Morgunblaðið - 23.01.2005, Blaðsíða 23

fljótlega að því að hún bjó við af-
skaplega einkennilegar fjölskyldu-
aðstæður. Bent hefur verið á að
Freud hafi ekki sýnt vandamálum
hennar nægilegan skilning. Víst er
að meðferðin var allmjög gölluð og
eru sumir þeirrar skoðunar að aldr-
ei hafi átt að gefa Dórusögu út, t.d.
er haft eftir bandaríska fræðimann-
inum Peter Gay að ekki sé merki-
legt að Freud hafi beðið í 5 ár með
að gefa sjúkrasöguna út heldur að
hann hafi yfirhöfuð gefið hana út.
Annars er ágætt að nota Dórusögu í
kennslu sem dæmi um hvernig ekki
eigi að gera hlutina. Aldrei má þó
gleyma því að þessi sjúkrasaga er
orðin mjög gömul eða frá því um
1900. Við eigum auðvelt með að
vera gagnrýnin með tilliti til allrar
þeirrar þekkingar sem aflað hefur
verið frá því meðferðin fór fram fyr-
ir rúmri öld.“
Grunnviðhorf sótt til Freuds
Sigurjón er fljótur að svara því
neitandi hvort Freud hafi hlotið
verðugan sess meðal þjóðanna. „Ég
er t.d. alls ekki ánægður með sess
hans í sálfræðikennslu í Háskóla Ís-
lands. Annars er sannleikurinn sá
að Freud hefur alltaf átt erfitt upp-
dráttar innan akademískrar sálar-
fræði. Hluti af skýringunni felst í
þeirri staðreynd að sálarfræðin þró-
aðist út frá eðlis- og lífeðlisfræði
eftir að hún sagði skilið við heim-
spekina um miðja 19. öldina. Þar
sem megináhersla er lögð á mæl-
ingar og tilraunir eiga kenningar
Freuds illa heima, t.d. er nánast
ómögulegt að sanna með vísinda-
legum hætti að manninum sé hollt
að skoða inn í sig. Það er ekki þar
með sagt að það skipti ekki máli.
Sálarfræðin hefur bara haft þessa
tilhneigingu til að sleppa öllu sem
passar ekki við raunvísindin.“
Ertu Freudisti?
„Ég ber ekki sömu virðingu fyrir
nokkrum öðrum vísindamanni og
Sigmund Freud og finnst mikilsvert
að hafa fengið jafngott tækifæri til
að vinna með kenningar hans og
raun ber vitni með þýðingunum.
Freud er vissulega stórmerkur vís-
indamaður og mikill persónuleiki.
Að því leyti er ég Freudisti,“ segir
Sigurjón. „Hitt er jafnvíst að ým-
islegt annað en kenningar Freuds
hefur haft áhrif á mig í gegnum tíð-
ina. Ég varð fyrir töluverðum áhrif-
um frá Piaget þegar ég var læri-
sveinn hans í París á sínum tíma.
Með sama hætti hafa kenningar ex-
istensíalista eins og Jeans-Pauls
Sartre höfðað til mín. Ekki má held-
ur gleyma því að reynslan hefur
verið mér góður kennari.
Engu að síður hafa grunnviðhorf-
in í starfi mínu verið kenningar og
lækningaviðhorf Freuds.“
ago@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23. JANÚAR 2005 23
ÚTSALA
50% afláttur af öllum vörum
v/Laugalæk • sími 553 3755