Frjáls þjóð - 22.02.1968, Síða 1

FIMMTUDAGUR
22. FEBRÚAR 1968 — 7. TÖLUBLAÐ
17. ÁRG.
HÁÐULEG ÚTREIÐ RÁÐHERRA
Það er fátítt að ráðherra
hljóti jafnháSulega meðferð í
blaði eigin flokks sem Jóhann
Hafstein í Morgunblaðinu a8
undanförnu vegna tillagna
sinna um breytingar á kosn-
ingalögum. Ungir flokksbræð
ur hans hafa hver eftir annan
afhjúpaS svo málflutning
hans, að ekkert stendur eftir
nema blekkingar og upphróp-
anir.
RÖKSTUÐNNIGUR
RÁÐHERRA
Ráðherranum var gefinn
kostur á að skýra sjónarmið
sín í þessu máli á æskulýðs-
síðu MorgunblacSsins. Rök-
stuðningur hans var fyrst og
fremst fólginn í því að sanna
eigin verSleika og skilning á
stefnumálum ungra Sjálfstæð
ismanna og í upphrópunum
um „siðleysi“ og „hráskinna-
leik‘ kommúnista. Hvergi var
komið nálægt kjarna málsins
né rætt um þátt Yfirkjörstjórn
ar í Reykjavík í vor. Á æsku-
lýðssíðu Mbl. sl. laugardag
sjá svo ritstjórar síðunnar
sig knúna til að setja ofan í
við ráðherrann og benda á,
hverjir það í rauninni voru
sem viðhöfðu „siðleysi" og
„hráskinnaleik“.
ÞEKKING ÚTLEND-
INGSINS MEIRI
Sunnudaginn 11. febrúar
birtist í MorgunblatSinu grein
eftir útlendan mann, Sven
Magnus Orrsjö, sem kveðst
vera illa aS sér um íslenzk
málefni. Dró hann fram aðal-
atriði mála þessara á mjög
skýran liátt. Hefði dómsmála
ráSherra verið ólíkt meiri
sæmd af því að skilja stað-
reyndir málsins jafn vel og
þessi útlendingur.
ALMENN ANDSTAÐA
Það er nú orðið ljóst, að
tillöguflutningur ráðherrans
hefur hlotið mikla andstöðii
og andúð í öllum flokkum.
Ungur Framsóknarmaður,
Björn Teitsson, hefur ritað í
Tímann mjög skilmerkilega
grein um málið og mælt gegn
samþykkt tillögunnar. Bendir
nú allt til þess aS mál ráð-
herrans nái ekki fram aS
ganga og er það vel.
ENN UM KJARNANN
„Það var vilaS, þegar
ÁburSarverksmiSjan var
byggS, að hún var ekki góð.
Ein önnur verksmiðja sömu
tegundar hafði áður veriS
byggð í veröldinni, og það
var fengin reynsla af henni,
og hún lögS niður í sinni upp-
runalegu rnynd að tveimur
árum liSnum frá því að hún
var byggS.“
„Árið 1900 eða um síðustu
aldamót var heyfengur af
hverjum hektara 36.9 hest-
burðir. En er nú 33.5 hest-
burðir af ha. SíSan árið 1960
hefur hann farið jafnt og
þétt minnkandi."
„Hæm lán úr stofnlána-
deild, breyting lausaskulda í
föst lán, eftirgjöf á tollum af
vélum er allt gott á sína vísu,
en hváS stoSar það bóndann,
ef hann stendur á dauðri jörð
með sjúkan búpening?“
Sjá ræðu Hjalta Haraldssonar á 4. síðu
Áburðarverksmiðjan í Gufunesi
MERK TILLAGA UM HERSTOÐVAMAL
EKKI VANÞÖRF A RANNSÓKN
Lögð hefur verið fram á Al-
þingi ályktunartillaga um
skipun nefndar til að rann-
saka ýmis atriði varðandi her
setu Bandaríkjamanna hér á
landi og aðild okkar að Atl-
antshafsbandalaginu. Eru at-
riði þessi öll mjög knýjandi
og ekki vonum fyrr, að Al-
þingi taki þau til meðferðar.
