Morgunblaðið - 03.02.2005, Blaðsíða 23
27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
14
6
6
4
- í gó›um málum
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. FEBRÚAR 2005 23
MENNING
Leiðbeinandi: Kári Eyþórsson MPNLP.
Upplýsingar í síma 588 1594. • Netfang: kari@ckari.com
Nánari upplýsingar um NLP má finna á www.ckari.com
NLP undirmeðvitundarfræði er fyrir alla og er okkar innra
tungumál milli hugsana og undirmeðvitundar.
NLP er notað af fólki um allan heim
sem hefur náð frábærum árangri í lífinu.
Kennt er m.a.:
• Að vera móttækilegur og læra á auðveldan hátt.
• Að skapa nýtt samskiptamál.
• Að skapa þína eigin framtíð.
• Að stjórna samtölum.
• Að vekja snillinginn í sjálfum sér.
• Að leysa upp neikvæðar venjur.
• Að lesa persónuleika fólks.
• Venjur til varanlegs árangurs.
Námskeiðið fer fram dagana 21. febrúar til 4. mars frá kl. 18-22
Ekki er kennt helgina 26. og 27. febrúar
Kári Eyþórsson
NLP námskeið
Neuro - Lingustic - Programming
EINGÖNGU tónlist eftir Jórunni
Viðar var á dagskránni á tónleikum
á Myrkum músíkdögum í Salnum í
Kópavogi á þriðjudagskvöldið. Voru
það útsetningar á íslenskum þjóð-
lögum, Tilbrigði um íslenskt þjóð-
lag fyrir selló og píanó og Íslensk
svíta fyrir fiðlu og píanó. Þrátt fyr-
ir það hve þjóðleg þessi tónlist er
hef ég lítið um hana að segja; hún
er lagræn og tónmálið er hefð-
bundið, uppbyggingin er rökrétt og
snyrtileg, hún lætur vel í eyrum en
það er ekkert óvenjulegt í henni,
ekkert frumlegt, engar listrænar
opinberanir.
Athyglisverðari var frumflutn-
ingur á Svítu fyrir kammersveit
eftir Þórð Magnússon sem unnin
var upp úr tónlist Jórunnar við
kvikmyndina Síðasti bærinn í daln-
um. Sú tónlist braut blað í íslenskri
tónlistarsögu því aldrei áður hafði
verið gerð músík fyrir leikna ís-
lenska kvikmynd í fullri lengd.
Svíta Þórðar er samin út frá stefj-
um í kvikmyndinni og er hún hag-
anleg að allri gerð. Hljómsveit-
arraddsetningin er litrík og
samsvarar sér ágætlega auk þess
sem hún nær ágætlega að fanga
andrúmsloft kvikmyndarinnar.
Tónlistarflutningurinn var prýði-
legur; hljómsveitarleikurinn í verki
Þórðar var nákvæmur og einstakir
hljóðfæraleikarar KaSa hópsins
skiluðu sínum hlutverkum með
sóma. Söngur Kórs Áskirkju undir
stjórn Kára Þormars var sömuleið-
is fallegur þó takmörkuð endur-
ómun Salarins í Kópavogi sé engan
vegin fullnægjandi þegar kór er
annars vegar.
TÓNLIST
Salurinn í Kópavogi
Tónlist eftir Jórunni Viðar og Þórð Magn-
ússon í flutningi KaSa hópsins og Kórs
Áskirkju. Þriðjudagur 1. febrúar.
Myrkir músíkdagar
Jónas Sen
Þórður Magnússon Jórunn Viðar
Síðasti bærinn í dalnum
ÞAU Nicole Vala Cariglia sellóleikari
og Árni Heimir Ingólfsson píanóleik-
ari komu fram í Salnum í Kópavogi á
Myrkum músíkdögum á þriðju-
dagskvöldið. Á efnisskránni kenndi
margra grasa og var athyglisverðast
frumflutningur þriggja þátta tón-
smíðar eftir Huga Guðmundsson sem
bar nafnið Fall From Grace. Hún var
sérlega áhrifamikil; stílhrein og fal-
lega skrifuð fyrir bæði hljóðfærin.
Kristalstærir, niðurfallandi píanó-
hljómar voru annarlegir og drunga-
legir tónar sellósins sköpuðu and-
rúmsloft tilvistarkreppu sem nísti
mann inn að beini. Mér datt í hug
Leigjandi Romans Polanskis, þar
sem ungur maður verður smátt og
smátt vitskertur og hendir sér á end-
anum út um gluggann; þannig var
stemning tónlistarinnar. Fall From
Grace er prýðilegt verk og ber hæfi-
leikum Huga fagurt vitni.
