Morgunblaðið - 23.01.2005, Blaðsíða 27

eitt aðildarríki um yfirtöku á fram-
kvæmdaþáttum, í stað þess að geta
samið beint við höfuðstöðvar
NATO. Þegar um er að ræða að
vera fullgildur þátttakandi í frið-
argæslu á vegum NATO á átaka-
svæðum veldur þessi mismunur
vissum vandræðum fyrir Ísland,
annað tveggja landa sem engan
hefur herinn. Hitt landið er Costa
Rica.
Ég get hins vegar bætt við að
Þjóðverjar, sem ekki vilja senda
herlið til friðargæslustarfa hafa
tekið upp þann hátt að senda flokk
tæknimanna til starfa í friðar-
gæsluliði Sameinuðu þjóðanna. Þá
er farið stjórnunarlega með þenn-
an flokk eins og um sjálfstæða her-
deild væri að ræða. Þessir tækni-
menn eru óvopnaðir og ekki í
hernum. Þeir leggja á þennan hátt
fram t.d. tæknimenn og hjúkrunar-
fólk. Í Sierra Leone vorum við með
flokk vélstjóra, sem unnu frábært
starf við rekstur á rafstöðvum, og
nú eru þeir að senda tilsvarandi
flokk til friðargæsluliðsins í Líb-
eríu. Þetta hefðu Íslendingar getað
gert. Þá borgum við fyrir starfs-
menn og tæki eftir sömu reglum
og fyrir heri.“
Steinar samsinnir því að Sam-
einuðu þjóða friðargæslan gæti
tekið inn íslenskt tæknilið á sama
hátt, enda hefðu fjölmargir ein-
staklingar, bílstjórar og fjarskipta-
menn, starfað hjá friðargæslusveit-
um Sameinuðu þjóðanna gegn um
árin og getið sér gott orð.
Við víkjum stuttlega að verk-
efnum í friðargæslu og Steinar
Berg segir að í upphafi hafi frið-
argæsla SÞ beinst að því að setja
niður átök milli sjálfstæðra ríkja.
Slíkt sé nú nánast úr sögunni. „Nú
er hún mest að fást við átök innan
ríkja þar sem samfélagsuppbygg-
ingin hefur hrunið. Og þar sem
ribbaldaflokkar eru að berjast inn-
byrðis í sama landi. Til að friður
geti haldist þar þarf að byggja allt
upp, löggæslu, dómstóla, menntun
og yfirleitt alla þjónustu í landinu.
Má vísa til hins fornkveðna, að
með lögum skal land byggja. Þetta
er gert með fjármunum sem koma
að utan. Erfiðasta verkefnið er að
koma af stað atvinnurekstri, sem
getur skilað tekjum inn í landið
svo íbúarnir geti sjálfir farið að
standa undir þeim væntingum sem
fólk gerir sér. Engin þjóð sem ekki
nær fjárhagslegu sjálfstæði getur
talist sjálfstæð. Ef við tökum Líb-
eríu eða þjóðfélag sem er heldur
lengra komið, Sierra Leone, þá
reynum við að fá fjármuni frá að-
ildarríkjunum til að leggja fram og
koma atvinnuvegunum á kjöl.“
Skortir lið til sérhæfðrar þjónustu
Við víkjum að auknum vænting-
um til friðargæslu, sem erfitt sé að
standa undir og Steinar úrskýrir:
„Umhverfið hefur breyst. Nú fást
ekki herdeildir frá þróuðu ríkjun-
um. Stærstu friðargæslusveitirnar
eru frá löndum eins og Pakistan,
Bangladesh, ýmsum Afríkuríkjum,
Úkraínu, Indlandi og fleiri þjóðum
sem munar ekki um að taka af sín-
um fjölmennu herjum til að þjóna
við friðargæslu. Kannski verða það
í framtíðinni Kínverjar með sinn
stóra her, sem helst verða aflögu-
færir?“ bætir hann við. „En þetta
veldur því að að Sameinuðu þjóð-
irnar verða að leggja fram meiri
stuðning en áður var þegar t.d.
Finnar eða Austurríkismenn komu
með allt sem við á að eta, ef svo
má að orði komast. Af þessum
ástæðum höfum við nú þörf fyrir
stærra og betur þróað tæknilið til
að annast sérhæfða þjónustu við
friðargæslu SÞ.“
Og þegar spurt er hvernig gangi
að steypa saman í eitt friðargæslu-
verkefni svo ólíkum þjóðum, segir
Steinar að það gangi yfirleitt vel.
Þó þeir geti ekki komið sér saman
heima hjá sér þá hafi t.d. starfað
lið frá Pakistan og Indlandi á ýms-
um stöðum í einstaklega góðri
samvinnu við að stilla til friðar.
Í fyrrnefndum fyrirlestri hafði
Steinar m.a. bent á að í sáttmála
SÞ sé í upprunalegri skilgreiningu
á markmiðum með friðargæslu
kveðið svo á í einum kaflanum að
öll aðildarríkin séu skuldbundin til
þess að leggja til herlið, aðstoð og
búnað sem þörf er á til varðveislu
friðar og öryggis. Sagði nauðsyn-
legt að hafa í huga þennan laga-
ramma þegar litið væri á fram-
kvæmd og þróun friðargæslu á
vegum SÞ, sérstaklega með tilliti
til yfirstandandi umræðu um þátt-
töku Íslendinga. Og nú spyrjum
við hvort það tákni að við Íslend-
ingar séum skuldbundin til fram-
lags til friðargæslu Sameinuðu
þjóðanna þótt við höfum ekki og
leggjum ekki til hermenn.
„Þarna segir að hver skuli leggja
fram eftir sinni getu, eftir efnum
og ástæðum,“ svarar Steinar.
„Enginn á að vera stikkfrí. Þetta
eigi ekki bara við um þá sem veifa
byssum. Þó Ísland sé herlaus þjóð,
sem hann sé stoltur af samtímis







