Mánudagsblaðið - 13.03.1950, Blaðsíða 1

3. árgangur. Mánudagurinn 13. marz 1950. ll.tölublaS.

Frammistaða íslenzku
stórnmálaflokkanna frá
því um síðustu Alþingis-
kosningar hefur verið ó-
beysin. Ekki hefur tekizt
að mynda hreina meiri
hlutastjórn, og í rauninni
hefur ekki ríkt eðlilegt
þingræðisástand síðan í
fyrrasumar, því að allir
litu á ráðuneyti Ólafs
Thors sem bráðabirgða-
stjórn. Nú virðist svo kom-
ið, að myndun þingræðis-
stjórnar sé lítt eða ekki
möguleg. Þetta er því hast-
arlegra sem borgaraflokk-
unum tveimur, Sjálfstæðis-
flokknum og Framsóknar-
flokknum, ber ekkert veru-
legt á milli í aðalmálunum.
Það er lilægilegur smá-
barnarígur milli foringja
flokkanna, sem sundrung-
unni veldur. Þeir eru ekki
líkir ábyrgum þjóðarleið-
togum, heldur óþekkum
strákaormum, sem fara í
fýlu á víxl. Mest blöskrar
manni ábyrgðarleysið, að
geta látið stjómarmyndim
stranda á smávægilegum,
persónulegum . væringimi,
þegar allt er að fara í
strand. Eg held, að f oring j-
um Sjjálfstæðisflokksins og
Framsóknarflokksins far-
ist ekki að skamma Þórodd
greyið Guðmimdsson fyrir
að segja: „Hvað varðar
mig um þjóðarhag ?“ Þeir
virðast sjálf ir vera með ná-
kvæmlega sama markinu
brenndir. En það skulu
þessir herrar vita, að þoi-
inmæði íslenzku þjóðarinn-
ar við Alþingi og stjóm-
málaflokkata er á þrotum.
Undanfarna tvo til þrjá
áratugi hefur virðingu AI-
þingis farið hrakandi ár
frá ári. Það var öðruvísi
hérna fyrr á öídimii, þegar
Hannes Kafstein, Bjöm
Jónsson, Skúli Thoroddsen,
Jón Þorkelsson, Bjarni frá
Vogi og aðrir þjóðmála-
skörungar settu svip sir.n
á Alþingi. Þá leit öll ís-
íeuzka þjóðin með virðingu
til Alþingis sem samkundu
úrvalsmanna, þótt menn
greindi á um málefnin engu
síður þá en nú. En hvar er
nú sá Islendingur, sem lít-
ur með rirðingu og trausti
til Alþingis? Mér þætti
sannarlega gainan að sjá
framan í þann mann. Hver
sá, sem nú á dögum færi
að tala með virðingu um
Alþingi og teldi það sam-
komu ábyrgra merkis-
manna, yrði talinn viðund-
ur veraldar, hvar sem væri
á byggðu bóli. Þetta er
sorglegur sannleikur, sem
ekki þýðir að loka augun-
nm \ið. Virðing Alþingis
er farinn veg allrar verald-
ar, og Alþingismenn og
’stjómmálaflokkar mega
sjálfum sér um kenna. —
Þegar þeir á einhverjmn
alvarlegustu tímum, sem
yfir þjóðina hafa gengið,
geta ekki komið sér saman
um stjórnarmyndun vegna
smávægilegs, persónulegs
krits, þá er bikarinn sann-
arlega fullur.
