Morgunblaðið - 17.01.2005, Síða 25

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 17. JANÚAR 2005 25
MINNINGAR
Hraði og skarkali nútímans virtist
í órafjarlægð á þessum stundum.
Það huggar að hugsa til þess að
amma og afi eru nú saman á ný. Ég
kveð þig, amma, með söknuði. Takk
fyrir allt.
Sigríður.
Elsku amma.
Nú hefur þú kvatt og skilur heim-
inn minn eftir tómlegri. Ég hef svo
margs að minnast um þig og langar
að setja það niður á blað.
Elsku amma, þú hefur haldið þess-
ari fjölskyldu saman allan þennan
tíma og nú ertu farin og skilur eftir
þig stórt skarð í hjörtum okkar allra.
Mínar fyrstu minningar voru á
Bárugötunni þegar ég var 5 ára.
Bernska mín byrjaði hjá þér. Það var
alltaf svo gaman á Bárugötunni og
var ég svo heppin að fá að búa hjá þér
eftir að afi dó og foreldrar mínir voru
í námi og starfi.
Þú varst alltaf svo ráðagóð og man
ég sérstaklega eftir þegar þú varst að
setja upp klukkustrengina og fannst
alltaf handa mér verkefni svo mér
leiddist ekki og fyndist ég vera til
gagns.
Oft var haldið í sumarbústaðinn í
Sléttuhlíðinni og ófá sumrin sem við
eyddum þar.
Hláturinn þinn er mér svo eftir-
minnilegur þegar pabbi var að gant-
ast í þér og mér fannst hann alltaf svo
smitandi og brosi ég við tilhugsunina.
Svona renna þær í gegn hjá mér
minningarnar um þig og þær eru all-
ar jafn fallegar og góðar. Við ætluð-
um alltaf saman til Grænlands.
Draumurinn var að við kæmumst
saman til að skoða náttúruna þar en
við hittumst kannski í draumi og för-
um þangað saman í huganum.
Loksins ertu komin til afa eftir
langan aðskilnað og trúi ég að þið
séuð ánægð þar sem þið eruð núna
því nú eruð þið saman aftur.
Elsku amma, mig langar að kveðja
þig með þessum orðum og ég óska
þér góðrar ferðar á nýjan áfangastað.
Takk fyrir allt.
Þín sonardóttir,
Bryndís.
Elsku amma mín.
Nú kveð ég þig, hina hinstu kveðju.
Það er svo erfitt því mér hefur alltaf
þótt svo rosalega vænt um þig. Ég á
mjög margar frábærar minningar
um þig og þær stundir sem við áttum
saman og þær munu alltaf búa ásamt
þér í hjarta mínu.
Þú varst mér alltaf svo blíð og góð,
og mér hefur alltaf fundist þú besta
amma í heimi. Þú kenndir mér svo
margt og ég fann ávallt svo mikla ró
og hlýju hjá þér.
Ég man svo vel eftir öllum föstu-
dagseftirmiðdögum og kvöldum sem
ég og Helena áttum með þér. Við
löbbuðum alltaf frá fimleikaæfingu
og komum heim í hlýjuna til þín.
Ósjaldan fundum við um leið ilminn
af nýbökuðum pönnukökum eða
vöfflum frá gangstéttinni að Hrísmó-
um. Þú hugsaðir alltaf svo vel til okk-
ar. Þú kenndir okkur ýmis spil, last
fyrir okkur eða sýndir okkur
skyggnusýningar. Um klukkan fimm
settumst við allar þrjár fyrir framan
sjónvarpið á hverjum einasta föstu-
degi til að horfa á Leiðarljós. Þér
fannst svo gaman að því og sagðir
okkur allt um sögu persónanna, sem
okkur fannst mjög spennandi.
