Vikublaðið - 02.09.1994, Blaðsíða 3

VIKUBLAÐIÐ 2. SEPTEMBER 1994
3
Árásarstefnan gegn Kúbu heldur áfram
Margir fylgjast þessa dagana
með atburðarásinni þar
sem Bandaríkjastjórn eykur
þrýstinginn á Kúbu. Ráðstafanir hafa
verið gerðar til að rjúfa tengsl Kúbu-
manna í Bandaríkjunum við ættingja á
Kúbu, þar sem leiguflug hefur verið
bannað og peningasendingar. Banda-
ríkjaher hefur sent herskip allt að 12
mílum frá ströndum Kúbu og strand-
gæslan er með tugi skipa á þeirn slóð-
um.
Skipin eiga að tína upp fólk af bát-
um og fara með inn á landsvæði Gu-
antanamo flotastöðvarinnar austast á
Kúbu. Guantanamo er elsta herstöð
Bandaríkjanna á erlendri grund, sett
upp 1898 með hervaldi. Ilún er starf-
rækt gegn vilja Kúbumanna. I Banda-
ríkjunum hafa ráðamenn gegnum tíð-
ina rætt ýmsar lausnir á samskiptum
við Kúbu, en aldrei hefur heyrst hvísl-
að að herstöðin geti verið til umræðu.
Hún er fremsta vígi og strandfesta
Bandaríkjanna á eyjunni.
Meira en áratugur er síðan Banda-
ríkjastjórn hefur viðhaft jafn áreitið
framferði gegn Kúbu, eða frá því hún
hóf enduruppbyggingu herstöðva á
þessu svæði efrir sigur byltinganna í
Nicaragua og Grenada 1979.
Byltingarstjórnin sem tók við völd-
um þegar harðstjóranum Batista var
kollvarpað 1959, hafði frumkvæði
meðal fjölmennrar stéttar smábænda
og landbúnaðarverkamanna auk
borgaralþýðunnar, um að þjóðin lærði
að lesa og skrifa. Farið var að meta
mannlíf og heilsugæslu til verðmæta.
Ný félagsleg og pólitísk tilvera opnað-
ist með þessuin hætti og með því að
skipuleggja alþýðufólk til að yfirtaka
sjálft eða í formi ríkisins jarðnæði og
auðmagn sem gamla kúgunarkerfið
byggði á. I öllum heimshlutum og
sérstaklega í Ameríku skildu þeir sem
bjuggu við harðræði og ungt hug-
sjónafólk að byltingin á Kúbu opnaði
Getuleysi Evrópu
Mörgum finnst eflaust vera
undarlegt að hinar fornu
nýlenduþjóðir Evrópu, sem
lögðu undir sig heiminn með her-
valdi, slægð og kristinni trú og hlutu
fyrir bragðið dýrðarheitið heimsveldi,
hafi aðeins getað leyst fátt af stórvægi-
legum vandamálum sínum heimafyrir
frá því í Heimsstyrjöldinni fýrri. Síð-
an hafa þær þurft að kalla á Banda-
ríkjamenn sér til hjálpar. Að hjálp
fenginni hafa þær reynt að svívirða
hjálparhellu sína með ýmsu móti,
einkum því sem kennt hefur verið við
vitsmunina, eins og að segja að
Ameríkanar séu barnalegir og einfald-
ir miðað við þá iniklu og flóknu visku-
brunna sem Evrópubúinn varðveitir í
hofði sínu og eys úr í prentað mál.
Svo illa hefur viljað til, en er sam-
kvæmt lögmáli mótsagnanna, að
Bandaríkjamenn hafa þroskast í
viðhorfi sínu til heimsins og sjálffa sín
á meðan Evróþubúar hafa orðið
stöðugt barnalegri og eru nú næstum
dýrkendur einfeldni og árásargjarnrar
flónsku. I þessu og öðru, sem fylgir
barnaskap, er fólgin raunveruleg
amerískun Evrópu á meðan Banda-
ríkin hafa færst í átt til þess sem
Evrópa var: slungið og veraldarvant
heimsveldi. Evrópa er orðin að öld-
ungi sem hverfur aftur í vöggu og
bablar þar sjálfsánægður af því hann
heyrir ekki tii sín og á engan spegil til
að skoða í andlit sitt.
