Frjáls þjóð - 07.11.1968, Síða 1

\
fitób bióft
október 1968.
FinrnittHÍagnr
$5. tökiblað
17. árgangur
Alþýðubandalagið gert að stjórnmálaflokki
Hannibal Valdimarsson segir af sér formennsku — Ragnar Arnalds kosinn form.
Á landsfundi Alþýðubandalagsins, sem lauk s.I. sunnu-
dagskvöld, var bandalagið formlega gert að stjórnmálaflokki.
Hannibal Valdimarsson sagði af sér formennsku í Alþýðu-
bandalaginu daginn sem landsfundurinn hófst, én formaður
var í hans stað kjörinn Ragnar Arnalds, lögfræðingur. Vara-
formaður var kjörinn Adda Bára Sigfúsdóttir, veðurfræðing
ur, en ritari Guðjón Jónsson formaður Rélags járniðnaðar-
manna.
Landsfundur AlþýSubanda-
lagsins, sá annar í röðinni, var
settur í Sigtúni kl. 14 á föstu-
daginn var. VaraformaSur,
Lúðvík Jósef^son, setti fundinn
o'g bauS fulltrúa velkomna. Þá
var skipaS í kjörbréfanefnd og
néfndanefnd, og kannaði kjör-
bréfanefnd kjörbréf fulltiúa,
én alls sendu 38 félög (af 43)
129 fulltrúa til þings. Fundar-
stjóri ,var kjörinn Jóhannes
Stefánsson frá Neskaupstað, en
til vara GuSjón Jónsson Rvík
og BjarnfríÍSur Leósdóttir frá
Akranesi. Fundarritarar voru
kjömir Gísli B. Björnsson,
Gísli Gunnarsson, Guðrún GuS
varðardóttir og Ólafur Einars-
son.
í bréfinu, kæmu ekki til um-
ræðu á fundinum.
I upphafi fundar voru stadd-
ir nokkrir menn úr félogum
þeim á NorcSurlandi, er ákveð-
ið höfðu að senda ekki fulltrúa
á landsfundinn. Fundurinn sam
þykkti tillögu Magnúsar Kjart
anssonar um, aS fulltrúar þess-
ir ættu seturétt á fundinum án
atkvæSisréttar.
Þessu næst var kosiS í starfs
nefndir þingsins.
Guðmundur Hjarlarson flutti
síðan skýrslu framkvæmda-
stjórnar og greindi frá störfum
hennar síSan á síðasta lands-
fundi. LagSi hann áherzlu á
þaS í ræSu sinni, aS AlþýSu-
bandalagið þyrfti að virkja þá
krafta, sem nú byggju undir
yfirborSinu í þjóSfélaginu og
Ijóslega hefSu komið fram í
forsetakosningunum í vor.
Eftir skýrsluna og kaffihlé
tók Lúðvík Jósepsson til máls
um stjórnmálaviShorfiS og
ræddi lítillega um viSræSur
Ragnar Arnalds
nýkjörinn formaður
Alþýðubandalagsins.
allra stjórnmálaflokkanna, sem
hann sagSi aS niðurstöður birt
ust um innan skamms. Ræddi
hann almennt um þau stefnu-
mál, sem AlþýSubandalagiS
hefði lagt áherzlu á í þeim
viSræðum, en ræddi ekki um
gagn viSræSnanna né einstaka
þætti þeirra. Hann lauk máli
sínu meS því aS segja, að AI-
þýðubandalagiS gæti orSiS
miklu öflugra en nú er. íslenzk
alþýSa þyrfti nú sterkan og
samstæðan stjórnmálaflokk.
AlþýðubandalagiS þyrfti aS
verSa sá flokkur.
Gils Guðmundsson mælti því
næst fyrir tillögu til ályktunar
um vinstra samstarf, en tillög-
una flutti hann ásamt GuS-
mundi Hjartarsyni og GuS-
mundi Vigfússyni. Tillagan birt
ist á öðrum staS í blaSinu.
Þá voru lögS fram drög til
stjórnmálaályktunar og þau
síSan rædd. Þessir tóku til
máls: Ólafur Einarsson, Helgi
GuSmundsson, Bjarnfríður Le-
ósdóttir, Þorgrímur Starri
Björgvinsson, Magnús Kjart-
ansson, Skúli Guðjónssön og
Sigurjón Bjömsson.
Um kvöldiS var fundi hald
ið áfram og þá í Lindarbæ.
Þar flutti Ragnar Arnalds fram
söguræSu fyrir frumvarpi til
laga AlþýSubandalagsins, en
miSstjórnarfundur kaus í fyrra
nefnd til aS vinna aÖ frumvarp
inu. 1 nefndinni áttu þessi sæti:
BöSvar Pétursson, GuSmundur
Ágústsson, GuSrún GuðvarSar
dóttir, Gunnar Karlsson, Ragn-
ar Arnalds, Sigurður GuSgeirs-
son og Svandís Skúladóttir.
Urðu síSan allmiklar umræS
ur um lagauppkastiS, og voru
bornar fram ýmsar breytinga-
tillögrur við þaS. Var þeim síS
an vísaS til skipulags- og laga-
nefndar, en fundi lauk um miS
nætti.
