Mánudagsblaðið - 17.04.1950, Qupperneq 1
SlaSfyrir alla
3. árgangur.
Mánudagur 17. apríl 1950.
16. töí'ublað
• •
SvIvirHilegt IiiíeyksSi hiýtiir
MesíiUBa Ciluís Tliérs
Maður er nefndur Björg-
vin Bjamason. Hefur liann
á undanfömum árum
stundað útgerð og ein-
iiverja verzlun á ísafirði.
Maður þessi var ekki mik-
ið þekktur utan Vest-
f jarða, en nafn lians heyrð-
ist þó annað veifið í sam-
bandi víð ýmislegt vafa-
samt brask og mikla
skuldasöfnun. En síðastlið
ið haust var Björgvin
Bjamason allt í einu orð-
inn frægur maður um allt
Island. Sá var aðeins hæng-
ur á, að hann gat ekki
dvalizt hér á landi og sólað
sig í frægð sinni.
Síðastliðið sumar gerði
Björgvin skip sín út á fisk-
veiðar við Grænland. —
Bjuggust menn við, að
hann mundi sigla skipiui-
um heim til íslands, er
liausta tæki, eins og aðrir
útgerðarmenn. I stað þess
lét hann sigla skipunum til
Nýfundnalands og sendi
síðan áhafnimar heim,
síyppar og snauðar. Settist
hann svo að í Nýfundna-
Iandi með þrjá báta sína
og fékk á þá þarlendar á-
haínir. Lét hann mikið yfir
sér þar vestra og talaði
digurbarkalega um, að
hann ætlaði að endurskipu-
leggja allt atvinnulíf Ný-
fundnalands og skapa
glæsilcga gullöld þar í
iandi, og jafnvel taka öll
völdin þar í sínar hendur.
Ekki verður þó sagt, að
það sé gæfuleg kombina-
sjón, Björgvin Bjarnason,
sem alltaf hejar verið á
kúpunni, og Nýfimdnalend-
ingar, sem hafa búið við
ríliisgjaldþrot í tvo áratugi.
En Björgvin mun hug'sa
sem svo, að sér séu allir
vegir færir. Ef Nýfundna-
Iand bregðist, sé þó alltaf
Cliicago eftir, en þar kvað
hafa verið fátt um glæsi-
lega athafnamenn, síðan
A1 Caporie kvaddi þennan
heim.
Þegar Björgvin fór til
Vesturheims, strauk hann
frá ógreiddum skuldum á
Islandi, sem munu nema
hátt á fjórðu milljón
króna. Sldpver ja sína sveik
hann um kaupið á liinn lúa
legasta liátt, og auk þess
Skuldar hann f jölda ísfirð-
inga stórfé og svo bönkun-
um í Reykjavík. Öll fram-
koma hans er með þeim
endemum, að maður skyldi
halda, að allir íslendingar
væru einhuga um að for-
dæma liana. Svona maður
á ekki lieima nema á ein-
um ákveðnum stað. Það er
lieldur enginn vafi á því,
að þorri íslendinga á ekki
til nógu hörð orð um þessa
framkomu. En undantekn-
ingar eru frá öllu, og svo
er einnig hér. Á Alþingi
reis Sigurður Bjarnason
upp og varði Björgvin af
aieíli. Kvað hann þetta
vera þjóðhollan atliafna-
mann, sem eklti mætti
vamm sitt vita, en íslenzka
þjóðin hefði ekki kunnað
að meta þennan mikla og
göfuga son sinn, og því
væri hann i.ú farinn í út-
Iegð með blæðandi hjarta.
Á f jóru milljónirnar minnt-
ist Sigurður lítið sem ekki,
en Iielzt var að skilja, að
íslenzka þjóðin stæði í
'3vo mikilli þakkarskuld við
Björgvin Bjarnason, að
þetta væri ekki uema lífil-
fjörleg afborgun upp í
hana. Auðvitað var Sigurð-
ur með þessari vanhugsuöu
varnarræðu að reyna að
koma sér í mjúkinn hjá
hinum fáu \inum Björgvins
á Isafirði og í ísafjarðar-
sýslu. Þeir eru áreiðanlega
ekki allt of margir, því að
unmiæli þéirra Vestfirð-
inga, sem ég hef talað við
um Björgvin Bjarnason,
eru öll á einn veg, hvar í
floklíi, sem þeír sfanda. —
Hjtt er leiðinlegt, að Sig-
urður Bjarnason skuli vera
að ata sig út á því að verja
slíka persónu. Við, sem
þekkjum Sigurð, vitum, að
þetta er bezti drengur, sem
ekki má vamm sitt vita, og
að honum Iiefði sjálfum á-
reiðanlega aldrei dottið í
hug að haga sér eins og
Björgvin hefur gert. Kann-
ske er hann að þakka B jörg
vin gandan, pólitískan
stuðning á Vestf jöj^iim. —
Annars hefur Björgvin ver
ið tvíhentur í stjómmálun-
um, eins og á fleiri sviðum.
