Morgunblaðið - 28.01.2005, Side 2
2 FÖSTUDAGUR 28. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
VONIR GLÆÐAST UM FRIÐ
Ariel Sharon, forsætisráðherra
Ísraels, sagði í gær að „söguleg um-
skipti“ væru möguleg í samskiptum
Ísraela og Palestínumanna. Ummæli
hans glæða vonir um frið í heims-
hlutanum en Sharon fór í gær afar
jákvæðum orðum um Mahmoud
Abbas, nýjan leiðtoga Palestínu-
manna, og hrósaði hann honum fyrir
aðgerðir hans sem miðað hafa að því
að koma í veg fyrir ofbeldisverk pal-
estínskra öfgahópa í Ísrael.
Miklar hækkanir
Gjaldahækkanir ýmissa opinberra
stofnana, s.s. sýslumannsembætta
og dómstóla, sem tóku gildi um ára-
mót skila sér í 200 milljóna króna
tekjuauka fyrir ríkissjóð. Að jafnaði
hækkuðu gjöldin um 10% en dæmi
eru um enn meiri hækkanir. Þannig
hækkaði ljósritunargjald um 50% og
skráning erlendra félaga um 230%,
hækkaði úr 50 þúsund kr. í 165 þús-
und kr.
Sagði starfi sínu lausu
Róbert Marshall, fréttamaður á
Stöð 2, sagði starfi sínu lausu í gær
eftir gagnrýni forsætisráðuneytisins
á fréttaflutning Stöðvar 2 um Íraks-
málið í fyrrakvöld. Fram kom í frétt-
um að Ísland hefð verið á lista hinna
viljugu þjóða fyrir ríkisstjórnarfund
18. mars 2003 þegar svo reyndist
ekki vera.
Helförin gleymist ekki
Þess var minnst víða um heim í
gær að sextíu ár eru liðin frá því að
sovéskir hermenn frelsuðu fanga í
útrýmingarbúðum nasista í Ausch-
witz. Leiðtogar fjölda ríkja voru
samankomnir í Auschwitz í gær í til-
efni þessara tímamóta og var því
lýst yfir við þetta tækifæri að það
sem þar gerðist mætti aldrei end-
urtaka sig.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Forystugrein 30
Fréttaskýring 8 Viðhorf 32
Viðskipti 14 Bréf 33
Úr verinu 15 Minningar 34/43
Erlent 16/17 Brids 45
Minn staður 18 Myndasögur 46
Akureyri 19 Dagbók 46
Höfuðborgin 20 Víkverji 46
Austurland 20/21 Staður og stund 47
Landið 21 Leikhús 50
Suðurnes 22 Bíó 54/57
Listir 22/24, 49/57 Ljósvakamiðlar 58
Daglegt líf 26/27 Veður 59
Umræðan 28/33 Staksteinar 59
* * *
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri, asv@mbl.is
Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi, orri@mbl.is Skarp-
héðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson
Dagbók|Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
!
"
#
$
%&' (
)***
FRÁ og með árinu 2001 hefur fóst-
ureyðingum meðal stúlkna undir
tvítugu farið fækkandi. Fæðingar-
tíðni hefur einnig farið lækkandi í
sama aldurshópi og á sama tíma
hefur sala á neyðargetnaðarvörn
aukist.
Þetta kemur m.a. fram í skýrsl-
unni Fóstureyðingar 2003, sem
komin er út hjá landlæknisembætt-
inu. Er skýrslan byggð á skrá emb-
ættisins um fóstureyðingar á Ís-
landi þar sem færðar eru
upplýsingar um tiltekin ópersónu-
greinanleg skráningaratriði.
Í samantekt skýrslunnar kemur
fram að árið 2003 var framkvæmd
951 fóstureyðing hjá konum með
lögheimili á Íslandi. Sé miðað við
fjölda kvenna á barneignaraldri
2001–2003 voru framkvæmdar að
meðaltali 14,8 fóstureyðingar á ári
fyrir hverjar 1000 konur. Þessi tala
hefur verið svipuð frá árinu 1996.
