Morgunblaðið - 26.01.2005, Blaðsíða 28

28 MIÐVIKUDAGUR 26. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Kristján Péturs-son fæddist á
Brávöllum í Glæsi-
bæjarhreppi 10. nóv-
ember 1947. Hann
lést á heimili sínu á
Akureyri 15. janúar
síðastliðinn. Foreldr-
ar hans voru hjónin
Pétur Guðjónsson, f.
á Hesjuvöllum í
Kræklingahlíð 25.
október 1898, d. 11.
júlí 1970, og Jónína
Jónsdóttir, f. á Klúk-
um í Hrafnagils-
hreppi 7. apríl 1914,
d. 3. nóvember 2004. Systkini
Kristjáns eru: Svanfríður Jóna
Hallfríður, f. 19. mars 1940, d. 22.
nóvember 1991, Guðrún, f. 13.
september 1944, d. 21. desember
1953, og Pétur Ágúst, f. 13. nóv-
ember 1952, sem búsettur er á
Akureyri.
Hinn 26. apríl 1967 kvæntist
Kristján eftirlifandi eiginkonu
sinni, Þórkötlu Sigurbjörnsdótt-
ur, f. á Siglufirði 31. október
1946. Foreldrar Þórkötlu eru
Sigurbjörn Frímannsson, f. 26.
apríl 1917, og Ragnheiður Pálína
Jónsdóttir, f. 5. desember 1919, d.
21. nóvember 1998. Börn þeirra
Kristjáns og Þórkötlu eru: a)
Guðrún Heiða, f. 13. janúar 1968,
gift Þorsteini Krüger, þau eiga
þrjú börn, þau eru: Katrín Þóra,
f. 27. apríl 1988, Helena Rán, f.
26. júní 1995, og Nikulás Þór, f.
14. ágúst 2000. b) Pétur Guðjón,
f. 6. júlí 1970, sambýliskona Júlía
Garðarsdóttir, þau eiga tvö börn,
þau eru: Sólrún
Svana, f. 16. apríl
1993, og Arnar
Andri, f. 25. septem-
ber 2001. c) Helga
Sóley, f. 24. apríl
1976. d) Halla Björk,
f. 20. ágúst 1977,
sonur hennar er
Kristófer Ísak, f. 10.
júní 1995. e) Kristín
Mjöll, f. 9. ágúst
1980, sambýlismað-
ur Atli Steinn Frið-
björnsson, sonur
þeirra er Mikael
Máni, f. 28. júlí 2001.
Að loknu námi í húsasmíði árið
1970 hóf Kristján störf hjá tré-
smíðaverkstæðinu Reyni á Akur-
eyri og vann á vegum þess fram
til ársins 1981 að fjölskyldan
flutti til Siglufjarðar. Á Siglufirði
starfaði Kristján fyrst og fremst
sem verkstjóri við löndun hjá
Skipaafgreiðslu Siglufjarðar en
við smíðastörf í ígripum. Árið
1987, eða tveimur árum eftir að
fjölskyldan fluttist aftur til Akur-
eyrar, hóf hann störf við félags-
íbúðir á Akureyri, en frá 1989
vann hann einnig við viðhald frið-
lýstra húsa. Að viðhaldi friðlýstra
húsa og kirkna sneri hann sér
síðan alfarið árið 1997, en frá
1994 hafði hann umsjón með
framkvæmdum fjölda slíkra
verkefna á Norðurlandi eystra,
einkum á vegum Þjóðminjasafns
Íslands.
Útför Kristjáns verður gerð frá
Akureyrarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Tengdafaðir minn, Kristján Pét-
ursson, hefur kvatt þetta líf eftir erf-
iða baráttu við sjúkdóm sem engu
eirir. Það var samt aðdáunarvert,
svo dapurlegt sem það annars var, að
fylgjast með honum í veikindum sín-
um. Hann virtist líta á þau sem hvert
annað verkefni sem þyrfti að leysa
vel af hendi, rétt eins mörg önnur
sem honum var trúað fyrir.
