Frjáls þjóð - 22.02.1968, Blaðsíða 3

Rítstjórnargrein
n
--------VARNARBARÁTTA VERKALÝÐSHREYFINGARINNAR
x ; 1 ; \ .
Alvarlegar staðreyndir
blasa við íslenzkri verka-
lýðshreyfingu um þessar
mundir: alvarlegt atvinnu-
leysi ríkjandi um allt land
og kjör vinnandi fólks hafa
rýrnað verulega undan-
farna mánuði. Því þarf eng-
um að koma það á óvart
i þótt samtökin blási nú í
lúðra sína til baráttu. Þar
er eingöngu um að ræða ó-
hjákvæmilega og nauðsyn-
lega varnarbaráttu til. að
vinna upp að einhverju
leyti það, sem tekið hefur
verið að undanförnu. Höf-
uðkrafa launþegasamtak-
anna nú er verðtrygging
launa frá 1. marz n.k. og
miðað við þær fórnir, sem
launþegar hafa orðið að
færa að undanförnu, getur
sú krafa ekki talizt nema
sanngjöm. Blöð Sjálfstæðis
flokksins, Morgunblaðið og
Vísir, hafa undanfarnar vik
ur hamrað ákaft á því, að
ábyrgðarleysi væri að bera
fram slíkar kröfur nú.
Verkalýðssamtökin mega
minnast þess, að kröfur
þeirra um bætt kjör allt frá
upphafi íslenzkrar verka-
lýðsbaráttu hafa ætíð af
málpípum atvinnurek-
enda verið kaLlaðar ábyrgð-
arlausar og kenndar við nið
urrifsstarfsemi. Það hlýtur
einnig að teljast eðlileg og
sjálfsögð krafa af hálfu
verkalýðssamtakanna, að
gegn atvinnuleysinu verði
ráðizt þegar í stað með úr-
bótum af hálfu ríkisvalds-
ins.
Nýlega er lokið hér í
Reykjavík þingum Alþýðu-
sambands íslands og Verka-
mannasambands íslands,
þar sem mótuð var stefna
þessara samtaka í kjaramál
um og ákveðnar næstu að-
gerðir. Það er eftirtektar-
vert, hversu mikil eining
ríkir nú meðal verkalýðsfé-
laganna um þá stefnu, sem
ákvörðuð hefur verið og
sýnir það m. a. hve brýn
hagsmunamál eru hér á
ferð.
I ályktun þings A.S.Í. um
atvinnu- og kjaramál segir
svo um atvinnuleysi: „Það
er félagslegur réttur hvers
vinnandi manns að eiga
kost á atvinnu við sitt hæfi.
Atvinnuleysi er ástand, sem
íslendingar mega ekki þola
í landi sínu. Þingið skorar
á öll verkalýðsfélög lands-
ins að gera baráttuna fyrir
fullri atvinnu að meginat-
riði í öl.lum athöfnum sín-
um á næstunni og heitir á
landsmenn alla að taka þátt
í þeirri baráttu og tryggja
þá stjórnarstefnu, sem líti
á fullt atvinnuöryggi sem
ófrávíkjanlegt þjóðfélags-
ástand.
Verkalýðshreyfingin lít-
ur atvinnuleysið svo alvar-
legum augum, að öll önn-
ur samskipti hennar við at
vinnurekendur og stjóm-
arvöld hljóta að mótast af
því, hvernig brugðizt er við
kröfum um tafarlausar um-
bætur á þessu sviði.
Þingið telur nauðsynlegt,
að stjórnarvöld hafi forustu
um að sameiginlegar við-
ræður hefjist þegar milli
sjómanna, útgerðarmanna
og skipstjórnarmanna um
tilhögun síldveiða á næsta
sumri, þar sem engar líkur
eru til, að þeim veiðum
verði haldið áfram að öllu
óbreyttu, nema margvísleg-
ar sérstakar ráðstafanir
komi til“.
Þá segir svo í ályktun
þingsins: „Löggjöfin um
vísitölubætur fyrir verð-
hækkanir hefur verið
grundvöllur allra kjara-
samninga á undanförnum
árum. Því ítrekar þingið og
leggur megináherzju á þá
stefnu samtakanna, að verð
trygging launa verði að
haldast óslitið. Þingið skor-
ar því á öll verkalýðsfélög
að búa sig undir að tryggja
fullar vísitölubætur á kaup
1. marz n.k.“
í ályktun þings Verka-
mannasambands íslands
segir svo m. a. um þetta
efni: „Þingið telur að næsta
skrefið í hinni beinu kjara
baráttu sé að tryggja samn-
ingsbundinn eða lögfestan
rétt verkafólks til fullra
verðlagsbóta á laun og heit-
ir á öll sambandsfélög sín
að vera reiðubúin ásamt
öðrum verkalýðsfélögum til
að framfylgja kröfum heild
arsamtakanna í þeim efn-
um 1. marz n.k. með alls-
herjarverkfalli verði ekki
orðið við kröfum samtak-
anna í þessum efnum.“
Nú hefur stjórn Alþýðu
sambandsins kjörið nefnd
♦♦♦♦♦ ♦♦
18 manna úr ýmsum verka-
lýðsfélögum tfl viðræðna
við samtök atvinnurekenda
um kröfur samtakanna og
mun einn fundur þegar
hafa verið haldinn. Undan-
farna daga hafa mörg verka
lýðsfélög, þar á meðal stór
félög cins og verkamanna-
félagið Dagsbrún í Reykja-
vík samþykkt heimild til
verkfalls hinn 1. marz n.k.
til að framfylgja kröfunum.
