Morgunblaðið - 17.01.2005, Blaðsíða 8

8 MÁNUDAGUR 17. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Læknablaðið er 90ára um þessarmundir en blaðið
hóf göngu sína fyrir at-
beina félaga í Læknafélagi
Reykjavíkur. Fyrstu rit-
stjórn skipuðu Guðmund-
ur Hannesson, sem áður
hafði gefið út læknablað í
eigin nafni, Matthías Ein-
arsson og Maggi Júl.
Magnús. Útgefendur
blaðsins í dag eru Lækna-
félag Reykjavíkur og
Læknafélag Íslands.
Læknablaðið er sér-
fræðirit um læknisfræði,
blað lækna, eins og Vil-
hjálmur Rafnsson,
ábyrgðarmaður Læknablaðsins,
segir í ritstjórnargrein fyrsta
tölublaðs ársins. Blaðið hefur
jafnan flutt greinar um athuganir,
rannsóknir og viðfangsefni lækn-
isfræðinnar sem byggst hafa á
vinnu lækna. Hefur slík vinna iðu-
lega tengst áföngum í námi þeirra
sem iðkað er jafnhliða starfinu.
Má segja að slík samtvinnun náms
og starfs standi alla starfsævi
lækna enda brýnt að þeir sinni vel
viðhalds- og endurmenntun. Blað-
ið fylgir stöðluðum reglum er
varða framsetningu fræðigreina
og segir Vilhjálmur hvergi slakað
á kröfum um gæðamat á efni
greina. „Þær eru órjúfanlegur
hluti þess trúverðugleika sem
læknisfræðin og Læknablaðið
njóta.“
Dreifingin sífellt
að verða víðtækari
Vilhjálmur vekur og athygli á
því að þótt blaðið flytji sértækt
efni hafi dreifing þess orðið mun
víðtækari síðustu árin en aðeins til
lækna. „Nú er blaðinu meðal ann-
ars dreift til Alþingis og fjölmiðla
þar sem efni þess hefur oft vakið
umræðu,“ segir hann. Má það til
sanns vegar færa og hefur það
bæði átt við læknisfræðileg efni,
meðferð og nýjungar sem þykja
áhugaverð almenningi og ýmsa
umræðu um félagsleg, siðferðileg
eða jafnvel heilbrigðispólitísk efni
sem læknar hafa vakið máls á í
blaði sínu. Segir Vilhjálmur meðal
annars svo í ritstjórnargreininni:
„Enn skal á það minnt að þessar
vönduðu læknisfræðilegu greinar
eru ekki einungis skrifaðar af
læknum til lækna heldur höfða
þær ekki síður til almennings og
stjórnvalda. Lýðheilsumál eru oft
á tíðum flókin og hápólitísk og
kalla því á nákvæma og vandaða
umfjöllun og framsetningu ...“
Í gegnum árin hefur það verið
aðal Læknablaðsins að efnið er
skrifað á læsilegu máli. Hefur rit-
stjórn lagt sig fram um að hvetja
lækna til að leggja rækt við mál-
farið. Má segja að orðasmíð og
starf að íðorðasafni í læknisfræði
sé runnið undan rifjum ritstjórnar
blaðsins og hafa læknafélögin
stutt dyggilega þá stefnu. Þetta á
eflaust þátt í því að efnið höfðar til
almennings, að hvaða leikmaður
sem er getur tileinkað sér kjarna
þess sem þar er matreitt.
Þrekvirki fyrir
fámennan hóp
Óskar Einarsson, formaður
Læknafélags Reykjavíkur, vekur
athygli á því í ritstjórnargrein að
saga blaðsins sé á margan hátt
einstæð og „án þeirrar bjartsýni
sem einkenndi lækna í upphafi
síðustu aldar væru aðstæður okk-
ar hér á landi án efa aðrar og lak-
ari. Það verður að teljast þrek-
virki fyrir fámennan hóp að halda
úti slíku blaði í níutíu ár“.
Formaður Læknafélags Ís-
lands, Sigurbjörn Sveinsson,
minnir í ritstjórnargrein sinni á að
það sé skylda íslenskra lækna að
varðveita hina íslensku lækna-
reynslu. „Það er ekki þýðingar-
laust rómantískt markmið heldur
mikilsvert til að íslensk læknis-
fræði þjóni Íslendingum í jarðvegi
íslenskrar menningar. Til þess
munu komandi kynslóðir velja sér
þær leiðir sem duga og ekki okkar
að segja þeim fyrir. Útgáfa
Læknablaðsins á okkar tímum er
sú leið sem við völdum.“
Eins og fyrr segir hefur aðal-
efni Læknablaðsins í gegnum árin
verið fræðigreinar um verkefni og
rannsóknir íslenskra lækna. Í
seinni tíð hefur félagsleg umræða
og fréttir af starfi læknasamtak-
anna fengið meira rými og fastir
liðir hafa verið fréttir um orða-
smíð, þing og ráðstefnur og að-
sent efni og nýjasti fasti liðurinn
er broshornið þar sem safnað er
saman gríni sem tengist læknum.
