Vikublaðið - 07.10.1994, Blaðsíða 2

2
VIKUBLAÐIÐ 7. OKTÓBER 1994
BLAÐ S EM V I T E R (
Útgefandi: Alþýðubandalagið
Ritstjóri og ábm.: Hildur Jónsdóttir
Blaðamenn: Páll Vilhjálmsson, Friðrik Þór Guðmundsson
og Ólafur Pórðarson
Auglýsingasími: (91)-813200 - Fax: (91)-678461
Ritstjórn og afgreiðsla:
Laugavegur 3 (4. hæð) 101 Reykjavík
Sími á ritstjórn: (91)-17500 - Fax: 17599
Útlit og umbrot: Leturval
Prentvinnsla: Frjáls fjölmiðlun hf.
Þjóð Davíðs
Kreppunni er lokið hjá íslensku forréttindastétt-
inni. Ríkisstjóm Davíðs Oddssonar hefur lækkað
skatta á fyrirtækin, afhumið hátekjuskatt á súperlaun
forstjóranna og ætlar ekki að skattleggja íjár-
magnstekjur auðugustu Islendinganna. A sama tíma
hleður venjulegt fólk upp skuldum í bankakerfinu
vegna þess að ríkið gengur hart firam í skattheimtu
þótt tekjur almennings hafi dregist vemlega saman.
Launafólk sér ekki fyrir endaxrn á kreppunni.
Það sem verra er: Sjálfstæðisflokkurinn og Alþýðu-
flokkurinn hafa breytt tekjuskiptingunni í þjóðfélag-
inu með svo afgerandi hætti að grunnur hefur verið
lagður að viðvarandi fátækt stórra þjóðfélagshópa.
Langtímaáhrif þessara breytinga munu felast í því að
íslendingar sem em svo ógæfusamir að fæðast hjá
láglaunafjölskyldum geta ekki gert sér miklar vonir
um að brjótast út úr fátæktinni. Heilsugæsla, skóla-
ganga, atvinnuöryggi og ellilífeyrir verður lélegri
fyrir þorra almennings. Þjóð Davíðs mun hinsvegar
ekki verða skotaskuld úr því að greiða fyrir fyrsta
flokks þjónustu með þeim lítt skattlögðu hátekjum
sem ríkisstjórnin hefur tryggt henni.
Sá hluti íslensku forréttindastéttarinnar sem ekki
kemst í háar tekjur hefur aðgang að fjármagni hins
opinbera. í Vikublaðinu í dag er sagt ffá gömlum
þingmanni Sjálfstæðisflokksins sem er orðinn pró-
ventukari hjá forsætisráðuneytinu og hefur þannig
tvöfaldað ellilífeyri sinni. Undanfamar vikur hefur í
fjölmiðlum verið títmdað hvemig einn spilltasti
flokkur landsins, Alþýðuflokkurinn, hefur hyglað
forréttindafólki með margvíslegum hætti. Alþýðu-
flokkurinn sló skjaldborg um Guðmund Áma Stef-
ánsson félagsmálaráðherra þegar almenningur krafð-
ist afsagnar hans efidr að ráðherrann varð uppvís að
stórfelldri spillingu og ósannindum á opinbemm
vettvangi. Urkynjim Alþýðuflokksins hneyksiar al-
menning meira en spilling Sjálfstæðisflokksins vegna
þess að fyrir fáum árum þóttust alþýðuflokksmenn
ætla að spoma gegn óheilbrigðum stjómarháttum.
Höfundur orðtaksins „lögleg en siðlaust“ var alþýðu-
flokksmaður.
Verkefhi vinstrimaxma er að leiðrétta það óheil-
brigða ffiávik sem ríkisstjóm Davíðs Oddssonar er.
En um leið verður að ráðast að rótunum en þær
liggja í þeirri afstöðu að stjómmálaflokkamir séu
tæki flokksmanna og annarra sérhagsmxmaaðila til að
komast yfir ríkisvaldið og nota það í eigin þágu. Rxk-
isvaldið er komið ffiá almeimingi og það á ekki að
nota það nema í þágu almexmings. Ríkisstjóm Davíð
Oddssonar hefur ekki borið hagsmuni almexmings
fyrir brjósti heldur einkahagsmuni flokksmanna og
íslensku forréttindastéttarinnar. Þjóð Davíðs hefur
ekki meiri rétt en aðrir til að lifa mannsæmandi lífi.
Sjónarhorn
Eru þetta þakkimar?
Við erum öll í sama báti, segja
stýrimennirnir á þjóðarskút-
unni. Það þýðir venjulega að
við hásetarnir eigum að róa lífróður-
inn. Og svo hraustlega hefur þjóðin
róið að nú er sjálfur skipstjórinn hætt-
ur að vola í brúnni. Hann er meira
segja farinn að þenja brjóstið í lyfting-
unni og fullyrða að það sjái til lands.
Og „kallinn“ sendir okkur tóninn um
leið og grátstafurinn er horfinn úr
kverkum hans.
Framkvæmdafé
minnkar
Samkvæmt fjárlagafrumvarpi er
stefnt að lækkun viðhalds- og stofn-
kostnaðar úr 16,5 milljörðum króna í
13,2 milljarða á verðlagi ársins 1994.
Þetta er niðurskurður um 3,3 milljarða
króna á fjárveitingum til ffamkvæmda,
eða sem nemur um 25% miðað við yf-
irstandandi ár. Hann kemur aðallega
ffarn í 1,3 milljarða króna niðurskurði
til Vegagerðar rfldsins, 300 milljóna
niðurskurði til byggingar félagslegra í-
búða og 200 milljóna til hafnarmála.