íslenzkt þingræði er orð-
ið gjaldþrota. Það er alvar-
leg staðreynd, en engu að
síður staðreynd samt. —
Þetta hlýtur að vekja
menn til umhugsunar um
galla þingræðisins. Eg tek
fram, að ég á hér við þing-
ræðið, en ekki lýðræðið, því
að engum íslendingum,
nema ofstækisklíkum til
vinstri og hægri, mun koma
til hugar að afsala sér al-
inennum mannréttindum,
svo sem atkvæðisrétti, mál-
frelsi og trúfrelsi. En þing-
ræðið í sinni núverandi
mynd hefur sannarlega
siglt sig í strand hér á
Iandi. Að vísu hefur hins
sama orðið vart sums stað-
ax annars. staðar erlendis,
einkum. í Frakklandi, en
þar veldur því að mikja
leyti aragrúi stjórnmáia-
flokkarma. Á Nörðurlönd-
um, þar sem flokkarnir eru
þó fleirl en hér, hefur þing-
ræðið aftur á móti reynzt
fySSIega starfhæft fram á
þennan áag. Það, sem fram
ar öílu öðru hefur drepið
íslenzka þingræðið, er hin
skefjalausa flokkshygg ja,
sem hér veður uppi á öll-
um sviðum.
Stjórnarskráin og kosn-
ingafyrirkomulagið eru al-
gjörlega miðuð við hags-
muni flokkanna, en ekki
Framhald á 4. siðu
Fræg ííniisk fajón halda hljómleika
i Gamla bíó annað kvöld
Síðastliðinn föstudag kom hingað til landsins ein af
þekktustu söngkonum Finnlands, frú Tii Niemela, og maður
hennar, Pentti Koskimies. Ætla. þau hjóniu að halda hljóm-
leika hér í Reykjavík á morgun i Gamla Bíó.
Aðalræðismaður Finna hér,
Eiríkur Leifsson, og formað-
ur . .Finnlandsvinafélagsins,
Jens Guðbjörnsson, skýrðu
blaðamönnum svo frá, að
sendiherra Finna á íslandi,
sem búsettur er í Noregi, hafi
skýrt þeim frá hljómleika-
ferðalagi þeirra hjóna. Þau
hafa verið um f jögra mánaða
skeið í Bandaríkjunum og
haldið þar fjölda hljómleika
í New York og Washington
og hlotið ágætar undirtektir.
Bandarísk blöð, t. d. New
York Times og N.Y. Sun fara
mjög lofsamlegum orðum um Hjónin skýrðu svo frá, að
hljómleika þeirra, og sama þau hafi haft áhuga á að
máli gegnir um sænsk og koma hingað og hefði sendi-
dönsk blöð.
I mjög lofsamlegum orðum um.
| land og þjóð og hvatt þau til
þess að koma hér við, ef á-
stæður leyfðu. Auk þess hafa
þau lesið verk eftir íslenzka;
höfunda, sem gefin hafa ver-
ið út í Finnlandi, þar á meðal
Salka Valka Halldórs Kiljans
Laxness.
Hljómleikarnir annað kvöld
verða eins og fyrr segir í
Gamla Bíó klukkan 7,15 og
eru á söngskránni verk eftir
Haydn, Schubert, Schumann,
Grieg og finnska tónskáldið
Y. Kilpinen. — Pentti Koski-
mies aðstoðar á píanó, endá
er hann mjög þekktur, og
blaðadómarar stórblaðanna
hafa lofað hann mjög fyrir
list sína.
Ekki er víst, hvort þau
haldi hér nema einn konsert,
vegna þess að frúin er tíma-
bundin. Hún verður að fara;
til Finnlands til þess að æfa
með hljómsveit, sem heldur
hljómleika í Helsingfors í
byrjun apríl. Ekki er að efa,
að Reykvíkingar f jölmenni á
herra Finna á Islandi farið hljómleikana annað kvöld.
Ráðstefna landbúnaðarséríræðinga
Nýlega var baldinn í Kaupmannaböfn fundur sérfrœðinga i land.bunaÖarmalum. Fund fiennan sottu-
fulltrúar Marshallhjálparinnar í átta löndum Evrópu og ræddu um viÖreisnarstórf i landbunaSarmal-
um í álfunni. Myndin er tekin, þegar fundurinn hófst.