Þú varst alltaf svo dugleg, á öllum
sviðum. Við fengum alltaf svo góðan
mat hjá þér. Ekta ömmumat, sem er
bara hægt að fá hjá þér. Þú varst
mjög lagin í höndunum og handa-
vinnan sem við fengum frá þér er al-
veg ómetanleg. Einnig fengum við
systur oft að föndra hjá þér og þú
málaðir svo vel að við horfðum oft
aðdáunaraugum á verkin þín.
Alltaf var húmorinn og góð-
mennskan til staðar hjá þér, líka þeg-
ar þú varst orðin veik. Þú áttir alltaf
súkkulaði og ópal og bauðst okkur
um leið og við komum í heimsókn.
Einnig gastu alltaf hlegið með okkur
og komið með eitthvað fyndið í sam-
ræðunum.
Þú hafðir sterkar skoðanir á hlut-
unum og varst alltaf svo hreinskilin.
Þú hefur hjálpað mér mikið og kennt
mér alla mína ævi.
Ég vildi óska að ég hefði fengið
meiri tíma með þér, elsku amma, ég á
eftir að sakna þín mikið. Ég veit þú
ert nú hjá honum afa, og Guð heldur
á ykkur í hendi sér.
Takk fyrir tímann sem ég átti með
þér, hann er ómetanlegur og ég get
ekki lýst hversu mikið mér þykir
vænt um þig. Elsku amma, nú fljúga
englar með þig til Guðs þar sem afi
tekur á móti þér.
Þín dótturdóttir,
Andrea Hyldahl Björnsdóttir.
Nú á þessum tímamótum þegar
hún amma mín er búin að kveðja okk-
ur í bili rifjast upp fyrir manni marg-
ar góðar minningar. Reyndar eru all-
ar minningarnar sem ég á um ömmu
mjög ánægjulegar og góðar.
Jafnvel þó að við tvíburasysturnar
hefðum stundum verið miklir grall-
arar og uppátækjasamar þá sá hún
allaf skemmtilegu hliðina á því og
skammaði mann aldrei. Til dæmis
þegar við tókum upp á því sex ára
gamlar að mála steina og bjóða til
sölu í götunni okkar til að styrkja
Rauða krossinn þá var hún ekkert að
gera út á það heldur hrósaði okkur
bara fyrir að vera svona listrænar.
Amma var sérstaklega dugleg í
hvers kyns handavinnu á meðan
heilsan leyfði og að mínu mati var
hún algjör listakona. Margt fallegt
hafði hún málað í gegnum tíðina,
hvergi var feilspor í útsaumnum og
barnabörnin hafa sko fengið að njóta
góðs af hlýju ullarsokkunum og vett-
lingunum sem virtist vera leikur einn
fyrir hana að prjóna. Sem betur fer
sýnist mér þessi hæfileiki hafa geng-
ið í erfðir því hún mamma mín hefur
líka svona fima fingur. Ég vona að
það gangi lengra fram eftir kynslóð-
um.
Það var alltaf jafn notalegt að
koma til ömmu í heimsókn. Manni
leið alltaf svo vel hjá henni í róleg-
heitum. Fjarri ys og þys nútímans.
Á föstudögum eftir fimleikaæfingu
hjá okkur systrum hlökkuðum við
alltaf til að labba til ömmu og fá góð-
an mat hjá henni og svo var hún alltaf
með eitthvað gómsætt í skálinni
sinni. Það var svo spennandi að kíkja
þar ofaní.
Það var ávallt hægt að dunda sér
við eitthvað skemmtilegt hjá ömmu.
Hún átti gamla tösku með kubbum
og leikföngum sem hún dró fram
þegar barnabörnin komu í heimsókn.
Svo var spilastokkurinn oft við hönd-
ina. Ég og Andrea spiluðum oft við
ömmu svarta-Pétur og vist. Það var
líka ótrúlegt hversu þolinmóð hún
var við að reyna að kenna okkur að
leggja kapal aftur og aftur.
