Morgunblaðið - 28.01.2005, Page 1

STOFNAÐ 1913 26. TBL. 93. ÁRG. FÖSTUDAGUR 28. JANÚAR 2005 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Íslenska
bráðavaktin
Mánudagar annasamastir á slysa-
og bráðadeildinni | Daglegt líf 26
Bílar | Suzuki Ignis er lítill en knár fjórhjóladrifsbíll

Ódýr og vel búinn Chevrolet Lacetti Íþróttir | Ætlum að
sigra Rússa
Fjölnir lagði KR í körfuknattleik
OPINBERUM stofnunum, s.s. sýslumannsembættum
og dómstólum, var um áramót gert að hækka ýmis gjöld
samkvæmt breytingum á lögum um aukatekjur ríkis-
sjóðs, nr. 88/1991, sem samþykkt voru á Alþingi
skömmu fyrir jól. Að jafnaði hækkuðu gjöldin um 10%
en dæmi eru um enn meiri hækkanir. Þannig hækkaði
ljósritunargjald um 50%, fór úr 100 kr. fyrir hverja
blaðsíðu í 150 krónur, og gjald fyrir skráningu erlendra
félaga hækkaði um 230%, úr 50 þúsund kr. í 165 þúsund.
Eiga þessar hækkanir að skila alls 200 milljóna króna
tekjuauka í ríkissjóð.
Í greinargerð með frumvarpinu segir að flest gjöldin
hafi haldist óbreytt að krónutölu frá árinu 1997 eða
lengur. Til samanburðar er nefnt að vísitala neyslu-
verðs hafi frá 1997 hækkað um 34%. Er hækkun að
jafnaði upp á 10% sögð vera í takt við forsendur í tekju-
áætlun fjárlagafrumvarps fyrir árið 2005.
Þessi opinberu gjöld eru af ýmsum toga, alls vel á
annað hundraðið ef allt er talið. Má þar nefna gjöld sem
dómstólar innheimta, gjöld fyrir fullnustuaðgerðir og
búskipti fyrir sýslumanni, þinglýsingagjöld, gjöld fyrir
atvinnustarfsemi og veitingu atvinnuréttinda, skrán-
ingargjöld margs konar, gjöld fyrir vottorð og ýmis
leyfi og áðurnefnd ljósritunargjöld.
Ríkið á að sýna gott fordæmi
Formaður Félags fasteignasala, Björn Þorri Vikt-
orsson, gagnrýnir þessar hækkanir en fasteignasalar
og íbúðakaupendur þurfa að inna af hendi ýmis gjöld
vegna fasteignaviðskipta. Auk hækkunar á ljósritunar-
gjaldi bendir hann á að þinglýsingargjald og veðbók-
arvottorð hafi hækkað um 12,5%. Hverri sölu fylgi
margs konar kostnaður vegna skjala og vottorða.
„Það er svolítið merkilegt þegar ríkið gengur fram
fyrir skjöldu í því ástandi sem er núna, allt er við rauðu
strikin samkvæmt kjarasamningunum og verðbólgan í
efri mörkum, og kemur með 50% hækkun á einu bretti,
sér í lagi á gjöldum sem mönnum þóttu býsna há fyrir.“
Tekjuauki af
hækkunum
gjalda ríkisins
200 milljónir
Ljósritunargjald hækkar
um 50% og skráning
erlendra félaga um 230%
NÝ vísindarannsókn bendir til að
gömul kenning um að konur kunni
einfaldlega ekki að leggja bíl í stæði
eigi hugsanlega við nokkur rök að
styðjast. Í grein þýskra vísinda-
manna í Intelligence er því haldið
fram að margar konur fái lítið af
hormóninu testósteróni í móð-
urkviði og þetta kunni að skýra
hvers vegna rúmskynjun þeirra sé
ekki jafnnæm og karla.
Frá þessu greinir fréttavefur
BBC. Vísindamennirnir könnuðu
rúm-, talna- og tungumálsskyn 40
sjálfboðaliða. Einnig var borin sam-
an lengd vísifingurs og baugfingurs
á hverjum sjálfboðaliða fyrir sig, en
vísindamennirnir segja að tengsl
séu á milli lítils magns testósteróns
og tiltölulega stutts baugfingurs.
Hjá konum eru þessir fingur yf-
irleitt jafnlangir, en hjá körlum er
baugfingurinn yfirleitt mun lengri
en vísifingurinn.
