Frjáls þjóð - 19.12.1968, Síða 1
%i
0
JOLAHUGLEIÐING:
//
Hann gjörðist fátækur vor vegna
//
Það fer lítið fyr'vr því í jólnhaldi nútímans, að hátíðin sé hald-
inn í minningu þess, að Guðs sonur gerðist fátækur. I raun og
veru fer nœsta lítið fyrir því, að þessi hátíð sé yfirleitt trúarhátíð.
Verzlanir taka að skreytast og auglýsa ýmsan girnilegan vaming
til jólayjafa með rúmlega mánaðarfyrirvara. Götur eru skreyttar
greinum og Ijósum; á heimilum eru hengdar upy kúlur, perur og
greinar. Trúðar íklœddir furðubúningum og með skegg eru látnir
skemmta bömum með söng og bröndurum, og börnunum er talin
trú um, að þeir fuglar Jcomi með jólagjafirnar til þeirra. Það er
hætt við kannske, að gleymist, til hvers jól eru haldin. Nei, nei.
Það vita allir. Eru þau ekki árleg upprifjun á litlu œvintýri, er á
að hafa gerzt endur fyrir löngu austur í Pálestínu? Maður fær
a. m. k. að heyra það í kirkjunum á jólum. Þar er sögð saga —
lítið ævintýri — um umkomulaus hjón, er voru stödd fjarri heim-
ili sínu, þegar konan fæddi dreng í fjárhási. Svo er eitthvað talað
um engla og fjárhirða. Ósköp fallegt!
En þetta er meira en ævintýri; þetta er meira en falleg saga
frá löngu liðnum tímum. Þetta er saga, er myndar annan stólpa
þann, er boðun, starf, já tilvera kirkjunnar hvílir á. A jólum vill
kirkjan minnast þess, er Guð vitjaði mannkyns til að færa því
lausn og frið, koma því í sátt við sig. Litla barnið, er fœddist
suður í Palestínu við upphaf tímatals vors, var tákn frá Guði
sent um elsku hans til jarðarbarna, tákn, sem stendur svo lengi
sem heimur er byggður og menn steyta sig á annaðhvort til dóms
eða frelsunar.
Sagan sjálf, jólaguðspjallið, er flutt á táknmáli, sem þó er öllum
auðskilið. Verið getur, að hún standist ekki ströngustu kröfur
sannfræði, enda er ekki víst, að hún sé skrifuð í þeim tilgangi held-
ur. Því að hún vill einungis skýra atburð, sem í raun og veru
er óskýranlegur, og höfundur guðspjallsins notar þá það mál, sem
einfaldast er og öllum þeim auðskilið, sem á annað borð eru ekki
algerlega lokaðir fyrir myndrœnni túlkun. A máli mynda og tákna
tjáir hún þann leyndardóm, að Guð sjálfur nálgast menn í syni
sínum Jesú Kristi. Á því máli tjáir hún, að orð Guðs, er hann talaði
með til lýðs síns, hafi orðið hold, gerzt maður. Hún skýrir og frá
því að koma liins fyrirheitna Guðs sonar hafi orðið með þeim
hœtti, að þeir, sem áttu við honum að taka, hafi brugðizt, ekki
veitt honum viðtöku. Þrir, sem veittu honum viðtöku, voru hinir
fátœku, er ek-ki voru innilokaðir í sinn eigin hugarheim, eklci upp-
fullir af fordómum eigin hugmynda og vona, ekki uppbelgdir af
sjálfsánœgju; eigingirni og sjálfsréttlæti, heldur látlausir menn,
sem væntu einskis frá sér sjálfum og voru því viðbúnir að talca á
móti Guði í Jesú Kristi. Þeir skiJdu því táJcnið, er þeir stóðu and-
spœnis því. Himinn og jörð voru orðin að einingu, þ. e. hátign,
Jjós, dýrð og kœrJeikur Guðs hafði stigið niður í heim vcsaidar,
myrkurs, Jiaturs og uppiausnar. Hinir snauðu, fjárhirðamir, skynj-
uðu, að á bak við niðuriæginguna, er þeir litu, í jötunni, var hátign-
in sjáif, að á bak við hulu smæðarinnar var dýrðaropinberun Guðs
sjáifs.
