Morgunblaðið - 09.06.2005, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. JÚNÍ 2005 25
DAGLEGT LÍF | NEYTENDUR
NÝJAR gerðir af sjónvarpstækjum
hafa að undanförnu selst vel í
heimilistækjaverslunum landsins.
Svokölluð veggtæki eru hvað vin-
sælust. Þau þykja hentug þar sem
þau taka ekki mikið pláss og sum
bjóða jafnvel upp á háskerpugæði.
Mörg eru einnig breiðari en áður,
svokölluð breiðtjaldssjónvörp. En
það er ekki nóg að hafa tækið. Út-
sendingar í íslensku sjónvarpi hafa
hingað til ekki verið á réttu formi
til að myndin nýtist sem best á
breiðtjaldsformi eða í „widescreen“
eins og það er kallað. Það verður
til þess að svartir borðar verða til
hliðar við myndina eða að myndin
teygist örlítið út til hliðanna. Einn-
ig er ekki sent út í háskerpu sem
bætir myndgæðin umtalsvert. Það
sem stendur í vegi fyrir allsherjar
breytingum á þessu sviði er að
þorri sjónvarpstækja landsins er
með skjái í hlutföllunum 4 á móti 3
en breiðtjöld eru í hlutföllunum 16
á móti 9. Ef mynd sem send er út í
breiðtjaldsformi er sýnd á 4/3 skjá
koma svartir borðar undir og yfir
myndinni, í stað þess að koma til
hliðanna ef það er öfugt, og mynd-
in verður hlutfallslega minni en
ella.
Eins og kom fram í fréttum
mbl.is 3. júní sl. hefur Ríkis-
útvarpið tryggt sér eina rás sem
það áætlar að nota fyrir háskerpu-
sjónvarp í framtíðinni. Áætlunin er
einnig að hefja stafrænar útsend-
ingar sem fyrst sem auðvelda
breiðtjaldsútsendingar í 16/9 hlut-
föllunum. Hins vegar ræður núver-
andi dreifikerfi og tæknibúnaður
RÚV ekki við útsendingar á breið-
tjaldsformi.
Hjá Skjá einum fengust þau
svör að það væri einfaldlega of
dýrt fyrir Íslenska sjónvarps-
félagið að fara út í háskerpu-
sjónvarp sem stendur, en að í sum-
ar mun tilraunastarfsemi standa
yfir á breiðtjaldsforminu og munu
væntanlega flestar bíómyndir
verða breiðtjaldsvænar með haust-
inu.
Hjá 365 ljósvakamiðlum er á
stefnuskránni að breyta útsending-
arforminu hjá félaginu enda muni
það vera það sem koma skal. Það
mun þó ekki gerast strax og yrði
að vera í samráði við aðila hér á
landi sem telja að eftirspurnin eftir
„widescreen“ útsendingum sé orðin
nógu mikil. Einfaldast verður að
breyta forminu á Stöð 2 bíó og
stefnt er að því að kvikmyndir þar
verði komnar í breiðtjaldsform eft-
ir nokkra mánuði, jafnvel vikur.
Það virðist vera að þrýstingur á
útsendingar í hlutföllunum 16 á
móti 9, það er fyrir breiðtjalds-
sjónvörp, fari minnkandi eftir því
sem að móttökubúnaður verður öfl-
ugri, að minnsta kosti frá helstu
sjónvarpsstöðvum landsins. Á
mörgum tækjum er hægt að
stækka og færa fram og til baka
myndina á skjánum sem hjálpar til
við hlutfallavandamálið.
Á Digital Ísland er nú ein erlend
rás sem send er út á 16/9 formi,
þýska stöðin ADR.
TÆKNI
Eru breiðtjöldin
að taka yfir?
Gefið hefur verið út að Heims-
meistaramótið í knattspyrnu
2006 verði einungis sent út á
breiðtjaldsformi svo að for-
sjálir fótboltaunnendur ættu
að fara að huga að plasma-,
LCD- eða breiðtjaldssjón-
varpskaupum fljótlega.
NÚ ER komin á markað í Banda-
ríkjunum einnota myndbands-
upptökuvél, sem seld er út úr búð á
innan við tvö þúsund krónur. Vél
þessi er fær um að taka upp efni í
allt að tuttugu mínútur með hljóði
og má klippa efnið til strax.
Kaupendur þessara véla geta svo
skilað vélinni í viðkomandi verslun
í skiptum fyrir DVD-myndband,
sem kostar sem svarar 830 krónum
og hefur að geyma upptökuna, seg-
ir í netmiðli Evening Standard.
Ennfremur segir að vélin sé
handhæg og auðveld í meðförum.
Hún vegur aðeins 140 grömm og
getur sent myndskeið með tölvu-
pósti.
Vélar þessar fást nú í yfir 1.400
verslunum vítt og breitt um Banda-
ríkin.
Einnota
mynd-
bandsupp-
tökuvélar
TÆKNI
GRÆNMETI er
stútfullt af vítamín-
um og steinefnum
og góður kostur
þegar auka á trefja-
neyslu. Grænmeti
er fitusnautt og
inniheldur ekki kól-
esteról.
Tegundir eins og
spergilkál, grænar
paprikur og spínat
innihalda andox-
unarefni, efni sem
hægir á oxun sem er
náttúrulegt ferli
sem skemmir frum-
ur og vefi. Þá inniheldur það líka svokölluð fýtóefni sem talin eru hafa fyr-
irbyggjandi áhrif á suma króníska sjúkdóma eins og hjartasjúkdóma, syk-
ursýki og sumar tegundir af krabbameini.
Það er mismunandi eftir grænmetistegundum hvaða vítamín þau inni-
halda. Aspas er t.d. með hátt hlutfall af C-vítamíni og fólasíni og gulrætur
eru frábær kostur þegar leitað er eftir A-vítamíni. Þess vegna gildir að borða
grænmeti í ýmsum litum til að fá öll hugsanleg bætiefni. Litrík samsetning
er líka skemmtilegri á diskinum.
Lykilatriði að borða
grænmeti í ýmsum litum
MATUR
Ljósmynd/Haraldur Jónasson
Grænmeti er stútfullt af vítamínum og steinefnum.
Morgunblaðið/Eyþór
Mynd á breiðtjaldi er í hlutföllunum
16 á móti 9. Hægt er að fá sjónvörp
með þunnum skjá, háskerpumynd
og jafnvel stilla hlutföll á mynd
skjásins. En gera útsendingar sjón-
varpsstöðvanna ráð fyrir þessu?
Reuters
Hefðbundið sjónvarp eins og er að finna á mörgum heimilum landsins. Skjárinn er í hlutföllum 4 á móti 3, mynd-
gæðin góð og hentar vel fyrir núverandi útsendingar íslensku sjónvarpsstöðvanna.
Fullkomnaðu
verkið með
Þ
A
K
R
E
N
N
U
K
E
R
FI
á
öllhús
–
allsstaðar
Þ
A
K
R
E
N
N
U
K
E
R
FI
á
öllhús
–
allsstaðar
Dalvegi 28 – Kópavogi
Sími 515 8700
BLIKKÁS –
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111