Meðalfjöldi fóstureyðinga á sama
tímabili fyrir hverja 1000 lifandi
fædda var 229,4.
Í skýrslunni er gerður saman-
burður á tíðni fóstureyðinga á
Norðurlöndum. Ef borin er saman
aldursbundin tíðni fóstureyðinga er
hún hærri á Íslandi meðal kvenna
undir tvítugu en á öðrum Norður-
löndum miðað við fjölda kvenna á
barneignaraldri. Sé hins vegar tek-
ið tillit til hærri fæðingartíðni á Ís-
landi en á öðrum Norðurlöndum er
fjöldi fóstureyðinga miðað við 1000
lifandi fædda lægri á Íslandi en í
Danmörku, Noregi og Svíþjóð.
Aukin sala neyð-
argetnaðarvarna
Meira á mbl.is/itarefni
HÆSTIRÉTTUR dæmdi í gær Reykjavíkurborg
til að greiða konu, sem slasaðist þegar skyggni féll
á hana við Ingólfstorg á Hinsegin dögum í ágúst
2002, 2,5 milljónir króna í skaðabætur. Í Héraðs-
dómi hafði borgin verið sýknuð af kröfum kon-
unnar sem og Gay Pride – Hinsegin dagar. Sýkna
Gay Pride var hins vegar staðfest í Hæstarétti.
Málavextir voru þeir að Gay Pride hafði fengið
leyfi lögreglu til að halda tónleika á Ingólfstorgi og
leyfi Reykjavíkurborgar fyrir afnot af torginu.
Þegar slysið varð höfðu unglingar klifrað upp á
skyggnið með þeim afleiðingum að það féll á þá
sem voru fyrir neðan. Konan var meðal margra
sem urðu fyrir því og fékk höfuðhögg og meiddist
á hálsi og baki. Hæstiréttur taldi að Reykjavík-
urborg bæri skaðabótaábyrgð á tjóni konunnar.
Hæstiréttur taldi að við gerð mannvirkja og
annarrar aðstöðu sem sérstaklega væri útbúin
fyrir hvers kyns fjöldasamkomur yrði að hafa í
huga tilhneigingu barna og ungmenna til að kom-
ast eins nærri flytjendum og kostur væri og koma
sér fyrir þar sem vel sæist til þeirra. Auðvelt hefði
verið að komast upp á skyggnið og í ljósi aðstæðna
hefi verið varhugavert að hafa skyggnið uppi á
umræddum tíma þegar sviðið undir því var ekki
notað við skemmtihald, heldur annað eða önnur
svið. Unnt hefði verið að taka skyggnið niður með
óverulegri fyrirhöfn og hefði verið til þess full
ástæða í þeim fáu tilvikum þar sem dagskrá á
mjög fjölmennum samkomum var flutt af öðru
sviði en því sem var undir skyggninu. Með því að
fjarlægja ekki skyggnið hefði aðstaðan verið
hættuleg og hefði sú hætta ekki verið ófyrirsjáan-
leg. Hefði öryggi manna því ekki verið tryggt
nægilega. Þótt kenna mætti ungmennum sem sátu
á skyggninu um tjón konunnar taldi Hæstiréttur
að borgin bæri skaðabótaábyrgð vegna gáleysis.
Málið dæmdu Markús Sigurbjörnsson, Guðrún
Erlendsdóttir og Gunnlaugur Claessen. Stefán
Geir Þórisson hrl. flutti málið fyrir konuna, Hákon
Árnason hrl. fyrir Gay Pride og Ólafur Haralds-
son hrl. fyrir Reykjavíkurborg.
Kona fær 2,5 milljónir frá borginni í skaðabætur fyrir slys á Hinsegin dögum
Reykjavíkurborg hefði átt
að taka skyggnið niður
Morgunblaðið/Ingibjög
ATLANTSOLÍA áformar að opna
þriðju sjálfsafgreiðslustöð fyr-
irtækisins við Sprengisand (við Bú-
staðaveg) í byrjun næsta mánaðar.