Hann var bjartsýnn lengi vel og
hélt lífsgleði sinni og stóð svo lengi
sem stætt var. Síðustu vikurnar var
mjög af honum dregið og hann vissi
hvert stefndi. Enn hélt hann þó
kímninni og kom fólkinu sínu til að
brosa alveg undir það síðasta. Hann
óttaðist ekki dauðann en ég veit að
honum fannst sárt að þurfa að skilja
við ástvini sína. Hann var æðrulaus
og sterkur í þessum raunum sínum
og hélt fullri reisn til hinstu stundar.
Það eru bráðum 20 ár síðan ég
hitti Kristján fyrst, verðandi tengda-
föður minn. Handtak hans var þétt,
brosið hlýtt og innilegt. Allar götur
síðan var viðmót hans þannig gagn-
vart mér. Hann sýndi mér skilyrðis-
lausa vináttu frá fyrstu stundu til
þeirrar síðustu og hjálpsemi sem
seint verður fullþökkuð.
Kristján var einstaklega lifandi
persónuleiki, hafði sterka og góða
nærveru, veitull og hjartahlýr. Hann
hafði óvenjulétta lund og smitandi
hlátur og þetta einstaka blik í augum
sem í senn lýsti einlægni og hlýju
ásamt stríðni og barnslegri kæti.
Hann varðveitti vel strákinn í sér og
lék við barnabörnin og skemmti sér
jafnvel enn meir en þau. Hann var
alltaf sá sem hæst hló, galsinn mest-
ur hjá honum. Hann var sá sem
fyrstur fór út um áramótin til að
sprengja og skjóta upp flugeldum,
hann var líka allra síðastur inn, en
það var ekki fyrr en Þóra tengda-
mamma var margbúin að kalla á
hann og vera ekki með þennan há-
vaða, enda allir hættir að skjóta! Það
þurfti ekki síður að sussa á hann eins
og barnabörnin þegar ærslin keyrðu
fram úr hófi! En þrátt fyrir galsann
var lífssýn hans þroskuð og heil-
steypt og andleg málefni lét hann sig
varða nú í seinni tíð.
Tengdapabbi minn starfaði lengst
af við viðhald gamalla húsa á Akur-
eyri og í Eyjafirði sem eru á varð-
veisluskrá Þjóðminjasafnsins. Hann
var góður fagmaður og hafði viðað að
sér mikilli þekkingu á sérsviði sínu.
Hann var forkur til vinnu og hún var
honum í senn áhugamál og lífsfyll-
ing. Fjölskyldan var honum samt allt
og ófáar eru stundirnar sem hann
gaf okkur sem við munum nú varð-
veita í minningunni.
Kristjáns verður sárt saknað af
öllum þeim sem þekktu hann, enda
mannkostamaður sem gaf mikið af
sér. Guð gefi fjölskyldu hans styrk í
sorginni. Ég kveð minn kæra
tengdaföður með virðingu og þökk
fyrir allt.
Þorsteinn Krüger.
Ég ætla að skrifa nokkur orð um
án efa besta og merkilegasta mann í
heimi, þar að auki besta afa.
Hvorugt þoldum við ljósin í Hag-
kaup, og okkur fannst báðum gott að
borða samloku, þar sem önnur sneið-
in var úr venjulegu brauði og hin
sneiðin úr rúgbrauði. Ég man svo vel
eftir því þegar ég var lítil og afi kom
heim á bláa gamla skrjóðnum með
brúna rispaða nestisboxið sem hann
notaði örugglega líka í barnaskóla og
ég fór alltaf strax í nestisboxið og
borðaði leifarnar sem voru eftir í því,
oftast heilar rúgbrauðssneiðar en
stundum voru þær hálfétnar. En
mér var alveg sama, mér fannst bara
svo gott að borða nestið hans afa.
Svo má nú ekki gleyma þegar hann
gerði flotta sylvaníhúsið mitt með
ekta glergluggum og allt. Á kvöldin
hringdi ég í afa frá Reykjavík og gáði
hvernig gengi með húsið og hann lék
alltaf fjölskyldurnar í húsinu og ég
fékk að tala við sylvanífólkið.
Hann afi minn var líka mikill púki
og stríddi mér mikið. Samt hafði ég
oft bara gaman af því en ekki eins
gaman af því og hann hafði. Hann
sagði mér að hann hefði fundið
ömmu Þóru í sjónum á Brávöllum og
hún hefði þá verið hafmeyja. Ég held
að ég hafi verið um átta ára þegar ég
fékk að vita að það væri ekki satt.
