Mánudagsblaðið - 11.12.1950, Blaðsíða 5

Mánudagur 11. desember 1950
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
Fimmtudagur 7. desember 1950
Kærusfupara-herbergi
„Kærustupar óskar eftir
lierbergi“! Hversu oft rekst
maður ekki á auglýsingar sem
þessa í blöðum bæjarins, —
mörgum þeim til hneykslunar,
sem halda með góðu og gömlu
siðgæði.
Skyldi það yfirleitt þekkj
ast nokkurs staðar meðal sið-
aðra þjóða, nema þá hér hjá
okkur, að hjónaleysum líðist
að auglýsa opinberlega eftir
herbergi til þess að gera sér
kleift að búa saman í hneyksl-
anlegri sambúð?
Að vísu vita allir, að sið-
gæðinu fer óðum hrakandi,
eins og oft vill verða eftir
styrjaldir, en þó held ég, að
það sé hvergi blygðunarlaus-
ara en hér hjá okkur, þar eð
jafnvel blöðin stuðla að því,
(með því að taka auglýsingar
eins og þessar,) að við tökum
það sem gott og gilt, að fólk
búi saman í algjöru ábyrgð
arleysi eins og því sýnist. Rétt
eins og villikettir.
Við Islendingar viljum oft
láta í veðri vaka, að við séum
svo skolli heilagir. Við drekk-
um ekki sterkan bjór, við ger
um ekki þetta og ekki hitt.
Mest er ég því hissa á því, að
einhver siðapostulanefndin
skuli ekki þegar vera búin að
taka í taumana og beinlínis
banna blöðunum að birta aug-
lýsingar sem þessar. Eða get-
ur farið hjá því, að unglingar,
sem lesa þessar auglýsingar,
komist að þeirri niðurstöðu,
að kalli fólk sig aðeins „kær-
ustupar", hafi það fullan mór-
alskan rétt til þess að búa
saman ?
Ekki veit ég betur en að
kirkjan kenni okkur, að sam-
búð karls og konu hafi engan
rétt á sér fyrr en eftir hjóha
band, og það læra unglingarn-
ir þegar við ferminguna. Segir
það sig þá ekki sjálft, að þeg-
ar unglingarnir sjá, að alþjóð,
með blöðin í broddi fylking-
ar, leggur blessun sína yfir
sambúð utan hjónabands,
hlýtur það að hafa siðspill
andi áhrif á þá? Við ferm-
inguna læra þau líka hin boð
orðin, t. d. að þau megi ekki
stela, — en úr því að þetta
má, og enginn virðist hafa
neitt út á það að setja —, því
skyldi þá ekki mega brjóta
öll hin líka?
Eg tek það fram, að ég er
enginn siðapostuli, og hvað
fólk gerir ,,prívat“, hvort sem
það kallar sig „kærustupar"
eða ekki, læt ég afskiptalaust.
En ég er algjörlega ófeimin
við að láta vanþóknun mína í
ljós yfir þessari ómórölsku
auglýsingastarfsemi, sem dag
blöðunum þykir við eiga.
Einhverntíma var ég að
tala um þetta mál við kunn-
ingja mína. Þá sagði einhver:
íaumsprettur.
■ÍD
„Ja, það er nú svo, að það er
miklu ódýrara fyrir tvo að
búa saman, og þegar fólk er
nú trúlofað . . . . “
Ja, sér er hver rökfærslan!
Ef fólk er trúlofað, og því
þykir það vænt hvoru um
annað, að það vill fara að
hokra saman, af hverju giftist
það þá ekki? Ekki trúi ég
því, að vígsluvottorðið geti
orðið því svo þungur útgjalda
liður? Sé svo, þá er dýrtíðin
sannarlega farin að ganga
nokkuð úr hófi fram, ef gera
á fólki ókleift að
þeim sökum!
giftast
af
Nei, sannleikurinn, sem
bak við þessar ,,kærustupara“
auglýsingar liggur, er sá, að
„parið“ vill fá að búa saman,
með öllu því, sem slíkri sam-
búð fylgir, — án þess að taka
á sig ábyrgð hjónabandsins!
Þau treysta ekki meira á bless
aða ástina en svo, að þau vilja
ekki bindast hvort öðru of
fast.