Körlum gekk í flestum tilvikum
betur en konum þegar rúmskynjun
var prófuð, en konur sem voru með
baugfingur lengri en vísifingur
náðu betri árangri en konur með
fingurna nokkurn veginn jafn-
langa. Dr. Petra Kempel, sem
stjórnaði rannsókninni, segir að
munurinn á milli einstaklinga inn-
an hópsins, sem rannsakaður var,
hafi reynst „merkilegur“. Vís-
indamennirnir taka þó fram að nið-
urstöðum verði að taka með fyr-
irvara vegna þess að aðeins hafi
verið tekið eitt munnvatnssýni úr
hverjum þátttakanda og ekki tekið
tillit til tíðahrings kvennanna sem
haft geti áhrif á hormónamagn.
Aksturslag kvenna gert skiljanlegt?
ALGENGT er að fasteignasalar þurfi að fá eigna-
skiptasamning í fjölbýli ljósritaðan hjá embætti
sýslumanns. Björn Þorri, formaður fasteignasala,
bendir á að fyrir hækkun hafi 60 síðna samningur
fyrir stórt fjölbýlishús kostað 6.000 krónur í ljósritun
en nú kosti hann 9.000 krónur.
Fyrir áramót hafi mönnum þótt nóg um, hvað þá
eftir 50% hækkun á ljósritunargjaldi. Skiptasamn-
ingur fyrir þennan pening sé farinn að jafnast á við
vandaða bók út úr búð, t.d. íslenska orðabók. Hækk-
unin ein sé jafnvirði einnar skáldsögu.
Á við vandaða bók
ÞESSIR Alsír-búar brugðu sér í snjókast í
Algeirsborg í gær en það er ekki oft sem
þeim gefst tækifæri til þess, raunar hefur
ekki fallið jafnmikill snjór í Algeirsborg í
meira en fimmtíu ár. Olli snjókoman því að
bílaumferð fór mjög úr skorðum í borg-
inni. Það hefur snjóað víðar í N-Afríku og
fimbulkuldi hefur sömuleiðis verið í mörg-
um löndum Mið- og Austur-Evrópu.
Reuters
Mesti snjór í Alsír
í meira en hálfa öld
ARIEL Sharon, forsætisráð-
herra Ísraels, sagði í gærkvöldi
að aðstæður væru að skapast
fyrir miklum og jákvæðum tíð-
indum í samskiptum Ísraela og
Palestínumanna. Notaði Sharon
orðalagið „söguleg umskipti“ í
þessu sambandi. Fyrr um dag-
inn hafði hann hrósað Mahmoud
Abbas, nýjum forseta Palest-
ínumanna, fyrir viðleitni hans til
að stöðva ofbeldisverk palest-
ínskra öfgahópa á ísraelskri
grundu en Abbas hefur talið
Hamas-samtökin og Al-Aqsa-
herdeildirnar á að halda að sér
höndum í þeim efnum.
Abbas og Ahmed Qurei, for-
sætisráðherra Palestínumanna,
hafa lýst því yfir að þeir vilji
binda enda á „vopnaðan glund-
roða“ sem ríki í borgum Vestur-
bakkans og Gaza-svæðisins. Gaf
Qurei í gær út tilskipun sem þyk-
ir miða að þessu en með henni er
bann lagt við því að óbreyttir
borgarar beri vopn.
Friðarviðræður af stað?
Hamas og Al-Aqsa hafa lýst
sig reiðubúin til að lýsa formlega
yfir vopnahléi en krefjast þess á
móti að Ísraelar byrji að láta
lausa um 8.000 Palestínumenn
sem sitja í fangaklefum í Ísrael.
Og Abbas fór í gær fram á að
Ísraelar lýstu einnig yfir vopna-
hléi á hernumdu svæðunum.
Sharon flutti ræðu í Jerú-
salem í gærkvöldi og sagði þá
mjög jákvætt hvernig ný yfir-
völd í Palestínu hefðu beitt sér
að undanförnu og sagði mögu-
leika fyrir hendi að ró kæmist á,
hægt yrði að tryggja öryggi ísr-
aelskra borgara og síðan semja
um friðinn „sem við óskum svo
heitt og sem við eigum rétt á“.
Sagðist Sharon reiðubúinn til
að mæta Palestínumönnum á
miðri leið í þessari vegferð þó að
ekki kæmi til greina að gefa
neitt eftir að því er varðaði ör-
yggi ísraelskra borgara. „Ég tel
að söguleg umskipti séu mögu-
leg í samskiptum okkar við Pal-
estínumenn,“ sagði Sharon.
Söguleg umskipti?
Jerúsalem, Ramallah. AFP, AP.
Sharon telur „söguleg um-
skipti“ möguleg í samskiptum
Ísraela og Palestínumanna.
 Ummæli Ariels Sharons glæða vonir um frið í Mið-Austurlöndum
Bílar og Íþróttir í dag