Svo var hann alltaf að segja mér ein-
hverjar hræðilegar úlfasögur þegar
við vorum í sumarbústað og eitt
kvöld var ég úti í skógi sem var
þarna rétt hjá og afi fór náttúrulega
á eftir mér og ýlfraði nokkrum sinn-
um og fór svo inn í bústaðinn. Þegar
ég kom inn með tárin í augunum og
sagðist hafa séð úlf sá ég afa með
prakkaraglottið sitt. En amma
skammaði hann og hann gekk ekki
svona langt aftur.
Svo voru það náttúrulega marglitu
skrímslin á Brávöllum. Þau voru öll
góð, nema fjólubláu, þau voru sko
vond. Einu sinni vorum við Helena,
Krissi og afi á bílastæðinu fyrir utan
Hagkaup að bíða eftir ömmu og
Krissi spurði afa sinn „afi, af hverju
er þetta stóra þarna?“ (hann var að
tala um stóru tankana á Víkings-
verksmiðjunni) og afi svaraði „í þess-
um tönkum eru skrímslin búin til“.
Eftir smástund voru Helena og
Krissi farin að gráta úr hræðslu og
afi var að reyna að segja þeim að
hann hefði verið að plata. Svo kom
amma inn og þau sögðu auðvitað
ömmu strax að afi hefði verið að
stríða þeim.
Svo þurfti maður alltaf að tala við
bréfalúguna áður en maður kom inn.
Þegar maður dinglaði dyrabjöllunni
þá heyrði maður alltaf einhvern taka
á rás úr eldhúsinu niður stigann og
svo opnaðist bréfalúgan. Svona var
hann, þurfti ekkert að leggja neitt á
sig við að vera skemmtilegur afi,
hann var bara svona. Allt sem krökk-
unum fannst gaman fannst honum
gaman.
Svo var það alltaf svo gaman að fá
að stríða Stínu með afa. Við sögðum
alltaf við hana að við værum að fara
að smíða pony-rúm á verkstæðinu
handa henni (það var bara svona
venjulegt rúm með útskornum pony-
hestum). Hún þoldi það ekki. Við
höfðum jafn gaman af því að stríða
henni og hann var sá eini sem
skammaði mig ekki þegar ég var að
stríða henni.
Afi minn var svo frábær. Allt sem
hann gerði var svo ekta. Hann var
líka svo ánægður með fjölskylduna
sína.
Amma þú ert búin að vera alveg
jafn dugleg og afi, og Helga þú líka.
Og auðvitað þið hin, Pétur, Halla,
mamma og Stína.
Þegar þú ert sorgmæddur,
skoðaðu þá aftur huga þinn,
og þú munt sjá að þú grætur vegna þess,
sem var gleði þín.
(Úr Spámanninum.)
Ég elska þig afi,
Katrín Þóra.
Kistján frændi hefur kvatt þennan
heim eftir harða baráttu við banvæn-
an sjúkdóm. Áður náði hann að
kveðja aldraða móður sína hinstu
kveðju sárþjáður. Ættingjum og vin-
um, sem fylgdust með honum þá, líð-
ur seint úr minni undraverður styrk-
ur hans. Allir sáu, að þarna var tekið
á öllum þeim kröftum er hann enn
réð yfir, og það sem á vantaði veittu
mjúkar og hjálpfúsar hendur eigin-
konu og barna. Réttum tveimur
mánuðum síðar var hann allur.
Kristján ólst upp á Brávöllum,
litlu nýbýli byggðu út úr Ytra-
Krossaneslandi, ásamt systkinum
sínum. Tvítugur hóf hann nám í tré-
smíði á Akureyri, þar kynntist hann
Þóru Sigurbjörnsdóttur frá Siglu-
firði, en hún var þá nemi í Mennta-
skólanum á Akureyri. Þegar Þóra
útskrifaðist úr MA stofnuðu þau
Kristján heimili á Akureyri, á næstu
tólf árunum eignuðst þau fimm
mannvænleg börn. Með barnaupp-
eldinu vann Þóra á Símanum og hef-
ur gert fram að þessu.