Við áttum það til að „gleyma“ regl-
unum og raða bara spilunum eftir
eigin höfði. Já, að mínu mati lýsa orð-
in þolinmóð og dugleg henni ömmu
mjög vel.
Ég er afskaplega þakklát fyrir að
hafa átt svona góða ömmu að. Hún
var svona ekta amma sem bakaði,
prjónaði, naut þess að hlusta á mann
spila á píanóið og hafði alltaf tíma
fyrir mann. Hjarta mitt er fullt af
söknuði en jafnframt er ég viss um að
henni líður vel núna í samvistum við
afa á betri stað.
Helena Hyldahl Björnsdóttir.
Elsku amma, það var leitt að ég
gat ekki verið hjá þér þegar þú
kvaddir þennan heim, en ég veit að
þér líður vel núna.
Minningarnar eru margar og
minnist ég sérstaklega sumranna í
sumarbústaðnum í Sléttuhlíðinni,
þar var alltaf nóg að gera í leik og
starfi. Það var alltaf svo mikið líf og
fjör hjá okkur krökkunum í sum-
arbústaðnum því landsvæðið var svo
stórt. Það var alltaf svo gott að heim-
sækja þig á Bárugötunni, það var svo
vel tekið á móti manni. Síðustu fimm
árin hef ég búið í Danmörku og þá
hef ég ekki getað heimsótt þig eins
oft og ég hefði viljað, en minningarn-
ar um þig eru margar og fallegar.
Kæra amma, ég kveð þig í hinsta
sinn og vona að þú hafir það gott
þangað sem þú fórst.
Róbert Kristjánsson, Danmörku.
 Fleiri minningargreinar um Sig-
ríði Guðmundsdóttur bíða birtingar
og munu birtast í blaðinu næstu
daga. Höfundar eru: Ólöf Örnólfs-
dóttir, Margrét Örnólfsdóttir.
✝ Hreinn Bene-diktsson fæddist
á Stöð í Stöðvarfirði
10. október 1928.
Hann lést á hjúkrun-
arheimilinu Skógar-
bæ í Reykjavík 7.
janúar síðastliðinn.
Hann var sonur
hjónanna Benedikts
Guttormssonar kaup-
félagsstjóra á Stöðv-
arfirði og banka-
stjóra á Eskifirði og
síðar bankafulltrúa í
Reykjavík, f. 1899, d.
1983, og Fríðu Hall-
grímsdóttur Austmann, f. 1906, d.
1991. Systkini Hreins (kjörbörn
Benedikts og Fríðu) voru Guð-
laug, f. 1938, d. 1998, giftist Sig-
urði Jónssyni, f. 1938, og Sól-
mundur Kristján, f. 1936, d. 1949.
Sonur Hreins og Sigríðar Krist-
jánsdóttur, f. 1925, er Egill Bene-
dikt, f. 1947, kvæntist Ernu Guð-
rúnu Árnadóttur, f. 1948, og eru
börn þeirra: Arndís Hrönn, f.
1969, Hrafnkell Orri, f. 1974, Egill
Högni, f. 1979, d. 1984, Högni, f.
1985, og Andri, f. 1985. Þau Egill
og Erna skildu.
Hreinn lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum á Akureyri 1946
ogvar þar stundakennari 1946–
47. Hann stundaði nám í málfræði
við Óslóarháskóla 1947–50 og
1952–54 og var sendikennari við
þann skóla 1954–55. Hann stund-
aði og nám við Sorbonne-háskóla í
París 1951–52 og lauk magisters-
prófi í samanburðarmálfræði frá
Óslóarháskóla 1954. Hann stund-
aði framhaldsnám við háskólana í
Freiburg (1955–56) ogKiel (1956–
57) í Þýskalandi og við Harvard-
háskóla í Bandaríkjunum (1957–
58) og lauk doktorsprófi þaðan
1958. Hann sótti ýmis námskeið,
t.d. við Kaliforníuháskóla, Stan-
ford-háskóla svo og
fjölmargar alþjóð-
legar ráðstefnur.