Hann hefur staðið framar-
lega í klíku þeirri á Isa-
firði, sem er með annan fót
inn í Sjálfstæðisflokknum,
’ en hinn h já kommúnistum.
Hefúr kveðið svo rammt að
Rússadekri þessarar klíku,
að hún fylgdi Sjálfstæðis-
flokknum aðeins með hálf-
um Iiuga í málinu um At-
lantshafsbandalagið. Ekki
veit ég t. d., hvort Rússa-
Framhald á 8. síöu.
Stúlkur, nú á dögum, era
mjög áhugasamar í ýmsum
íþróttum. Þessi kjóll þykir af-
ar heutugur í „krokket“-leik.
Loksins rausnaöist hiö opinbera til þess aö leysa
út Raleigh-sigaretturnai. Ekki var þaö nú samt gert
fyrr en O.K. (sem sumir kalla K.O. eða knock out)
voru uppgengnar í mörgum verzlunum og fjöldi
manna voru farnir aö kvarta um ‘kynlegá kvilla
af því aö svæla þær í sig.
Reykingamenn brugöu skjótt viö þegar Raleigh.
komu í búðir og.keyptu þær. En nú brá svo undar-
lega viö aö þessar sigarettur eru næstum óreykj-
andi vegna þess aö þær eru svo þurrar. Flestir geta
sér til aö sigaretturnar hafi veriö geymdar á þannig
staö aö cellofan-umbúöirnar, hafa ekki getað varið.
þær.
Annars er öll stjórn á þessum málum mjög svo>
einkmnileg. íslendingar fá að jafnaði verstu sigar--
ettur sem til eru. Commander er t. d. hvergi reykt
nema á íslandi og i smáfylld í Indlandi, þar sem
menning er á lágu stigi og hvítir menn sjaldséðir.
Þessar Raleigh-sigarettur eru alls ekki góöar, svo.
ekki sé talað um hinar tegundirnar O.K. og Astor-
ías. Srnekk reykingamanna hefur bara veriö svo
misboöið, aö menn svæla í sig óþverrann.
Nú væri fróðlegt að vita hverjir hafa umboð fyrir
hinar ýmsu tegundir. Hér er um að ræða einkasölu
hins opinbera og nú er svo komið að þessi einkasala
virðist tekjulind einstakra manná, sem stendur ná-
kvæmlega á sama hvaða óþverri er seldur lands-
mönnum, ef þeir fá sínar prósentur.
Það er skylda hins opinbera að gefa skýringu á
þessu ástandi því fæstir ef nokkrir taka mark á
yfirlýsingum Tóbakseinkasölunnar. Þess er vænzt að
sú skýring verði birt hið bráðasta.
Karakúl-prófessormn sárþfáður af orðsýki
Eins og lesendum er kunnugt, birtust hér í blað-
inu greinar um svoneínt „Karakúlmál' og fjölluðu
um bau dýru og hörmulegu mistök, sem þar urðu
og þá menn, sem stærsían þátt áttu í þessu máli.
Greinaflokkur þessi var mestmegnis endurprent-
un ur bók Árna Eylands, sem gefin var út af stjórn-
arráðinu. Greiharnar vöktu geysimikla athygli með-
al manna, því ao þjóoin sem heild og einstaklingar
eiga mn sárt ao binda vegna fjárskaðans, sem leiddi
aí sýkinni, sem hrútarnir frægu báru með sér.
Veikin hefur herjað cg herjar enn um allt land,
en minnst á Vesífjörðum, enda drukknaði hrúturinn,
sem þangað átti að fara, á leiðinni.
Þeir menn, sem deilt var á fóru þegar í mál við
ritstjóra blaðsins og hefur rannsókn staðið yfir í 3
mánuði. Kæruatriði þeirra félaga eru aðallega meic-
yrði, en greinarnar sjálíar hafa ekki verið hraktar,
enda er slíkt ómögulegí.
í síðustu viku skipaði dómsmálaráÖuneyiið
málshöfðun gegn ritstjóra blaðsins fyrir. meioyrðs.