Frjáls þjóð - 18.04.1968, Qupperneq 1
FIMMTUDAGUR
18. APRÍL 1968 — 11. TÖLUBLAÐ
— 17. ÁRG.
MEÐAL EFNIS
FLOKKSRÆÐIÐ
í SÓKN
Sjá grein á baksíðu
BASL ER
er sök þeirra, sem þessi
brot frömdu, fyrnd. Hvers
vegna? Skortir okkur lög-
gæzlu á þessu sviði og öðrr
um sviðum þjóðfélags okk-
ar? Um þetta f jallar forystu -
grein blaðsins í dag. Sjá bls.
3.
SÖK FYRND - HVERS VEGNA?
BÚSKAPUR
Sjá grein á síðu 4
Menn minnast Iðnaðar-
bankabrunans á s.l. ári, er
olli tugmilljónakróna tjóni.
Bygging bankans braut í
bága við byggingasamþykkt
og brunavarnalög en eigi að
síður var ekkert gert í mörg
ár til að fá úr því bætt. Nú
„Hvar og hvenær
sem er“
sagði Johnson
Heimurinn er nú atS reyna
það, hve einlægur og heils-
hugar friðarboðskapur for-
seta Bandaríkjanna, Lyndons
B. Johnsons, er. Menn minn-
ast hinnar frægu ræðu hans
á dögunum, þar sem hann
kvað sig og stjórn sína fúsa
til viðræSna við Hanoi-stjóm
ina um frið í Vietnam, ,,hvar
og hvenær sem væri“. Nú
hefur hins vegar staðið í þófi
í nær tvær vikur um þaS,
hvar þessar viðræður skuli
fram fara. Hefur Johnson
forseti þegar hafnaS tveimur
tillögum NorSur-Vietnama
um fundarstað og er enn ekki
útséð um það, hvort nokkum
tíma verSur úr viðræSufund
um vegna ágreinings um
þetta atriði. Hvílíkur friSar-
vilji.
RÁÐÞROTA RÍKISSTJÓRN:
Komið er að lokadögum AI-
þingis nú í vetur. Mikið ann-
ríki í þingsölum og ríkisstjórn
in leggur á það mikið kapp að
knýja mál sín í gegnum þing-
ið og ekki verður annað sagt
um þingmenn stjórnarflokk-
anna en að þeir gegni vel því
hlutverki, sem Bjarni og Emil
ætla þeim: að vera þægar brúð
ur, sem rétti upp hendur á
réttum tíma. Ekki verður þess
vart, að ríkisstjórnin liafi lært
af dýrkeyptri reynslu, að hún
hyggist taka vandamálin öðr-
um tökum en hingað til og
engin viðleitni er sjáanleg í þá
átt að móta nýja stefnu, sem
gæti leitt út úr þeim ógöngum,
sem hún hefur ratað í. Þvert
á móti virðist það ætlunin að
feta áfram sömu leið, leið
gengislækkana og upplausn-
ar.
SKATTPÍNING BIFREIÐA-
EIGENDA.
Það mál, sem mesta athygli
alménnings hefur vakið nú
síðustu vikur þingsins er. frum
varp ríkisstjórnarinnar um
breytingu á vegalögum. Þar
kemur berlega fram viljaleysi
ríkisstjórnarinnar til að halda
aftur af verðbólgunni og leita
annarra úrræða en þeirra, sem
leiða til rýrnandi gengis ís-
lenzku krónunnar. Hinar nýju
tillögur fela í sér stórkostlegar
hækkanir á álögum á bifreiða-
eigendur og fannst þó víst
flestum nóg komið á þessu ári,
en 180—190 milljónir króna á
næsta ári. Að sjálfsögðu munu
þessar hækkanir renna beint
út í verðlagið, þar sem flutn
ingsgjöld og fargjöld öll munu
hækka og þar með vöruverð.
TIL BETRI VEGA?
Þetta hækkunarfrumvarp,
sem nú siglir hraðbyri gegn-
um þingið um hendur vilja-
lausra þingmanna, er rök-
stutt með þörf á bættum veg-
um. Sízt skal sú þörf dreg-
in í efa og hefur reyndar
oft verið rætt um það 1 þessu
blaði, hversu brýnt það væri
að við íslendingar gerðum stór
átök í þessurn efnum. En hér
skal enn á það bent, að ef
það fé, sem íslenzkir bifreiða-
eigendur hafa látið ríkinu í té
á undanförnum árum, hefði
óskipt eða nær því óskipt ver
ið látið renna fil vegainála.
væri þar annað og betra á
stand en nú er Staðreyndin
er hins vegar sú, að tiltölulega
lítill hluti allra þeirra skatta,
sem á bíieigendur eru lagðir,
hafa verið látnir renna til
vegaframkvæmda. Hvergi eru
bifreiðaeigpndur eins skatt-
píndir og hér á landi, en
hvergi munu þeir fá jafn lít-
ið fyrir. Á árabilinu 1960—
1965, eða á 6 árum greiddu
bifreiðaeigendur þannig 1715
milljónir króna til ríkisins í
sérstökum sköttum af bifreið-
um, umfram það fé, sem varið
var til vega. Á árinu 1966 er
talið að tekjur ríkissjóðs í toll-
um af bifreiðum, benzíni, hjól-
börðum og varahlutum til bif-
reiða ásamt leyfisgjöldum hafi
nurnið um 590 milljónum kr.
300—500% HÆKKUN
Það er þess vegna tæpast
við því að búast, að bifreiða-
eigendur verði yfir sig hrifn-
ir nú þegar þeim er enn til-
kynnt, að þeir skuli taka á sig
nýjar byrðar. Því hljóta að
vera takmörk sett hve sam-
göngutæki landsmanna geta
verið ríkissjóði mikil tekju-
lind og jafnnauðsynleg og öku-
tæki hljóta að teljast hérlend-
is verður að segja, að gengið
hafi verið langt út fyrir þau
takmörk. Á tíma núverandi
ríkisstjórnar hefur benzín-
skattur á líter hækkað úr kr.
1.13 í kr. 4.67 eða um 313%.
Árið 1958 kostaði líter af
benzíni kr. 2.89 en eftir sam-
þykkt frumvarps ríkisstjórn-
arinnar mun hann kosta kr.
9.34. Gúmmígjald í ríkissjóð
hefur í tíð ríkisstjórnarinnar
hækkað úr kr. 6.00 á kíló í kr.
36.00 skv. frumvarpi ríkis-
stjórnarinnar eða um 500%.
Á sama tíma hefur þungaskatt
ur bifreiða, annarra en benzín
bifreiða hækkað um 312—437
prósent. Þannig hefur sífellt
verið seilzt lengra og lengra
ofan í vasa bifreiðaeigenda
undir því yfirskini að fé þetta
ætti að nota til betri vega.
Það er þvi engin furða bótt. b’f
reiðaeigendur telji sig illa
'leikna og mótmæli harðlega ó-
svífnum árásum af hálfu
skattheimtu ríkisins.
☆