Hann var lektor við
háskólann í Bergen
1954–55 og varð
prófessor í íslenskri
málfræði við Há-
skóla Íslands 1958.
Hann hefur og
verið gistiprófessor
og flutt fyrirlestra
við fjölmarga er-
lenda háskóla.
Hreinn var rit-
stjóri Íslenskrar
tungu 1–6 á árunum
1959–65 og hefur verið í ritnefnd
ýmissa erlendra fræðirita og fé-
lagi í erlendum vísindafélögum.
Hreinn var forseti heimspeki-
deildar HÍ 1963–65 og beitti sér
fyrir nýmælum í skipulagi deild-
arinnar. Þá gekkst hann fyrir
fyrstu alþjóðaráðstefnunni um
norræn og almenn málvísindi,
sem haldin var hér á landi 1969.
Hreinn sat í stjórnarnefnd Hand-
ritastofnunar Íslands 1962–70, í
stjórn Orðabókar háskólans
1966–83 og í stjórn hugvísinda-
deildar vísindasjóðs 1966–1970 og
aftur 1982–86. Hann sat í stjórn
Málfræðifélags Evrópu, Societas
Lingustica Europaea, 1973–1976.
Hann var forstöðumaður Rann-
sóknarstofnunar í norrænum mál-
vísindum 1972–1974 og einn af
stofnendum Norræna málfræði-
félagsins 1976 og varaforseti fé-
lagsins 1976–81. Hann sat í dóm-
nefndum um prófessorsembætti í
málvísindum við háskólana í Ósló,
1973 og Lundi, 1980.
Ritstörf Hreins fela í sér fjöl-
margar bækur, ritgerðir og vís-
indagreinar.
Útför Hreins verður gerð frá
Dómkirkjunni í Reykjavík í dag
og hefst athöfnin klukkan 15.
… og sjá:
er ég kem aftur út
skín sól á heiðum himni
og fuglar syngja í trjánum
fyrir þig sem fórst
og gleymdir að kveðja
(Ingibjörg Haraldsdóttir.)
Elsku afi minn.
Sennilega er manneskjan aldrei
tilbúin til að kveðja. Fregnin um að
þú værir lagður af stað í þína hinstu
ferð kom mér í opna skjöldu. Ég er
eiginlega ekki búin að átta mig á því
enn. Einhvern veginn hélt ég að þú
yrðir hjá okkur lengur þó þú værir
þjáður. Síðast þegar ég kom í heim-
sókn til þín um áramótin, varstu að
fikta í tölvunni og spá hvort þú ættir
að fá þér nýja tölvu. Þú varst líka svo
glaður yfir því að vera kominn í nýtt
og betra herbergi. Fallegu málverkin
þín voru komin upp á vegg, lands-
lagið í þeim minnti þig á Eskifjörð …
það kom alltaf einhver friðsæld yfir
þig þegar þú talaðir um firðina fyrir
austan þar sem þú ólst upp … nú ertu
floginn inn í þetta landslag … frjáls.
Þú varst okkur barnabörnunum
þínum afskaplega góður afi. Ég man
eftir því að þegar ég var lítil dró ég
oft vinkonur mínar með mér á Ara-
götuna til þín og við fórum í snú snú.
Þú snerir bandinu endalaust fyrir
okkur. Ég man líka að það var alltaf
til sínalkó og sódavatn í ísskápnum.
Ég man vel þegar þú komst okkur á
óvart í Lundi og í Ameríku, hringdir
bara allt í einu og varst kominn. Og
þú varst alltaf til í að fara í Ólsen,
Ólsen. Ég man að þú nenntir enda-
laust að skjótast með mig húðlatan
unglinginn hingað og þangað þegar
mér fundust strætisvagnar of flókin
og hallærisleg fyrirbrigði, alls ekki
fyrir hálfpönkara í Kópavogi. Ég
man að þú gafst mér fyrir plötu með
Bubba.
