Frjáls þjóð - 28.03.1968, Blaðsíða 3

Ritstiornargrein
AD GEFNU TILEFNI
Fyrir nokkru, nánar tiltekið
sunnudaginn 18. febrúar,
skrifaði Morgunblaðið leið-
ara undir heitinu „Völdu sam
félag við kommúnista". Ræð-
ir þar um tíllögu þá um Víet-
namstríðið, sem nú liggur fyr
ir Alþingi. Er harmað mjög,
„að Framsóknarforingjamir
skuli nú taka upp samvinnu
viS kommúnista í máli sem
þessu". Greininni lýkur á
þessum orSum:
„Þrátt fyrir þessi fordæm-
anlegu vinnubrögð Framsókn
arforingjanna er vissulega
vonandi, aS unnt verði að ná
lýðræðislegri samstöðu um
afgreiðslu þessa máls, hvort
sem Alþingi gerir um það á-
lyktun eða ekki. Hitt skiptir
ekki máli hvom megin hryggj
ar kommúnistar liggja í þessu
efni. Þab fylgir ekki hugur
máli, er þeir þykjast formæla
styrjöldinni í Víetnam, ekkert
er þeim kærkomnara en átök
eins og þau, sem þar eiga sér
nú stað.“
RUDDASKAPUR
Þessi orð eru rituð, eftir að
stórorustur hófust í helztu
borgum Suður-Víetnam.
Teknar voru að berast fregn-
ir af ægilegum hörmungum
meðal íbúa þeirra. Vitað var,
að mergð saklauss fólks hafð-
ist við heimilislaust, sveltandi
og vatnslaust í rjúkandi rúst-
um. Þær þúsundir, sem misst
hafa lífið, em ef til vill öf-
undsverðar í samanburði við
þetta, og er þó hin gífurlega
sóun mannslífa ærið harms-
efni.
Vafalaust veit ritstjóri
Morgunblaðsins þetta, þegar
hann boðar lesendum sínum
á sjálfan helgidaginn —
ósköp rólega og án alls rök-
stuðnings — að samborgur-
um okkar og alþingismönnum
þjóðarinar sé ekkert kær-
komnara en svona atburðir.
Ýmis þung orð hafa fallið
hér á landi um Johnson
Bandarikjaforseta, McNam-
ara og Westmoreland hers-
höfðingja í tilefni af styrjöld-
inni í Víetnam. Þó mun tæp-
ast nokkur hafa látið sjá eftir
sig á prenti, að þessum þre-
menningum væri k»rkomið
að myrða og svelta saklausa
borgara víetnamskra borga.
Er þó þáttur þeirra í hörm-
ungunum óneitanlega tals-
vért meiri en þeirra, sem
Morgunblaðið kallar íslenzka
komúnista. Það hugarástand,
sem blaðið ætlar þessum
mönnum, er væntanlega ó-
skiljanlegt okkur flestum, og
getsakir, hvað þá staðhæfing-
ar, um slíkt liggja að flestra
dómi langt utan þess, sem
kallað er almennt siðgæði.
Ummæli Morgunblaðsins eru
ruddaskapur á hæsta stigi.
HVAÐ ER
KOMMÚNISMI?
Sé Morgunblaðsritstjóran-
um ætlað það bezta, sem
unnt er, verður að gera ráð
fyrir, að hann hafi ritað
ritað þessi orð í liugsunar-
Ieysi. Það er að vísu lítil af-
sökun, en þó sú skásta, sem
hér kemur til greina. En þótt
svo sé, gefa orð hans ekki
síður tilefni til umræðu Þau
hljóta að vekja til umhugsun-
ar alla þá, sem vilja ræða
og rita um stjórnmál í alvöru.
Ef við enn einu sini reyn-
um að kenna því um, sem
minnst er ámælisvert fvrir rit-
stjóranum, má varpa sökinni
á hefðbundið merkingarleysi
orðsins kommúnismi. Menn
hafa vanizt á að hlaða öllum
hugsanlegum vömmum og
skömmum á þetta orð án
þess að hugsa um,hvað þar
ætti heima. Síðan er orðið
notað eins og stimpill á and-
stæðingana í jafnmiklu hugs-
unarleysi. A.ðalvandamálið
virðist vera, að Morgunblað-
ið hefur, eins og ýmsum
fleiri, láðst að nota orð sín
í ákveðnum skilningi. Hvað
merkir eiginlega orðið komm
únismi?
