Frjáls þjóð - 03.10.1968, Page 1

3# október 1968.
Fimmtudagur
31. tölublað
17. árgangur
Annarleg sjónarmiö í sölumálum:
NEITA EINNIG AÐ SELJA SKREIÐ
‘I
\
OG LÝSI
Á undanfömum misserum hafa ráöamenn viðreisnarstjórn-
arinnar, með forsætisráðherra og viðskiptamálaráðherra í far-
arbroddi, keppzt við að lýst því, hvílíkir erfiðleikar steðjuðu
að þjóðinni vegna verðfalls og sölutregðu á íslenzkum sjáv-
arafurðum. Nú hefur komið í ljós, að þessir sömu ráðherrar
hafa neitað um J.eyfi til að flytja út saltfisk til Ítalíu á stór-
um hagstæðara verði en fengizt hefur um hríð. Menn gætu
haldið að hér væri um einstakt fyrirbæri að ræða. Svo er
þó ekki. Frjáls þjóð hefur haft spurnir af því, að þessir ráð-
herrar og aðrir ráðandi aðilar í fisksölumálum þjóðarinnar
hafi staðið í vegi fyrir því að selt yrði úr landinu mikið magn
af skreið og lýsi fyrir hagstætt verð. Hversu oft hafa þeir
þó ekki sagt þjóðinni, að skreið væri með öllu óseljanleg
vara vegna styrjaldar í Nígeríu? Það er engin furða þótt
almenningur spyrji þessa daga, hverjir það séu sem drottna
í sölumálum afurða okkar og hvaða hagsmuna þeir gæti fyrst
og fremst.
• Saltfiskmálið
Hér er ekki ástæða til að
rekja saltfiskmáiið ítarlega
þar éð' því hafa verið gerð
nokkur skil í dagblöðum. Þrátt
fyrir það að miklar birgðir
saltfisks liggi undir skemmd-
um í landinu hefur SÍF —
Sölusamband íslenzkra fisk-
fraleiðanda — notað einokun-
araðstöðu í skjóli ríkisvalds-
ins til að hindra að unnt væri
að selja saltfisk á mun hag-
stæðara verði en fengizt hefur
að undanförnu. Virðist sú af-
staða geta haft í för með sér
milljóna króna tjón. Þetta mál
opnar mönnum enn einu sinni
sýn í þann heim brasks og
svindls sem núverandi sölu-
kerfi fiskafurða okkar virðist
RÁÐSTEFNA í BORGARNESI 5.—6. OKTÓBER:
„Unga fólkið
og Alþýðubandalagið"
Ráðstefnan verður sett kl. 4 síðd. á Laugardag á Hótel
Borgarnesi, og mun standa til kl. 10 um kvöldið.
Kl. 10 á laugardagskvöld hefst kvöldvaka, þar koma
fram m. a. Jónas Ámason, Guðmundur Böðvarsson,
Guðbergur Bergsson.
Á sunnudag hefst ráðstefnan að nýju kl. 10 árdegis og
stendur til kl. 4 síðdegis.
Gist verður á Hótel Borgarnesi og er áællaður kostnaður,
fæði og gisting, fyrir þá sem þess þurfa, kr. 850,00.
Allar nánari upplýsnigar veittar í síma 18081 og á skrif-
stofu Alþýðubandalagsins milli kl. 3 og 6.
UNDIRBÚNINGSNEFNDIN.
að nú nýlega hafi einn skips-
farmur verið seldur til Bret-
lands á verði sem sízt muni
vera hagstæðara. Muni hring-
urinn UNILEVER vera nær
eini aðilinn, sem ráðandi öfl í
þessum málum vilja eiga við-
skipti við.
• Skreið
Undanfarin tvö ár hefur
mjög lítil skreið verið flutt út
bjóða upp á í ákaflega ríkum
mæli.
• Lýsi
Nú munu vera til í landinu
u. þ. b. 25 þúsund tonn af
lýsi. Eftir því sem blaðið hef-
ur fregnað, mun japanskt fyr-
irtæki hafa gert tilboð á s. 1.!
vori í allmikið magn af lýsi
á viðunandi verði en íslenzkir
aðilar ekki verið til viðræðu
um þau mál. Eftir það féll lýsi
mikið í verði. Síðla sumars
mun hið japanska fyrirtæki
aftur hafa boðið í mikið magn
lýsis, jafnvel 12—15 þúsund
tonn, en ekkert svar fengið.
Blaðinu er ekki kunnugt um
það, hvaða verð bauðst fyrir
lýsið en því hefur verið tjáð,
ur í gegnum íslenzkt fyrirtæki
gert tilboð um kaup á veru-
legu magni skreiðar á góðu
verði en eigi að síður verið
neitað. Er erfitt að sjá á hvaða
grundvelli slík afstaða er
byggð.