Árið 1970 lést faðir hans og varð
þá fyrirsjáanlegt að Brávallabú-
skapnum væri lokið. Jörðin var of
rýr til að brauðfæða stóra fjölskyldu.
Kristján hjálpaði móður sinni að
selja og rýma jörðina og koma sér
fyrir í íbúð við Byggðaveg á Akur-
eyri. Hann var alltaf boðinn og búinn
að rétta hjálparhönd, sem skipti
miklu eftir að Svana, elsta systir
hans, dó 1991. Það gladdi ávallt mik-
ið móður hans og systkini, er Krist-
ján og Þóra komu í heimsókn með
börnin. Með samhentum dugnaði
komu Kristján og Þóra öllum börn-
unum sínum til manns og í dag eru
barnabörnin orðin sjö.
Það leit út fyrir að Kristján gæti í
vaxandi mæli beint vinnu sinni þang-
að, sem hugur hans og hæfileikar
stóðu til, sem var endurgerð og varð-
veisla gamalla húsa. Kristján var
hagur sem faðir hans, öll verk sem
kröfðust útsjónunarsemi og hugsun-
ar lágu vel fyrir honum. Allt benti til
að Kristjáns og Þóru biðu mörg góð
ár, þar sem þau mundu njóta þess,
sem þau höfðu sáð til, en sá sem ræð-
ur för vildi annað.
Ég og fjölskylda mín vottum Þóru,
börnum, tengdabörnum og Pétri
bróður Kristjáns okkar dýpstu sam-
úð.
Njörður Tryggvason.
Kær frændi og æskufélagi, Krist-
ján Pétursson, er látinn langt um
aldur fram. Hann lést á heimili sínu
15. janúar sl. í faðmi eiginkonu og
barna.
Á þessum tímamótum er eðlilegt
að hugurinn leiti minningabrota er
við áttum saman. Þá kemur upp í
hugann dvöl mín á Brávöllum í
Glæsibæjarhreppi nokkur sumur
eftir miðja síðustu öld. Þar bjuggu
þá Pétur og Ninna afasystir mín, for-
eldrar Kristjáns, ásamt börnum og
vinnufólki. Allur búskapur miðaðist
við að lifa af því sem náttúran gaf.
Trillan, byssan, handfærið, netið og
bústofninn var það sem lífið snerist
um. Vélaöldin var að ganga í garð og
Farmal Cub var aðalheyvinnutækið.
Lífsbaráttan var vinna og aftur
vinna. Okkur frændum voru ætluð
störf eins og öðrum, en við vildum
frekar gera eitthvað sem var
skemmtilegra. Svo sem kveikja í sinu
uppi í Hvömmum, vera með þegar
vitjað var um hrognkelsanetin, veiða
silungslontur í Lóninu, ganga um
fjörur og skoða rekann eða róa út á
Eyjafjörðinn og veiða fisk í soðið. Við
þessi ævintýri gleymdist tíminn. Oft
komum við heim blautir, skítugir eða
illa lyktandi eftir sinubruna en sælir
og þreyttir og hlökkuðum til ævin-
týra næsta dags.
Áhyggjuleysi æskuáranna er að
baki og alvara lífsins tekin við. Tím-
inn líður alltof hratt og samveru-
stundirnar verða færri. Kristján lær-
ir húsasmíði á Akureyri og síðan
sérhæfir hann sig í endursmíði frið-
lýstra húsa og kirkna, og þar geym-
ist snilldarhandbragð hans um
ókomin ár.
Ungur kynntist Kristján konu
sinni og besta vini, Þórkötlu Sigur-
björnsdóttur frá Siglufirði, og eiga
þau saman fimm mannvænleg börn,
tengdabörn og barnabörn.
Kæru vinir Þóra og fjölskyldur,
við Liv sendum ykkur okkar innileg-
ustu samúðarkveðjur á þessum erf-
iða tíma, en minningin um góðan
dreng lifir í hjörtum okkar og ekki
síst það æðruleysi sem hann sýndi í
veikindum sínum.
Ég er þakklátur fyrir þau spor
sem við Kristján gengum saman,
hvort sem þau voru upp til fjalla við
rjúpnaveiðar eða í fjörunni neðan við
Brávelli, þau eru mér dýrmæt minn-
ing.
