Mánudagsblaðið - 05.06.1950, Blaðsíða 1

Mánudagur 5. júní 1950.
22. tölublað.
BURT MEÐ
GJALDEYRISNEFNDINA
Skyldu ekki allir lands-
menn vera sammála um
það, að nú megi það ekki
bregðast að þessu sinni, að
blessuð sumarsíldin bjargi
þjóðarskútunni frá strandi
og tortímingu? Nú er það
bráðnauðsynlegt, að þessi
silfurlitaði smáfiskur gefi
oklíur ógrynni af erlendum
gjaldeyri, því við erura
komin í þrot og mikið meira
en það.
Rétt er að minna strax
á það, sem öllum er ljóst,
að liðinn áratug hefur ís-
lenzka þjóðin aflað þau fá-
dænii af erlendum gjald-
eyri, að við ekkert er að
miða eða jafna í viðskipta-
sögu landsins frá byggingu
þess.
^stíg 12, þar sém Fjárhags-
ráð, gjaldeyris- og inn-
flutningsdeild hefur skrif-
stofu. (Ef ekki er búið að
breyta um nafn?).
Ef það er talið nauðsyn-
legt, að við höldum áfram
að haga okkur eins og fífl
í gjaldeyrismálunum, þá^
ætti slíkt að vera fram-j
kvæmanlegt, án þess að
gera það eftir settum regl-
um eða lögum. Það ætti
ekki að vera nauðsynlegt
að géra það undir yfir-
stjórn einhverra ákveðinna
nefnda. En þannig hefur
það verið undanfarin ár, og
áranguiinn þekkjum við.
Væri ekki skynsamara, að.
við fengjum að nota brjóst-
\it okkar sem frjálsir
menn ? Getum við ekki gert
ráð fyrir, að Islenzka verzl-
unarstéttin sé starfi sínu
vaxin? Er ekki bönkunum
trejstandi til þess að hafa
stjórn hins erlenda gjald-
eyris á hendi? Er ekki
nefndafargan og höft lið-
inna ára nægilega búið að
leiða íslenzka verzlim og
viðskipti niður í aumustu
niðurlægingu og skitbuxna
hátt?
I»ar sem mig langar til
þess að ræða iítillega um
ncfr.dir þessar og störf
þeirra, eins og þær hafa
komið mér fyrir sjónir, en
það mun vera leyfilegt sam-
kvæmt íslenzkum lögum,
þá ætla ég að hafa einn
samnefnara í grein minni
fyrir öll nefndanöfnin, sem
ég gat um áðan, lesendum
og mér til þæginda, og get-
um við hér eftir nefnt gjald
eyrisliítina t. d. GIVF.
Við verðum fyrst og
fremst að gera okkur ljóst,
að flest íslenzk lög eru á-
kaflega hulin rökkri og
þokusúld, svo að sauðsvart
ur almúginn á mjög erfitt
með að henda reiður á
þeim, en lögspekingar geta
aftur á móti oft fengið það
út úr þeim, scm þeir óska
í það og það skiptið og
þeim hentar í hvert sinn.
Enda er það vitað, að
sjaldnast þýðir óbreyttum
borgara eða félögum að
fara að agneitast við hið
opinbera, því málið er
venjulega fyrirfram tapað.
Þanrág er það með lög um
ráðstöfun á íslenzkum
gjaldeyri, að almenningur
veit ekki, hve stjórnarvöld
eða aðrir aðilar en GFVFl
hafa að meiru eða minnaí
Ieyti haft þar hönd í bagga^
GIVF verður því að teljast
fulltrúi fyrir alla opinbera
afskiptasemi af gjaldeyris-
málunum.
Fyrir nokkrum árum var
I einu dagblaði borgarinnar
ráðizt allharkalega að ein-
um anganum af GIVF, svn
að r.efndarmenn þykktust
við. Opinber réttarrann-
sókn fór fram, og var lög-
vís maður með fógetahúfu
látinn f jalla um málið og
kryfja það til mergjar. —-
Endalok þessarar rannsókn.
ar urðu þau, eftir því sem
dagblöð tilkynntu í vetur*
að nefndin hefði á árinU
1947 (að mig minnii)J
UNNH) EFTIR SETTUM
REGLUM og væri því árás
in og ummælin dæmd dauð
og ómerk. Löghlýðnir Is-
Iendingar beygja sig auð-
vitað undir fógetaúrskurð^
Fj-amh. á 4. síðu.