Flutningsmenn tillögunnar
eru Ragnar Arnalds, Jónas
Árnason, Jón Sn. Þorleifsson,
Lúðvík Jósefsson og Geir
Gunnarsson, allir Alþýðu-
bandalagsmenn.
Tillagan er á þessa leið:
Neðri deild Alþingis álykt-
ar að skipa fimm manna nefnd
í samræmi við 39. gr. stjórnar-
-^rárinnar til að rannsaka eft-
irtalin atriði varðandi dvöl
Bandaríkjahers á íslandi:
í fyrsta lagi, hvernig íslend
ingar geta tryggt, að banda-
rískar flugvélar búnar kjarn-
orkuvopnum fljúgi ekki um
íslenzka lofthelgi og lendi ekki
á íslenzku landi, með hliðsjón
af þeim atburðum, sem gerzt
hafa í Thule á Grænlandi,
þvert ofan í fyrri yfirlýsingar
Bandaríkjamanna.
í öðru lagi, hvernig á því
standi, að ekki hefur verið
staðið við fyrri loforð um tak-
mörkun hermannasjónvarps-
ins við herstöðina eina, hvers
vegna sú tilhögun var ekki
ákveðin þegar í upphafi, og
hver voru tildrög þess, að
Guðmundur í. Gúðmundsson,
fyrrum utanríkisráðherra,
sagði Alþingi ósatt, þegar sjón
varpsstöðin var stækkuð og
málið var rætt á Alþingi 28.
marz 1962.
í þriðja lagi, hvaða áhrif
dvöl Bandaríkjahers í landinu
hefur einkum haft á íslenzkt
þjóðlíf, t. d. verði vandlega
rannsökuð hin mikla fjármáfa
spilling, sem lengi hefur þrif-
izt í skjóli hersetunnar, og
reynt að kanna, hvaða áhrif
hersetan hefur haft á uppeldi,
hugsunarhátt og tungutak ís-
lenzkrar æsku í nágrenni her-
stöðvanna.
í fjórða lagi, hvort herstöðv
arnar geta talizt veita þjóðinni
nokkra vörn á ófriðartímum
og hvort þær eru ekki líklegri
til að kalla háskann yfir þjóð-
ina, ef til styrjaldar dregur.
í fimmta lagi, hvaða upplýs-
inga unnt er að afla um þær
áætlanir, sem vitað er, að
NATO hefur gert um hugsan-
lega íhlutun bandalagsins í
innanríkis'mál þátttökuland-
anna, þegar þær aðstæður
skapast, að þess er talin þörf,
og hvort þessar áætlanir
snerta ísland.
í samræmi við 39. gr. stjórn
arskrárinnar hefur nefndin
heimild til að heimta munn-
legar og bréflegar skýrslur af
embættismönnum og einstök-
um mönnum. Niðurstaða rann
sóknarinnar skal lögð fyrir
deildina eigi síðar en 1. febrú-
ar 1969, svo að Alþingi eigi
þess kost að taka sjálfstæða af-
stöðu lil herstöðvamálanna á
árinu 1969.
NÝJAR UPPLÝSINGAR
Nokkur þessara atriða eru
knýjandi vegna atburða, sem
nýlega hafa gerzt. Bandarísk
flugvél með kjarnorkuvopn
fórst á Grænlandi, þótt Banda
ríkjastjórn hefði lofað Dönum,
að fara þar ekki um með kjarn
ot’kuvopn. Utanríkisráðherra
hefur upplýst, að íslenzk
stjórnarvöld hafi látið ljúga
að sér varðandi sendingarmátt
sjónvarpsstöðvarinnar í Kefla-
vík. Síðastliðið sumar voru
birtar niðurstöður rannsókn-
ar, sem bentu til, að herstöðin
í Keflavík hafi mikil og hættu-
leg áhrif á þjóðlegt uppeldi
barna á suðvestanverðu lar.d-
inu. Þetta þarf að taka til
rækilegrar rannsóknar.
Framhald á bls. 6