Evrópa er áttavilltj ekki aðeins hver
þjóð innan landamæra sinna, heldur
líka innan álfunnar: þær eru álfuvillt-
ar.
Um þetta 'eru til ótal dæmi. Eitt
gleggsta er Evrópusambandið og þær
„hugsjónir“ sem það er reist á: að gera
Evrópu að eins konar Bandaríkjum
sem er í andstöðu við eðli álfunnar og
mistókst þégar Napoleon ætlaði að
sameina hana með hervaldi. Þjóðverj-
um hefur líka mistekist það hvað eftir
Guðbergur
Bergsson
annað í heimsstyrjöldum sem Banda-
ríkin leystu í lokin og reyndu að láta
Evrópuþjóðirnar vera áfram í
„ástandinu" þótt stríðið væri að vísu
kalt, með því að hafa heri sína í álfun-
ni. Astandinu er nú loksins lokið en
Evrópa reyni næstum að „mana Kan-
ann“ upp á sig vegna óleysanlegs
stríðs í landi sem heitir á fréttamáli
Fyrrverandi Júgóslavía. Kaninn neitar
að hjálpa og ekkert þýðir lengur að
kalla: Rússarnir koma!
Rauða hættan var aldrei til nema í
höfði gáfaðra, glámskyggnra manna.
Sovétríkin voru sú mesta niðurlæging
sem vitsmunamenn hafa orðið fýrir
frá því að maðurinn hætti að vera api
og fékk heitið homo sapiens. Þau voru
öðru fremur hugarfóstur vitsmuna-
manna, því alþýðan og allir bjánarnir
litu varla við uppspunninni dýrðinni.
Það er því ekki að undra að hin nýi
vegur til flónskunnar, sem liggur til
afbakaðra Bandaríkja Evrópu, sé
lagður svo mörgum hindrunum að
enginn viti Iengur hvað er vegur og
hvað ófærur.
Vegurinn að brúnni hefur verið
tekirin aftur og hann verður ekki
lagður á ný nema með ósköpum.
Skáldsögur þrífast ágætlega á. for-
múlum fyrir tilbúinni veröld sem
stendur óstudd og fyrir sínu á
ákveðnuin blaðsíðufjölda, en þjóð-
félög fleyta sér áfram á hörðum hönd-
um og glettnislegu viti ólíklegustu
manna, ekki þeirra sem virðast fleyta
skútunni.
því óteljandi möguleika. Forystan á
Kúbu áleit réttilega frá upphafi að
varnir og ffamsækni byltingarinnar
væri nátengd byltingarþróun annars
staðar. Engin skynsamleg von er til
þess^að Bandaríkjastjórn striki yfir
eignaupptöku eða sætti sig við sam-
búð með Kúbu meðan nokkuð lifir af
byltingunni þar.
Bandaríkjastjórn stefhir að því að
koma stjórn Castrós frá völdum, sagði
Clinton Bandaríkjaforseti á frétta-
mannafundi nýverið. Hún „hefur gert
meira en nokkuð annað land“ með því
að banna skipum sem sigla til Kúbu að
koma til bandarískra hafna lengi á eft-
ir, banna fyrirtækum að eiga dóttur-
fyrirtæki sem skipta við Kúbu og með
almennu viðskiptabanni. „Við höfum
gengið hart ffam, offast einir og við
höldum því striki ineð öllum tiltækum
aðferðum."
Sjö sinnum hefur bámm verið rænt
á Kúbu í sumar, tveir menn drepnir
og byggingar skemmdar. Nokkuð
fjölmennur hópur milhstéttarfólks og
einstaklingar úr öðrum stéttum hugsa
sér að með kapítalisma myndi draga
úr erfiðleikunum og hafa vænst þess
að slíkar lausnir væru í aðsigi. Ekkert
bendir til slíkrar ríkisstjórnarstefnu.
Margir velja einstaklingsbundnar
leiðir, svo sem að koma sér úr landi og
eru jafnvel til alls vísir. Bandarísk yfir-
völd veita aðeins örfáum landvistar-
leyfi eftir löglegum leiðum.
