Frjáls þjóð - 18.07.1968, Blaðsíða 2

JOHANN J. E. KÚLD:
Hvað d vel u r f ra m kvæmd
hinna nýju fiskmatsiaga
Á síSasta Alþingi voru
samþykkt ný fiskmatslög og
var þeim hraSað svo í gegn-
um þingið síSustu dagana
sem þacS sat að störfum, aS
lítill tími var tekinn í gaUm-
geeftlega athugun á frum-
varpinu, sem var stjórnar-
frumvarp. Mér er sagt að
sölusamtök hraðfrystihúseig-
enda hafi gjarnan viljaS láta
geyma afgreiSslu frumvarps
ins fram til haustsins, en aS
fru'mvarpiS væri á þeim
tíma tekiS til rækilegrar at-
hugunar. En þaS var ekki
gert. Þessum lögum var hins
vegar hespaS af í miklum
fljótheitum, líkt og þegar
bændur eru að bjarga heyi
í hlöSu undan rigningu á
óþurrkasumri. Það var sem
sagt frá lögunum gengiS og
þau áttu að taka gildi 1. júlí.
Með þessum lögum er svo
kveSiS á, aS ferskfiskmatiS
og útflutningsmatiS skuli
sameinaS í eina stofnun und-
ir yfírstjórn fiskmatsstjóra.
En frá því aS ferskeftirlit og
ferskfiskmat tóku til starfa,
hefur þessi starfsemi lotið
sérstakri stjórn. I hinum
nýju ,lögum sem tóku gildi
1. júlí sl. er svo ákveSið aS
fiskmatinu, sem stofnun,
skuli skipt í tvær deildir.
Annars vegar ferskfisks- og
freðfiskdeild, hins vegar salt
fisks- og skreiðardeild. Eftir
nýju lögunum átti aS ráSa
deildarstjóra fyrir hvora
deild er hefSi sérþekkingu í
þeim framleiSslugreinum,
sem undir þá heyrSu. Eg
bénti á þaS í opinberri
blaSagrein hve vanhugsað
þaS ákvæði væri í frum-
varpinu aS slengja saman í
sömu deild saltfisks- og
skreiðarverkun, vegna gjör-
ólíkra verkunaraðferSa. En
sú grein frumvarpsins var
samþykkt óbreytt eins og
hún kom inn í þingiS í frum
varpinu. Eftir aS búiS var
aS samþykkja og undir-
skrifa þessi lög, þá var þeim
yfirmönnum sem starfaS
höfðu viS ferskfiskmatið
sagt upp störfum og sömu-
leiSis Fiskmatsstjóra útflutn
ingsmatsins ásamt þremur
yfirfiskmatsmönnum, sem
ráSnir höfðu veriS sem sér-
fræðingar hver á sínu sviSi.
Mér er tjáS aS einn þessara
manna hafi hætt störfum 1.
júlí þar sem hann vildi ekki
sækja um starf sem deildar-
stj óri.
Eftir því sem ég hef frétt,
þá munu tveir menn hafa
sótt um hiS auglýsta starf
Félagsheimilið HVOLL
Heitur matur, kaffi, smurt brauð, kökur, öl o. fl.
Útbý nestispakka. /
Félagsheimilið er opið frá kl. 9—23.30 (1/5—31/10) og
kl. 8—20 (1/11—30/4).
Njótið góðrar þjónustu og veitinga í glæsilegum húsa-
kynnum á sögufrægum og fögrum slóðum.
Útvegum hesta til skemmri ferða.
Sími (99)-5144 — Hvolsvelli.
