Morgunblaðið - 09.06.2005, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. JÚNÍ 2005 17
ERLENT
Lumar þú á góðri hugmynd fyrir Reykjavík?
Hafðu áhrif og leggðu þitt til málanna um
framtíðarskipulag í Reykjavík!
Fleiri íbúaþing verða haldin
í öllum hverfum borgarinnar í sumar.
Velkomin á íbúaþing
um framtíðarskipulag í Reykjavík
Fimmtudaginn 9. júní 2005 kl. 17.00, í veitingatjaldi Fjölskyldu- og húsdýragarðsins í Laugardal.
Sjálfstæðisflokkurinn í Reykjavík
www.betriborg.is
AÐ MINNSTA kosti 24 féllu og
hundruð manna slösuðust þegar her-
menn og lögregla réðust með skot-
hríð gegn mótmælendum í Addis
Ababa, höfuðborg Eþíópíu, í gær.
Fjöldi fólks hafði safnast saman á
nokkrum stöðum í miðborg Addis
Ababa til að mótmæla meintu svindli
í kosningum sem haldnar voru í land-
inu 15. maí síðastliðinn, þegar kom
til blóðugra átaka milli mótmælenda
sem köstuðu grjóti og vopnaðra lög-
reglu- og öryggissveita. Mótmæl-
endur styðja stjórnarandstöðuna í
landinu og segja stjórnvöld ætla sér
að halda völdum og draga úr umtals-
verðum sigri stjórnarandstöðunnar,
en talið er líklegt að hún hafi marg-
faldað fjölda þingsæta sinna. Úrslit
kosninganna hafa ekki enn verið
gerð opinber og er skýringin sögð
vera fjöldi kærumála.
Átök vegna kosningaúrslitanna
hófust á mánudag með mótmælum
stúdenta í einum af háskólum í Addis
Ababa. Þar virtu stúdentar að vett-
ugi bann við mótmælum, sem stjórn-
völd settu á strax eftir kosningarnar,
og voru 520 þeirra handteknir auk
þess sem ein stúlka lést í átökum við
lögreglu. Á þriðjudag stöðvaði lög-
regla svo mótmæli í að minnsta kosti
tveimur háskólum í borginni og í gær
jukust mótmæli þar enn, með fyrr-
greindum afleiðingum.
Tölur yfir látna og slasaða eftir
óeirðirnar í gær eru fengnar frá
sjúkrahúsum og segja læknar flesta
hinna slösuðu vera með skotsár.
Samkvæmt sjónarvottum voru bið-
stofur á bráðamóttökum „troðfullar“
af fólki sem hafði orðið fyrir skotum
og læknir á Zewditu-sjúkrahúsinu,
einu af stærri sjúkrahúsum borgar-
innar, sagði að þar lægju „nokkur
hundruð“ manns sár eftir byssuskot.
Kona skotin í dyragættinni
heima hjá sér
Í viðtali við AFP-fréttastofuna, á
biðstofu Black Lion sjúkrahússins,
sagðist 39 ára kona, sem hafði orðið
fyrir skoti, ekki hafa tekið þátt í mót-
mælunum. „Ég veit ekki hvers vegna
þeir skutu mig, ég var bara að leita
að sjö ára syni mínum,“ sagði konan
en hún hafi verið heima hjá sér og
viljað fá drenginn inn þegar hún
heyrði ólæti fyrir utan. „Þá opnaði
ég dyrnar og var skotin.“ Tveir ungir
verkamenn, sem sátu einnig á bið-
stofunni, sögðust heldur ekki hafa
verið í hópi mótmælenda. Þeir hafi
einfaldlega verið á gangi eftir götu í
miðborginni þegar þeir voru skotnir,
annar í öxlina og hinn í fótlegginn.
Þá segja sjónarvottar að öryggis-
sveitir hafi bæði skotið á mótmæl-
endur og fólk á flótta undan óeirð-
unum.
Stjórnvöld vilji
„hræða fólk til hlýðni“
Stjórnvöld í landinu gáfu ekki
upplýsingar um tölu látinna eða
særðra, en segja aðgerðir lögreglu-
og hersveitanna hafa verið til þess
fallnar að koma á reglu auk þess sem
þeim hafi verið ætlað að koma í veg
fyrir gripdeildir og skemmdarverk
óeirðaseggja. Stjórnvöld kenna
stjórnarandstöðunni um ástandið í
borginni því hún hafi haft bann
þeirra við mótmælum að engu.
Stjórnarandstæðingar vísa alfarið á
bug ásökunum um að þeir beri
ábyrgð á ofbeldinu og saka stjórn-
völd um að ætla sér að „hræða fólk til
hlýðni“ og „gera út af við stjórnar-
andstöðuna“.
Reuters
Ættingjar slasaðra koma að Zewditu-sjúkrahúsinu í Addis Ababa, höfuðborg Eþíópíu. Þar lágu nokkur hundruð
manns sár eftir skothríð lögreglu- og hersveita gegn mótmælendum í borginni gær.