Annað á efnisskránni var mis-
áhugavert; ég hafði gaman af Mynd-
um á þili eftir Jón Nordal, en þar var
tónlistin í fyrstu alvöruþrungin, jafn-
vel þunglyndisleg
en umhverfðist í
hálfgerða dægur-
músík án þess að
maður áttaði sig á
hvar það ná-
kvæmlega gerð-
ist. Útsetningar
Þorkels Sigur-
björnssonar á ís-
lenskum dæg-
urlögum stóðu sömuleiðis fyrir sínu
en minna spennandi var Partíta op. 7
eftir Victor Urbancic sem var ósköp
keimlík mörgu öðru frá svipuðum
tíma (1937). Enn síðri var Sónata op.
65 eftir Karl Ó. Runólfsson í þremur
algerlega ósamstæðum köflum.
Klunnalegur vikivakinn í lokin var
leiðinlega endurtekningarsamur og
hefði vel mátt sleppa verkinu í heild
sinni, enda tónleikarnir í lengri kant-
inum.
Tónlistarflutningurinn var þó
prýðilegur; Árni Heimir hafði falleg-
an áslátt og skýran leikmáta; túlkun
hans var ávallt sannfærandi. Svipaða
sögu er að segja um Nicole Völu; leik-
ur hennar var að vísu dálítið hikandi í
byrjun en eftir því sem á leið tón-
leikana sótti hann stöðugt í sig veðrið.
Í það heila voru fremur misjafnir
tónleikar; bestur var frumflutning-
urinn á tónsmíð Huga og er honum
hér með óskað til hamingju með
hana.
Athyglisvert tónverk
TÓNLIST
Salurinn í Kópavogi
Tónlist eftir Þorkel Sigurbjörnsson, Huga
Guðmundsson, Jón Nordal, Victor
Urbancic og Karl Ó. Runólfsson í flutningi
Nicole Völu Cariglia sellóleikara og
Árna Heimis Ingólfssonar píanóleikara.
Þriðjudagur 1. febrúar.
Myrkir músíkdagar
Jónas Sen
Hugi Guðmundsson
Morgunblaðið/RAX
Árni Heimir Ingólfsson píanóleikari og Nicole Vala Cariglia sellóleikari.
Það er mikið rætt um vel-gengni íslenskrar tónlistarþessa dagana og mörgum
tíðrætt um sóknarfærin erlendis og
útrás íslenskrar tónlistar. Það er
mikilvægt fyrir litla þjóð að rödd
hennar heyrist – svo ég grípi nú til
enn einnar klisjunnar; og vissulega
er það rétt. Það gæti um leið skapað
þjóðinni bæði tekjur og tækifæri, en
ekki síður skap-
að tónlist-
armönnum
okkar nafn sem
marktækum
listskapendum sem eiga jafnt erindi
við umheiminn og aðrir.
En lengi býr að fyrstu gerð, lítið
gæti orðið úr stórhuga draumum, ef
akurinn er ekki plægður af alúð hér
heima, áður en haldið er í víking og
vel hlúð að rótunum. Spurningin er
hvort íslensk tónlist nýtur virðingar
og viðurkenningar á Íslandi. Jú, ég
held við hljótum að viðurkenna að
það geri hún – í það minnsta upp að
vissu marki.
Myrkir músíkdagar hafa sýntsig vera sá vettvangur sem
hvað mestu máli skiptir við kynn-
ingu á íslenskri tónlist hér heima,
og þar er áherslan alltaf lögð á ný-
sköpun og frumflutning verka. Mik-
ilvægi Myrkra músíkdaga hefur
staðfest í þeirri staðreynd að aðsókn
á hátíðina eykst ár frá ári, um leið
og dagskráin verður æ fjölbreyttari.
Sinfóníuhljómsveit Íslands var
gagnrýnd á síðasta ári fyrir sinnu-
leysi gagnvart íslenskri tónlist og
hve fátítt væri að hljómsveitin frum-
flytti ný íslensk verk.
Samstarf hljómsveitarinnar og
Myrkra músíkdaga er því afar mik-
ilvægt, og gott hve það virðist hafa
styrkst og eflst á síðustu árum.
