Mánudagsblaðið - 12.06.1950, Blaðsíða 5

Mánudagur 12. júní 1950
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
5
óþolandi „gœjastæll
44
í strætisvagni
Eg sat í strætisvagninum
þegjandi og annars hugar.
iMér fannst sem allar áhyggj-
ur heimsins hvíldu á herðum
mér og ég starði eins og dá-
leidd hæna út um gluggann.
Bíllinn var fullur af ungling-
um og utan að mér heyrði ég
glefsur úr samtali þeirra.
Skyldi „gæja-stæls“-tungu-
málið alltaf vera að aukast?
Börnin virðast eiga bágt með
,að koma út úr sér heilli setn-
ingu án þess að minnast á
gæja og stæl. Nokkuð ein-
hliða og hugmyndasnauður
og vægast sagt ....... púka-
stæll.
Glannastæll, svakastæll, frat
stæll. Vilt geim, glommu-
geim, ná-geim. Gæja-þetta
og gæja-hitt. iNóg til þess að
gera mann hálf-vitlausan.
Tveir 13—14 ára „gæjar
sitja beint á móti mér. Þeir
eru með hálfpott af brilli-
antíni í hárinu og hvor með
sorgarrendur undir nöglun
um-...... „Og þegar pabbi
hans kom frá Ameríku gaf
hann honum rauðköflótta
gæja-blússu, ÞRJÚ stæl-
bindi og 12 pakka af „böbbil-
gömm“, mar!“ sagði annar
í lotningarfullum öfundar-
róm.
Fyrir framan mig eru fjór-
ar stúlkur með blautt
hár og handklæði undir
hendinni. Sund-stæll. Ein
teygir tyggigúmmíið stanz-
laust út úr sér í langa tauma
en japlar því jafnharðan aft-
ur upp í sig. Hún* er svo
upptekin af þessum starfa
að hún leggur ekkert til mál
anna. Hinar flissa og masa
og láta sér nægja að smjatta
og smella tyggigúmmíinu
þess á milli. „... og að s'já
Svon,a hallærisgæ eins og
Jonna mæta í sund í stæl
skýlu með myndum á ....
>,.. og ég sagði honum, að
ég léti ekki hafa mig út
svoleiðis fylli-geim innan
um svona pokalega. gæja
>— „••• og mamma hennar
gaf henni þá svakalekkrustu
þykksóla-stælskó, sem ég á
ævi minni hefi séð og hún
ætlar að vera í þeim við bláa
kjólinn og í þeim æðisgengn
ustu nælon sem hægt er að
hugsa sér ....“ o. s. frv
Er ég orðin vitlaus, þar
eð þessir „gæjar“ og þessi
„stæll“ hljómar hvarvetna
'fyrir eyrum mér, æ ofan
æ, eins og hjakkað sé á ibil-
aðri grammófónplötu? Eða
eru unglingarnir eitthvað
miður sín? Gæjar og stæl!
Sfæll og gæjar. Við skulum
aðeins vona,- að þessi ófögn
uður hætti sem fyrst að vera
»,móðins“ (ja, sér er nú hver
„móðurinn11!), svo að þessi
Hrylliíegu. orð verði ekki föst
í íslenzkunni. Því að mundi
þkkar fagra móðurmál ekkj
missa talsvert af fegurðsinni
aá? „Gæjum“ eins og Snorra
Sturlusyni hefði eflaust fund
izt það hálfgerður „ná-stæll“
að skrifa Eddu sína á gæja-
máli, — og ég held að okkur
hinum ætti fyrirhafnarlítið
að geta orðið það ljóst, að
Degar allt kemur til alls var
Snorra „stæll“ betri en
,gæja-stællinn“
Og þessvegna: Burt með
alla gæja-mennsku og allt
gæja-tal sem allra-allra fyrst.
dringrásin gamla
Sonurinn segir:
Ellefu ára: „Foreldrar mín-
ir eru dásamlegir. Þau vita
olátt áfram allt.“
Sextán ára: „í sannleika
sagt, þá eru foreldrar mínir
nú ekki eins. dásamlegir og
ég einusinni hélt. Þau vita
vissulega ekki allt.“
Nítján ára: „Þó að foreldr-
ar mínir haldi, að þau hafi
alltaf á réttu að standa, þá
vita þau í rauninni mjög
lítið í samanburði við það
sem ég þegar veit ....“
Tuttugu og tveggja ára:
„Foreldrar mínir skilja alls
ekki ungt fólk; þau eiga ekk-
ert sameiginlegt með ungu
kynslóðinni“.