Blóðug átök í
höfuðborg Eþíópíu
22 biðu bana er lögreglan tók að skjóta á mótmælendur
Eftir Birnu Önnu Björnsdóttur
bab@mbl.is
Washington. AFP. | Bandarísk stjórn-
völd lækkuðu í gær kröfu um sekt-
argreiðslur frá tóbaksframleiðend-
um en málarekstri í máli ríkisins
gegn tóbaksframleiðendum er nú að
ljúka. Krafan sem þau lögðu fram í
gær er aðeins tæp 8% af þeirri upp-
hæð sem búist hafði verið við.
Tóbaksframleiðendum er gefið að
sök að hafa í 50 ár reynt að afvega-
leiða Bandaríkjamenn og leyna nið-
urstöðum rannsókna sem sýna fram
á skaðsemi reykinga. Auk þess eru
þeir sakaðir um að reyna að beina
auglýsingum um vörur sínar til ung-
linga.
Sektarféð á að nota til verkefna
sem eiga að hjálpa Bandaríkjamönn-
um að losna út viðjum reyksins.
Sérfrótt vitni dómsmálaráðuneyt-
is Bandaríkjanna hafði sagt að lág-
marksupphæð fyrir slíkt verkefni
væri 130 milljarðar dollara (8.320
milljarðar ísl. kr.). Upphæðin sem
yfirvöld kröfðust í gær er hins vegar
10 milljarðar dollara (640 milljarðar
ísl. kr.) sem eiga að greiðast á fimm
árum. Baráttumenn gegn tóbaks-
reykingum segja þá upphæð engan
veginn nægja til að aðstoða þær 46
milljónir Bandaríkjamanna sem þeg-
ar eru háðar sígarettum til að hætta
að reykja.
Gladys Kessler, dómarinn sem
dæmir í málinu, hefur nokkra mán-
uði til að ígrunda það og ákveða
hvort tóbaksframleiðendur verði yfir
höfuð krafnir um sektargreiðslur.
Sektarkrafan lækk-
uð í tóbaksmálinu
Haag. AFP. | Stjórnmálaflokkur kalv-
ínista í Hollandi, sem á tvo menn á
þingi, hefur verið dreginn fyrir rétt
vegna þess að konum er meinað að
ganga í flokkinn. Níu femínista-
hópar kærðu flokkinn og sögðu
hann mismuna öllum konum. Flokk-
urinn, Pólitíski umbótaflokkurinn
(SGP), notar Biblíuna til að réttlæta
bann við að konur fái aðild.
Hart er nú deilt í Hollandi og víð-
ar í Evrópu um málflutning íhalds-
samra múslíma sem vilja takmarka
réttindi kvenna. Réttindahópar telja
eðlilegt að sama gangi yfir jafnt
kristna sem múslíma í þessum efn-
um, hvorugir megi mismuna fólki á
grundvelli kynferðis. „Þið túlkið
Biblíuna í samræmi við bókstafinn,
á sama hátt og bókstafstrúarmenn
múslíma vitna í Kóraninn til að rétt-
læta mismunun gagnvart konum,“
sagði blaðakonan Elsbeth Etty.
„Við mismunum ekki en gerum
greinarmun,“ segir hins vegar for-
maður SPG, Wim Kolijn. „Í Bibl-
íunni er talað um að konur og karlar
eigi að vinna mismunandi störf og
gegna mismunandi hlutverkum.“
Lögfræðingur SGP, Sietse Voogt,
segir Hollendinga ávallt hafa reynt
að gefa öllum hópum færi á að
starfa á eigin forsendum. „Í Hol-
landi hefur alltaf verið hefð fyrir því
að vernda réttindi minnihlutahópa.
Trúfrelsi hefur verið virt og frelsi
minnihlutahópa verið takmarkað
eins lítið og hægt er.“
Konur
kærðar inn
í flokkinn?
GÖGN sem nú hafa verið gerð
opinber sýna að John Kerry,
frambjóðandi demókrata í
bandarísku forsetakosningun-
um sl. haust, fékk ekkert hærri
einkunnir á háskólaárum sínum
en George W. Bush Banda-
ríkjaforseti. Í frétt BBC segir
að bandarískir fjölmiðlar hafi
verið að gera sér mat úr þessu
síðustu daga, enda var það haft
í flimtingum á sínum tíma að
Kerry væri andlegur ofjarl for-
setans.
Það var blaðið Boston Globe
sem fyrst birti gögnin en þau
sýna að Kerry fékk nokkur D í
einkunn á fyrsta ári sínu í Yale-
háskólanum. Sagði blaðið New
York Daily News að þau sýndu
að „hinn málhalti Texas-búi og
hinn málugi frjálslyndi þing-
maður frá Massachusetts“
hefðu báðir lokið háskólanámi
með C í meðaleinkunn.
Kerry gaf leyfi til þess að
gögnin yrðu gerð opinber, að
sögn BBC. Yfirlit yfir einkunn-
ir Bush, sem einnig lauk námi
frá Yale-háskóla, voru gerð op-
inber 1999.
Kerry hefur skýrt heldur
lakan námsárangur sinn með
því að hann hafi eytt meiri tíma
í flugnám, kappræður og af-
skipti af stjórnmálum en í lest-
ur námsbóka.
Kerry eng-
inn ofjarl
Bush