Frjáls þjóð - 26.09.1968, Síða 1

HERBLÁSTUR NA TOSINNA
Bandalög í austri og vestri
æsa upp hernaöaranda
MEÐAL EFNIS
Gísli Gunnarsson:
LÆRDÖMAR VEGNA INNRASAR SOVÉTRÍKJANNA
Efling skrifstofuvaldsins
Nora Sayre:
A VÍGVELLINUM
Grein um óeirðir í Chicago
w
Sverrir Hólmarsson:
FYRIRHEITIÐ
eftir Aleksei Arbuzov
L e i k d ó m u r
Þórir Daníelsson:
BREYTING A SKIPULAGI ALÞÝÐUSAMBANDSINS
Á NÆSTA LEITI?
Innrás Sovétríkjanna í Tékkó
slóvakíu var mikið fagnaðar-
efni hernaSarsinum víða um
heim, einkum þeim sem stutt
hafa mecS ráSum og dácS yfir-
gangs- og hernaSarstefnu
Bandaríkjanna. Sú stefna var
farin aS sæta mikilli gagnrýni
bæSi heimafyrir og annars stað
ar og ýmislegt benti til þess aS
draga mundi úr áhrifum þeirra
hernaðarsinna úr Pentagon sem
ráSið hafa ferðinni í Vietnam
og annars staSar. FriSarsinnar
í Bandaríkjunum höfSu náS
allmiklum árangri; fengiS
Johnson til aS segja af sér og
orðiS þess valdandi aS viðræð-
' urnar í París hófust. Innrásin í
Tékkóslóvakíu gaf hernaðar-
sinnum áróSurstæki sem þeir
hafa notaS óspart til þess aS
styrkja stöSu sína.
Innrásin veitti lík^ nýju
blóSi í úttaugaSan líkama Atl-
antshafsbandalagsins, en þaS
hafði þjáðst af nokkurri upp-
dráttarsýki á síSari árum. Enda
verSur ekki betur séð, en að
innrásin hafi veriS gerS bein-
línis til þess aS treysta núver-
andi skiptingu Evrópu milli
hinna tveggja bandalaga og
hamla gegn þeirri þróun sem
þar hefur átt sér staS undan-
farl’n ár í þá átt aS draga úr
ofurveldi þeirra og lýsti sér
einkum í andstöSu Frakka viS
NATO og tilraunir Tékkóslóva
kíu og Rúmeníu til þess að taka
upp sjálfstæðari stefnu.
ÞaS er engin skynsamleg
röksemd til fyrir því að innrás
Sovétríkjanna í Tékkóslóvakíu
neyði Atla.ntshafsbandalagiS til
þess aS auka herstyrk sinn og
blása háværar í herlúSra sína.
Oryggi Atlantshafsbandalags-
ríkjanna var aldrei ógnaS.
Þvert á móti má sýna fram á
aS hernaSarmáttur Varsjár-
bandalagsins hafi minnkaS viS
innrásina. En hernaðarsinnarn-
ir spyrja ekki um skynsamleg
rök. Þeim var nóg að unnt var
aS nota innrásina sem átyllu
til þess að blása enn á ný í glæ$
ur hernaðarbrölts og úlfúSar.
Og éfling á herstyrk Atlants-
hafsbandalagsins gefur Rúss-
um kærkomiS tækifæri til þess
aS beina athyglinni frá innbyrS
isdeilum Varsjárbandalagsríkj
anna og blása upp hættuna af
auknum umsvifum óvinarins í
vestri og nota tækifæriS til aS
efla herstyrk sinn og þjappa
leppríkjum sínum belur saman.
Þannig hefur eflzt aS nýju
vítahringur vopnakapphlaups-
ins, þessa tryllta leiks stórveld-
anna að eldinum, sem góðvilj-
aSir menn um allan heim höfSu
gert mikið til aS draga úr að
undanförnu.
MorgunblaSiS hefur undan-
fariS veitzt meS miklu offorsi
aS ungum Framsóknarmönnum
vegna afstöSu þeirra í her-
stöðvamálum Islendinga. Morg
unblaðiS kallar þá auSvitað
„handbendi kommúnista“, en
þau orS hafa verið notuS um
flestallt almennilegt fólk á
þessu landi síSastliSin 40 ár.