Þrjátíu ára: „Nú get ég séð
það, að foreldrar mínir höfðu
oftast nær rétt fyrir sér ..
Fimmtíu ára: ,:Foreldrar
mínir voru dásamlegt fólk,
Alltaf voru þau ráðhöllust
og gátu bent mér á réttu leið-
ina, hefði ég aðeins haft vit
á að fara að ráðum þeirra.
Blessaðir foreldrar mín-
ír
iheimskulegt , ábyrgðarleysi.
Af æfintýraþrá og hugsun-
arleysi segja krakkarnir
stundum: „Hraðar! Hraðar!11,
en þegar fullvaxið fólk stofn-
ar sjálfu sér og öðrum í bráð-
an lífsháska með of hröðum
og ógætlegum akstri, þá er
það varla barnaskapur held-
ur annað .meira og miklu
verra.
Eftirfarandi frásögn sýnir
það ljóslega að í rauninni er
ekkert upnið við of hraðan
akstur annað en það, að
stofna lífi og limum í hættu.
Lögreglan í Detroit í
Bandaríkjunum lét tvo bíla
af sömu gerð fara í reynslu-
akstur tólf mílna leið gegn-
um iborgina. Öðrum öku-
manninum var sagt að aka
eins hratt og hann mögulega
gæti, jafnvel aka ógætilega
og tefla í tvísýnu. Hinum var
sagt að aka skynsamlega og
gætilega.
Og nú átti að fullreyna
það, hve mikinn tíma menn
spöruðu sér sem ækju hratt
og ógætilega. Það kom upp a
úr kafinu, að sá sem ók eins
og vitlaus maður, var þrem
mínútum fljótari að aka þess
ar tólf mílur. Hann sparaði
sér því ekki nema 15 seb
úndur á hverri mílu.
Spurningin sem allir bif-
reiðastjórar geta því sþurt
sjálfa sig, er þessi: Liggur
mér svo lífið á, að ég geti
talið það forsvaranlegt að
stofna lífi og limum sjálfs
mín og annarra í hættu með
því að aka æins og vitlaus
maður, — og hafa svo ekki
annað upp úr því en .það að
spara mér nokrar sekúndur á
hverri mílu, — ef ég slepp
lifandi?
kvenþjóðinni orðið tíðrætt
um það, hvernig klæðaburð-
urinn eigi að vera á þessu
balli. Á fyrsta ballinu 1946
var það þannig, að dömurnar
voru allar í stuttum kjólum
og stúdínurnar nýju voru í
drögtunum sem þær höfðu
útskrifazt í. Þetta þótti á-
gætt og skemmtu menn sér
konunglega þá þótt ekki
væru dragsíðir kjólar. En í
fyrra t. d. var það svo, að
stúdínurnar voru í sínu „úni-
formi“ sem fyrr, svörtum
drögtum, hvítum blússum og
með hvítu húfurnar, en aðrar
dömur á ballinu voru í
„grand toilet“; dragsíðum og
jafnvel flegnum eða baklaus-
um kjólum. Þótti mörgum
sem vonlegt var að nokkurt
ósamræmi væri í þessu fyrir-
komulagi, og fannst að betur
hefði við átt, að allar döniur
væru í stuttum kjólum, —
eða þá allar í síðum.
Auðvitað var það glæsilegt ef
allar nýju stúdínurnar gætu
verið í hvítum síðum kjólum
þess balli á heiðursdegi
sínum, en varla er hægt að
ætlast til þess, að þeim sé
öllum fært að koma sér upp
slíkum flíkum nú ,á okkar
dýrtíðar- og efnisleysistím-
um.
