Mánudagsblaðið


Mánudagsblaðið - 02.01.1950, Síða 1

Mánudagsblaðið - 02.01.1950, Síða 1
'ffl- BlaSfyrir alla 3. árgangur. Mánadagur 2. jamáar 1950. 1. tölufolað. Isi!i|isi ysn sfóríbúðaskaft fyrirlitleg Lagabrof lystsins lyfsalamáliiw ii lagi eiga allir s.amkvæmt stjórnarskránni að vera jafnir fyrir lögum en með frumvarpi þessu er t ■ • .'« u -c i -ís ' i ■ -i ••£ ráðist alveg sérstaklega á huseigendur og leig- 1 semm tið hefur bonð m]og a þejrn krofu , ° ö ö ° s „Framsóknarmanna“, að hraðað sé samningij endur 1 ReykÍavík. <* er feimulaust sagt stjórnskipunarlaga fyrir hið ísl. lýðveldi. Og' hlnj ‘ gre™r«erð frumvarpsins s.b.r. orðin; „Sérstak- svonefnda stjórnarskrárnefnd fékk aðkast allmikið; | lega í Reykjavík' við síðustu alþingiskosningar úr herbúðum „Fram-i , . IJ*™ kgi er brotinn á mjog skefjalausan MiMfaseæsid Iiá KEJfc í grein, með fyrirsögninni „Lyfsölulögin brotin“, sem birt- ist á forsíðu Mánudagsblaðsins 5. þ. m., eru m. a. þessi ummæli: „KEA hefur lyfjasöluleyfi. En lyfjasöludeildin greiðir ekki með- neitað að greiða hagnað. Kaup- félag getur ekki se!t meðöl eða annað lægra en lyfjabúðir, sem sóknar" fyrir slóðaskap og seinlœti. í 6! grein stjórnarskrárinnar er segir: „Eignar-! ^ ^ ^ i retturmn er fnðhelgur“. Ef raðizt er a eignarrett-1 . V c . ' Gamalt íslenzkt orðtak segir svo: „Það skal ]nn má aðeins gera það ef almenningsþörf krefst, vel vanda sem lengi á að standa , og má vissulega, 0g Komi þá fullt verð fyrir. Nú hefur alþing- og ekki sizt heimfæra þetta spakmæli til samn. ísmaður, Gísli Jónsson, með skörulegri ræðu stjórnskipunailaga, því þau eiga fyrst og fremst að er hann flutti á fundi Fasteigendafélags Rejrkja- vera hymingaisteinn hinnar almennu löggjafar, ogj víkur, og birt var í Morgunbl. 20. þ.m. fært gild \ atórum en skýrum dráttum, og með hiklausum roh; fyrjr þyí, að almenningsþörfin krefst ekki c-.kvæðum taka fram, hvernig verja skuli ríkið, og; iaganna um stóríbúðaskatt, og það er samkv. þeim síður en svo að fult verð komi fyrir hið grímu- klædda eignanám, að vesalings eigandinn má þykjast góður ef hann getur afhent ríkinu eign eru í einkaeign .Hvers vegna? hvernig 'verja skuli þegna þjóðfélagsins, bæði hvern fyrir öðrum, og fyrir ágangi ríkisvaldsins. Hvernig hefur nú þetta tekizt? Einkum að verja borgarana fyrir ríkisvaldinu í seinni tíð, ogj sína fyrir svo að segja „skít og ekki neittu. í þriðja hvernig hefur „Framsóknarflokkurinn“, viljað framkvæma vörnina? Það hefur ávalt verið keppikefli „Framsókn- arflokksins", að skifta þjóðinni í a.m.k. tvo flokka, ,samvinnumenn“ og „ekki samvinnumenn“, og Vegna þess að heilbngðismála- ráðuneytið ákveður verð á öllu, sem lyfjum viðvíkur, og um leið gerir hann ráð fyrir, að þau kosti jafnt hvar sem er á landinu. En KEA hefur eitt, sem hinar lyfja- búðirnar hafa ekki. Það er kaup- lagi er brotin 66 grein stjórnarskrárinnar sem segir: „Heimilið er friðheilagt“. Og þó brot þettaj féla^ 02: rekið sem slíkt. Akur- eyringum er ef til vill ekki kunn- , . ugt um, að lyfin, sem sjúkir rá, se her talið siðast, er það engu að siður hið alvar-| em blönduS af 61xrSum manni. legasta, þar sem það er hvorutveggja í senn ör- Að vísu er yfinmðurinn krður, yggisbrot og siðferðisbrot. j en hann er bara sv0 oft fjarver- nánar skilgreint þessa skiftingu þannig, að fara bæri eftir því, hvort viðskiftin við „S.Í.S.“ og kaupfélögin, eða við heildsala og kaupmenn (smá- sala). Þegar þeir svo hafa verið spurðir að því hver væri eðlismunurinn á þessum viðskiftum, þá hefur þeim annaðhvort vafizt tunga um tönn eða hinir purkunarlausustu svarað, að ,SÍS‘ mætti ekki bera saman við aðra heildsala á íslandi, þar sem það hefði þá „sérstöðu“, að verzla aðeins við kaup- félög, og kaupfélög mætti ekki bera saman við kaupmenn, sem aðeins hugsuðu um sinn hag, og reyndu að græða á almenningi eins og hægt væri. Þess vegna væri það ekki nema eðlilegt að sam- vinnufélögin væru að mestu laus við að greiða útsvör og skatta, en hinsvegar réttmætt að leggja slikar byrðar á „hlutafélög“, „útgerðarmenn“, fyrirtæki