Þetta er í algjörri andstöðu við yfir-
lýsingar forsætisráðherra að undan-
fömu um að auka beri vegafram-
kvæmdir á næstu þremur árum. Enda
þótt hugmyndir hans yrðu samþykktar
yrði samt sem áður um niðurskurð á
framkvæmdafé að ræða frá því sem nú
Atvinnuleysi eykst
Sldlaboðin í fjárlagaffumvarpinu era
skýr. Það á ekkert að gera til þess að
draga úr atvinnuleysi. Þjóðhagsstofnun
áætlar að það.verði 4,8% í ár en verði
4,9 % á næsta ári. Ef teldð er tillit til
þess að verkfall sjömanna í janúar sl.
jók nokkuð á atvinnuleysi á yfirstand-
andi ári er ljóst að raunaukning verður
á næsta ári þvert á yfirlýsingar forsætis-
ráðherraj
Hinir ríku verðlaunaðir
Rfldsstjórnin virðist ekki koma auga
á að til sé fé til þess að auka atvinnu í
landinu. Samt á að lækka skattbyrði á
hátekju- og eignafólki. Ráðgert er að
lækka tekjur rfldssjóðs um 400 milljón-
ir vegna afháms sérstaks 5% hátekju-
skatts. Falla á ffá álagningu 10% fjár-
magnstekjuskatts sem skila átti 700
milljónum. Samtals hefur ríkisstjórnin
því fallið frá 1,1 milljarði í skattlagn-
ingu á hátekju- og eignafólk en leggur
ekld til neinar breytingar á almennri
skattlagningu. Ekld kæmi manni á ó-
vart þó að ffamhaldið hjá ríkisstjórn-
inni væri að lækka enn skattleysis-
mörkin. Þangað fara þeir yfirleitt ráð-
herrarnir ef þá vantar í kassann og seil-
ast í vasa láglaunafólksins.
íþynging hjá bóta-
fiegum
Afhám eingreiðslna hjá atvinnulaus-
um og elli- og örorkulífeyrisþegum á
að spara ríkinu 850 milljónir. Með því
að losna við tengingu bótafjárhæða við
kjarasamninga hyggst rfldsstjórnin af-
nema og/eða breyta eingreiðslum á
næsta ári. Samkvæmt gildandi lögum
um almennar tryggingar, atvinnuleys-
isstryggingar, og félagslega aðstoð ber
að framreikna bótafjárhæðir í samræmi
við kjarasamninga verkafólks. Það er
með tilvísun til þessara lagaákvæða sem
ASl hefur krafist þess að eingreiðslur
verði einnig greiddar til bótaþega og
atvinnulausra.
Lengdur biðtími eftir
bótum
Þegar fjárlagaffumvarpið fyrir 1994
var lagt fram í október 1993 voru uppi
áform um að lengja og tekjutengja bið-
tíma eftir atvinnuleysisbótum enn
frekar en nú er. A þeim tíma var það
gert að sldlyrði fyrir ffamlengingu
kjarasamninga í nóvember 1993 að rík-
isstjómin félli ffá þessum áformum.
Nú gengur þessi draugur affur í nýju
fjárlagaffumvarpi.
Vaxtahækkun á hús-
bréfum
Nú hefur verið upplýst að 50% lána
í húsbréfakerfinu lendir í dráttarvöxt-
um, 40% lána eru send ítrekuð og 25%
lenda í greiðsluáskorun. Svarið við
þessu er hækkun vaxta í húsbréfakerf-
inu um 0,1%. Það má furðu sæta að
ríkisstjórnin hyggist mæta kreppu hús-
bréfakerfisins með enn ffekari vaxta-
hækkunum og þyngingu greiðslubyrði.
Leifur
Guðjónsson
Fjármögnun húsaleigu-
bóta svikin
Þegar lög um húsaleigubætur voru
til umfjöllunar á síðasta þingi varaði
Alþýðusamband íslands við því að
þessar bætur yrðu fjármagnaðar með
fækkun félagslegra íbúðabygginga. Þá-
verandi félagsmálaráðherra upplýsti
fyrir hönd rfldsstjórnar að slíkt kæmi
ekld til greina. Nú liggur hinsvegar
fyrir að fram lög til byggingar félags-
legra íbúða verða minnkuð um 300
milljónir króna til þess að fjármagna
húsaleigubætur sem gert er ráð fyrir að
kosti svipaða upphæð. Þetta gerist á
sama tíma og þörfin á félagslegum f-
búðum hefur aukist verulega vegna
tekjusamdráttar, atvinnuleysis og
þungri lánabyrði launþega. Einnig á að
lækka útgjöld til sjúkraþjálfúnar. Það er
og mat Alþýðusambands Islands að um
700 milljónir króna vanti upp á að
stjómvöld hafi staðið við þau fyrirheit
sem gefin voru í tengslum við kjara-
samninga 1993.
Skiptum um kalla í
brúnni
Svona em skipanimar úr brúnni
þegar við höfiim lægt öldumar á
vinnumarkaðinum og rifað seglin í
okkar lífsháttum til þess að auka stöð-
ugleika þjóðarskútunnar. Við höfum
sagt eins og Grettir forðum að ekld
slculi skuturinn effir liggja ef vel sé róið
í fyrirrúminu. Þegar sér í land eftir líf-
róðurinn er okkur þakkað með aðgerð-
arleysi í atvinnumálum, íþyngingu fyr-
ir bótaþega og sjúka og verðlaunum til
hátekjufólks og fjármagnseigenda.
Gott er til þess að vita að bráðum
verður hægt að sldpta um kalla í
brúnni.
Höfundur er formaður Framsýnar