Yfirlit um fræði-
greinar í 90 ár
Ritstjórn Læknablaðsins valdi
að minnast afmælisins með því
gefa yfirlit um efni blaðsins gegn-
um árin. Farin var sú leið að end-
urbirta eina grein frá hverjum
áratug úr útgáfusögu blaðsins.
Voru fyrrverandi ritstjórnarmenn
fengnir til að velja grein frá tíma-
bili sínu og fylgja eftir með grein
um valið eða umfjöllun um efnið í
ljósi nútímaþekkingar í læknis-
fræðinni.
Vilhjálmur Rafnsson segir að
Læknablaðið sé afar háð þeim
sem skrifa í blaðið og taka að sér
viðlíka verkefni og allt sé það gert
án þess að það gefi peninga í aðra
hönd. „Læknablaðið væri ekki til
án þeirra sem í það hafa skrifað
frá upphafi og til þessa dags og
helst það í hendur við að blaðið
hefur haft trygga lesendur.“
Fréttaskýring | Læknablaðinu haldið úti í 90 ár
Fyrir fleiri en
sérfræðinga
Formaður LÍ segir útgáfuna ekki þýð-
ingarlaust rómantískt markmið
Stofnun Læknablaðsins
samþykkt í könnun

Tilurð Læknablaðsins var
samþykkt í könnun meðal fé-
lagsmanna Læknafélags Reykja-
víkur árið 1914. Bárust stjórn fé-
lagsins bréf frá 24 félags-
mönnum sem allir voru þessu
fylgjandi og á félagsfundi 20.
janúar 1915 var samþykkt stofn-
un Læknablaðs. Blaðið hefur
komið út allar götur síðan, í dag
12 tölublöð á ári hverju og oft-
lega fylgirit með sérefni frá
læknaþingum eða ráðstefnum.
joto@mbl.is
Þið verðið að fylgja honum eftir hvert fótmál, við megum ekki missa hann meðan verkefnið er ekki í höfn.
HJÁLMAR W. Hannesson sendi-
herra heldur erindi á fræðslufundi
Félags Sameinuðu þjóðanna, þriðju-
daginn, 18. janúar kl. 17, í Miðstöð
Sameinuðu þjóðanna í Skaftahlíð 24.
Hjálmar mun á fundinum ræða
um störf fastanefndar Íslands hjá
Sameinuðu þjóðunum en eitt viða-
mesta verkefni hennar er framboð
Íslendinga til setu í öryggisráði
Sameinuðu þjóðanna árin 2009–
2010. Hjálmar mun ræða um fram-
boðið og stöðu mála í kosningabar-
áttunni. Austurríki og Tyrkland
sækjast einnig eftir sæti en aðeins
tvö af ríkjunum þremur komast að
skv. núverandi kosningakerfi.
Hjálmar W. Hannesson er fasta-
fulltrúi Íslendinga í höfuðstöðvum
Sameinuðu þjóðanna í New York.
Hann hefur gegnt embættinu í um
eitt og hálft ár en var áður sendi-
herra í Kanada, Þýskalandi og
Kína, auk þess sem hann hefur
gegnt stöðu skrifstofustjóra Al-
þjóðaskrifstofu í utanríkisráðuneyt-
inu.
Ræðir fram-
boð Íslands í
öryggisráðið
ALÞJÓÐADAGURINN verður
haldinn í Öskju í Háskóla Íslands
þriðjudaginn 18. janúar kl. 14–18.
Tilgangurinn er að kynna nám er-
lendis og möguleika háskólastúdenta
á því að taka hluta af námi sínu sem
skiptinemar við erlenda háskóla.
Alþjóðaskrifstofa háskólastigsins,
erlend sendiráð á Íslandi, SÍNE,
LÍN, Fulbright-stofnunin, Leon-
ardó-starfsþjálfun (BÍSN), Stúd-
entaráð HÍ og AIESEC verða með
kynningarborð og svara fyrirspurn-
um um nám erlendis, styrki, náms-
lán, störf og fleira kl. 14–16.
Nemendur við HÍ, LHÍ, KHÍ og
HR sem hafa verið skiptistúdentar í
Danmörku, Finnlandi, Austurríki,
Kanada, Belgíu, Bandaríkjunum,
Ítalíu og Frakklandi segja frá veru
sinni erlendis kl. 16–18.
Nám erlendis
kynnt á al-
þjóðadegi í HÍ
♦♦♦
BÖRN og ungmenni og eflaust fullorðnir líka léku sér í snjónum í góðu
vetrarveðri í Reykjavík í gær og létu ekki á sig fá þótt stöku bylur gengi
yfir. Ísabella María renndi sér á snjóþotu á Klambratúni sem nú heitir
Miklatún.
Morgunblaðið/ÞÖK
Gaman á snjóþotu