Jesií fœddist bara einu sinni. Hann Ufði bara eina örstutta
mannsævi. Og Jiann mætti aJls staðar hinu sama og sitt fyrsta œvi-
kvöJd: kulda, afskiptaJeysi og að Jokum kossi frá hendi hinna
sjálfsréttlátu og eigingjömu. Það var til þeirra, er vissu sig allsvana
í sjáJfum sér, börðu sér á brjóst og áköJJuðu Guð um miskunn, er
Jesús Kristur náði. Þeir menn fundu í Jionum það, sem hann var:
Jífgun, Jífsvon. Hinir fyrr nefndu hrósuðu sigri á GoJgata, en þeir
síðar nefndu fengu vitneskju um. annað meira: Upprisuna.
JóJ og páskar, þar eru tveir máttnrstóJpar tiJveru kirkjunnar.
Jólin — er Jiann kom í Jægingu tiJ að Jifa meðal mann aog fJytja
þeim fagnaðarerindið um nálægð Guðs ríkis. PásJcar — er hann
Jcom í mœtti og útbjó Jiinn fámenna hóp fyJgjenda sinna með anda
sínum, að þeir bæru hann áfram út tiJ aUra jarðarbarna, unz hann
kœrni aftur í mætti og miJciUi dýrð. Þangað til það verður, kýs
hann huluna. Hann lcýs að koma tiJ manna í einföldum táknum:
í orði, sakramentum, þjónustu iærisveina sinna, sem hafa mætt
honum í hulu táJcna sinna og séð í Jionum sína einu von.
Hann kom í smæð — Jiann kemur enn. Hann er Jiér. Hann
stendur enn sem tákn um mesta Jeyndardóm í sögu manna, að Guð
í syni sínum vilji draga aJJa til sín, að Jiann viJji eyða sundrungu,
ófriði og uppiausn úr heimi manna, en koma á sœtt, fríði og sam-
Jyndi. Um það er Jesús, krossfestur og upprisinn, tákn, en tákn,
sem taJar og er raunverulegt. Það taiar dómsorðin til sjáifsrétt-
Játrar kynsióðar, sem vefur sig inn í hjúp iyga og biekkinga, býr
sér tiJ guði úr leiðtogum, stefnum og siagorðum. En orð hans
eru um Jeið orð freisis og hjáiprœðis: Ég er sá, sem Jcominn er tii
að hjáipa þér, sem engan tilgang sérð með lífinu, sem Jeitar friðar
og öryggis, því að ég er sá, sem fiutti Guðs ríki inn í þennan heim;
ég er sá, sem sætti menn við Guð og hið eina einingartákn meðai
manna. En orð hans eru um Jeið orð ábyrgðar: Það ert þú, sem
merktur ert sáramerJcjum mínum í skírninni, sem átt með Jífi þínu
v að bera mig út i umhverfi þitt, því að ég, sem er Ijós í heiminn
komið, veiti þér af Jjósi mínu, að þú verðir Jjós heimsins, erindreki
í minn stað.
GJingurjóJ heimsins skyggja á alvöru predikunar Krists. Búðir
vorar eru futiar varnings, matborð vor svigna af dýrindisréttum,
en meirihJuti mannkyns svettur. TiJ þeirra er Kristur Jíka gjöf,
og hin kristnu jóJ er að móttaka Drottin Jesúm Krist sem tífgjöf
Guðs, að hlýða á prediJcun hans, prediJcun dóms, fretsis og ábyrgð-
ar. Guð gefi þér að finna þau jóJ, svo að þú eigir gJeðileg jóJ og getir
sjálfur veitt öðrum af hinum sanna friði og gteði, sem einungis
finnst í Drottni Jesú Kristi. Friður sé með þér. Amen.
Einar Sigurbjörnsson
stud. theol.