Þetta er villikatta-lagið,
eins og ég minntist á áðan:
„Við skulum búa saman og
láta allt dankast, þar til við er
um orðin leið hvort á öðru, en
þá getum, við slitið samvistum
án þess að gera þurfi nokkurn
skilnaðar-uppsteit út af því.“
Ekki sé ég, að svona hugs-
unarháttur sc uppbyggilegur,
en hann virðist nú að mínum
dómi liggja á bak við allar
þessar auglýsingar.
íslánd er landið, sem á met
i f jölda óskilgetinna barna. Is-
land á met í hinu og þessu,
eins og alltaf er verið að
minna okkur á, „miðað við
fólksfjolda", en ekki sé ég, að
lausaleiksbarna-metið sé okk
ur til neins sóma. Við slíku
„prívat-máli“ er auðvitað erf
itt að reisa rönd, enda ætla ég
mér sízt þá dul. En ástæðu-
laust þykir mér fyrir blöðin,
að ýta beinlínis undir lauslæt-
ið með því að leggja blessun
sína vfir það með því að birta
svo ómóraískar auglýsingar á
prenti.
Gaman væri að vita, hvort
hægt er að setja hverskonar
auglýsingar sem manni þókn-
ast í blöðin. Ætli þess verði
langt að bíða, að við förum að
sjá auglýsingar sem þessa í
tugatali í blöðunu'm: „Við er-
um ástfangin, og okkur vant-
ar herbergi, þar sem við get-
um sofið saman í friði!“??
stúlkur auglýsi eftir vist, en
taki það fram, að þær „þurfi“
að hafa „kærastann" hjá sér
í herberginu. Sumar eru þó
ekki svo frakkar að auglýsa
það beinlínis, heldur láta sér
nægja, að taka það fram, þeg-
ar þær koma að máli við vænt-
anlega húsmóður sína.
Svo virðist sem stúlkum nú
á dögum finnist það alveg
sjálfsagt, að húsmóðirin gang
ist þegjandi og hljóðalaust inn
á það, að stúlkan megi hafa
einn eða fleiri karlmenn bú-
andi hjá sér í herberginu. Og
allir vita, að meginið af „trú-
lofunum" þessum eru ekkert
annað en yfirskynið eitt, til
þess að geta dandalast saman
óátalið. Því að í landi, þar sem
„trúlofanir” eru farnar að
jafngilda hjónabandi, fer
hjónabandið bráðum að verða
óþarft og úrelt.
Fyrir skömmu átti ég tal
við frú nokkra, sem hefir
stúlku, sem gerði það að skil-
yrði, að hún fengi að hafa
„kærasta" hjá sér í herberg-
inu. Eg spurði hana, hvað
henni fyndist um þetta fyrir-
komulag.
sóknir með mynd sendist blað
inu merktar „Kaldir karlar.*6
Þagmælsku heitið.“
Ja, hvað dettur manni nú
helzt í hug, að liggi á bak við-
svona auglýsingu? Eg er ekki
verr hugsandi en gerist og:
gengur, trúi ég, — en ég læt
ykltur um að svara spuring-
unni sjálf!
En mikið mega þær stúlkur
hafa undarlegan hugsunar-
hátt — svo vægt sé nú til orðæ
tekið, — sem svara svona aug:
lýsingum!
Segja má, að ég sé gamal-
dags og á eftir tímanum, þar
eð ég læt hneykslast á auglýs-
ingum þessum. En sé það nú
tímanna tákn, að maður eigi.
að láta sér gott þykja, að sið-
leysið sé blygðunarlaust aug-
lýst, — þá kýs ég heldur að
lýsingar bera nokkurn árang-
ur hér í okkar bæ, þar sem
hver þekkir annan — en það
var nú ekki beinlínis það, sem
ég ætlaði að ræða hér.
Verið getur, að slíkar hjóna
bands-miðlunar-skrifstofur
hafi rétt á sér og jafnvel
hjónabandsauglýsingar líka.
en hitt held ég, að þekkist
hvergi nema hér, að fólk aug-
lýsi eftir ,,fjörugum“ ferða-
félögum, eins og nú virðist
orðin tízka hér í blöðunum,
þegar sumra tekur!