Ég man eftir kjúklingaveislunum
þínum, Kentucky fried á konunglegu
postulíni. Ég man eftir öllum dýrind-
is kjólunum sem ég gat platað þig til
að gefa mér í jólagjöf. Þú varst farinn
að þekkja allar helstu tískubúðir
bæjarins. Man líka eftir öllum rit-
gerðunum sem þú leiðréttir fyrir mig
stafsetninguna á. Og stundum, af því
að ég var svo lengi að vélrita, pikk-
aðir þú þær líka inn fyrir mig. Ég
man þegar ég bjó í kjallaranum hjá
þér á Aragötu eftir að ég kom heim
úr námi. Við fengum okkur oft kaffi
seinnipartinn og horfðum á Guiding
lights. Stundum bauðstu upp á
koníak. Ég man eftir þér þar sem þú
horfir á tölvuskjáinn í herberginu
þínu í Skógarbæ og lítur til mín þeg-
ar ég geng inn og segir: Nei ertu
komin, Dísa mín.
Ég man að þú varst mér góður.
Arndís Hrönn.
Það var í ágúst fyrir 35 árum sem
Hreinn fyrrum tengdafaðir minn
kom að máli við mig þar sem ég sat
niðri á Landsbókasafni og var að lesa
undir próf. Erindi hans var að bjóða
mér að flytja til sín í kjallarann með
Arndísi mína átta mánaða gamla.
Þetta boð kom mér á óvart og ég
sagði: Ég hef ekki efni á að leigja mér
íbúð! Hann brosti og sagði: Þú borg-
ar mér einhvern tímann, þegar þú ert
búin að læra. Þar með var það ákveð-
ið og við fluttum í kjallarann. Ég
þurfti ekki að sjá eftir því. Hann
dekraði við okkur í bak og fyrir.
Hann kom niður í kjallara á hverjum
degi til þess að athuga hvernig við
hefðum það, hvort við værum búnar
að borða eða vantaði eitthvað. Arndís
var augasteinninn hans enda hænd-
ist sú stutta fljótt að afa sínum. Hún
var ekki gömul þegar hún fór að
reyna að komast upp stigann sjálf til
að fá hann til að dekra og leika við
sig. Þau fóru saman út á róló og þótti
nemendum hans í háskólanum það
merkileg blanda sem rúmaðist í þess-
um stranga og vammlausa prófessor
og afanum í sandkassanum. Sjálf
naut ég oft góðs af hjálpsemi hans.
Það var hann sem vélritaði BA-prófs
ritgerðina mína. Hreinn var ekki
allra, stundum þótti hann erfiður í
umgengni og stífur á meiningunni.
Sú hlið sneri sjaldnast að hans nán-
ustu en þó kom fyrir að við tvö deild-
um harkalega, ég varð stundum ósátt
við hann og fannst hann vilja ráða yf-
ir mér en hann varð alltaf fyrri til að
sættast. Barnabörnin áttu athygli
hans, ástúð og umhyggju óskerta.
Það átti ekki einungis við um Arndísi
heldur líka Hrafnkel, Egil Högna og
svo síðar Högna og Andra. Hann lét
sér annt um þau öll, fylgdist með
þeim í námi og leik, hringdi, heim-
sótti og leiðbeindi. Hann vildi allt fyr-
ir þau gera, mátti þá einu gilda hvort
um var að ræða að styrkja einhvern
til kaupa á sellói, húsgögnum, fötum,
bókum eða plötum. Ekkert var of
gott handa þeim. Þau launuðu honum
líka með því að vera iðin að heim-
sækja hann, spjalla og snúast í kring-
um hann þegar hann átti orðið erfitt
með að hreyfa sig. Öll sakna þau afa
síns sárt og vildu gjarnan hafa haft
hann hjá sér lengur. En hann var
orðinn þreyttur, sjúkdómurinn hafði
tekið sinn toll og ég trúi því að hann
hafi orðið hvíldinni feginn. Ég þakka
honum fyrir börnin mín og allt það
góða sem hann gerði fyrir mig á með-
an ég þurfti á honum að halda.