Félagsheimilið HVOLL
fiskmatsstjóra, tveir um
starf deildarbtjóra yfir fersk-
um og frosnum fiski en fjór-
ir um starf deildarstjóra í
saltfiski og skreið. Þrátt fyr-
ir það, acS allar þe^sar um-
sóknir munu hafa borizt
Sj ávarútvegsmálaráðuneyt-
inu, fyrir tilskilinn tíma og
lögin áttu aS vera komin til
framkvæmda 1. júlí sl., þá
situr allt í sama farinu og
ácSur, á meðan eldri lög voru
í gildi. Menn munu aS vísu
hafa veriS beðnir aS sinna
störfum áfram í nokkra
daga, en þar viS situr. Ýms-
ir menn sem komiS hafa aS
máli viS mig, undrazt mjög
þennan seinagang í störfum
sj ávarútvegsmálaráðherra,
og satt að segja, þá undrast
ég hann líka.
Af hverju stafar þessi
dráttur? Því er ekki ráSið
eSa skipaS í þessi auglýstu
störf fiskmatsins eins og
gildandi lög mæla fyrir?
Fyrst svona mikiS lá á, að
samþykkja hin nýju fisk-
matslög og þaS fastákveSiS
af Alþingi hvenær þau
tækju gildi, þá er þaS tæp-
lega neitt einkamál ráSherra
að draga framkvæmd þess-
ara laga langt fram yfir þann
tíma sem ákveðinn er í lög-
unum sjálfum. Fyrst lögin
hafa tekið gildi, þá átti nú
aS vera búiS aS skipa í störf
in svo hægt væri að fram-
kvæma lögin frá gildistöku
þeirra, þar sem hin eldri lög
hafa aS sjálfsögSu ekki laga
gildi lengur. Eins og máliS
horfir viS frá mínum bæjar-
dyrum séS, þá veit ég ekki,
hvaSa forsendu hægt væri
að réttlæta þennan drátt á
framkvæmd laganna. Hlut-
verk ráðherra er að fram-
kvæma þau lög sem Alþingi
samþykkir og þaS á ekki aS
vera á valdi hans aS draga
framkvæmdina þvert ofan í
ákvæði laganna sjálfra.
ÞaS má vel vera, aS búiS
verSi aS skipa menn í hin
auglýstu störf fiskmatsins,
þegar þessi grein kemur fyr-
ir almenningssjóriir. En
'hvort svo verSur eða ekki,
það er ekki aðalatriSi þessa
máls, heldur hitt, aS hin
nýju lög komu ekki til fram-
kvæmda á þeim tíma, sem
Alþingi ákvaS. Ástæðan til
þess, aS ég vek athygli á
þéssu máli, er fyrst og
fremst sú, aS ég tel mjög
óheppilegt aS fiskmatsmál
okkar Islendinga þurfi aS
búa viS millibilsástand eins
og nú horfir í okkar fisk-
matsmálum.
Hvort hin nýju fiskmats-
lög eru fær um að bæta nú-
verandi ástand þessara
mála, þaS veltur aS sjálf-
sögðu mest á framkvæmd
laganna og þeirra reglu-
gerða sem settar verSa til að
tryggja þann framgang.
En á meSan svo er ástatt
ÖNGÞV
Framh. af bls. 1.
árið 1970, og géra má ráð
fyrir að byggingu hans verði
ekki lokið fyrr en um 1973—
74 og verður þá væntanlega
enn orðin fjölgun og verður
þá skólinn sýnilega orðinn yf-
irfullur löngu áður en smíði
hans er lokið.
Öngþveiti framundan
Bersýnilegt er að áætlaðar
byggingarframkvæmdir við
menntaskólana í Reykjavík
eru allsendis ónógar til að
taka við þeirri miklu fjölgun
sem hefur verið og verður á
nemendafjölda, jafnvel þótt
staðið sé 'við áætlanir. Það
verðúr því að teljast vítavert
ábyþgðarleýsi að tefja þessar
framkvæmdir.