I upphafi þessara vel-
gengnisára var hlaðinn upp
dimmur, djúpur og botn-
laus brunnur, sem lögum
samkvæmt skyldi taka á
móti öllum auðæfunum og
ávaxta þau, þjóðinni til
heilla og hagsbóta. Ýmis
nöfn hefur þessi skugga-
lega hít hlotið, og er ég
ekki viss um að muna þau
öll, og þó: Gjaldeyris- og
innflutningsnefnd — Við-
skiptaráð — Viðskipta-
nefnd — Fjárhagsráð,
gjaldeyris- og innflutnings-
deild, og ef til vill fleira, en
það skiptir ekki svo miklu
máli, því gripurinn er alltaf
sá hinn sami, að því er virð-
ist óumbreytanlegur, nema
hvað ellin hlýtur alltaf að
rista rúnir tímans á fórn-
ardýr sín, hvort sem þeim
eru gef in ný nöfn eða stáss-
leg klæði. ,
Þessi gjaldeyrishít er
ennþá við líði, og það er
lífsspursmál fyrir íslenzku
þjóðina að byrgja brunn-
inn ,áður en við kunnum
að eignast tugmilljónir í
erlendum gjaldeyri á kom-
andi síldarvertíð, ef skap-
arinn lítur enn einu sinni
til okkar I náð. Það þarf
sem fyrst að loka og inn-
sigla eina eða tvær hæðir
I húsi Kron við Skólavörðu
»MATSEÐILL MÁNAÐARINS«
Verðlaunasamkeppni um, |
hvað almenningur á að éta
í dag efnir Mánudagsblaðið til samkeppni.
Samkeppni um það mál, sem snertir okkur öll,
þ. e. a. s. spurninguna um, hvernig við getum
lifað á því ltaupi, sem nú er.
Dæmið, sem keppt er úm, er ofur einfalt.
Það er um mann á bezta aldri, sem ekki er
bundinn nokkrum pólitískum stjómmála-
flokki, hefur í mánaðarlaun sautján hundruð
(1700,00) og á tvö börn.
Þú átt, lesandi góður, að semja fyrir þessa
fjölskyldu „matseðil mánaðarins“ og sá ykkar,
sem beztan matseðil getur samið, fær að verð-
launum eitt hundrað krónur. Þér er frjálst að
setja á lis-ta þennan alla fáanlega matvöru, en
þú verður að gera ráð fyrir eftirfarandi: húsa-
leigu, klæðnaði, opinberum gjöldum, sköttum,
sjúkrasamlagi, ljósi og hita o. s. frv.
Öllu öðru, svo sem skemmtunum, (bíó, leik-
hús, k<iffihús) ferðalögum, (ferðalögum með
áætlunarferðum til t. d. Þingvalla einu sinni
á ári), vínföngum (t. d. vinflösku með kunn-
ingja hálfsmánaðarlega) máttu sleppa, því rík-
isstjómin er ekker-t hrifin af slíkum „lúxus“
mitt á sparnaðaröldinni, fyrir almenning.
Ekkert tillit skaltu taka til þess að böra þurfi
að búa út í sveit eða skóla. Slíkt er óhóf.
Þú verður hinsvegar að hafa í huga, að ís-
land græddi mest allra landa Evrópu á stríðs-*^
árunum, og kröfur þeirra sem lifa árið 1950
til þess að lifa mannsæmandi lífi.
Þessi samkeppni snertir bæði þig og mig
lesandi góður. Dæmið er tekið úr daglega lífinu
og margir búa við verri ástæður en þessi hjónu
Maður sá, sem um er rætt kom á fund rit-*
stjómarinnar og lagði; íram kvittanir fyrin
laun sín og jafnframt heimilisútgjöldum. Haim'
hafði að vísu leyft sér nokkuð óhóf, sem heicíi
komið sparnaðarmönnum ríkisstjórnarinnar t3|
þess að umhverfast af heilagri vandlætinga.-
Hann hafði gefið konu sinni kápu (800 krómir)]
á fimm ára giftingarafmæli þeirra 5. maí cg
keypt sjálfum sér í tilefni dagsins splunku-*
nýjan sexpensara.
Hér er dæmið, lesandi — einfalt, en sat-t. Það
eina sem þú þarft að gera er að semja matseð-
ilinn og senda Mánudagsblaðinu hið bráðasía,
Bez-ti seðillinn verður svo birtur í blaðinu fiH
þess að almenningur geti, sem bezt áttað sig ál
hvernig ríkisstjórnin ætlast til þess að við lif-*
um. Með seðlinum óskast fullt nafn og heim-
ilisfang, og verður því haldið leyndu, ef þúl
óskar þess. Ritstj.
Utanáskrift:
MÁNUDAGSBLAÐro, Reykjavík.
P.S. Rikisstjórninní í heild eða einstökuKM)
meðlimum hennar er heimil þátttaka.
1