Morgunblaðið - 03.02.2005, Blaðsíða 8

8 FIMMTUDAGUR 3. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Prins Póló-bræður þykja orðið nokkuð frekir til kvenna.
Fjárhagsstaða einka-rekinna grunn-skóla í Reykjavík
hefur hin síðari ár verið
mjög slæm og hafa við-
ræður staðið yfir milli
fræðsluyfirvalda borgar-
innar og skólanna um
hvernig bæta megi úr.
Lengst virðast mál vera
komin varðandi Landa-
kotsskóla, sem kaþólska
kirkjan rekur, en eins og
Stefán Jón Hafstein, for-
maður menntaráðs, upp-
lýsti á fundi borgarstjórn-
ar í vikunni eru
hugmyndir uppi um að
skólinn verði hluti af al-
mennu skólakerfi í borginni,
nokkurs konar hverfisskóli í vest-
urbænum með fullum framlögum
frá borginni og niðurfellingu
skólagjalda. Einnig kom fram í
borgarstjórn að til greina kæmi að
hafa Waldorfskólann sem deild í
einum af grunnskólum borgarinn-
ar. Voru þessar hugmyndir gagn-
rýndar af minnihlutanum í borg-
arstjórn og sagði Guðrún Ebba
Ólafsdóttir, Sjálfstæðisflokki,
m.a. að R-listinn vildi „þjóðnýta“
einkaskólana. Ætlun meirihlutans
væri að einkaskólarnir hættu
störfum. Var þeirri tillögu sjálf-
stæðismanna vísað frá að tryggt
yrði að allir nemendur í leik- og
grunnskólum borgarinnar nytu
sama stuðnings til náms frá borg-
inni óháð rekstrarformi skólanna.
En hver er hugsunin á bakvið
breytingu á Landakotsskóla?
Stefán Jón Hafstein segir við
Morgunblaðið að einkaskólarnir
séu ólíkir og misstórir og þarfirn-
ar því mismunandi. Landakots-
skóli sé vannýttur skóli og standi
á svæði þar sem byggð sé að þétt-
ast í vesturbænum. Ekki standi til
hjá borginni að gera alla einka-
skólana að almennum grunnskól-
um. Stjórnendur Landakotsskóla
hafi verið beðnir að skoða mögu-
leika á að verða almennur skóli og
þetta sé enn til skoðunar. Hug-
myndin, að sögn Stefáns Jóns, er
að skólinn fái full framlög frá
borginni og á móti verði skóla-
gjöld felld niður. Borgin ætlar sér
hins vegar ekki að eignast skólann
og nefnir Stefán Jón möguleika á
þjónustusamningi við kaþólsku
kirkjuna, með þeim réttindum og
skyldum sem aðrir grunnskólar
þurfa að uppfylla, m.a. um sér-
kennslu. Hvort Landakotsskóli
verði hverfisskóli segir Stefán Jón
að börn úr vesturbænum muni
væntanlega fá forgang en áfram
er gert ráð fyrir að kaþólsk börn
geti sótt um skólavist. Bendir
hann á að í dag séu 12% grunn-
skólabarna af ýmsum ástæðum
ekki í sínum hverfisskólum.
Sr. Hjalti Þorkelsson er skóla-
stjóri Landakotsskóla. Hann seg-
ist hafa verið að bíða eftir skrif-
legum hugmyndum frá
fræðsluyfirvöldum, eftir fund með
þeim 12. janúar sl. Landakotsskóli
hafi ekki tekið neina afstöðu til
óformlegra hugmynda borgarinn-
ar. Ekki sé t.d. vitað hvaða skil-
yrði borgin setji.
Hjalti segir fjárhagsstöðu skól-
ans vera slæma og stjórnendur
hans séu opnir fyrir viðræðum um
lausnir. Húsnæðið sé vannýtt og
sú staða geti komið upp að kaþ-
ólska kirkjan sjái sér ekki lengur
fært að reka skólann áfram í
óbreyttri mynd. Hún hafi ekki
fjárhagslegt bolmagn til að leggja
mikið fé í reksturinn. Óvissan sé
því mikil. Persónulega telur Hjalti
það vera mikinn skaða og missi
fyrir fjölbreytileika í skólastarfi ef
Landakotsskóli leggist af í núver-
andi mynd. Í dag eru um 160 nem-
endur í skólanum en rými er fyrir
60 til viðbótar.
Skref aftur á bak
Krafa einkareknu grunnskól-
anna hefur verið sú að þeir fái
framlög frá borginni hlutfallslega
til jafns við aðra grunnskóla.