• Hvers vegna?
Frjáls þjóð hefur enn ekki
haft aðstöðu til að kanna þessi
mál nánar. Telur blaðið, að
það sé skylda viðkomandi yfir-
valda að gera skýrlega grein
fyrir því, hvermg í málunum
liggur og krefst blaðið þess að
það verði gert þegar í stað.
Jafnframt ítrekar blaðið þá
kröfu, sem það hefur marg-
sinnis áður borið fram, að út-
flutnings- og fisksölumál þjóð-
arinnar verði tekin til ræki-
legrar rannsóknar og endur-
skoðunar með það fyrir aug-
um að útrýma þeim annarlegu
sjónarmiðum, sem þar hafa
ráðið í allt of ríkum mæli á
kostnað þjóðarhags.
Kennarar í launadeilu
Eggert Þorsteinsson
sjávarútvegsmálaráðherra
fyrst og fremst sökum tapaðs
markaðar í Nígeríu vegna
borgarastyrjaldarinnar þar.
Ráðamenn okkar hafa marg-
sinnis lýst því yfir, að fyrir
þessa vöru fyndist enginn ann
ar markaður. Það er þó vitað
nú, að japanskt fyrirtæki hef-
Eftir því sem blacSiíS hefur
frétt, er í uppsiglingu deilumál
um þaS, hvernig greiða skuli
kennurum fyrir þá kennslu,
sem þeir inna af hendi í eftir-
vinnu og matartíma. Skv. úr-
skurSi Kjaradóms frá 30. nóv.
í fyrra, skal greiða slíka
kennslu með 50% álagi, en
nætur- og helgidagavinnu með
90% álagi. Hins vegar gaf fjár
málarácSherra út bréf 27. des.
1967 til forstöðumanns ríkis-
stofnana, sem hefur inni aS
halda „fyrirmæli . . . skilgrein-
ingu . . . og úrskurcS" ráðuneyt
isins vegna breytinga á dómi
Kjaradóms. Þessar breytingar
á dómnum koma ekki a<S öllu
leyti til framkvæmda fyrr en
nú í haust, svo að deilurnar
um sum atriSin eru fyrst nú aS
rísa.
Helztu breytingar ráSuneyt-
isins eru þær, að greiðsla álags
fyrir kennslu, sem innt er af
höndum á tímabilinu kl. 1 6—
17 og milli kl. II og 12 á
laugardögum, féll niSur frá sl.
áramótum. Þá hefur ráSuneyt-
ið einnig ákveSið, aS aSeins
skuli greitt 25 % álag á vinnu
skyldu utan takmarka daglegs
vinnutíma, í staS 50% í úr-
skurSi Kjaradóms. ÞriSja at-
riSið er, að ráSuneytiS telur ó-
heimilt meS öllu aS fella yfir-
vinnu að staSaldri inn í vakta
skrár starfsmanna.
Þetta síðasta atriSi er mjög
erfitt í framkvæmd, þar sem
Framh. á bls. 6.
HVERJIR EIGA VERÐBRÉFIN?
AtvinnuleysistryggingarsjóS
ur er nú orSinn geysiöflugur.
Fyrir skömmu birtist yfirlit um
fjárhag sjóðsins í riti Trygging
arstofnunar ríkisins. Þar kem-
ur fram, aS verÖbréfaeign
sjóSsins nemur á 8. hundrað
millj. kr. um sl. áramót og
hafði hún aukizl um 183 millj.
á árinu. Ekki er birtur listi yfir
þessa skuldara og væri nauo
synlegt og fróSlegt aS fá siík
an lista birtan opinberlega til
glöggvunar fyrir hinar vinn-
andi stéttir.
Fyrir nokkru birtist hér í
blaSinu grein um nauðsyn
hækkunar á bótum atvinnu-
leysistrygginganna. Ekkert hef
ur enn komiS fram, hvaS þessu
máli líði og væri gott aS þeir,
sem aS því vinna, upplýsi,
hvernig þeim málum sé komið.
I atvinuleysistryggingasjóSi
voru um sl. áramót alls 1120
millj. kr. Tekjur á árinu námu
188 millj. og var af þeirri fjár
hæð vextir um 73 millj. kr. IS-
gjöld atvinnurekenda námu
rúml. 28 millj., en framlag
sveitarfélaga vegna vinnu
1966 og 1967 28 milljónir kr.
og framlag ríkissjóSs vegna
vinnu 1 966 og vegna sjómanna
1967 57 millj. kr. Gjöldin voru
hins vegar á árinu; bætur 7.8
millj., kostnaSur vegna skrif-
stofuhalds o. fl. 1.9 millj., til
kjararannsóknanefndar 1.6
millj. kr. Tekjur umfram gjöld
námu 1 75 millj. kr.