Næsta vetur er gert ráð fyr
ir að um 1500 manns stundi
nám við menntaskólana í
Reykjavík. Hefur þá fjölgað
um 500 síðan 1966. Þetta er
mikil fjölgun, en hafa ber í
huga að hún verður sífellt
meiri. Vorið 1967 stóðUst 378
unglingar landspróf í Reykja-
vík og nágrenni. Á þessu vori
voru þeir 469.
Þessar tölur tala sínu máli
og það er ósköp vandalítið að
reikna út húsnæðisþörf
menntaskólanna og haga síð-
an framkvæmdum eftir því.
Og slíkt reikningsdæmi hefði
verið ósköp auðvelt að leggja
fyrir sig fyrir löngu og gera
einhverjar ráðstafanir til að
komast hjá því öngþveiti sem
þessi mál eru nú komin í. En
þetta hefur aldrei verið gert,
heldur hefur ævinlega verið
beðið þar til í algert óefni er
komið og síðan gerðar ein-
hverjar bráðabirgðaaðgerðir á
síðustu stundu.
Það er sorglegt að þegar
loks eru hafnar framkvæmdir
af einhverju viti og allt virð-
ist ætla að ganga vel, þá skuli
ríkisvaldið spilla fyrir þeim
framkvæmdum með því að
neita að leggja til þeirra ein-
ar tíu milljónir. Það er hörmu
legt að þegar fram kemur
aS yfirmenn fiskmatsins eru
ekki settir til starfa samkv.
ákvæcSum hinna nýju laga,
þá verða heldur ekki reglu-
gercSir undirbúnar eða út-
gefnar af viðkomandi ráSu-
neyti til aS tryggia fram-
gang laganna. Eg hef aflað
mér nokkurrar aðstöSu til
þess að geta í stórum drátt-
um haft yfirsýn yfir okkar
fiskmarkaSi. Og ég verS aS
segja, aS ástand þeirra er
ekki svo gott sem þaS þyrfti
Framhald á bls. 6
EITI
tímabær og bráðnauðsynleg
umbótaviðleitni skuli henni
vera settur stóllinn fyrir dyrn
ar af naglaskap fjárveitingar-
valdsins.
Bókvit í aska
Það keppast allir um það nú
á tímum að segja manni hvað
menntun sé dýrmæt og bók-
vitið fylli askana og við verð-
um að mennta þjóðina sem
allra bezt. Og auðvitað er
þetta allt satt og rétt. En það
er eins og þeir sem hálda þess
ari kenningu fram trúi ekki
nema mátulega á hana, a. m.
k. kemur sú trú ekki fram í
verki. Allir vita að mikið átak
er nauðsynlegt í menntamál-
um okkar ef við eigum að geta
veitt uppvaxandi kynslóð þá
menntun sem samrýrpist kröf-
um okkar. Sú svipmynd sem
hér hefur verið brugðið upp
af menntaskólunum er ekkert
einsdæmi, heldur miklu frek-
ar dæmi um hvernig ástandið
er almennt. En þangað til við
viðurkennum ekki aðeins í
orði heldur einnig í verki að
menntun sé okkar dýrmætasta
eign verður ekki lyft því Grett
istaki sem þarf til að koma
menntamálum þjóðarinnar í
sæmilegt horf.
Meginorsök
Framh. ai bls. 8.
í veg fyrir það alvarlega at-
vinnuleysi sem virðist yfir-
vofandi næsta haust og vet-
uf.
Afnema verður forrétt-
indi innflytjenda sem leitt
hafa til atvinnuleysis. Rík-
isstjórnin ber ábyrgð á at-
vinnuleysi og minnkandi at
vinnutekjum launþega
vegna stefnu sinnar um
frjálsan innflutning sem
leitt hefur af, sér stórtjón
fyrir innlendan iðnað og
atvinnulíf. Stjórnarstefnu
sem Jeiðir til atvinnuleysis
verður að Ijúka og þeir
sem ábyrgðina bera að
víkja.
2
Frjáls þjóð — Fimmtudagur 18. júlí 1968