KÚGUN OG OFBELDI
Augljóst er, að stjórnmála-
skrif blaða hljóta að vera
nokkuð laus í reipunum, með
an merking þessa einna tíð-
asta orðs í stjómmálagreinum
útbreiddustu blaðanna er
ekki skýr. Taka má eitt dæmi
jress: Sum blöð, t. d. Morgun-
blaðið, halda því iðulega
fram með miklum krafti, að
kommúnisma hljóti alltaf að
fylgja kúgun og ofbeldi. Aðr-
ir hafa reynt að andmæla því,
og hafa oft sprottið af þessu
langar deilur, Séu skrif Morg
unblaðsins gaumgæfð, kem-
ur fljótt í Ijós, að það kallar
enga stjóm kommúnistíska,
nema einmitt þá, sem beitir
jjegna sína kúgun. Sósíalist-
ísk efnahagsstefna breytir
engu um það. Kúgun er
nauðsynlcgur þáttur í merk-
ingu orðsins kommúnismi.
Eru því allar deilur um, hvort
hún sé nauðsynlegur fylgi-
Alþingi um breytingu á þing-
skopum. í því sambandi má
geta þess, að þingfréttaritari
Morgunblaðsins er vanur að
auðkenna jringmenn Alþýðu-
bandalagsins með því að
setja K í sviga aftan við nafn
jreirra. Það er varla stytting
fyrir neitt annað en kommún-
isti. Kenning Morgunblaðsins
um dularfullt bergnám þeirra
manna, sem „starfa með
kommúnistum"' hittir Sjálf-
stæðismenn eins og aðra.
Hitt er svo annað mál, að
til er hópur manna hér á
landi, sem telur sig skiljast
skýrt frá öðrum mönnum í
því, að þeir séu kommúnist-
ar. Þeir jjykjast því vart geta
starfað af einlægni með nein-
FRJÁLS ÞJÓÐ
N
Útgefandi HUGINN HF.
Gunnar Karlsson (ábm.)
Haraldur Henrýsson
Áskriftargjald kr. 400,00 á ári. VerS I iausasölu kr. 10,00
PrentsmiSjan Edda prentaSi.
fiskur stjórnarfars kommún-
ista innihaldslausar. Þar hef-
ur mikilli prentsvertu verið
eytt í marklaust bull.
„SAMSTARF VIÐ
KOMMÚNISTA"
Þegar þetta er haft í huga,
kemur í ljós, að mikill hluti
þess, sem Morgunblaðið skrif
ar um stjórnijiál, er innihalds-
laust. Þar má til dæmis nefna
allar hinar löngu bollalegg-
ingar þess um innanflokksmál
Alþýðubandalagsins og yfir-
leitt allt, sem þar er sagt um
„samstarf við kommúnista".
Að sjálfsögðu hafa allir
stjórnmálaflokkar mikið sam-
starf við j)á, sem Morgunblað
ið kallar kommúnista. í því
blaði, sem vitnað er í hér að
framan, 18. febrúar, er ein-
mitt sagt frá frumvarpi, sem
fulltrúar allra flokka flytja á
um öðrum að stjórnmálum.
Fyrir slíkum mönnum hefur
orðið aðallega trúarinnihald,
enda eru þeir oft haldnir til-
hneigingum til píslarvættis
fyrir kommúnisma sinn, líkt
og fylgismenn margra sértrú-
arflokka. Náið, pólitíslit sam-
starf við slíka menn er mikið
umræðuefni og flókið. En til
Jjcirra mála getur Morgun-
hlaðið ekkert lagt meðan jjað
heldur sig við málflutning á
borð við þann, sem hér hefur
verið nefnt dæmi um.
HVERS VECNA?
Hvers vegna evða stjóm-
málamenn tíma sínum í mark
laust Jjras um merkingarlaus
orð? Hvers vegna hefur vopn
ið ekki verið slegið úr hönd-
um Morgunblaðsins með því
að benda rækilega á bessar
fáránlegu rökleysur? Svarið
liggur ekki ýkja fjarri.