Hljómsveitin þarf á því að halda að
nýta sér þann meðbyr sem Myrkir
músíkdagar hafa, og fyrir íslensk
tónskáld er það að sjálfsögðu
grundvallaratriði að fá verk sín
leikin af einu hljómsveitinni í heim-
inum sem þó ber nokkur skylda til
þess að leika tónlist þeirra. Ávinn-
ingurinn ætti að vera gagnkvæmur.
Í kvöld er enn komið að árlegum
tónleikum hljómsveitarinnar á
Myrkum músíkdögum, og efnisskrá
tónleikanna afar spennandi.
Fyrst er þar að nefna verk Jóns
Nordals, Venite ad me, sem Skóla-
kór Kársness frumflutti í París í
fyrra með hljómsveit Franska út-
varpsins og fleirum, að tónskáldinu
viðstöddu. Flutningur verksins
vakti mikla athygli, verkið þótti ein-
stakt, og söngur íslensku barnanna
mjög áhrifamikill. Í kvöld er því
kærkomið tækifæri fyrir okkur til
að heyra hvað það er sem útlend-
ingar hrífast svo af í okkar tón-
sköpun.
Þá er það ekki síður gleðiefni að
fá að heyra brot úr Fjórða söng
Guðrúnar eftir Hauk Tómasson, óp-
eru sem frumflutt var í Kaupmanna-
höfn árið 1996, og hefur illu heilli
enn ekki verið sett upp í sinni fullu
mynd á Íslandi, en fyrir verkið fékk
Haukur Tónlistarverðlaun Norð-
urlandaráðs í fyrra. Draumnökkvi
Atla Heimis Sveinssonar er hugleið-
ing tónskáldsins um Sólfar Jóns
Gunnars Árnasonar sem stendur
niðri við sjó á Sæbrautinni. Atli
samdi verkið fyrir þá ágætu hljóm-
sveit, Kammersveitina í Austurbotni
sem hreppti Tónlistarverðlaun
Norðurlandaráðs fyrir nokkrum ár-
um. Annað verk eftir Hauk Tóm-
asson, Ardente, verður leikið á tón-
leikunum, og er þar um
Íslandsfrumflutning að ræða, en
það var ungmennahljómsveitin Or-
kester Norden sem pantaði verkið
hjá Hauki og frumflutti í Kaup-
mannahöfn í fyrra.
Lokaverkið á tónleikunum er eft-
ir Kjartan Ólafsson, og heitir Sóló-
fónía. Það var samið í fyrra og verð-
ur frumflutt í kvöld. Það er eina
verkið á tónleikunum sem hljómar
fyrst fyrir eyrum íslenskra áheyr-
enda.
Þannig eru fjögur af fimm verk-um tónleikanna samin til frum-
flutnings erlendis. Auðvitað þarf
það ekki að vera slæmt í sjálfu sér,
en athyglisvert. Hvers vegna?
Það má eflaust segja sem svo að
markaðslögmál ráði nokkru um – að
spurn eftir íslenskri tónlist sé meiri
erlendis en hér á landi. Fámennið
hér er vissulega breyta í þessari
staðreynd. En við getum líka staðið
okkur sjálf miklu betur en við ger-
um. Og þar þurfum við að taka okk-
ur á.
Sú spurning hlýtur að vakna
hvort íslensk tónlistarmenning
gæti, ef fram heldur sem horfir, orð-
ið Íslendingum sjálfum framandi og
ókunn. Það vildum við líklega ekki.
Þess vegna er mikilvægt að við sjálf
styðjum við bakið á nýsköpun í tón-
list, og tökum frumkvæði að því
skapa tækifæri fyrir okkar tónlist
hér heima.
Tónleikar Sinfóníuhljómsveitar
Íslands á Myrkum músíkdögum í
kvöld eru því viðburður sem enginn
sá sem á annað borð og í sannleika
vill veg íslenskrar tónlistar mikinn
getur látið framhjá sér fara.
Tónleikarnir eru að vanda í Há-
skólabíói og hefjast kl. 19.30. Skóla-
kór Kársness syngur, og Una Svein-
bjarnardóttir leikur einleik á fiðlu,
en stjórnandi er Esa Heikkila.
Tækifærið í myrkrinu
’Sú spurning hlýtur aðvakna hvort íslensk tón-
listarmenning gæti, ef
fram heldur sem horfir,
orðið Íslendingum sjálf-
um framandi og ókunn. ‘
AF LISTUM
Bergþóra Jónsdóttir
begga@mbl.is
Íslensk hljómsveit. Sinfóníuhljómsveit Íslands leikur á Myrkum músíkdögum í kvöld.