Einu sinni þótti það jafn-
vel tiltökumál ef harðtrúlófað
fólk fór saman eitt síns liðs í Vera gamaldags áfram. Eg
hefi megnustu óbeit á „kær-
ustupara“- og „sumarfrís“-
og teL
rr
Þarf" að hafa
kærasfann
Það er líka algengt, að
sumarfrí. En nú auglýsir unga
fólkið ófeimið eftir „fjörug-
um“ Pétrum og Pálum til þess
að ferðast -og skemmta sér
með!
Sic: „Tveir kátir ungir
menn óska eftir að koniast í
samband við tvær fjörugar
stúlkur um tvítugt, sem vildu
fcrðast með þeim í sumarfrí.
Höfum tjald og jeppa. Um-
auglýsingum þessum,
að stemma beri
þeim.
stigu
fyrir
Mórallinn er víst ekki upp
á marga fiska samt, þótt
blöðin séu ekki að auglýsa.
það, hve lágur hann er!
CLIO.
RÁDDIR
Svarið, sem hún gaf mér,
hlýtur að geta talizt tákn-
rænt fyrir móralinn í Reykja-
vík á því Herrans ári 1950:
„Æ, blessuð vertu“, sagði
hún. „Maður má þakka fyrir,
þegar maður fær stúlku með
„fastan“ kærasta. Ekki er það
betra að hafa þær með þá tíu
eða tólf í eftirdragi, sitt kvlöd-
ið hvern“!!
„Fjífrup" fsroafélagar
En úr því að við erum nú að
minnast á afkáralegar teg-
undir auglýsinga, væri ekki
úr vegi að minnast á eina teg-
undina enn, sem mér þykir
mjög athyglisverð.
Víðast hvar í stórborgum
eru til svonefndir hjónabands
miðlarar, þ. e. skrifstofur, sem
taka að sér að kynna fólk
hvað fyrir öðru, með hjóna-
band fyrir augum. Þeir, sem
þarna láta skrá sig, eru aðal-
lega þeir, sem eru einmana og
hafa ekki uppburð í sér til
þess að leita sér sjálfir að
maka.
Ekki veit ég til, að slík
stofnpn haff nokkum tíma
verið. til hér á landi, en oft
hefi ég samt séð fólk auglýsa
eftir kyítningu „með hjóna-
band fyrir augum“. Fróðlegt
væri að vita, hvort slíkar aug-
Reykjavík 2. des.
Hr. ritstjóri.
Það er nú að verða næsta
ómögulegt, að fara hér í bíó
til þess að njóta góðrar
skemmtunar, og á ég þar við
ónæði það, sem af bréfaskrjáfi
er. Það er ekki vel við eigandi
hjá bíóeigendum, að selja sæl-
gæti í slíkum umbúðum, sem
nú eru notaðar. Strax og sýn-
ing byrjar og kyrrð er að kom
ast á í salnum vegna umferð-
ar, þá er byrjað að skrjáfa í
brcfpokum, og syo eru þeir
látnir ganga á milli sýning-
una út. Jafnvel þegar áhrifa-
mestu senurnar eru, þá er
vart hægt að heyra heila setn-
ingu án þess að vera ónáðaður
af bréfaskrjáfi. Nú vil ég
spyrja. Væri ekki hægt fyrir
lesenda
bíóeigendur að selja sælgætið
í þannig umbúðum, að ekki
skrjáfaði í? Veit ég, að breyt-
ingu í þá átt yrði vél tekið af
bíógestum.
Maður fer I bíó til þess að
skemmta sér, og það er ekkL
nóg að sjá það, sem fram fer
á tjaldinu, maður vill líka fá
að heyra það. Þetta bréfa-
skrjáf er líka í leikhúsunum,
en sem betur fer ekki eins al-
gengt og í kvikmyndahúsun-
um.
Vonast ég til þess, að eig-
endur húsanna reyni að bæta.
úr þessu og sýna með því, a&
þeir vilji gera allt sitt bezta
fyrir gesti sína, svo ánægja.
þeirra megi vera sem mest af
sýningunni.
Með þökk fyrir birtinguná-
S. M.
Ég undirrit.......óska eftir að gerast áskrifandi aS
Mánudagsblaðinu.
Nafn
Heimili
Staður
Utanáskrift:
Mánudagsblaðið
Reykjavík