Ef marka má skrif mál-
gagns atvinnurekenda að
undanförnu mun þessum
kröfum mjög illa tekið af
þeirra hálfu og ekkert fram
boðið. Því er aJ.lt útlit fyrir
það nú, að til frekari að-
gerða þurfi að koma af
hálfu verkalýðssamtakanna
til að fá fullnægt lágmarks-
kröfum sínum. Er vissulega
illt til þess að vita að laun-
þégar skuli þurfa að knýja
fram jafn sjálfsagðar leið-
réttingar á kjörum sínum
með verkföllum með öll.u
því tjóni, sem þjóðarbúið
hlýtur af slíku.
Frjáls þjóð lýsir yfir
stuðningi sínum við verka-
lýðssamtökin í komandi bar
áttu og óskar þess umfram
allt að þau kappkosti að
varðveita einingu um þær
aðgerðir, sem ákveðnar
verða. Einbeitt og óklofin
munu þau bezt og skjótast
ná fram því, sem þau vilja.
FRJÁLS ÞJÓÐ
Útgefandi HUGINN HF.
Gunnar Karlsson (ábm.)
Haraidur Henrýsson
Framkvæmdastj.: Jafet Sigurðsson
Áskriftargjald kr. 400,00 á ári. Verð í lausasölu kr. 10,00
Prentsmiðjan Edda prentaði.
I
BRÉF TIL BLAÐSINS
slíkar aðstæður skapa ekki
rétta andrúmsloftið fyrir
samninga.
Hvorki almenningur né
stjórnmálamenn í Banda-
ríkjunum virðast hafa trú
á því lengur, að þeir muni
vinna stríðið á nokkurn
hátt. Þrátt fyrir það hafa
Bandaríkjamenn tekið að
magna styrjöldina á ný i
skjóli óljósra yfirlýsinga
um friðarvilja. Westmore-
land hershöfðingi heldur
því stöðugt fram, að Banda
ríkjamenn megi ekki stöðva
loftárásirnar. Það muni
veita kommúnistum pólitísk
an sigur og hernaðarlega yf
irburði, eins og hann orðar
það. En jafnvel þessar á-
köfu sprengjuárásir og auk-
inn liðsafli í norðurhéruð-
um Suður-Víetnam hafa
ekki getað hindrað, að West
moreland lenti í mestu erf-
iðleikum. Herstöðin 1 Khe
Sang í norðvesturhluta Suð-
ur-Víetnam er umkringd
herjum Þjóðfrelsishreyfing
arinnar og Norður-Víet-
nama. Þangað er nú ekk-
Jafnvel í hita íþróttakapp-
Jeiksins er Viet Nam-málið
efst á baugi.
ert hægt að flytja landleið-
ina. Bandaríkjamenn óttast
ósigra víða annars staðar í
Suður-Víetnam, og þeir
hafa ástæðu til þess.
Bandaríkjamenn notuðu
ekki þann vott af hyggni
og gætni, sem Johnson hæl-
ir sér og sínum af varðandi
hernaðinn í Víetnam. Þeir
auka enn fjárveitingar til
styrjaldarinnar, og nýi varn
armálaráðherrann, Clifford
segir nauðsynlegt að halda
loftárásum áfram.
Aldrei hefur' verið eins
augljóst og nú, að það eru
Bandaríkjamenn, sem bera
ábyrgðina á, að ekki eru
hafnar friðarviðræður og
umræður um skynsamlega
pólitíska lausn á vandamáli
Víetnam.
(Þýtt úr Orientering).
Ég les oft Frjálsa þjóð,
og ég er ekki alltaf sam-
mála ykkur. Eitt vil ég þó
þakka blaðinu og hvetja
það til að halda áfram með.
Þar á ég við baráttuna
gegn frumvarpi dómsmála-
ráðherra á Alþingi, þar
sem hann ætlar að leggja
allt úrslitavald um framboð
í hendur flokksstjórna. Ég
vil sérstaklejga vekja at-
hygli á að það eru ekki kjör
dæmin, sem eiga að ráða
framboðum eftir frumvarpi
ráðherrans, heldur flokks-
stjórnirnar suður í Reykja-
vík. Þær eiga að stjórna
framboðum flokkanna um
allt landið.
Þegar kjördæmin voru
stækkuð, færðist mikið vald
úr sveitum og bæjum lands
ins suður til Reykjavíkur.
Nú á að stíga skrefið til
fulls og afhenda Reykjavík-
urvaldinu úrslitaatkvæði
um viðurkenningu á fram-
boðum í öllum kjördæmum
landsins. Engu máli skiptir,
•þótt öll flokksfélög viðkom
andi flokks í kjördæminu
séu sammála um lista, ef
hann fellur ekki flokks-
stjórn í geð, þá skal hann
skoðast utan flokka, og all-
ir vita, hvernig aðstöðu slík
ir listar hafa.
Gegn þessu þarf að berj-
a§t, og það af fullri djörf-
ung og hörku.
Sveitamaður.
★
f
Frjáls þjóð — Fimmtudagur 22. febrúar 1968
3