Morgunblaðið - 23.01.2005, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 23. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Magnús Þorkell
Bernharðsson
Í Píslarvottum
nútímans er rakið
samspil trúar og
stjórnmála í Írak og
Íran, ljósi varpað á
sjálfsmorðsárásir og
píslarvættisdauða,
hugmyndafræði
íslamista og margt fleira
sem leynist handan
fyrirsagna fjölmiðlanna.
Þessi bók sætir miklum
tíðindum, enda er hér
skrifað af mikilli
þekkingu á
aðgengilegan hátt um málefni
sem brenna á allri heimsbyggðinni.
Er Íran næst?
KOMIN Í
VERSLANIR
Aðeins
2.990 kr.
HAFNARFJARÐARBÆR leggur
Hafnarfjarðarleikhúsinu Hermóði
og Háðvöru til tæpar 20,9 milljónir
króna á þessu ári samkvæmt samn-
ingi sem gerður var við leikhúsið í
dag til fimm ára. Á samningstíman-
um mun sú upphæð hækka í 23 millj-
ónir á ári. Menntamálaráðuneytið
beitir sér fyrir því að framlög rík-
isins til samningsins verði 15 millj-
ónir árið 2005, 17,5 milljónir árið
2006 og 20 milljónir árlega 2007–
2009.
Á móti skuldbindur leikhúsið sig
til að annast atvinnuleiklistar- og
menningarstarfsemi í Hafnarfirði
með því að setja upp a.m.k. 2–3 leik-
sýningar á ári, auk þess sem það skal
í starfi sínu leitast við að efla hafn-
firskt menningarlíf, m.a. með sam-
starfi við aðrar menningarstofnanir.
Menningarlífið margeflt
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir,
menntamálaráðherra, Lúðvík Geirs-
son, bæjarstjóri, og Hilmar Jónsson,
leikhússtjóri Hafnarfjarðarleikhúss-
ins Hermóðs og Háðvarar, skrifuðu
undir samninginn. Þorgerður Katrín
segir Hafnarfjarðarleikhúsið hafa
verið mikinn brautryðjanda á sviði
leikhússins og það hafi verið óhrætt
við að frumsýna ný íslensk verk.
„Það má segja að allt þeirra starf
hafi verið til fyrirmyndar og líka á
þann veg að það leiði af sér mjög já-
kvæða hluti bæði innanbæjar sem
utan. Menningarlífið í bænum hefur
margeflst við þetta samkomulag rík-
isins, Hafnarfjarðarbæjar og Hafn-
arfjarðarleikshússins,“ segir Þor-
gerður Katrín. Hún bætir því við að
þetta sé gott dæmi um það hvað
hægt sé að gera þegar ríki, sveitar-
félög og einkaaðilar taka höndum
saman um að byggja upp hluti sem
geta leitt gott af sér.
Hafnarfjarðarleikhúsið Hermóður
og Háðvör fékk fyrst styrk á árinu
1995 frá menntamálaráðuneytinu
samkvæmt tillögu úthlutunarnefnd-
ar Leiklistarráðs til uppsetningar á
verki Árna Ibsen, Himnaríki. Ári
síðar var gerður tveggja ára starfs-
samningur við leikhúsið sem endur-
nýjaður var árið 1998. Árið 2000 var
gerður samningur um samstarf
menntamálaráðuneytis, Hafnar-
fjarðarbæjar og Hafnarfjarðarleik-
hússins sem rann út nú um áramótin.
Á starfsferli sínum hefur Hafnar-
fjarðarleikhúsið Hermóður og Háð-
vör skapað sér nafn sem framsækið
leikhús og hlotið ýmsar viðurkenn-
ingar, verið boðið á leiklistarhátíðir
víða um Evrópu og fengið lof fyrir
listrænan metnað og frumleika.
Hafnarfjarðarleikhúsið hefur m.a.
sett upp 18 ný íslensk leikverk og
átta leikgerðir, þar af sex fyrstu verk
höfunda og átta fyrstu verk leik-
stjóra í atvinnuleikhúsi.
Ríki og Hafnarfjarðarbær hafa
samið við Hafnarfjarðarleikhúsið
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hilmar Jónsson, leikhússtjóri Hafnarfjarðarleikhússins, fagnaði með til-
þrifum samningnum ásamt Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur mennta-
málaráðherra og Lúðvíki Geirssyni, bæjarstjóra Hafnarfjarðar.
RÍFANDI gangur er í sölu vetr-
arbúnaðar ýmiss konar um þessar
mundir. Eru menn á einu máli um að
ekki hafi selst jafn mikið af brettum,
skíðum, tilheyrandi skóm, bind-
ingum og fatnaði síðustu þrjú til
fimm árin. Er svo komið að
ákveðnar vetrarvörur eru hreinlega
uppseldar, enda bjuggust menn ekki
við svona góðum skíðavetri í ár eftir
snjólitla vetur síðustu ár.