Framlag borgarinnar til skólanna
fimm hefur verið um 100 milljónir
króna á ári. Miðað við hvern nem-
enda hefur rekstrarframlagið ver-
ið rúm 60% af því sem almennir
grunnskólar fá, samkvæmt árs-
skýrslu Fræðslumiðstöðvar
Reykjavíkur fyrir árið 2003.
Margrét Theodórsdóttir, skóla-
stjóri Tjarnarskóla, segir að ef
hugmyndir um breytingu á
Landakotsskóla nái fram að
ganga sé það skref aftur á bak fyr-
ir einkaskólana og þá hugmynda-
fræði sem þar er að baki. Í nú-
tímasamfélaginu sé lögð áhersla á
að koma til móts við þarfir hvers
einstaklings í skólakerfinu og því
sé mikilvægt að viðhalda fjöl-
breytileika í kerfinu. Þarfirnar
séu misjafnar og allir eigi að búa
við valfrelsi. Ætli borgin að breyta
einkareknu grunnskólum í al-
menna skóla sé fjölbreytileikinn
fyrir bí.
Margrét segir fjárhagsstöðu
skólanna vera grafalvarlega.
Þannig séu stjórnendur Tjarnar-
skóla í persónulegum ábyrgðum
fyrir rekstri skólans. Viku fyrir
skólasetningu sl. haust hafi staðið
til að hætta rekstri Tjarnarskóla
en m.a. fyrir hvatningu frá borg-
aryfirvöldum og einlægan vilja
foreldra hafi starfinu verið haldið
áfram. „Þau vildu ekki að við
myndum hætta,“ segir Margrét
og vonar að hugur fylgi máli hjá
borginni, þ.e. að framlögin verði
hækkuð til að létta skólunum erf-
iðan róður.
Fréttaskýring | Staða einkarekinna
grunnskóla
Fjölbreytileik-
inn fyrir bí?
Sjálfstæðismenn segja R-listann ætla að
„þjóðnýta“ einkaskólana í borginni
Nemendur í Ísaksskóla í gönguferð.
Um 1% íslenskra barna í
einkareknum grunnskólum

Fimm einkareknir grunn-
skólar eru í Reykjavík; Ísaks-
skóli, Landakotsskóli, Tjarn-
arskóli, Suðurhlíðarskóli og
Waldorfskóli, og nemendur ríf-
lega 400. Með Barnaskóla Hjalla-
stefnunnar í Garðabæ, sem sveit-
arfélagið styrkir að fullu, eru
þetta um 500 nemendur. Það
gerir um 1% af íslenskum börn-
um á grunnskólaaldri. Sambæri-
legt hlutfall barna í einkaskólum
í ríkjum OECD er um 10%.
bjb@mbl.is
MEIRIHLUTI þjóðarinnar gefur til
líknarmála eða náttúruhamfara.
Þetta kemur fram í viðhorfskönnun
Þjóðarpúls Gallup. Rúmlega sjö af
hverjum tíu gefa oft eða stundum,
ríflega einn af hverjum fimm gefur
sjaldan og minna en einn af hverjum
tíu gefur aldrei til líknarmála eða
vegna náttúruhamfara.
Samkvæmt könnuninni höfðu 62%
fólks á aldrinum 18 til 75 ára gefið í
einhverja fjársöfnun vegna náttúru-
hamfaranna á Indlandshafi. Aðspurt
sagðist fólk hafa að meðaltali gefið
tæplega 3000 kr. í fjársöfnun vegna
náttúruhamfaranna á annan í jólum.
Um 47% gáfu 1000 kr., um 43% gáfu
frá eitt til fimm þúsund kr. og 10%
gáfu meira en 5000 kr. Karlar gáfu
að meðaltali um 3100 kr og konur
2700 kr.
Samkvæmt könnuninni gefa kon-
ur hins vegar almennt oftar til líkn-
armála en karlar, rúmlega 78%
kvenna á móti tæplega 66% karla
gefa oft eða stundum til líknarmála
eða náttúruhamfara. Hins vegar er
kynjahlutfallið nánast það sama í
fjársöfnunum vegna náttúruhamfar-
anna á Indlandshafi, þar sem 67%
karla og kvenna gáfu í einhverja
söfnun.
Fólk á höfuðborgarsvæðinu gaf
frekar í fjársöfnun vegna hamfar-
anna en íbúar landsbyggðarinnar,
eins gaf eldra fólk frekar en það
yngra. Einnig var marktækur mun-
ur þegar greint var eftir tekjum og
menntun þar sem þeir sem hafa
meiri menntun og þeir tekjuhærri
gáfu frekar en þeir sem hafa minni
skólagöngu og lægri tekjur.
Könnunin var gerð í gegnum síma
12.-25. janúar. Úrtakið var 1.189
manns og var svarhlutfallið 63%.
Meirihluti þjóðar gefur til líknarmála