Morgunblaðið - 28.01.2005, Blaðsíða 50
50 FÖSTUDAGUR 28. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
ÞAU eru mörg verkin sem listakon-
an Gerður Helgadóttir skildi eftir
sig og bera list hennar frábært vitni.
Ég held að óhætt
sé að fullyrða að
varla nokkur ann-
ar íslenskur lista-
maður hafi áork-
að eins miklu á
sinni starfsævi og
hún gerði, þó ævi
hennar hafi verið
allt of stutt. Það
er alltaf afar
ánægjulegt þegar
gert er sjónvarpsefni um íslenska
myndlistarmenn en myndlistin er
auðvitað upplögð til slíks. Það segir
sig sjálft að sjónvarpið hlýtur að
vera sá fjölmiðill sem getur gert
hvað mest til þess að opna myndlist-
inni dyr út í samfélagið og þyrfti
tæpast mikið til, enda er áhugi al-
mennings á myndlist mikill á Íslandi.
Hvernig standa skal að gerð efnis
um myndlist eða myndlistarmenn er
síðan annað mál og sýnist þar sitt
hverjum. Þó hlýtur að skipta miklu
máli að gæða viðfangsefnið lífi, nýta
sér möguleika miðilsins. Þetta getur
verið miklum vandkvæðum bundið
þegar myndefni er af skornum
skammti, ekki síst þegar um er að
ræða, eins og í þessu tilfelli, heimild-
armynd um listakonu sem fallin er
frá fyrir þremur áratugum.
Andrés Indriðason hefur unnið
myndina um Gerði af mikilli vand-
virkni og í henni er gefin ítarleg og
raunsönn mynd af verkum hennar
og þróun þeirra. Einnig er leitast við
að veita áhorfandanum innsýn í
listaumhverfi staðar og stundar á
ferli Gerðar og tekst það mjög vel,
allt frá námi hennar hér heima til
síðustu stundar. Sagt er ítarlega frá
allmörgum verkefnum hennar og
ekki laust við að maður taki andköf
þegar umfangi þeirra og vinnuferli
er lýst, td. þegar sagt er frá 142 fer-
metrum á Tollhúsinu og þremur
tonnum af mósaíkflísum – hver um
sig u.þ.b. einn fersentimetri að
stærð.
Verk Gerðar voru nær undantekn-
ingarlaust þrekvirki, andlega og lík-
amlega, og augljóst að hún gaf aldrei
eftir. Heimildarmyndin beinir sjón-
um sínum fyrst og fremst að list
Gerðar, en einkalíf hennar er í bak-
grunni. Myndin er nokkuð löng og
ekki laust við að hún beri keim af
nokkurri upptalningu þegar líða tek-
ur á og kirkjugluggunum fjölgar. Ef
til vill hefði verið í lagi að leyfa sér
örlítið léttari nálgun við viðfangs-
efnið og viðmælendur hefðu að
ósekju mátt tala blaðalaust en hinir
flugmælsku og skemmtilegu list-
fræðingar Guðbjörg Kristjánsdóttir
og Halldór Björn Runólfsson voru
hér nær óþekkjanleg er þau lásu upp
texta sína. Elín Pálmadóttir náði
einna helst að gæða Gerði lífi, enda
sagði hún frá lífi hennar sem náin
vinkona. Í myndinni er minnst einni
setningu á andlegan lærimeistara
Gerðar Helgadóttur, George
Ivanovitch Gurdjeff, en Gerður að-
hylltist kenningar hans og lagði
stund á fræði hans. Gurdjeff hélt því
fram að óeðlilegar kringumstæður
nútímalífs væru þess valdandi að líf
okkar væri ekki lengur í jafnvægi.
Hann sagði að til þess að öðlast jafn-
vægi ættum við að þróa með okkur
nýja hæfileika – eða virkja dulda
hæfileika – með því að „vinna“ með
okkur sjálf. Hann setti kenningar
sínar fram á þrennan hátt, í skrifum
sínum, í tónlist og hreyfingum sem
tengjast hugsun okkar, tilfinningum
og líkama. Gerður lagði stund á
þessar hreyfingar a.m.k. um tíma.