„Salan hefur verið betri í ár en
síðustu þrjú ár,“ segir Brynjar Þór
Bragason, verslunarstjóri Marksins.
Spurður hvort hann tengi það góðu
færi segir hann söluna raunar frem-
ur ráðast af því hvort snjór sé í bæn-
um en af því hvernig færið raun-
verulega sé í Bláfjöllum. Spurður
hvort verslunin hafi getað annað
aukinni eftirspurn svarar Brynjar
því játandi, en meðal þess sem nokk-
ur skortur hefur verið á hérlendis að
undanförnu eru brettaskór í litlum
stærðum, þ.e. 36–39, og segir Brynj-
ar það stafa af því að meira sé um að
krakkar á aldrinum 8–11 ára séu
farin að stunda brettin.
Halldóra Blöndal, verslunarstjóri
Everest, segir það hafa mikið að
segja varðandi sölu vetrarbúnaðar
að það sé opið á öllum skíðasvæðum
og að snjór sé kominn í bæinn líka.
Hún segir skíðasöluna hafa staðið
nánast jafnt og þétt síðan fyrir jól,
en vissulega hafi orðið töluverð
aukning nú í janúar, sem tengist
þeim góða snjó sem nú er. Borið
saman við söluna í fyrra segir hún
hana svipaða, en rifjar upp að sala
vetrarbúnaðar hafi dottið algjörlega
niður þegar snjórinn hvarf um miðj-
an febrúar í fyrra.
Mikilvægt að vera vakandi
fyrir líftíma plastsins
„Salan hefur verið mjög góð að
undanförnu miðað við síðustu ár, en
er þó ekki komin í það horf sem var
þegar þetta var sem best fyrir ein-
hverjum 5–6 árum. Sem dæmi má
nefna að við erum nánast búnir að
selja upp öll bretti og brettabind-
ingar í augnablikinu,“ segir Helgi
Benediktsson, deildarstjóri skíða- og
útivistarsviðs Útilífs, og tekur fram
að menn séu varkárir í innkaupum
eftir snjóleysi síðustu vetur.
Helgi segir sérstaka ástæðu fyrir
fólk að vera vakandi fyrir því að ör-
yggisbindingar og skíðaskóbúnaður
endist aðeins í kringum 6 ár. „Plast-
efni brotna nefnilega niður með tím-
anum og þá skiptir ekki máli hvort
það er mikið notað eða ekki. Við
finnum hins vegar fyrir því að mikið
er af gömlum græjum í umferð,
enda margir sem ekki gera sér grein
fyrir þessu og skilja ekkert í því að
bindingar og skór vilja brotna eftir
nokkur ár þrátt fyrir litla notkun,“
segir Helgi.
„Salan í vetrarbúnaði hefur verið
mjög góð frá því fyrir jól og þar er
sala snjóbretta áberandi mikil. Stað-
an er eiginlega sú að við erum orðin
uppiskroppa með bretti og bretta-
pakka,“ segir Valgeir Ólafsson,
verslunarstjóri Intersports í Smára-
lind. Ný sending er á leið til landsins.
Bretti, bindingar og skór rjúka út
Morgunblaðið/Jim Smart
Sala vetrarbúnaðar er með allra mesta móti um þessar mundir enda skíða-
færið mjög gott þess dagana. Sumstaðar eru snjóbretti uppseld.
„SKURÐAÐGERÐ er árangursrík-
asta leiðin til þess að lækna fólk með
lungnakrabbamein,“segir prófessor
Bengt Bergmann lungnalæknir á
Sahlgrenska háskólasjúkrahúsinu í
Gautaborg. Hann segir jafnframt að
erlendar rannsóknir hafi sýnt fram á
að skurðaðgerð ein og sér hafi ekki
sýnt fram á nægilega góðan árangur.
Sú hætta sé fyrir hendi á að staðbund-
in krabbamein taki sig aftur upp eftir
skurðaðgerð. Því hafi hann ásamt
öðrum læknum leitað annarra leiða til
þess að fyrirbyggja að slíkt hendi.
Hann hefur verið leiðandi í því að
þróa lyfjameðferð samfara skurðað-
gerðum til þess að bæta lífslíkur
þeirra sem greinst hafa með lungna-
krabbamein. Hann segir nýlegar
rannsóknir hafa leitt það í ljós að
lyfjameðferð samfara skurðaðgerð á
staðbundnu krabbameini auki lífslík-
ur og lækni fleiri sjúklinga en ef ein-
vörðungu væri um skurðaðgerð að
ræða. Bergmann segir að ef hlutfall
þeirra sem læknast sé á bilinu 40–
50% þá megi auka hlutfallið í 45–55%
með þessum aðferðum. „Þetta er lítil
framför en þrátt fyrir það er um mörg
mannslíf að ræða sem má bjarga ár-
lega,“ segir Bergmann og bætir því
við að með þessari aðferð megi bjarga
á bilinu 5000–7000 manns um allan
heim á ári hverju. Aðspurður segir
hann einn til tvo Íslendinga geta
læknast árlega til viðbótar.
