Mánudagsblaðið - 16.10.1950, Blaðsíða 1

Slaé fyrir alla
3. árgangur.
Mánudagur 16. október 1950.
40. tölublað.
Kvlllar íslenzka þjóðfélagslns dæmi um rá
Blöð stjðramálaflökkaima telja sig saklaus af
Skriffinnska hins opinbera óþolandi
Nú þarf að fara spar-
lega með pappír á heim-
ilunum, því húsmóðirin
þarf á honum að halda,
þegar hún fer í mjólltur-
og brauöabúðir, því þar
er lítið um umbúðir.
Komi menn pappírslaus-
ir að kaupa brauðvörur
og skyr, er ekki um ann-
að að gera en stinga
nöktum rúgbrauðunum í
handarkrikann, setja
rjómakökurnar í vasann
og taka af sér annan skó
inn undir skyrið.
Skólabörnin rölta um
á milli verzlananna í leit
að stílabókum, glósubók-
um og ýmsum öðrum
nauðsynjum, sem þau
eru skyldug til þess að
kaupa. En slíkur óþarfi
sem stíla- og glósubækur
eru illfáanlegar hjá ís-
lenzku menntaþjóðinni,
sem aldrei gleymir því,
að hún skrifaði íslend-
ingasögurnar forðum og
á nú á tímum svo margar
bókaverzlanir til þess að
stæra sig af, ef gerður
eir samanburður við millj
ónaþjóðirnar“, en það er
sterkasta trompið nú til
dags að gera samanburð,
— ef hann er okkur hag-
stæður.
Það er sennilega dóna-
skapur að minnast á
það, að klósettpappír er
alveg ófáanlegur, jafnt í
hreinlætisvöruverzlunum
sem annars staðar. Koma
því blessuð dagblöðin
cins og sending að ofan
inn á heimilin, því að
einhvcr nefndin hefir víst
forboðið hann.
Þannig er nú ástandiö
í höfuðborg íslands á
miðri tuttugustu öldinni.
Ekki veit ég, hvort það
er menningar- og mennta
málaráðuneyíið, sem
stendur íyrir þessari
framþróun, en mér er
nær að halda, að þetta
heyri frekar undir við-
skipta. og verzlunarmála
ráðuneytið, nema um
samvinnu eða hrossa-
kaup sé að ræða þar á
milli.
En ekki er nú pappírs-
leysiö alls staðar tilfinn-
anlegt, það myndir þú
fljótt verða var við, ef
þú værir kaupmaður og
hefðir í hyggju að kaupa
frá útlöndum nauðsyn-
legar birgðir af stílabók-
um og umbúðapappír
hentugum utan um skyr
og kökur. Við skulum
gera ráð fyrir, að þú verð
ir að opna ábyrgð (rem-
bourse) í banka, eftir að
kaupin cru ákveðin, því
við íslendingar erum
orðnir svo illa þekktir í
viðskiptam. erlendis, að
við fáum ekki vörur með
öðru greiðslufyrirkomu-
lagi, nema þá að greiða
vöruna beint fyrirfram
en það leyfir bankinn
ekki. En guði sé lof fyrir,
að ekki er pappírsskortur
kaupin ekki farið fram,.
í bönkunum, því þá gætu
Það þarf nefnilega að
fylla út 15 EYÐUBLÖÐ
— fimmtán eyðublöð —
til þess aðeins að koma
greiðslumálunum í Iag í
bankanum. Eyðublöðin
eru þessi:
1. Beiðni um opnun á
ábyrgð, í tvíriti.
2. Gjaldeyris- og inn-
flutningsleyfi (um
það hefir áður verið
sótt SKRIFLEGA
þrisvar til fjórum
sinnum, áður en
svar fékkst, en sú
pappírseyðsla er
ekki talin hér með).
3. Innkaupaheimild, í
tvíriti.
4. Staðfesting vátrygg-
ingafélags á vátrygg-
ingu, í tvíriti.
5. Beiðni til bankans
um kaup á gjaldeyri,
í fjórriti.
6. Eiginn víxill tll
tryggingar greiðs-
imn\
7. Innleggsnóta á
hlaupareikning.
8. Kvittun fyrir inn-
borgun á hlaupa-
reikning, í tvíriti.