Lausnin besta yrði því að
sjálfsögðu sú, að allar dömur
á ballinu væru í stuttum eða
hálfsíðum kjólum eins og
1946, og mundi það, þá ekki
stinga neitt í stúf við hin
klæðilegu „uniform11 nýju
stúdínanna. Og ástæðurnar,
og eru þeir þá margir hverjir
orðnir það úr sér gengnir
eftir einn eða fleiri vetúr, að
þeir þola ekki að þeir séu
bornir í úagsbirtu á súmar-
balli. Eru því ótal m(argar,
er segjast beinlínis ekki hafa
neinn almennilegan siðan
kjól til þess að fara ‘ í. Og
2) Þær sem eiga nýja og
fallega ballkjóla sem
kannske eru hlíralausir og
með tíu metra tyll-pilsi, þyk-
ir það hálf-kjánalegt að
spóka sig í þeim fyrsta sinn á
balli, þar sem allverulegur
hluti af dömunum er 1-
klæddur drögtum og húfum,
— hversu vel sem þær ann-
ars kunna að fara nýju, litlu
stúdínunum!
Hve vel ertu að þér?
Sérhvert af nöfnum þeim
sem hér birtast á eftir eru
alltaf sett í samband við ann
að nafn. Spreyttu þig á því
að revna að muna hvér þau
eru. (Og líttu ekki á svörin
sem birtast fyrir neðan á
hvolfi, fyrr en þú hefur full-
reynt þig!):
1. Adam og
2. Romeo og
3. Laurel og
4. Antonius og
5. Heloise og
6. Romulus og
7. Castor og
8. Harlequin og
9. Kain og
10. Samson og
11. Pierrot og
12. Venus og
13. Hans og
14. Tristan og
15. Saceo og
16. Palleas og
17. Scylla og
18. Ferdinand og
19. Dante og-
20. Abbott og
•ona;soo -qz
Tilgangslaus
glannaskapur
Nú þegar sumarið er komið
fara Réýkvíkingar að flykkj-
ast úr bænum um helgar og
í sumarfrí sín til þess að
hrista af sér borgarrykið.
Það versta er þó það, að
oft liggur þeim svo mikið.á
að komast út í guðsgræna
náttúruna, að þeir eru eins
og beliur. sem hleypt er út í
fyrsta skipti á vorin, og þeir
aka eins og skrattinn sjálfur
sé á hælunum á þeim. Og af
þessu stafar auðvitað það, að
slysum á þjóðvegunum fjölg
ar að mun.
Nú er það svo, að að mín-
um dómi ber of hraður og
ógætilegur akstur beinlínis
vott. á juiq : vaífenoska. og
Klippt eða skorið,
sítt eða stutt?
Nú eru sjöttu-bekkingar
Menntaskólans að verða bún-
ir eða eru þégar búnir að
ljúka stúdentsprófunum og
bíða með eftirvæntingu eftir
einkunnunum og hvítu húf-
unum. Að öllum líkindum
munu þeir fá prófskírteini og
pottlokin sextánda júní eins
og verið hefur alltaf síðan
1946, þegar Menntaskólinn
varð 100 ára.
Að kvöldi hins sextánda
verður svo hið mikla stúd
entaball ársins; þar sem
mæta fulltrúar frá flestum
árgöngum, þó að sjálfsögðu
mæti enginn árgangur með
tölu nema nýju stúdentarnir
>1950.
Undanfarhar vikur hefur
sem flestar konur gefa fyrir ‘xuieag '61 ‘enaqœsi ‘81 ‘si
því að þær kjósi heldur að -pqiAjeqo 'H ‘apuEsqapj -qx
mæta í stuttum kjólum en ‘i^asueA 'SI ‘opiosj ‘H
síðum á balli þessu eru aðal- ‘stuopv 'Zl ‘awq-utðTd
lega tvær: | ‘11 ‘q®m9a ‘01 ‘PqV '6 ‘3mq
1) Flestar konur fá sér -umjoo -8 ‘xngod 'i ‘snuian
nýja ballkjóla á haustin (ef -9 ‘pjexaqy -g ‘BJiedoara 'f
þær yfirleitt fá sér nokkra), ‘Ápáen ‘g ‘Bijnf -g ‘ea[J g
Ég undirrit.......ósha eííir að gerast áskrifandi að
Mánudagsblaðinu.
Nafn
Heimili
Staður
IJtanáskrift:
Mánudagsblaðið
Reykjavik
ítfeft
¥
.... káL!
y