Bergmann segir aðferðina vera í
góðum farvegi en það sé verið að
skoða hvort það megi gera hana enn
betri. Rannsóknir sem hann hafi stýrt
hafi hinsvegar sýnt fram á að lyfja-
meðferð samfara skurðaðgerð bæti
lífslíkur sjúklinga.
Aðferðin hefur þó verið umdeild
þar sem ýmsar aukaverkanir fylgi
lyfjameðferðinni. Hann neitar því
ekki að ýmsar aukaverkanir fylgi
slíkri meðferð en bendir á að lyfjaþró-
un þróist ört og betri lyf séu í sífellu
að líta dagsins ljós, lyf sem færri
aukaverkanir fylgja. Íslenskir læknar
hafa ekki komist að niðurstöðu varð-
andi það hvort mæla eigi með þessari
aðferð við alla eða einstaka sjúklinga.
Sjúklingar sem greinst hafa með lungnakrabbamein
Lyfjameðferð samfara
skurðaðgerð eykur lífslíkur„Ef þetta er allt satt og rétt og
stenst allt, þá er það gleðilegt, ef
hægt er að gera þetta ódýrar en
við og okkar ráðgjafar hafa verið
að áætla,“ segir Hreinn Haralds-
son, framkvæmdastjóri þróunar-
sviðs hjá Vegagerðinni, um kostn-
aðarhugmyndir sænsku verktak-
anna varðandi jarðgöng til Vest-
mannaeyja, sem kynntar voru á
fimmtudag. Sænska fyrirtækið tel-
ur sig geta gert göngin fyrir um
16 milljarða króna.
Hreinn segir þó að Vegagerðin
hafi enn ekki fengið skýrslu
sænska verktakafyrirtækisins í
hendur, og þar til forsendur þessa
kostnaðarmats liggi fyrir sé ekki
hægt að segja til um fýsileika til-
lagna NCC.
Ekki enn
fengið
skýrsluna NOKKUR erill var hjá lögreglunni í
Hafnarfirði í fyrrinótt en hún þurfti
m.a. að hafa afskipti af þorrablóti
Stjörnunnar í Garðabæ sem haldið
var í íþróttamiðstöðinni Ásgarði.
Fjórir óboðnir gestir á tvítugsaldri
höfðu gert sig heimakomna í sam-
kvæminu og var lögregla beðinn
um að fjarlægja þá. Óboðnu gest-
irnir veittu hins vegar lögreglu
mótþróa og kom til handalögmála,
en boðflennurnar voru allar undir
áhrifum áfengis. Voru þeir hand-
teknir og látnir gista fanga-
geymslur um nóttina.
Lögreglan í Hafnarfirði var einn-
ig kölluð til þegar sást til þriggja
unglingsdrengja á aldrinum 16–17
ára vera að brjótast inn í vinnu-
skúra á Álftanesi. Þeir höfðu farið
inn í sex vinnuskúra og haft með
sér eitthvað af verkfærum.
Erilsöm nótt
hjá lögreglunni
í Hafnarfirði
LÖGREGLAN í Hafnarfirði hefur
upplýst innbrot í veitingahúsið
Bessann á Álftanesi og í íbúðarhús í
Garðabæ. Þeir sem voru að verki
hafa verið handteknir. Enn er þó
óupplýstur þjófnaður á tölvu úr
mannlausri skrifstofu í iðn-
aðarhverfi í Hafnarfirði.
Brotist var inn í Bessann í síðustu
viku og aftur á miðvikudag og þá
stolið skjávarpa og sjónvarpi. Lög-
reglan handtók innbrotsþjófana
nokkru síðar. Þeir hafa viðurkennt
verknaðinn og einnig þjófnað á
nokkrum skjávörpum sem þeir
höfðu stolið í Reykjavík. Segir lög-
regla, að þessi tæki muni nú komast
í hendur réttra eigenda.
Þá var á fimmtudag brotist inn í
íbúðarhús í Garðabæ og stolið sjón-
varpstæki og skartgripum. Lög-
reglan hefur handtekið þann sem
þar var að verki og hefur hann ját-
að verknaðinn.
Lögreglan vill að gefnu tilefni
ítreka að ef íbúar verða varir við
grunsamlegar mannaferðir í íbúð-
arhverfum eða að verið sé að bera
muni út úr mannlausum húsum, að
þá sé lögreglu þegar tilkynnt um
það. Hún brýnir og fyrir fólki að
læsa hirslum.
Hafnarfjarð-
arlögreglan
upplýsir innbrot