Snæbjörn Þórðarson.
Kveðja frá Þjóðminjasafni
Í dag kveðjum við góðan sam-
starfsmann og félaga, Kristján Pét-
ursson smið á Akureyri. Hann sinnti
um langt árabil timburviðgerðum á
gömlum húsum í umsjá Þjóðminja-
safns Íslands af mikilli kostgæfni.
Hann vann um skeið með Sverri
Hermannssyni smið á Akureyri að
viðgerðum gamalla húsa fyrir Þjóð-
minjasafnið en eftir að Sverrir sett-
ist í helgan stein tók Kristján einn
við verkefnum fyrir safnið á Eyja-
fjarðarsvæðinu. Einnig sinnti hann
viðgerðarverkefnum fyrir Akureyr-
arbæ, ýmsa einstaklinga og félaga-
samtök. Viðgerð þeirra gömlu húsa,
sem eru í senn menningarminjar og
sýningargripir, er mjög vandasöm.
Slík vinna krefst sérstaks hugarfars
og mikillar færni í mjög sérhæfðum
vinnubrögðum, sem nú eru ekki
lengur almennt stunduð. Kristján
bjó yfir þessum eiginleikum í ríkum
mæli.
Stærstu verkefni sem Kristján
Pétursson leysti af hendi fyrir Þjóð-
minjasafnið voru viðgerðir á gamla
bænum í Laufási. Hann tók niður
nokkur húsanna þar og setti upp aft-
ur eftir gagngerar viðgerðir. Önnur
stór verkefni hans voru Saurbæjar-
kirkja og klukknaportið á Möðru-
völlum í Eyjafirði. Kristján sinnti
einnig gamla bænum á Hólum í
Eyjafirði og húsunum á Skipalóni.
Auk þess sá hann um árstíðabundið
eftirlit allra þessara húsa og gerði
viðeigandi ráðstafanir fyrir vetur og
á vorin. Hann hafði umsjón með
timburforða safnsins og rekaviðar-
birgðum og bar hann gott skynbragð
á það hvaða viður hentaði bezt fyrir
hvert verk.
Margt hefur breytzt til batnaðar í
aðferðum við viðgerðir gamalla húsa
á Íslandi á síðustu áratugum og hef-
ur Kristján Pétursson lagt sín lóð á
vogarskálarnar í því efni. Nærgætni
hans og ígrundun á viðfangsefnum
sínum er mjög til eftirbreytni. Í
höndum Kristjáns var verkefnum
ævinlega vel borgið. Þau standa nú
til vitnis um handbragð hans og
færni. Missir þjóðminjavörslunnar
er nú mikill.
Við þökkum Kristjáni ánægjuleg-
ar og mjög gefandi samverustundir á
sameiginlegum starfvettvangi. Hans
er sárt saknað. Ástvinum hans fær-
um við innilegustu samúðarkveðjur.
Guðrún Harðardóttir,
Haraldur Helgason.
Við ótímabært fráfall Kristjáns
Péturssonar er höggvið skarð sem
seint verður fyllt.
Það eigum við eftir að reyna sem
höfum starfað með honum að varð-
veislu gamalla húsa á vettvangi
safnamála.
KRISTJÁN
PÉTURSSON
Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi,
JOHN LARSEN,
Flintevænget 9,
Fredriksværk,
Danmörku,
andaðist mánudaginn 24. janúar.
Jóhanna Björk Höskuldsdóttir Larsen,
Laila Björk Larsen, Palle Rasmussen,
Martin Halldór Larsen,
Kristoffer Jon.
Elskuleg dóttir okkar, systir og barnabarn,
BIRGITTA HRÖNN EINARSDÓTTIR,
lést á Landspítalanum aðfaranótt föstudagsins
21. janúar.
Útförin fer fram frá Keflavíkurkirkju föstudag-
inn 28. janúar kl. 14:00.
Karen Hilmarsdóttir, Einar Hafsteinn Árnason,
Árni Sævar Einarsson,
María Sigríður Einarsdóttir,
Ólöf Sigfúsdóttir,
Hilmar Arason, Annie Sigurðardóttir.