Arndís mín, Hrafnkell, Högni,
Andri og Egill.
Þið skuluð hugga ykkur við minn-
ingu um góðan afa og föður.
Já. Dag nokkurn þegar
skylduför er lokið
kemur gestur þinn aftur
róandi fyrir klapparnefið
og leggst fast á árar.
Og það faðmast skuggar
við lendinguna.
(Stefán Hörður Grímsson.)
Erna G. Árnadóttir.
Kær vinur minn og mágur, Hreinn
Benediktsson prófessor, er fallinn
frá eftir langvarandi veikindi. Kynni
okkar hófust árið 1960 þegar ég fór
að venja komur mínar á heimili
tengdaforeldra minna, heiðurs-
hjónanna Benedikts Guttormssonar
bankastjóra og Fríðu Austmann. All-
ar götur síðan hefur Hreinn reynst
mér og börnum mínum einstaklega
traustur og einlægur vinur. Einnig
var alltaf mjög hlýtt samband og náið
með þeim systkinum, Hreini og Guð-
laugu. Hafði hún oft orð á því hvað
hann hefði reynst henni góður í
æsku, á því skeiði þegar viðkvæmar
sálir þarfnast sem mestrar um-
hyggju og hlýju til þess að þroskast
og dafna með eðlilegum hætti.
Fríða dóttir okkar hjóna, sem var í
fóstri fyrsta ár ævi sinnar á heimili
þeirra Benedikts og Fríðu meðan
móðir hennar var að ljúka námi, naut
ekki síður sem barn góðs af nærveru
frænda síns Hreins, sem bjó með for-
eldrum sínum á Aragötu 10. Sinntu
afinn og amman svo og Hreinn stúlk-
unni ungu, af einstakri alúð og um-
hyggju sem hún býr að enn og sem
tengdi þau tilfinningaböndum ástúð-
ar og virðingar til leiðarloka. Hefur
Fríða ávallt litið á Hrein sem hálf-
gerðan fóstur- og „guðföður“ sinn,
auk þess að vera besti frændi í heimi
hér og þótt víðar væri leitað! Var
hann alltaf kallaður „frændi“ í fjöl-
skyldu okkar og vissu allir við hvern
var átt, þótt frændur aðra góða væri
þar að finna.
Þegar mér verður hugsað til
Hreins koma margar minningar um
samverustundir okkar upp í hugann.
Allar eru þær minningar góðar,
hvort sem þær tengjast stórfjöl-
skyldu okkar beint eður ei; hvort
minningarnar eiga upptök sín innan-
lands eða utan. Alltaf var Hreinn
þessi einstaki sjentílismaður, róleg-
ur, yfirvegaður og ljúfur félagi.
Lýsing á því sem mér finnst ein-
kenna Hrein gæti áreiðanlega fyllt
mikinn doðrant, enda maðurinn flók-
ið sjéní. Nefna má þó eftirfarandi
sem mér finnst lýsa nokkuð þessum
vini mínum og öðlingi: Ljúfmenni,
sérstakur, drengur góður, fagurkeri
á músík, fjölfróður, viðræðugóður,
glettinn, stríðinn á stundum, fágað-
ur, agaður, einstakur, gjafmildur,
heilsteyptur, heiðarlegur, vandaður
til orðs og æðis, barngóður með af-
brigðum, hæglátur skapmaður sem
gat verið fastur fyrir ef því var að
skipta.
Síðustu árin dvaldi Hreinn á
hjúkrunarheimilinu Skógarbæ bund-
inn hjólastól. Bar hann sjúkdóm sinn
með karlmennsku og æðruleysi,
HREINN
BENEDIKTSSON