STEFNUMÁL
Á laugardag voru nefnda-
. Framh. á bls. 4
Viðræður stjórnmálaflokkanna að sigla í strand
„Bjargráð“ ríkisstjórnarinnar í deiglunni
LúSvík Jósefsson kvaddi sér
hljóSs utan dagskrár og las
upp bréf frá formanni AlþýSu
bandalagsins, Hannibal Valdi-
marssyni, þar sem hann lýsti
þ«ví yfir, að hann segSi af sér
formjsnnsku í bandalaginu. Er
bréfiS birt á öðrum stað í blaS-
inu. LúSvík kvaSst ekki mundu
gera athugasemdir við bréfiS
og vonaSi, aS þau mál, er
Hannibal gerSi aS umtalsefni
Ritstjórá-
skipti
Sverrir Hólmarsson hef-
ur látið af ritstjórn Frjálsr-
ar , þjóðar, þar eð hann
dvelst í vetur við framhalds
nám erlendis. Blaðstjórn og
samstarfsmenn hans í rit-
nefnd þakka honum vel
unnin störf.
Við ritstjórn Frjálsrar
þjóðar tekur nú Júníus H.
Kristinsson, stud. phil. —
Blaðstjórn býður hann vel-
kominn til starfa.
Telja má nokkurn veginn
víst að hugmyndin um fjög-
urra flokka stjórn eða svo-
kallaða „þjóðstjórn“ sé nú
með öllu úr sögunni. Mun og
mála sannast að það fóstur
var andvana fætt. Frá upp-
hafi gætti mikillar andstöðu
við þjóðstjórnarboðskap inn-
an allra flokka, og hefur hún
sízt farið minnkandi. Það eru
í rauninni aðeins nokkrir
stjórnmálaforkólfar sem í
alvöru gældu við þessa hug-
mynd, og er þó eins líklegt
að sumir þeirra hafi fremur lit
ið á hana sem hentugan bið-
leik í pólitískri refskák en
æskilega ákvörðun. Bendir
margt til að forustumenn
stjórnarflokkanna hafi talið
sér hagkvæmt að hefja við-
ræður við stjórnarandstöðuna
um „lausn efnahagsvandans“,
án þess að ætla sér annað en
að tefja tímann þangað til þeir
teldu jarðveginn nógu vel und
irbúinn til að gera fyrirhugað
ar ,,ráðstafanir.“ Langt er síð-
an allir skyni bornir menn
hefðu mátt gera sér ljóst, að
hrun atvinnuveganna, hóf-
laus eyðsla, skipulagsláus fjár-
festing og gegndarlaus gjald-
eyrissóun, hlutu að leiða stór
felld vandræði yfir þjóðina.
Lá í augum uppi, að ástandið
yrði þeim mun verra sem
lengra liði án þess að neitt
væri að gert. En stjórnarherr
arnir virðast hafa hugsað sem
svo: Með því að draga allt á
langinn, láta fólkið finna vofu
atvinnuleysis og kreppu nálg-
ast, halda áfram umræðum
um nauðsyn stórfelldra að-
gerða, væri jarðvegurinn und-
irbúinn til þess að fram-
kvæma þá lausn, sem þeir
telja óhjákvæmilega. Þegar
þjóðin öll hefði beðið mánuð-
um saman og bollalagt um yf-
irvofandi efnahagsráðstafanir,
væri rétti tíminn til þess kom-
inn að demba þeim á: stóiý
felldri gengisfellingu eða
hrikalegum skattahækkunum.
En nú er búið að bíða svo
lengi og ástandið orðið slíkt,
að reiknimeistararnir segja
hvoruga leiðina einhlíta. Gera
verði hvorttveggja í senn,
fella gengið og hækka skatt-
ana!
Svo á að heita að enn standi
yfir viðræður fulltrúa stjórn-
málaflokkanna allra um efna-
hagsmálin. En sýnt þykir, að
þær leiða ekki til neinnar nið-
urstöðu. Er því gert ráð fyrir
að upp úr slitni einhvern
næstu daga. Mun þess þá
skammt að bíða, að almenn-
ingur kynnist því, hvaða tök-
um ríkisstjórnin hyggst taka
efnahagsmálin. Nú telja stjórn
arflokkarnir jarðveginn full-
plægðan. Búið sé að berja það
inn í þjóðina með langvinn-
um og áköfum áróðri, að verð-
fall og aflabrestur sé aðalor-
sök þess, að skerða verði Iffs-
kjör almennings gífurlega.
Þessu muni fólk taka, ef til
vill ekki möglunarlaust, en án
virkra aðgerða.
Með þeirri áróðursaðstöðu,
sem stjórnarflokkarnir hafa
yfir að ráða, gera þeir sér.von-
ir um að almenningur gleymi
því, að erfiðleikarnir nú eru
fyrst og fremst áfleiðing
glæfralegrar stjórnarstefnu
um árabil. Er eins víst að þeim
takist þetta. Staðreyndin er
þó sú, að þjóðin þoldi „við-
reisnarstefnuna" illa í góðæri,
en í miðlungsárferði er sú
stefna voðinn sjálfur. — Það
kemur þeim mun betur í ljós
sem lengra líður. En dýrt mun
það reynast almenningi hve
margir átta sig seint á þessu.
Er ekki annað sýnna en þjóðin
verði að súpa viðreisnarbikar-
inn í botn. Dreggjarnar ve.rða
beizkar.