MorgunblaSiS kallar tillögur
ungra Framsóknarmanna „hrak
smánarlegar'* af því aS þær
eru ekki gegnsýrðar þeim hern
aðaranda sem ríkir á síSum
MorgunblaSsins. En það kem-
ur dálítiS spaugilega út þegal'
lesa má slíkar ofstækisárásir
og uppblástur um hættuna af
Rússum inni í blaðinu, en á for
síSu þess getur aS líta frásögn
af flotaæfingum NATO, sem
fyrirsögn segir aS hafi veriS
„gagnlegar bæSi fyrir NATO
og Rússa“. Enda virSist hin
ágætasta samvinna hafa verið
meS rússneska flotanum og
NATO-flotanum, skipherrar
þessara „óvinafylkinga" skipt-
ust á spaugsyrðum og flugvélar
voru sendar á loft til að leita
aS ímynduðum kafbátum í-
myndaSs óvinar meSan ekki
varS þverfótaS fyrir raunveru-
legum kafbátum þess aSiIa sem
okkur er sagt aS sé hinn ,,raun-
verulegi" óvinur.
Á Vesturlöndum hefur ver-
iS blásiS í herlúSra til þess aS
yfirgnæfa þær raddir skynsem-
aSarkapphlaupið, heimsvalda-
Stefnu stórveldanlla, styrjöld-
ina í Vietnam o. s. frv. I Sov-
étríkjunum finna valdhafarnir
helzt þaS ráð að vinna ný stór-
kostleg afrek í geimskotum til
þess aS vekja hrifningu lýSsins
og beina athygli hans frá gjald
þroti valdhafanna og and-
styggSinni í Tékkóslóvakíu,
um leið og þeir guma enn há-
værar en áSur af efnalegum
framförum. Þetta er gömul aS-
ferS til aS hafa lýðinn góSan,
panem et circenses, brauð og
leikir, var hún kölluð í Róm.
innar sem hafa gagnrýnt hern-
Þeir íslenzkir friSarsinnar og
andstæSingar hernaSarbanda-
laga, sem hafa á undanförnum
árum haldiS uppi baráttu fyrir
því að íslendingar segSu sig úr
Atlantshafsbandalaginu og
sendu brott bandarískt varnar
liS mega ekki gefast upp í
sinni þrotlausu baráttu þótt í
móti blási um stundarsakir.
Þvert á móti verða þeir að
svara herblæstri hægriafla og
heimsvaldasinna meS enn öfl-
ugri sókn í átt til friSar og
bættrar sambúðar allra manna.
Yfirlýsing ritnefndar og ritstjóra
Ritnefnd og ritstjóri
„Frjálsrar þjóSar“ telja
nauðsynlegt vegna síðasta
tölublaðs að taka fram eft-
irfarandi:
Ritnefndin sem lieild hef
ur enga afstöðu tekið til
þcirra atburða, sem átt
iiafa sér stað í Alþýðubanda
laginu að undanförnu né til
deilna um fraintíð þess,
enda eru sjónarmið einstak
linga innan nefndarinnar
og meðal stuðningsmanna
blaðsins nokkuð mismun-
andi um þau efni. Á það
hefur hins vegar verið lögð
áherzla, að mál þessi yrðu
sem ítarlegast rætt frá öJl-
um hliðum og blaðið lýst
opið öllum málefnalegum
umræðum um þau. Rit-
nefndin telur miður farið,
ef forsíða síðasta tölublaðs
hefur gel'ið mönnum tilefni
til að álykta að þar væri
um að ræða ótvíræða for-
dæmingu cða stefnuyfirlýs-
ingu ritnefndar blaðsins.
Meginsjónarmið ritnefnd
ar í heild er það, að vinna
beri að samstöðu meðal
þeirra aðila, sem áður hafa
staðið saman í baráttu við
kreddubundin og afturhalds
sinnuð öfl í Alþýðubanda-
laginu. Telur ritnefndin, að
„Frjáls þjóð“ hafi ekki sízt
það hlutverk að vinna að
slíkri samstöðu og mun
leggja sig fram um að svo
verði.
Afleiðing hernaðarstefnu