Forvitnilegt hefði verið að fá að vita
meira um þessa andlegu hlið lista-
konunnar en hún var augljóslega
mjög andlega sinnuð. Myndin er eig-
inlega of vandvirknislega unnin og
frjálslegri efnistök hefðu ef til vill
náð að grípa áhorfandann fastari
tökum, í samræmi við list Gerðar.
Ég get of auðveldlega séð þessa
mynd fyrir mér rúllandi sem
fræðsluefni unnið fyrir Gerðarsafn,
hún er bæði fræðandi og upplýsandi
eins og vera ber en skortir dálítið á
lífskraftinn sem áhorfandinn nær þó
að geta sér til um að hafi einkennt
Gerði og líf hennar. En ekki má
gleyma því að myndin gefur fróðlega
og glögga mynd af ævistarfi Gerðar
og er þar að öllum líkindum tak-
markinu að mestu leyti náð.
Kennsluefni eða
sjónvarpsmynd?
Morgunblaðið/Sverrir
Komposition (1951–52) eftir Gerði Helgadóttur, málað járn.
KVIKMYNDIR
Sjónvarpið
Heimildarmynd um Gerði Helgadóttur
myndhöggvara eftir Andrés Indriðason.
RÚV 2005.
Líf fyrir listina eina
Ragna Sigurðardóttir
Gerður
Helgadóttir
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111
4 600 200
leikfelag.is
Miðasölusími
„Hrein og
klár snilld“
HÖB RÚV
Óliver! Eftir Lionel Bart
Fös. 28.1 kl 20 UPPSELT
Sun. 30.1 kl 14 aukasýn. UPPSELT
Fim. 03.2 kl 20 aukasýn. Örfá sæti
Fös. 04.2 kl 20 UPPSELT
Lau. 05.2 kl 20 UPPSELT
Sun.. 06.2 kl 14 aukasýn. Örfá sæti
Fös. 11.2 kl 20 Örfá sæti
Lau. 12.2 kl 20 Örfá sæti
Fös. 18.2 kl 20 Nokkur sæti
Lau. 19.2 kl 20 Nokkur sæti
Ath: Ósóttar pantanir seldar daglega!
Tilboð til Visa-vildarkorthafa:
Fljúgðu á Óliver á punktum til 6. feb
• Föstudag 28/1 kl 20 ÖRFÁ SÆTI LAUS
• Föstudag 4/2 kl 20 LAUS SÆTI
• Laugardag 5/2 kl 20 LAUS SÆTI
geggjað grínleikrit eftir DANIEL GUYTON
☎ 552 3000
www.loftkastalinn.isLoftkastalinn ✦ Seljavegi 2 ✦ 101 Reykjavík ✦ Miðasalan er opin frá 11-18
HREINLEGA BRILLJANT! EB DV
Eldaskálinn
Brautarholti 3
105 Reykjavík
Sími: 562 1420
www.invita.com
2. sýning 13.feb. kl. 19.00 – NOKKUR SÆTI LAUS
3. sýning 18.feb. kl 20.00 – NOKKUR SÆTI LAUS
4. sýning 20. feb. kl. 19.00 – 5. sýning 25. febrúar kl. 20.00
6. sýning 27. febrúar kl. 19.00 – 7. sýning 4. mars kl. 20.00
8. sýning 6. mars kl. 19.00 – 9. sýning 12. mars kl. 19.00
Miðasala á netinu: www. opera.is
Miðasalan er opin kl. 14-18 virka daga, kl. 13-18 lau. og sun. og fram að sýningu sýningardaga. Símasala kl. 10-18 virka daga.