einstaklinga og einstaklingana sjálfa, í þeim kaupstöðum og kauptúnum, þar sem kaup- félögin eru búin að draga undir sig öil viðskiftin. Svona hefur tónninn verið lengi, eða allt frá því að samvinnuféiögin fengu sérstök fríðindi með lögum 1921, og allt til þessa dags. Kaupmannastéttin hefur þó ekki látið bugast,1 Hvaðan eru orðin komin, sem ég setti yfir grein þessa? Þau eru frá Bretum, frá mestu lýð- ræðisþjóð heimsins, frá þjóðinni sem hefur fengið á sig það orð, að vera hin kirkjuræknasta og best stjórnaða þjóð í heimi. Einmitt hjá slíkri þjóð, sem er trúuð, trygg við venjur og þjóðhætti, skilur hversu einstakl- ingurinn og einstaklingsframtakið er ómetanlegt fyrir þjóðarheildina, hversu heimilið er hinni ungu andi svo mánuðum skiptir, bæði í Noregi og hér í Reykjavik. En starfsmaður hans, sem blandar meðölin, er með öllu ólærður.“ Við þessi ummæli vildi ég undirritaður, fyrir hönd Kaup- félags Evfirðinga, gera eftirfar- andi athugasemdir: 1. Kaupfélagi Eyfirðinga var „. . 1 - i „ ueitt lyfsöluleyfi árið 1936. og uppvaxandi kynsloð ometanlegt undir hand-iT,r . . r„ , „ , , ..... , , . . ., , . , . Hefur meðhmum kauptelagsins, leiðslu moður og foður, hun tekur upp hia ser, ekkr , . , f .* , r. ,7*. 0 r-sr j j sem skipt hara viö lytjabuoina,- 1 stjórnarskrá, heldur í meðvitund þjóðarinnar:! vcriS greiddur arður af þeim viSý „My house is mv castle“. það er ekki sízt þessj skiptum á hverju einasta ári vegna sem Bretar eru öndvegisþjóð og það erj an einmitt þess vegna sem aðrar þjóðir hafa sett íj 2. Lyfsölufleyfi Kaupfélags stjórnskipunarlög sín: Heimilið er friðheiiagt“. Eyfirðinga er bundiðþví skilyrði, að forstaða lyfjabúðarinnar sé t höndum manns með lyfsalaprófi, og hvergi eru útsvörin lægri og hvergi virðist al- þýðu manna líða betur en í höfuðborg landsins, þar sem verzlunin enn er frjálsust, og m.a. þess vegna hefur fólksstraumurinn leitað þangað. Þá er að finna önnur ráð til þess að þrekkbeygja þá sem vel gengur og gera sér að skyldu að vera góðir þegnar og, sjá sér og sínum farborða með því a.m.k. að koma sér upp húsaskjóli og gera heimili sín eins falleg og góð og efni leyfa. Til þess að ná Eitt hið fyrsta sem einræðisherrarnir gerðu, er þeir brutust til valda fyrir síðustu heimsstyrj- öld ,var einmitt að ráðast á friðhelgi heimilanna,j °g hefur að sjálfsögðu aldrei vertð með því að skipa svo fyrir að þau skyldu opnuð tra þvl v1^- aðstoðarmanna- ókunnugu fólki. Var þetta gert undir því yfirvarpi, Þar Slltla nakvæmlega somu að koma húsnæðislausu fólki fyrir, en ástæðurnar lcSlui scm 1 °‘5lum híjabnðum, voru allt aðrar. Með þessu gatu þexr latið njosna/, , f, , , . , . , , .í , . her a landt hara ymtst lokto lyr- um heimilin, og þannig kúgað og líflátið fjölda fólks. Með þessu móti var hægt að koma af stað salaprófi, fyrri hluta lyfsalaprófs (aðstoðarmannaprófi), cða feng- rógi innan heimilanna og efna til sundurþykkju ið sérstakt leyfi heiibrigðisstjórn- og ófriðar á heimilunum, unz allt var komið þar arinnar r til aðstoðarmannsstarfa í 1 bál og brand, en þá kom „ríkisvaldið“ og létj tiitekinni lyfjabúð, eftir margra greipar sópa. i ára verklegt nám og þjónustu- „Þetta og þvíumlíkt, kemur aldrei fyrir hérj þar. Hefur öll sérfræðileg vinna heima á íslandi“ munið þið flest segja. En égj í lyfjabúð Kaupfélags Eyfirðinga spyr í staðinn: „Eruð þið svo handviss um það?“j ævinlega verið unnin af mönn- ^ i'j r? 'i « ' 1 * Hvernig var sagan hérna um árið um einn þekktan! um me& lyfsalaprófi eða undir f folkl «• komln stjóramálamann og ílokksforingja? Var ekki sagtj b- <*« «8 < tiram m«l frntnvarn íim storihiiifaskm. s#»m pr J ö OJ ° I starfa vig lyfjabúðira tveic fram með frumvarp um stéríbáðaskatt, sem er a.m.k. þrefalt brot á gildandi stjórnarskrá. í fyrsta UW0SS0KA8AFN tVI >80416 Framhald á 3. síðu. Framhald á 8, síðu. J M.MÍI I Wf

x

Mánudagsblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Mánudagsblaðið
https://timarit.is/publication/313

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.