Hér á landi hafa fimm
blöð verulega aðstöðu tí* að
ná til almennings, dagblöðin
í Reykjavík. Þau ein eru Iesin
af verulegum fjölda fólks víðs
vegar um land, og þau koma
klausu inn í ríkisútvarpið á
hverjum morgni. Fjögur blað
anna hafa jiegar æði oft gert
sig sck um að grípa til þessa
þægilega konnnúnistastimp-
ils, og jjau vita, hve hag-
kvæmt getur verið að hafa
hann við hendina. Eitt dag-
blaðanna, Þjóðviljinn, er und
ir sterkum áhrifum þeirra
manna, sem vilja játa sig
kommúnista og halda i það
dauðahaldi, að orðið hafi
skýrt og afmarkað innihald.
Hins vegar hefur vafizt fyrir
mörgum játendum kommún-
ista að skýrgreina innihald
trúar sinnar, þannig að orðið
nái yfir alla játendur, en eng-
inn komist inn óboðinn. Þeir
hafa því ekki séð sér liag í
að hefja rökræður um merk-
ingu orðsins.
ORÐ MEÐ MERKINGU
Þau eru mörg merkingar-
snauðu orðin í íslenzkum
stjórnmálaumræðum, og oft
eru háðar langar deilur um
orð, sem deiluaðilar leggja ó-
líkan skilning í eða alls eng-
an. Hér komast aldrei á frjó-
ar umræður um stjórnmál,
nema einhver hópur manna
sameinist um að deila með
merkingarbærum orðum.
Gera verður ráð fyrir, að all-
ir flokkar ali menn, sem
gjarnan vilja ræða og rita um
stjórnmál í fullri alvöru. Þeir
ættu að taka ráðin af þeim,
sem nú leika sér að því að
snúa út úr hver fyrir öðrum.
Vel færi á að byrja á að at-
huga nákvæmlega merkingu
orðsins kommúnismi. Og ef
stjómmálamenn okkar læra
að hugsa um þau orð, sem
beir nota, losnum við ef til
vill við að lesa í stærsta blaði
jjjóðarinnar viðbjóð eins og
Morgunblaðsleiðarann, sem
hér var vitnað til í upphafi.
- gk-
—★—
♦
♦
t
dagana og Robert Kennedy
tilkynnir að hann ætli að
feta í fótspor bróður síns til
kjörs forseta Bandaríkjanna,
þá tilkynnir Gunnar Thorodd
sen að hann ætli að feta í
fótspor tengdaföður síns sem
forseti íslands. Þannig er lýð-
ræðið augsýnilega að þróast
yfir í fjölskyldulýðræði og
ekki nema von að Johnson sé
sár yfir slíkri þróun. Tíminn
mun leiða í ljós, hvernig
hann mun leysa úr jiessum
vandamálum, sem að honum
sækja úr öllum áttum og mun
um við gera því skil þegar
þar að kemur.
„Ólíkt ...
««
Frh. af bls. 8.
að málinu yrði stungið undir
stól. Þeir báru því fram aðra til-
lögu, nauðasvipaða „um trygg-
ingu friðar og frelsis borgumn-
um til handa“. Þingnefndin tók
nú aftur til starfa við að rann-
saka grundvöll þessarar nýju til-
lögu, og er búizt við að árang-
urinn verði frumvarp til laga um
tryggari friðhelgi einkalífs.
Meða) þeirra sviða, sem
nefndin rannsakar, auk Jreirra,
sem áður eru nefnd, er starfsemi
upplýsingaskrifstofa og lagaleg
ábvrgð útvarps og sjónvarps.
Það er víðar tekið til höndum
en í slotinu við Austurvöll. En
munurinn er sá, að meðan ís-
lenzkir aljjingismenn leggja
metnað sinn í að rífa allt niður
hver fyrir öðrum, eru danskir
kollegar þeirra að keppast um
að verða fyrstir að koma þjóð-
þrifamálum í framkvæmd.
☆
Frjáls þjóð — Fknmtudag»r 2S. marz 1968
3