    


  
   
 
  
    



 

  

    
  

 
   
     
      
Á skrifstofu sinni í Sómalíu situr
framkvæmdastjórinn í skotvesti og
með hjálm. Íslenski fáninn prýðir
nafnskiltið fremst á skrifborðinu.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23. JANÚAR 2005 27
Canada's fastest growing franchise
is now expanding into Iceland.
See us at www.fibrenew.com
E
N
N
E
M
M
/
S
IA
/
N
M
14
93
5
Stangarhyl 3 · 110 Reykjavík · Sími: 591 9000
www.terranova.is · Akureyri Sími: 461 1099
Bókaðu núna og
tryggðu þér flugfargjöld
á ótrúlegum kjörum
París
Frá 24.390 kr.
Flugsæti báðar leiðir með sköttum.
Netbókun.
München
Frá 24.660 kr.
Flugsæti báðar leiðir með sköttum.
Netbókun.
Düsseldorf
Frá 24.430 kr.
Flugsæti báðar leiðir með sköttum.
Netbókun.
* Flugfar aðra leið (Kef.-Orly / Kef.-Düs.) með sköttum.
Netbókun.
Lægsta verðið til
Frakklands
Þýskalandsog
Nú bók
ar þú b
eint
á netin
u á
www.t
errano
va.is
NÝTT
Frakkland
Terra Nova er sönn ánægja að bjóða beint flug til
Parísar, tvisvar í viku, með franska flugfélaginu Corsair.
Við bjóðum uppá hótelgistingu í París og fleiri borgum
Frakklands á góðum kjörum.
Þýskaland
Terra Nova býður enn á ný flug með þýska flugfélaginu LTU til München og
Düsseldorf. Þúsundir Íslendinga hafa notið þess síðustu árin að fljúga í beinu flugi
með LTU til Þýskalands. Flogið er tvisvar í viku svo kostur er á stuttum helgarferð-
um og lengri skemmtiferðum.
Düsseldorf
Frá12.070 kr.
Flug og bíll
Frá 28.493 kr.
M.v. hjón með 2 börn, 2-11 ára, til Düsseldorf með sköttum og
bókunargjaldi. Bíll í viku.
*
Takmarkað sætaframboð
á ódýrustu fargjöldunum
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111