Frumsýning 11. febrúar kl. 20 – UPPSELT
Stóra svið
Nýja svið og Litla svið
HÍBÝLI VINDANNA leikgerð Bjarna
Jónssonar eftir vesturfarasögu
Böðvars Guðmundssonar
Lau 29/1 kl 20, - UPPSELT
Su 30/1 kl 20,
Lau 5/2 kl 20, - UPPSELT
Su 6/2 kl 20,
Fim 10/2 kl 20 - UPPSELT,
Fö 11/2 kl 20, - UPPSELT,
Lau 12/2 kl 20 - UPPSELT
Fi 17/2 kl 20,
Fö 18/2 kl 20, - UPPSELT
Lau 19/2 kl 20
Miðasalan er opin: Mánud. og þriðjud.:10:00-18:00, mið-, fim- og föstudaga: 10:00-20:00, laugar- og sunnudaga: 12:00-20:00
Miðasölusími 568 8000 - miðasala á netinu: www.borgarleikhus.is
LÍNA LANGSOKKUR e. Astrid Lindgren
Su 30/1 kl 14, Su 6/2 kl 14, Su 13/2 kl 14,
Su 20/2 kl 14 - AUKASÝNING,
Su 27/2 kl 14 - AUKASÝNING
SÍÐUSTU SÝNINGAR
HÉRI HÉRASON e. Coline Serreau
Fö 4/2 kl 20, Su 13/2 kl 20
SÍÐUSTU SÝNINGAR
AUSA eftir Lee Hall - Í samstarfi við LA
Lau 29/1 kl 20, Su 6/2, Fö 11/2 kl 20
Ath: Miðaverð kr. 1.500
HÉRI HÉRASON
Fyndið - ferskt - fjörugt - farsakennt
NÁMSKEIÐ UM VESTURFARANA HEFST Í BORGARLEIKHÚSINU 2. FEBRÚAR
Kennarar: Viðar Hreinsson, 2/2 Upphaf vesturferða
Gísli Sigurðsson, 9/2 Sagnalist Vestur Íslendinga
Helga Ögmundardóttir, 16/2 Lífskjör og aðstæður frumbyggjanna
Böðvar Guðmundsson, 23/2 Bréfin frá Vestur-Íslendingum
Skráning hjá Mími Símenntun á www.mimi.is eða í síma 5801800
Þátttakendum verður boðið á sýningu á Híbýlum vindanna
BELGÍSKA KONGÓ e. Braga Ólafsson
Gríman fyrir besta leik í aðalhlutverki
Su 30/1 kl 20, - UPPSELT
Lau 5/2 kl 20 - UPPSELT
Lau 12/2 kl 20, Su 13/2 kl 20
Fi 17/2 kl 20, Su 20/2 kl 20
SÝNINGUM LÝKUR Í FEBRÚAR
BÖRN 12 ÁRA OG YNGRI FÁ FRÍTT Í BORGARLEIKHÚSIÐ Í FYLGD FULLORÐINNA
gildir ekki á barnasýningar!
BOUGEZ PAS BOUGER
Frönsk - japönsk nýsirkussýning
Lau 29/1 kl 20 - UPPSELT
Su 30/1 kl 14 - AUKASÝNING
AÐEINS ÞESSAR SÝNINGAR
SAUMASTOFAN 30 ÁRUM SÍÐAR
eftir Agnar Jón Egilsson, Í samstarfi við TÓBÍAS
Su 30/1 kl 20, Lau 5/2 kl 20, Lau 12/2 kl 20,
Fö 18/2 kl 20
VIÐ ERUM ÖLL MARLENE DIETRICH FOR
eftir Ernu Ómarsdóttur og Emil Hrvatin
Aðalæfing fi 3/2 kl 20 - kr 1.000
Frumsýning fö 4/2 kl 20 - UPPSELT
Hátíðarsýning su 6/2 kl 20, Mi 9/2 kl 20, Fi 10/2 kl 20
Fö 11/2 kl 20 - Lokasýning
SVIK eftir Harold Pinter
Samstarf: Á SENUNNI, Sögn ehf og LA.
Fö 4/2 kl 20, Su 13/2 kl 20
LEIKHÚSMÁL: FASTRÁÐNINGAR
LISTAMANNA
Í samstarfi við Leiklistarsamband Íslands
Frummælendur: Arnar Jónsson, Karen María
Jónsdóttir, Viðar Eggertsson
Lau 29/1 kl 16:00 - Öllum opið
Leikhúsgestir munið glæsilegan matseðil S: 568 0878
Hljómsveitin
Í Gegnum Tíðina
í kvöld
LAUGARD. 29. JAN. KL. 20
SÍÐASTA SÝNING
MIÐAPANTANIR Í SÍMA 562 9700