Það er varla við því að
búast, að almenningur
geri sér ljóst, hve mikil
skriffinnska er samfara
l>essu, en verzlunarmeim
kannast vel við þessi
plögg. Og þeir, ásamt skó
viðgerðarmönnum þeirra,
kannast vel við öll þau
hlaup, sem þessum út-
réttingum tillxeyra.
Mér er ókunnugt um,
hve mikla vinnu banka-
starfsmenn leggja í flokk-
un og innfæislu á þess-
um skjölum, mér þykir ó-
líklegt, að þau fái svip-
aða meðferð og skömmt-
xmarmiðarnir hér á landi,
að lítið eða ekkert sé á
þau litið, því það er víst
helzt núna upp á síðkast
ið, eftir að skönxmtunhi
er orðin næstum ekki
neitt, að forfeður skömmt
unarseðlanxxa hafa eitt-
hvað skynsamlegt eftir-
lit með þeim.
Nei, ég hefi aldrei rek-
ið mig á verulcg mistök í
bankaviðskiptum xnínum.
Að því leyti tel ég, að
bankastarfsemin sé hér
eins og henni ber að
vera. En er ekki skrif-
finnskan hlægilega mikil
utan um þau viðskipti,
sem ég gat um áðan?
Hafa bankafulltrúamir
fyrirnxyndir sínar erlend-
is frá, eða hafa þeir smit
azt frá öðrum opinberum
skrifstofum hérlendis?
Eg hefi þá trú, að við
íslendingar séum methaf-
spillmpnni
ar í óþarfa skriffinnsku
utan um tillögulega ein-
falda hluti. Það sýna bezt
ýmsar risavaxnar ski-if-
stofur og hið fjölmenna
starfslið þeirra. Eg vil til
dæmis benda á skrif-
stofubákn „nefndasam-
steypunnar“ frægu með
öllu tilheyi-andi, og
ýmsar ðleiri eru líka um-
talsverðar. En furðulegt
er, hve lengi er rúm á
þessum skrifstofunx fyr-
ir skólagengin böm
venzlanxanna þeirra, er
skrifstofununx stjórna.
Eixda er ekki að sjá, að
alltaf hafi allir mikið að
gera. Mýgrútur af skýrslu
gerðum er víst eflaust
heppilegt tóixxstundadútl.
Það vill oftast í'cynast
svo, að eftir því sem fleiri
eru til afgreiðslu, því
minni áhuga hefir þetta
fólk fyrir því að afgreiða
viðskiptamenn fljótt og
vel. Slík aðskotadýr virð-
ast frekast vera hvimleið-
ar persónur, sem aðeins
konxa ixm til þess að
trufla skemnxtilegt félags
líf starfsfólksins. Hér í
höfuðborginni er tími
fólks talinn lítils eða
einskis virði, það virðist
engan varða um það,
þótt menn þurfi að
hanga tímunum saman
á skrifstofunum án þess
að fá afgreiðslu.
Það sjá allir hugsandi
menn, að ýmsir þessir
hvimleiðu gallar viðskipta
lífsins eru stór þáttur í
dýrtíðinni. Því nxiður er
það orðin alnxenn trú
manna liér á landi, að all
ur opinber rekstur, í
hvaða mynd sem er, sé
og eigi að vera einhver
allsherjar bitlingahít, sem
allir, er þar eiga aðgang
að, geta tínt úr gullkom
sér til lífsviöurværis, án
þess að leggja þar á móti
nema sem allra minnsta
vinnu. Það er ekki til sú
tilfinning, að þjóðarbxiinu
skipti það nokkru máli,
að unnið sé rösklega og
samvizkusamlega fyrir
kaupi sínu. Ríkið borgar
— bæriixn borgar, þess-
vegna er hægt að taka
lífinu með ró.
En til hvers er að ræða
unx þessa hluti? Það hef-
ir svo oft í blöðum höf-
uðstaðarins verið fxrndið
að því, sem aflaga fer. En
það ber sjaldnast árang-
ur, því það er ekki hægt
að sýna íslenzkum emb-
ættismanni meiri móðg-
uix en að setja út á störf
hans. Annaðhvort og oft-
ast er slíkum aðfinnslum
Framh. á 2. síðu.
Þessir „snjóheflar“ eru mikið x notkun erlendis og reynast mjög vel. Blásturvél er framan á
lieflinum og þeyétir lxún snjónum langt út af veginum