Aðfarir fólks úr þessum hópi í
Havana og Mariel fyrr í mánuðinum
er „eitthvað sem lagt hefur verið á
ráðin um og Bandaríkjastjórn ber að
mestu ábyrgð á“ sagði Castró forseti
Kúbu á fréttamannafundi, því hún
„vill blóðbað, byssubardaga, fyrst og
ffemst í áróðursskyni en líka til að
geta stundað niðurrifsstarfsemi og að
endingu ráðist inn í landið.“
Aróðursherferð Bandaríkjastjórnar
beinist einkum að venjulegu vinnandi
fólki utan Kúbu. Markmiðið er að
rugla menn og sá doða hvað varðar
stríðsáætlanir stjórnar Clintons.
Lygasaga getur þá orðið að átyllu fyr-
ir hcrnaðaraðgerð.
Hver sá sem hefur áhyggjur af yfir-
gangi Bandaríkjastjórnar og hers, sem
ríkisstjórnin á Islandi fylgir og styður,
hver sú sem er á móti innrás Banda-
ríkjahers í önnur Iönd og herstöðvum
hans um \áða veröld, þarf að kynna sér
staðreyridir um Kúbu.
Sigurlaug S.
Gunnlaugs-
dóttir
Það þarf að átta sig á hvers vegna
Bandaríkin hafa haldið úti í 35 ár árás-
arstefnu gegn Kúbu á sviði efnahags, í
stjórnmálum og hernaði. Til að skilja
aldarlanga sögu arðráns og stjórn-
málakúgunar í Mið- og Suður-Amer-
íku og Karíbahafinu og hvað byltingin
á Kúbu setti af stað, er besti kosturinn
að lesa Che Guevara eða Fidel Castró
um þessi atriði. Bækurnar má finna í
Pathfinder-bóksölunni Klapparstíg
26, og öfugt við flestar blaðasjoppur
er engum sem ekki getur keypt bann-
að að sitja og grandskoða.
Allir þeir sem ekki sætta sig við
framferði Bandaríkjastjórnar og hers
hennar þurfa að opna munninn á op-
inberum vettvangi og krefjast þess að
Bandaríkin hætti árásarstefnu sinni
gagnvart Kúbu. Herstöðinni á Kúbu á
að loka eins og herstöðinni hér. Við-
skiptabanninu á að aflétta. Flug og
peningasendingar á að leyfa og veita
þeim áritanir sem vilja flytjast til
Bandaríkjanna. Og ekki hvað síst,
hætta skainmarlegum uppspuna og
sögusögnum.
Höfundur er skrifstofumaður
Utboð
F.h. Vatnsveitu Reykjavíkur er óskað eftir tilboðum í dælubún-
að, stjórnloka og hraðabreyta vegna vatnslistaverks í Laugar-
dal.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu vorri Fríkirkjuvegi 3, Reykja-
vík, frá og með þriðjudeginum 30. ágúst 1994.
Tilboðin verða opnuð á sama stað þriðjudaginn 13. september
1994, kl. 11.00.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVIKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 - Sími 25800
INNLAUSNARVERÐ
VAXTAMIÐA VERÐTRYGGÐRA
SPARISKÍRTEINA RÍKISSJÓÐS
í 2. FL. B 1985
Hinn 10. september 1994 er átjándi fasti gjalddagi vaxtamiða verðtryggðra
spariskírteina ríkissjóðs í 2. fl. B 1985.
Gegn framvísun vaxtamiða nr. 18 verður frá og með 10. september n.k. greitt sem hér segir:
Vaxtamiði með 50.000 kr. skírteini = kr. 4.491,90
Ofangreind fjárhæð er vextir af höfuðstól spariskírteinanna fyrir tímabilið
10. mars 1994 til 10. september 1994 að viðbættum verðbótum sem fylgja hækkun
sem orðið hefur á lánskjaravísitölu frá grunnvísitölu skírteinanna.
Athygli skal vakin á því að innlausnarfjárhæð vaxtamiða breytist aldrei eftir gjalddaga.
Innlausn vaxtamiða nr. 18 fer fram gegn framvísun þeirra í afgreiðslu Seðlabanka íslands,
Kalkofnsvegi 1, Reykjavík og hefst hinn 12. september 1994.
Reykjavík, 30. ágúst 1994.
SEÐLABANKIÍSLANDS