Að sögn Huga Hreiðarssonar,
markaðs- og kynningarfulltrúa Atl-
antsolíu, miðar framkvæmdum við
bensínstöðina vel og er verkið á
undan áætlun. Í gær var hafist
handa við að steypa gólf stöðv-
arinnar.
„Það var eins og að fá happ-
drættisvinning að fá þessi hlýindi
sem komu núna. Við vorum að berj-
ast við frostið, en með þessum hlý-
indakafla höfum við skotist fram úr
verkáætlun og erum núna komnir
mjög vel á veg,“ segir Hugi. Að
hans sögn eru dælur tilbúnar og er
unnið að því að þrýstiprófa þær.
Tvöfaldar leiðslur séu í öllum kerf-
um.
Stefnt er að því að opna tvær
næstu sjálfsafgreiðslustöðvar Atl-
antsolíu í Njarðvík og á Dalvegi í
Kópavogi.
Ný bensínstöð Atlants-
olíu opnuð í febrúar
HÆSTIRÉTTUR hnekkti í gær
dómi Héraðsdóms Reykjavíkur þess
efnis að VSÓ ráðgjöf greiði Um-
hverfisrannsóknum ehf. 1 milljón
króna vegna vinnu við matsskýrslu
um umhverfisáhrif við Norðlinga-
ölduveitu á árinu 2002. Þess í stað
dæmdi Hæstiréttur Umhverfisrann-
sóknir til að greiða VSÓ 134 þúsund
krónur.
Deilan stóð um skyldu VSÓ til
greiðslu á fimm reikningum Um-
hverfisrannsókna vegna vinnu við að
fara yfir og endurbæta texta ein-
stakra kafla í matsskýrslu um um-
hverfisáhrif Norðlingaölduveitu.
Umhverfisrannsóknir gerðu kröfu
um 5 þúsund kr. tímagjald fyrir
vinnu í 415,5 klst. auk greiðslu fyrir
akstur. VSÓ hélt því fram að Um-
hverfisrannsóknir krefðust greiðslu
fyrir óeðlilega marga tíma og að fjár-
hæð tímagjaldsins væri of há. Kröfur
VSÓ voru reistar á niðurstöðum
matsmanns sem dómkvaddur var að
beiðni þess. Í málinu lá fyrir að að-
ilar höfðu samið um endurgjald að
fjárhæð 3.300 kr. á klst. og gert með
sér drög að verksamningi vegna
vinnu í tengslum við matsskýrsluna.
Samningurinn var aldrei undirritað-
ur en aðilar voru sammála um að sá
texti hefði að öðru leyti en varðandi
höfundarrétt að geyma efni þess
munnlega samnings sem komst á. Í
Hæstarétti var talið með vísan til
þeirra gagna sem fyrir lágu að VSÓ
hefði borið að greiða Umhverfis-
rannsóknum 3.500 kr. á tímann fyrir
fyrrnefnda vinnu í 27,5 klst og 4.500
kr. á tímann í 227 klst. auk 11.492 kr.
í greiðslu fyrir akstur eða samtals
1.405.906 kr. Þar sem VSÓ hafði
þegar greitt 1.540.000 kr. með fyr-
irvara var Umhverfisrannsóknum
gert að greiða VSÓ 134.094 kr. að
frádregnum dráttarvöxtum.
Málið dæmdu hæstaréttardómar-
arnir Árni Kolbeinsson, Jón Steinar
Gunnlaugsson og Ólafur Börkur
Þorvaldsson. Erla S. Árnadóttir hrl.
flutti málið fyrir VSÓ og Ragnar Að-
alsteinsson hrl. fyrir Umhverfis-
rannsóknir.
Dómi í vinnulaunadeilu vegna umhverf-
ismatsskýrslu snúið við í Hæstarétti
Tímakaupið of
hátt að mati VSÓ