllll^lllll1
4
Frjáls þjóð —■ Fimmtudagur 4. janúar 1968