Frjáls þjóð - 30.05.1968, Blaðsíða 5
Loftmynd af hofcni Grundarfjarðar og næsta nágrenni, Lárós fyrir miðju. Greinilega má sjá
300 metra stíflugarðinn, er skilur Lárvatn frá sjónum.
GLEÐILEGUR ÁRANGUR
ILL TIÐINDI
, • ' ' ' • ■ ' . 1
Að undanförnu hafa blöð
og útvarp flutt slæmar
fréttir af mengun vatns í
Elliðaánum, sem m. a. er tal
ið hafa orsakað illkynjaðan
sjúkdóm á laxaseiðum í
l eldisstöð Stangaveiðifélags
Rej'kjavíkur við Elliðaár.
Telja þeir stangveiðifélags
ménn, að mikil hætta sé á
ferðum í sambandi við
framtíð fiskstofnsins í Ell-
iðaám af völdum aukinnar
byggðar í grennd við árn-
ar. Borgarráð hefur þetta
mál nú til meðferðar og er
þess að vænta að gripið
verði til margskonar ráð-
stafana til að firra frekari
spjöl'lum og gera úrbætur
til að þessi gersemi sem árn
ar eru, verði forðað frá al-
gerri eyðileggingu.
Sem betur fer, hefur enn
sem komið er, þessa vanda-
máls, er snertir mengun
veiðivatna, lítið sem ekki
gætt hér fyrr en nú. Áhugi
fer vaxandi fyrir því að
koma í veg fyrir spjöll af
þessum sökum. Erlendis
hefur mengun veiðivatna
verið mikið vandamál í
lengri tírna. í Danmörku
hefur t. d. fiskeldi orðið
fyrir miklum búsifjum af
völdum óhreininda, sem
borizt hefur í vatni til stöðv
anna. Alkunnugt er, hve
margar ár í Evrópu, sem
áður var lax í, hafa orðið
fisklausar vegna mengun-
ar.
’ Fiskifræðingar í Evrópu-
löndum hafa rætt þessi
vandamál og á fundi í Par-
ís á s.l. ári var fjalláð sér-
Framhald á bls. 7.
Eins og lesendum „Frjálsr-
ar þjóSar“ er kunnugt, er
verið að gera afar athyglis-
verða tilraun í fiskrækt og
fiskeldi í Lárósi í Grundar-
firði á Snæfellsnesi. Þama
hefur veriS byggður 300 m.
langur stíflugarður, er mynd
ar svokallað Lárvatn. Sleppt
hefur þegar verið hundm.cS-
nm þusunda laxaseiða af
ýmsum stærSum í vatniS.
Það er Fiskræktarfélagið
Látravík, sem stendur fyrir
þessum framkvæmdum. Fé-
lagið er almenningshlutafé-
lag með tæplega 200 hluthöf
um. Framkvæmdastjóri fé-
lagsins er Jón Sveinsson, raf-
virkjameistari.
Fyrir nokkru var haldinn að
alfundur Látravíkur og komu
fram á fundinum ýmsar upp-
lýsingar um starfsemi þess.
Mikiö fjármagn hefur verið
lagt í framkvæmdimar og
nemur sú upphæð um 7 millj.
króna til þessa. Mikil bjart-
sýni ríkti á aSalfundinum,
enda árangur til þessa veriS
góður.
Á sl. sumri var sleppt í Lár-
vatn um 45.000 ársgömlum
laxaseiSum flestum af sjó-
göngustærS, en af þeim hafði
Veiðimálastofnunin merkt
840 með sérstökum plast-
merkjum. Þá var sleppt um
24.000 sumaröldum laxaseið-
um í vatnið. Hafa þá veriS
sett frá upphafi í Lárvatn um
110.000 ársgömul og sjó-
gönguseiSi, og um 140.000)
sumaralin laxaseiði, en alls
hafa 1.690 sjógönguseiSi ver
ið merkt hjá félaginu af
VeiSimálastofnuninni.
Á 3. HUNDRAÐ LAXAR
Á sl. sumri gfengu í Lárós
229 laxar. Mest var gangan
19. og 20. ágúst, en þessa tvo
daga gengu alls 113 laxar.
Alls veiddust í gildruna 6
merktir laxar, allir í ágúst-
mánuði, ennfrentur veiddust
3 merktir laxar í tveimur sjáv
arvöSlum eigi víðsfjarri Lár-
-ósi. Allir voru þessir laxar
merktir í m.aí 1966 aS Laxa-
lóni,- og fluttir þaðan samdæg
urs í Lárvatn, voru þeir þá
15—17 cm að lengd, en þeg-
ar þeir veiddust aftur voru
þeir 60—70 cm og höfðu
lengst um 45 cm aS meðal-
tali frá útsetningu. Vógu lax-
arnir 2—4 kg eftir einn vet-
úr í sjó.
STRANGT EFTIRLIT
í fyrra sumar varS vart
við, aS menn urSu gripnir
veiðiáhuga og voru net sums
staðar lögS í sjó meS strönd-
inni utar frá Lárósi. Var
reynt að sporna víð þessu, m.
a. með því að fara fram á, aS
lögregluyfirvöld rannsökuSu
máliS og meS þvi að tveir
menn voru lögskipaðir til eft
irlits. Ekkert sannaSist þó
um ólöglega laxveiSi í sjó, en
sterkur grunur beindist að
nokkrum mönnum, og full-
víst er talið, að allmikiS af
laxi hafi veiðst í sjó, sem ann
ars hefði gengiS í Lárós. Auk
þess sem laxveiði er, samkv.
veiSilöggjöfinni, stranglega
bönnuS í sjó og sömu viður-
lög eru viS því eins og um
hvern annan veiSiþjófnað
væri aS ræða, þá er það
furðulegt, aS menn vilji
reyna að spilla fyrir og jafn-
vel bindra framgang nýrrar
atvinnugreinar í þeirra eigin
heimahéraði.
★
Úfærufoss
„Eldgjá er ein hin mesta
undrasmíði íslenzkrar nátt
úru og á engan sinn líka á
allri jörðinni. Hún er talm
um 30 km löng og nær frá
Gjátindi suðvestur í Mýr-
dalsjokul, óslitið að kalla.
í Eldgjá
Á þessari löngu leið liefur
hún rifið sundur fjöll og
hálsa, eins og pappírsblað,
svo að ekkert hefur megnað
að standa á móti þeirri ógn
arorku, sem hefúr skapað
hana. Misdjúp er hún þó
nokkuð, eins og vænta má,
því að þar sem hún ligg-
ur yfir lægðir og dali, hef-
ur hún fyllzt af hrauni. En
hvergi er hún stórkostlegri
en einmitt hér á nyrzta kafl
anum: frá veginum og norö
ur í Gjátind. Þar er hún allt
að 279 m á dýpt og um 600
m breið.“ Úr „Frá óbyggð-
um“ eftir Pálma Hannes-
son.
Frjáls þjóð — Fimmtudagur 30. maí 1968
I